σαλεύω

English (LSJ)

fut.

   A σαλεύσω LXX Wi.4.19: aor. ἐσάλευσα Isoc.8.95, AP11.83:— Pass., fut. σαλευθήσομαι LXX Si.16.18, Ev.Luc.21.26: aor. ἐσαλεύθην LXX 1 Ma.9.13, Act.Ap.4.31, 2 Ep.Thess.2.2, v.l. in Isoc. l.c.: pf. σεσάλευμαι (v. infr.): (σάλος):—cause to rock, make to vibrate or oscillate, c. acc., [τὰς ἀγκύρας] οὐδεὶς χειμὼν σαλεύει Pythag. ap. Stob.3.1.29; σ. τρικυμίᾳ πέδον, of the sea, Lyc.475; of an earthquake, AP11.83 (Lucill.), cf. 259 (Id.): metaph., δόξαν σ. Plu.2.1123f, cf. S.E.M. 8.56, 337, etc.; σ. τινὰ ἐκ θεμελίων LXX Wi.4.19; ἐπιστολαὶ δυνάμεναι λίθον σαλεῦσαι heartrending, POxy.528.12 (ii A.D.); σ. τοὺς ὄχλους stir them up, Act.Ap.17.13, cf. LXX Si.28.14:—Pass., to be shaken to and fro, waver, totter, reel, χθὼν σεσάλευται A.Pr.1081; κύκλος σαλευόμενος Pl.Ti.79e, cf. Arist.Mech.857a7, Thphr.Lass.11; of teeth or nails, to be loosened, Gal.12.871, Dsc.5.3; of persons, ἐκ Βρομίου γυῖα σαλευόμενον AP11.26 (Marc.Arg.), cf. 12.31 (Phan.); ὑφ' ἡδονῆς σαλευομένη κορώνη Sch.Arat.1009 (wrongly attributed to Archil., Fr. 102); later simply, stir, move, κατεσχέθην νόσῳ . . ὡς μὴ δύνασθαι μηδὲ σαλεύεσθαι PSI4.299.4 (iii A.D.).    2 shake in measuring, so as to give good measure, μέτρον σεσαλευμένον Ev.Luc.6.38; cf. σαλάσσω 11.    II intr., move up and down, roll, toss, esp. of ships in a stormy sea or persons in them, σ. ἐν πλοίοις X.Oec.8.17, cf. Hld.10.4, etc.: generally, put out to sea, App.Mith.77: metaph., toss like a ship at sea, to be tempest-tossed, be in sore distress, πόλις γὰρ . . ἄγαν ἤδη σαλεύει S.OT23; πρόδοτος δὲ . . σ. Ἠλέκτρα Id.El.1074 (lyr.); ὅταν . . σαλεύῃ πόλις E.Rh.249 (lyr.), cf. OGI515.47 (Mylasa, iii A.D.); ἐν νόσοις ἢ γήρᾳ σ. Pl.Lg.923b, cf. Arist.Pr.883a34; ἐν κινδύνῳ σ. D.H.10.11; σ. ὑπὲρ ἑαυτοῦ Ael.Fr.48; to be unstable, Poll.6.121; flicker, of the eye-balls in nystagmus, Gal.18(2).68; oscillate, of the λόγος ἐνδιάθετος, ἐν τούτοις S.E.P.1.65.    2 of ships also, ἐπ' ἀγκυρῶν ride at anchor, Polyaen.2.2.7: metaph., ὡς ἐπ' ἀγκύρας τῆς φύσεως σ. Plu.2.493d; σ. ἐπὶ τῶν ἐλπίδων Hld.1.26; also ὁρῶν ἡμᾶς ἐπὶ τούτῳ μόνῳ (sc. τῷ υἱῷ) σαλεύοντας Plu.Demetr.38; γραῦν ἐπὶ ἑνὶ γομφίῳ σ. Alciphr.3.28, cf. POxy.472.50 (ii A.D.); ἐπὶ τοιούτοις παραγγέλμασιν S.E.M.2.12 (hence later in a causal sense, σ. ἐπί τινι τὰς ἐλπίδας anchor them upon... Hld.2.33).    3 metaph., roll like a ship, roll in one's walk, of persons with the hip-joints far apart, Hp.Art.56.

German (Pape)

[Seite 859] 1) bewegen, schwingen, schwankend machen, erschüttern; σαλεύει χειμὼν οὐδεὶς τὰς ἀγκύρας, Pythag. bei Stob. Floril. 1, 9; ἵππον, Lucill. 95 (XI, 259); pass. sich bewegen, χθὼν σεσάλευται Aesch. Prom. 1083, u. oft in der Anth.: πρὸς χεῖρα σαλευομένη, Strat. 3 (XII, 3); πυγὴ αὐτομάτη σαλευομένη, Rufin. 2 (V, 35); ἐκ Βρομίου γυῖα σαλευόμενος, M. Argent. 17 (XI, 126); σκύφος, ᾡ σεσάλευμαι, Phani. 1 (XII, 31). – Uebertr., τὴν ἀλήθειαν, ἀπόδειξιν, S. Emp. adv. log. 2, 56. 339 u. öfter. – 2) intr., in unruhiger Bewegung sein, schwanken; bes. vom Schiffe, ἡ ναῦς σαλεύει, σαλεύει ἐπ' ἀγκυρῶν, das Schiff schaukelt, dem Winde ausgesetzt, indem es auf offenem Meere vor Anker liegt; auch κάλαμον ὑπ' ἀνέμων σαλευόμενον, Matth. 11, 7. – Dah. übertr., πόλις γὰρ ἤδη ἄγαν σαλεύει, Soph. O. R. 23, wo der Schol. bemerkt ἡ μεταφορὰ ἀπὸ τῶν χειμαζομένων νεῶν, ἐν μεγάλῳ κλύδωνί ἐστιν, also unruhig, unglücklich sein; vgl. El. 1063; ὅταν σαλεύῃ πόλις, Eur. Rhes. 248; so auch in Prosa, ἐν νόσοις ἢ γήρᾳ σαλεύοντες, Plat. Legg. XI, 923 b, vgl. tim. 79 e; auch in eitler, hoffährtiger Bewegung und Haltung einhergehen, einherstolziren, wie σαλακωνεύω, vgl. Xen. Cyr. 2, 4, 6. – In unruhiger Gemüthsstimmung sein, sich fürchten, ὑπὲρ ἑαυτοῦ, Suid. v. Πυθαγόρας Ἐφέσιος.