παίζω

English (LSJ)

Dor. παίσδω Theoc.15.42: Lacon. pres. part. gen. pl. fem. παιδδωἇν Ar. Lys.1313 (lyr.): fut. παιξοῦμαι Syrac. in X.Smp. 9.2,

   A παίξομαι LXX 2 Ki.6.21, AP12.46 (Asclep.), παίξω ib.211 (Strat.), Anacreont.41.8: aor. 1 ἔπαισα Hom. (v. infr.), Ar.Pl.1055, etc.: pf. πέπαικα Men.923.3: pf. Pass. πέπαισμαι Hdt.4.77 (v.l. πέπλασται), Ar.Th.1227; imper. πεπαίσθω Pl.Euthd.278d: also aor. ἔπαιξα Crates Com.23, Ctes.Fr.29.59, LXX Jd.16.25, Luc.DDeor.6.4, etc.: pf. πέπαιχα Plu.Dem.9:—Pass., aor. ἐπαίχθην Id.2.123f, Hld.8.6: pf. πέπαιγμαι Epigr.Gr.979.3 (Philae); inf. πεπαῖχθαι Timarch. ap. Ath.11.501f; imper. πεπαίχθω Phld.Mus.p.106 K., Fronto Epig.Gr.5.86: Hom. uses only pres. and impf., and (in Od.8.251) aor. imper. παίσατε; Trag. only pres.: (παῖς):—prop., play like a child, sport, τῇ δέ θ' ἅμα Νύμφαι . . ἀγρονόμοι παίζουσι Od.6.106, cf. 7.291 (never in Il.), Hdt.1.114, etc.: metaph., αἰὼν παῖς ἐστὶ παίζων Heraclit.52.    2 esp. dance, παίσατε Od.8.251; δῶμα περιστεναχίζετο ποσσὶν ἀνδρῶν παιζόντων 23.147, cf. Hes.Sc.277; π. τε καὶ χορεύειν Ar.Ra.409, cf. 390; ἐνόπλια χαλκωθεὶς ἔπαιζεν Pi.O.13.86:—Pass., ἀλλὰ πέπαισται μετρίως ἡμῖν, of the chorus, Ar. Th.1227.    3 play [a game], σφαίρῃ π. Od.6.100; κλεψύδρῃ Emp.100.9; κύβοις ἐπὶ συνθήκαις π. Ctes.l.c.; ἀντ' ἀστραγάλων κονδύλοισι π. Pherecr.43, cf. Antiph.92; π. διὰ γραμμῆς (v. γραμμή III. 2); π. πρὸς κότταβον Pl.Com.46.1; μετά τινων with others, Hdt.1.114: c. acc. cogn., κότταβον ἀγκύλῃ π. Anacr.53 (dub.); σφαῖραν Plu.Alex.73; π. παιδιὰν πρός τινα Ar.Pl.1055, cf. Pl.Alc.1.110b; κύνα καὶ πόλιν π., of a game similar to our draughts, Cratin. 56: with Advbs., φαινίνδα π. Antiph.283, cf. Crates Com. l.c., etc.    4 play on a musical instrument, h.Ap.206: c. acc., Πὰν ὁ καλαμόφθογγα παίζων Ar.Ra.230; dance and sing, Pi. O.1.16.    5 play amorously, πρὸς ἀλλήλους X.Smp.9.2; μετά τινος LXX Ge.26.8; of mares, Arist.HA572a30.    6 hunt, pursue game, π. κατ' ἄλσος S. El.567.    II jest, sport, Hdt.2.28, 5.4, 9.11; opp. σπουδάζω, X. Mem.4.1.1; opp. σπουδῇ λέγω, Id.Cyr.8.3.47; παίζετε ταῦτα λέγοντες (opp. σπουδάζετε) Pl.Euthd.283b; π. καὶ χλευάζειν Ar.Ra.376; π. καὶ γελᾶν Antiph.218.4; πῖνε, παῖζε Amphis 8; π. πρός τινα make fun with a person, E.HF952, cf. Pl.Men.79a, Men.Pk.198; π. εἴς τι play with a thing, Pl.Phd.89b: c. Adj. neut., τοιαῦτα ἔπαιζον σπουδῇ πρὸς ἀλλήλους X.Cyr.6.1.6: part. παίζων is freq. abs., jestingly, Pl.Tht.145b, al.; opp. σπουδάζων, Id.Lg.636c, al.:—Pass., ὁ λόγος πέπαισται has been made up as a jest (v.l. for πέπλασται), Hdt.4.77; ταῦτα πεπαίσθω ὑμῖν enough of jest, Pl.Euthd.278d, cf. Phdr.278b, Phld. l.c.; πεπαῖχθαι τὴν λέξιν Timarch. l.c.; τοῦτο τὸ παιζόμενον 'as the joke is', Plu. 2.1090f; τὸ Μενεδήμῳ πεπαιγμένον ib.81e; but οἷα πέπαιγμαι, in act. sense, Epigr.Gr.979.3 (Philae).    2 c. acc., play with, make sport of, Luc.Nigr.20, AP10.64 (Agath.).    3 Gramm., of words played upon or coined for the joke's sake, οἱ κωμῳδοὶ παίζειν εἰώθασι τὰ τοιαῦτα Sch.Ar.Av.42, cf. 68, etc.

German (Pape)

[Seite 442] fut. παίξομαι u. παιξοῦμαι, z. B. Xen. Conv. 9, 2, aor. ἔπαισα, so beides attisch, vgl. Schol. Ar. Th. 947 u. Atticisten, nur dor. ἔπαιξα, Phryn. 102, oder nach Moeris hellenistisch, doch ist προσέπαιξεν v. l. bei Xen. Mem. 3, 1, 4, παῖξαι Plat. Euthyd. 278 c, ὑποπαίξας Ael. H. A. 12, 21, ἵνα τι παίξωμεν S. Emp. pyrrh. 2, 211; perf. πέπαισμαι, erst Sp. πέπαιγμαι, die auch das perf. act. πέπαιχα bilden, vgl. Lob. Phryn. 240; – scherzen, wie die Kinder spielen, lachen; Od. 6, 106. 7, 291; H. h. Cer. 425; παίσατε, Od. 8, 251, wo es tanzen bedeutet, wie 23, 147; H. h. Ven. 120; Hes. Sc. 277. 282; μετ' αὐτῆς παίζων χορεύειν βούλομαι, Ar. Ran. 415; παίζων ἐνόπλια, vom Waffentanze, Pind. Ol. 13, 83; – ein musikalisches Instrument spielen, H. h. Apoll. 206; – gew. übh. scherzen, οἷα παίζομεν ἀμφὶ τράπεζαν, mit Hindeutung auf den Chorgesang, Pind. Ol. 1, 16; θεᾶς παίζων κατ' ἄλσος, Soph. El. 557, scheint auf die Jagd zu gehen; παίζει πρὸς ἡμᾶς δεσπότης, Eur. Herc. Fur. 952; auch = spotten, verlachen, παίσαντα καὶ σκώψαντα vrbdt Ar. Ran. 392, wie παίζων καὶ χλευάζων 375 (wovon es Plut. Symp. 2, 1, 5 unterscheidet); πέπαισται μετρίως ἡμῖν, Th. 1230; vgl. οὐκοῦν ἤδη πεπαίσθω μετρίως ἡμ ῖν τὰ περὶ λόγων, Plat. Phaedr. 278 b; πεπαῖχθαί τις ἂν οἰηθείη τὴν λέξιν, Timarch. bei Ath. XI, 501 e, wie ὁ λόγος ἄλλως πέπαισται ὑπὸ Ἑλλήνων, ist zum Scherz erdichtet, Her. 4, 77; οὐχ ὅτι παίζει, καί φησιν ἐπιλήσμων εἶναι, Plat. Prot. 336 d, er sagt zum Spaß; πότερον παίζετε ταῦτα λέγοντες, Euthyd. 283 b; πρός τινα, Gorg. 500 d Hipp. mai. 300 d; εἰς τὰς τρίχας μου, auf meine Haare spotten, Phaed. 89 b, wie Plut. Alex. 38 u. a. Sp.; Ggstz σπουδάζω, Plat. Phaedr. 234 d Gorg. 481 a (wie bei Xen. Cyr. 8, 3, 47 im Ggstz von σπουδῇ λέγειν); καὶ γελᾶν, Euthyphr. 3 e; mit dem accus., παιδιάν, Scherz treiben, Alc. I, 110 b, wie Ar. Plut. 1057 u. Luc. Prom. 8; auch παίζω παλαιστήν, ich spiele den Ringer. Epict. encheir. 29; παίζειν διὰ σκωμμάτων εἰς τοὺς ἀπαντῶντας, Plut. Camill. 33. – Sp. auch τί, verspotten, Luc. Nigr. 20; τινά τινι, Einen womit necken, Sp., die es auch bes. von verliebten Tändeleien brauchen, vgl. Naeke Choeril. p. 245. – Die dor. Form παίσδω Theocr. 15, 42 u. öfter.