3,274,916
edits
προκόπτω: Difference between revisions
From LSJ
34
(T21) |
(34) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=[[imperfect]] προέκοπτον; [[future]] προκοψω; 1st aorist προεκοψα; to [[beat]] [[forward]];<br /><b class="num">1.</b> to [[lengthen]] [[out]] by hammering (as a [[smith]] forges metals); [[metaphorically]], to [[promote]], [[forward]], [[further]]; [[Herodotus]], [[Euripides]], [[Thucydides]], [[Xenophon]], others.<br /><b class="num">2.</b> from [[Polybius]] on intransitively (cf. Buttmann, 145 (127); Winer s Grammar, 251 (236)), to go [[forward]], [[advance]], [[proceed]]; of [[time]]: ἡ [[νύξ]] προέκοψεν, the [[night]] is advanced (A. V. is [[far]] spent) ([[day]] is at [[hand]]), Josephus, b. j. 4,4, 6; (προκοπτουσης τῆς ὥρας) Chariton 2,3, 3 (p. 38,1edition Reiske; τά τῆς νυκτός, ibid. 2,3, 4); ἡ [[ἡμέρα]] προκοπτει, Justin Martyr, dialog contra Trypho, p. 277d.; Latin procedere is used in the [[same]] [[way]], Livy 28,15; [[Sallust]], Jug. 21,52, 109). [[metaphorically]], to [[increase]], [[make]] [[progress]]: [[with]] a dative of the [[thing]] in [[which]] [[one]] grows, Tdf.) (Diodorus 11 87); ἐν [[with]] a dative of the [[thing]], ibid. Tdf.; Antoninus 1,17); [[ἐπί]] [[πλεῖον]], [[further]], Diodorus 14,98); [[ἐπί]] [[πλεῖον]] ἀσεβείας, [[ἐπί]] τό [[χεῖρον]], [[will]] [[grow]] [[worse]], i. e. [[will]] [[make]] [[progress]] in [[wickedness]], [[τῶν]] Ἱεροσολύμων [[πάθη]] προυκοπτε καθ' ἡμέραν [[ἐπί]] τό [[χεῖρον]], Josephus, b. j. 6,1, 1). | |txtha=[[imperfect]] προέκοπτον; [[future]] προκοψω; 1st aorist προεκοψα; to [[beat]] [[forward]];<br /><b class="num">1.</b> to [[lengthen]] [[out]] by hammering (as a [[smith]] forges metals); [[metaphorically]], to [[promote]], [[forward]], [[further]]; [[Herodotus]], [[Euripides]], [[Thucydides]], [[Xenophon]], others.<br /><b class="num">2.</b> from [[Polybius]] on intransitively (cf. Buttmann, 145 (127); Winer s Grammar, 251 (236)), to go [[forward]], [[advance]], [[proceed]]; of [[time]]: ἡ [[νύξ]] προέκοψεν, the [[night]] is advanced (A. V. is [[far]] spent) ([[day]] is at [[hand]]), Josephus, b. j. 4,4, 6; (προκοπτουσης τῆς ὥρας) Chariton 2,3, 3 (p. 38,1edition Reiske; τά τῆς νυκτός, ibid. 2,3, 4); ἡ [[ἡμέρα]] προκοπτει, Justin Martyr, dialog contra Trypho, p. 277d.; Latin procedere is used in the [[same]] [[way]], Livy 28,15; [[Sallust]], Jug. 21,52, 109). [[metaphorically]], to [[increase]], [[make]] [[progress]]: [[with]] a dative of the [[thing]] in [[which]] [[one]] grows, Tdf.) (Diodorus 11 87); ἐν [[with]] a dative of the [[thing]], ibid. Tdf.; Antoninus 1,17); [[ἐπί]] [[πλεῖον]], [[further]], Diodorus 14,98); [[ἐπί]] [[πλεῖον]] ἀσεβείας, [[ἐπί]] τό [[χεῖρον]], [[will]] [[grow]] [[worse]], i. e. [[will]] [[make]] [[progress]] in [[wickedness]], [[τῶν]] Ἱεροσολύμων [[πάθη]] προυκοπτε καθ' ἡμέραν [[ἐπί]] τό [[χεῖρον]], Josephus, b. j. 6,1, 1). | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=ΝΜΑ, [[προκόβω]] και προκόφτω Ν [[κόπτω]] / [[κόβω]]]<br /><b>1.</b> [[προοδεύω]] (α. «έβαλε [[μυαλό]] και πρόκοψε» β. «προκόψομεν [[οὐδέν]]» — δεν θα προοδεύσουμε [[καθόλου]], Αλκ.)<br /><b>2.</b> αναπτύσσομαι ηθικά και πνευματικά (α. «πρόκοψε στα γράμματα» β. «προκόπτειν ἐν τοῑς μαθήμασι», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>3.</b> [[ευημερώ]] (α. «πήγε στα [[ξένα]] και πρόκοψε» β. «προκόπτειν τοῑς πλούτοις», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[είμαι]] [[εργατικός]], [[δραστήριος]]<br /><b>2.</b> (για ζώα και φυτά) αναπτύσσομαι, έχω καλή [[απόδοση]] («πρόκοψε [[φέτος]] το [[χωράφι]] [ή το [[κοπάδι]]]»)<br /><b>3.</b> (η μτχ. παθ. παρακμ.) [[προκομμένος]], -<i>η</i>, -<i>ο</i><br />α) [[εργατικός]], [[νοικοκύρης]] («προκομμένο [[παιδί]] ο [[μικρός]]»)<br />β) <b>ειρων.</b> [[αχαΐρευτος]] («τά κατάφερε [[πάλι]] ο [[προκομμένος]] σου!»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[κατά]] που πάμε, θα προκόψουμε» — με την [[τακτική]] που ακολουθούμε, θα καταστραφούμε<br />β) «μάς πρόκοψε» — δεν προσέφερε [[τίποτε]]<br /><b>5.</b> <b>παροιμ.</b> α) «πρόκοψε η ακαμάτα, όταν είδε την [[κομμάτα]]» — λέγεται για να δηλώσει ότι και ο [[τεμπέλης]] παριστάνει τον εργατικό όταν έλθει η ώρα της πληρωμής<br />β) «επρόκοψεν η [[νύφη]] μας το [[βράδυ]] του Σαββάτου» — λέγεται για αυτόν που, ενώ όλο τον καιρό παρέμενε [[αδρανής]], την τελευταία [[στιγμή]] δραστηριοποιήθηκε<br />γ) «[[προκομμένος]] σαν την [[κάτω]] [[πέτρα]] του μύλου» — λέγεται για πολύ οκνηρό άνθρωπο, για μεγάλο τεμπέλη<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[προχωρώ]] («προκεκοφότες [[τριάκοντα]] σταδίους», Χίων)<br /><b>2.</b> (για χρόνο) [[περνώ]], [[διέρχομαι]] («τῆς νυκτὸς προκοπτούσης», <b>Ιώσ.</b>)<br /><b>3.</b> (σχετικά με [[ηλικία]]) [[μεγαλώνω]] («ὁ μὲν προκέκοφεν, ὁ δὲ [[νέος]] ἐστίν», Ερμεί. Αλ.)<br /><b>4.</b> (για οδό ή λόγο) επιμηκύνομαι<br /><b>5.</b> ωφελούμαι, έχω [[κέρδος]] («τί δεῑ θρηνεῑν προκόπτουτ' οὐδὲν εὶς [[πρόσθεν]] κακῶν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>6.</b> (για νόσο ή [[θεραπεία]]) εξελίσσομαι θετικά («προκοπτούσης τῆς θεραπείας», <b>Ηρόδ.</b> Ιατρ.)<br /><b>7.</b> <b>παθ.</b> <i>προκόπτομαι</i><br />προάγομαι («[[ἀνωτέρω]] [[οὐδέν]] τῶν πρηγμάτων προκοπτομένων», <b>Ηρόδ.</b>). | |||
}} | }} | ||
