κατάγω

English (LSJ)

[ᾰγ], fut.

A -ξω Th.1.26, etc.: aor. κατήγᾰγον Od.11.164, Epig.7: rarely aor. 1 κατῆξα v.l. in X.HG2.2.20, PGrenf.2.44 (ii A. D.), Philum.Ven.10.4: Ep. aor. inf. -αξέμεν Il.6.53: pf. καταγήοχα Decr. ap. D.18.73:—lead down, esp. into the nether world, ψυχὰς μνηστήρων κατάγων Od.24.100; εἰς Ἀΐδαο 11.164, cf. Pi.O.9.34, Paus. 3.6.2: generally, bring down to a place, Od.20.163; τὴν ἐκ τῶν ὀρῶν ὕλην εἰς τὸ ἄστυ Pl.Criti.118d, etc.; bring down a river or canal, PGrenf.l.c.:—Pass., POxy.708.3 (ii A. D.). 2 draw down, κατῆγεν ἦγεν ἦγεν ἐς μέλαν πέδον E.Ba.1065; esp. by magic arts, κ. τὸν Δία Plu.Num.15; ἀετόν ib.8, dub. sens. in Thphr.CP2.9.4. 3 bring down to the sea-coast, κατάγειν κοίλας ἐπὶ νῆας Il.5.26, cf. 6.53; ἐπὶ θάλατταν τὸ στράτευμα X.Ages.1.18. b launch, σκάφος εἰς τὴν θάλασσαν Callix.1. 4 bring down from the high seas to land, τὸν Κρήτηνδε κατήγαγε ἲς ἀνέμοιο Od.19.186: abs., put in to shore, 3.10 Aristarch. (κατάγοντο codd.); esp. for purposes of exacting toll or plundering, X.HG4.8.33, An.5.1.11, D.5.25, al.; κ. ναῦς ἐς τοὺς ἑαυτῶν συμμάχους X.HG5.1.28; also κ. τοὺς ἐμπόρους Plb.5.95.4, cf. D.S.20.82; κ. σαγήνην draw it to land, Plu.Sol.4; τοῦ πνεύματος κλύδωνα κατάγοντος πολύν bringing in a heavy swell from the sea, Id.Mar.36; ὥρα πνεῦμα λαμπρὸν ἐκ πελάγους κατάγουσα Id.Them.14:—Pass., come to land, land, opp. ἀνάγεσθαι, of seamen as well as ships, Od.3.178; ἐπ' ἀκτῆς νηΐ κατηγαγόμεσθα 10.140, cf. Hdt.4.43; Σίγειον οὐρίῳ πλάτῃ κατηγόμην S.Ph.356; κατάγεσθαι ἐς τὸν Μαραθῶνα Hdt.6.107, cf. 8.4, Pl.Mx.240c; εἰς τὸν λιμένα X.HG6.2.36. b κατάγεσθαι παρά τινι turn in and lodge in a person's house, Eup.344, X.Smp.8.39, PFlor.248.11 (iii A. D.); ὥς τινα D.52.22; εἰς οἰκίαν Id.49.22; εἰς πανδοκεῖον Plu.2.773e. 5 draw down or out, spin, Pherecr.46, Epig.7, Pl.Sph.226b; κατάγουσα, ἡ, spinning-girl, statue by Praxiteles, Plin.HN34.69: metaph., κ. λόγον Pl.Men.80e. 6 reduce to a state, ἐς κίνδυνον φανερὸν κ. τὴν πόλιν Th.4.68; ὁ οἶνος εἰς ὕπνον κ. Ael.VH13.6. 7 bring home, gain, θρίαμβον καὶ νίκην τῇ πατρίδι Plb.11.33.7; ἐκ πολέμων Plu.Fab. 24; escort, ἐπὶ τιμητείαν Id.Aem.38, etc. 8 κ. γένος derive a pedigree, ἀπό τινος Id.2.843e, Nic. Dam.61 J.:—Pass., τὰ στέμματα κατάγεται εἴς τινα are traced down to... Plu.Num.1; φᾶμαι κατάγοντο Call.Fr.1.39 P.; of persons, to be descended, ἀπό τινος Olymp. Vit.Pl.p.1 W. 9 derive a word, S.E.M.1.242 (Pass.): generally, derive, ὅθεν δεῖ κατῆχθαι καὶ πῶς ἀποδεικνύειν Phld.Rh.1.203S.; κ. [βοάν] lower the voice, E.Or.149 (lyr.): metaph., bring down, lower, πρὸς αὑτόν to one's own standard, D.Chr.40.11. 10 Medic., couch a cataract, Gal.18(2).680. 11 wind up a torsion-engine, Ph.Bel.76.13:—Pass., HeroBel.79.6; ὁ κατάγων τὴν Χεῖρα Ph.Bel.75.9. 12 καταγόμενος current, ἐνιαυτός Vett.Val.27.16. II bring back, κατὰ δὲ φρόνιν ἤγαγε πολλήν brought back much news [of Troy], Od.4.258; esp. from banishment, recall, Hdt. 1.60, Th.1.26, A.Th. 647,660, etc.; κ. οἴκαδε X.An.1.2.2: generally, restore, τυραννίδας ἐς τὰς πόλις Hdt.5.92.ά; εἰς τὰς πατρίδας . . εἰρήνην Plb.5.105.2; ἐκ ταλαιπωρίας Jul.Or.2.58c:—Pass., return, ἐπὶ τὸ στρατόπεδον X.An. 3.4.36.

German (Pape)

[Seite 1344] (s. ἄγω; καταγήοχε Dem. 18, 73 im Dekret; κατάξαντες Xen. Hell. 2, 2, 201; – 1) herab-, hinunter führen, -leiten, -bringen; ψυχὰς μνηστήρων κατάγων, in die Unterwelt hinab, Od. 24, 100; εἰς Ἀΐδαο 11, 164, wie Pind. Ol. 9, 34 ᾇ (ῥάβδῳ) βρότεα σώματα κατάγει κοίλαν πρὸς ἀγυιὰν θνασκόντων; vgl. Eur. Med. 1016 Alc. 24; – ἐκ τῶν ὀρῶν ὕλην κατῆγον εἰς τὸ ἄστυ Plat. Critia. 118 d; – übh. nach einem Orte hinführen, den man als niedriger gelegen betrachtet (s. κατά), ἵππους κατάγειν κοίλας ἐπὶ νῆας Il. 5, 26, vgl. 6, 53 Od. 20, 163; τὸν Κρήτηνδε κατήγαγεν ἲς ἀνέμοιο, ihn verschlug der Sturm nach Kreta hin, 19, 186; bes. ein Schiff von der hohen See in den Hafen bringen, – a) anlanden, gew. med.; von den Schiffen selbst, Od. 3, 178. 16, 322; von den Seefahrern, 3, 10; auch νηῒ κατάγεσθαι, 10, 140; Σίγειον οὐρίῳ πλάτῃ κατηγόμην Soph. Phil. 356; κατηγάγοντο ἐξ Ἐρετρίας εἰς Μαραθῶνα Plat. Menex. 240 c; Strab. IV, 183 οἱ καταγόμενοι, im Ggstz von ἀναπλέοντες; auch pass., νέας πολλὰς καταχθείσας ἐς τὰς Ἀφεάτς Her. 8, 4; ναῦν εἰς θάλασσαν κατάγειν, vom Stapel lassen, Ath. V, 207 a. – b) feindlich, ein Schiff aufbringen, es zwingen, in einen gewissen Hafen einzulaufen (ἐκώλυε καταπλεῖν Ἀθήναζε, ἐς δὲ τοὺς ἑαυτῶν συμμάχους κατῆγεν Xen. Hell. 5, 1, 28), um Zölle zu entrichten, wie es die thun, welche die Meeresherrschaft haben, Dem. 5, 25. 8, 9 u. öfter; Lycurg. 18; auch wohl wie es die Byzantier thaten, um die Ladung, das Getreide dort zu verkaufen, Dem. 50, 6. 17; vgl. Harpocr. u. Arist. Oec. 2, 3; von den Folgdn Pol. 1, 83, 7; auch von Seeräubern, ἐληΐζοντο καὶ κατῆγον τοὺς ἐμπόρους 5, 95, 4. – Auch auf dem Lande bei Einem einkehren, κατήγοντο παρά τινι Dem. 59, 24, wie Eupolis bei Schol. Ar. Pax 812; Xen. Conv. 8, 39; εἰς πανδοκεῖον κατήχθη Plut. am. narr. 3. – Herabziehen, μολιβδὶς ὥςτε δίκτυον κατῆγε Soph. frg. 783; beim Spinnen den Faden, ξαίνειν καὶ κατάγειν καὶ κερκίζειν Plat. Soph. 226 b; Pherecrat. bei B. A. 404, 76. Dah. λόγον, Plat. Menon 80 e; σαγήνην Plut. Sol. 4. – 2) zurückführen, bes. einen Verbannten in seine Heimath, Aesch. Spt. 629. 642 Ag. 1589 Eur. Phoen. 432; κατάγων ἐς ταύτην τὴν χώρην τοὺς φυγάδας ἐξ αὐτῆς Her. 6, 75; φεύγων ἔπεισεν Ἀθηναίους ἑαυτὸν κατάγειν Thuc. 1, 111; τοὺς φυγάδας καταγάγοι οἴκαδε Xen. An. 1, 2, 2 u. öfter; med. zurückkehren, ἐπὶ τὸ στρατόπεδον 3, 4, 36; wiederherstellen, ἰσοκρατίας καταλύοντες τυραννίδας εἰς τὰς πόλεις κατάγειν Her. 5, 92; εἰς τὰς πατρίδας εἰρήνην ἀντὶ πολέμου Pol. 5, 105, 2; – γένος ἀπό τινος, das Geschlecht von Einem ableiten, Plut. X oratt. Lycurg. g. E., τὰ στέμματα κατάγεται εἴς τινα Num. 1. – Nach dem lat. victoriam reportare, θριάμβους ἐκ πολέμων μεγίστων ἐπιφανεστάτους Plut. Fab. 24; θρίαμβον καὶ νίκην τῇ πατρίδι κατάγων Pol. 11, 33, 7; Sp.; – καταγαγὼν ἐκ τοῦ πολέμου χρυσόν, Geld zurück-, heimbringen, Plut. Lyc. 30; – τὸν Δία, durch Beschwörungen vom Himmel herabziehen, Num. 15.