πτωχός
English (LSJ)
ή, όν, also ός, όν A.Ag.1274, S.OC444,751:—
A beggar, Od. 14.400, 18.1, Hdt.3.14, etc.; πρὸς γὰρ Διός εἰσιν ἅπαντες ξεῖνοί τε πτωχοί τε Od.6.208, cf. 17.475; πτωχὸς πτωχῷ φθονέει Hes.Op.26; π. ἀνὴρ ἀλαλήμενος ἐλθών Od.21.327; π. καὶ ἀλήμονες ἄνδρες 19.74; πτωχοὺς ἀλᾶσθαι E.Med.515; πτωχοῦ βίος ζῆν ἐστιν μηδὲν ἔχοντα, τοῦ δὲ πένητος ζῆν φειδόμενον Ar.Pl.552: prov., πτωχοῦ πήρη οὐ πίμπλαται Call.Fr.360: πτωχή beggar-woman, Ath.10.453a (so πτωχός (fem.), S.OC444); χήρα πτωχή Ev.Marc.12.42. 2 metaph., οἱ π. τῷ πνεύματι Ev.Matt.5.3, cf. Ev.Luc.6.20. II as Adj., beggarly, πτωχῷ διαίτῃ S.OC751; π. στοιχεῖα Ep.Gal.4.9: c. gen., beggared of, poor in, [πηγὴ] π. νυμφῶν AP9.258 (Antiphan.). 2 Comp. πτωχότερος Timocl.6.10; prov., π. κίγκλου 'as poor as a church mouse', Men.221; irreg. πτωχίστερος Ar.Ach.425: Sup. πτωχότατος AP10.50 (Pall.). 3 Adv. -χῶς poorly, scantily, ἠροτρία π. μέν, ἀλλ' ἀναγκαίως Babr.55.2.
German (Pape)
[Seite 813] ή, όν, auch 2 Endgn, Soph. (s. unten), bettelarm, gew. subst., der Bettler, eigtl. (von πτώσσω) der sich duckt od. bückt; Od. 14, 400. 17, 366 u. öfter; Hes. O. 26; Her. 3, 14; auch πτωχὸς ἀνήρ, ein Bettelmann, Od. 21, 327; sie stehen wie die ξένοι unter dem Schutze des Zeus, 6, 208. 14, 58. 17, 475; ἀγύρτρια πτωχὸς τάλαινα, Aesch. Ag. 1247; πτωχὸς ἀντὶ πλουσίου, Soph. O. R. 455, u. öfter, der auch πτωχῷ διαίτῃ O. C. 755 vrbdt, erbetteltes Brot; πτωχοὺς παῖδας, Eur. Med. 515; u. in Prosa, z. B. Ggstz von πλούσιος Plat. Theaet. 175 a. – Adv., Babr. 55, 2. – Neben dem regelmäßigen compar. u. superl., den erst Spätere haben, πτωχότατος, Pallad. 113 (X, 50), auch πτωχίστερος, Ar. Ach. 400.
Greek (Liddell-Scott)
πτωχός: -ή, -όν, ὡσαύτως ός, όν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1274, Σοφ. Ο. Κ. 751· (πτώσσω) - κυρίως ὁ συστελλόμενος ἢ «ζαρώνων», ἐπαίτης, πτωχὸς (ἴδε πτώσσω I. 2), Ὀδ. Ξ. 400, Σ. 1, κτλ.· πτωχὸς πτωχῷ φθονέει Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 26, Ἡρόδ. 3. 14· πτωχὸς ἀνὴρ ἀλαλημένος ἐλθών, ἐπαίτης, ὁ στερούμενος τῶν ἀναγκαίων, Ὀδ. Φ. 327· πτωχοὶ καὶ ἀλήμονες ἄνδρες ὁ αὐτ. Τ. 74· πτωχοὺς ἀλᾶσθαι Εὐρ. Μήδ. 515· πτωχοῦ βίος ζῆν ἐστιν μηδὲν ἔχοντα, τοῦ δὲ πένητος ζῆν φειδόμενον Ἀριστοφάν. Πλ. 552· παροιμ., πτωχοῦ πήρα οὐ πίμπλαται Καλλ. Ἀποσπάσ. 360· - πτωχή, ἐπαῖτις, «ζητιάνα», πτωχῆς τὴν γαστέρα πονούσης Ἀθην. 453Α· πτωχὴ χήρα Εὐαγγ. κ. Μάρκ ιβ´, 42· - οἱ ἐπαῖται, ὡς οἱ ξένοι, διετέλουν ἰδιαιτέρως ὑπὸ τὴν προστασίαν τῶν θεῶν, Ὀδ. Ζ. 208, Ξ. 58, Ρ. 475· ἀλλ’ ἡ λέξις, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ πένης (ὃ ἴδε), εἶχεν ἀείποτε κακὴν σημασίαν μέχρις οὗ ἀνυψώθη αὕτη ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Ἀποστόλων ἐν τῇ καινῇ Διαθήκῃ, μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν Εὐαγγ. κ. Ματθ. ε´, 3· μακάριοι οἱ πτωχοὶ ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ Εὐαγγ. κ. Λουκ. Ϛ´, 20, πρβλ. Β´ Ἐπιστ. πρ. Κορ. η´ 9. II. ὡς ἐπίθ., ταπεινός, ὡς τὸ πτωχικός, πτωχῷ διαίτῃ Σοφ. Οἰδ. Κολ. 751 πτ. στοιχεῖα Ἐπιστ. πρ. Γαλ. δ´, 19. - μετὰ γεν., ὁ πτωχὸς γενόμενος εἴς τι, πηγὴ πτ. νυμφῶν Ἀνθ. Π. 9. 258. 2) Συγκρ. πτωχότερος, Τιμοκλ. ἐν «Διονυσιαζούσαις» 1, 10· ἀνώμαλ. πτωχίστερος, Ἀριστοφ. Ἀχ. 425· ὑπερθ. πτωχότατος, Ἀνθ. Π. 10. 50. 3) Ἐπίρρ. -χῶς, ἀνεπαρκῶς, «πτωχικά», ἠροτρία πτωχῶς μέν, ἀλλ’ ἀναγκαίως Βάβρ. 55. 2.
French (Bailly abrégé)
ή ou poét. ός;
qui se blottit ou se cache, d’où
1 pauvre, mendiant;
2 qui concerne un mendiant, de mendiant;
Cp. πτωχίστερος.
Étymologie: R. Πτακ, se blottir ; cf. πτήσσω.