3,277,301
edits
πιαίνω: Difference between revisions
From LSJ
6
(32) |
(6) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=Α [[πίων]]<br /><b>1.</b> [[παχαίνω]] [[κάτι]], [[κάνω]] [[κάτι]] παχύ («πιαίνειν τὸ [[σῶμα]]», Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>πιαίνομαι</i><br />[[γίνομαι]] [[παχύς]], [[παχαίνω]] («πιαίνεται δὲ [[πάντα]] πρεσβύτερα μᾱλλον ἢ νεώτερα [[ὄντα]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> (σχετικά με τη γη) [[λιπαίνω]], [[κοπρίζω]] («τόνδε πιανῶ γύην [[μάντις]] κεκευθὼς πολεμίας ὑπὸ χθονός», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για [[πτώμα]]) [[λιπαίνω]] το [[έδαφος]], [[παχαίνω]] τη γη («χθόνα [[πιαίνω]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>5.</b> σχετικά με καπνό από [[κάψιμο]] πτωμάτων) [[καθιστώ]] λιπαρό, πυκνό («σώματι πίαναν καπνόν», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> [[αυξάνω]], [[πληθύνω]], [[μεγαλώνω]] [[κάτι]] («βοῶν ξανθάς ἀγέλας ἀφίημ' ἀγρούς τε νέμεαι, πλοῡτον πιαίνων», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>παθ.</b> (για στάχια) [[μεγαλώνω]], αυξάνομαι, [[χοντραίνω]] («πιαίνεται ὁ [[στάχυς]] [[οὕτως]]», <b>Θεόκρ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[τονώνω]], [[εμψυχώνω]], [[γεμίζω]] με [[πεποίθηση]] ή [[θράσος]] («ἀλλ' ᾖ σε ἐπιανεν [[ἄπτερος]] [[φάτις]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>μτφ.</b> [[ενισχύω]], [[τονώνω]] («ἑὴν φρένα πιαίνοντες» Οππ.)<br /><b>10.</b> [[τρέφω]], [[ευφραίνω]] («μάστακα πιαίνων εὐαφίῃ», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>11.</b> <b>παθ.</b> μέ χοντραίνει [[κάτι]], τρέφομαι από [[κάτι]] («ψογερὸν Ἀρχίλοχον βαρυλόγοις ἔχθεσσι πιαινόμενον» τον φιλόψογο Αρχίλοχο που χοντραίνει με τις έριδες, <b>Πίνδ.</b>). | |mltxt=Α [[πίων]]<br /><b>1.</b> [[παχαίνω]] [[κάτι]], [[κάνω]] [[κάτι]] παχύ («πιαίνειν τὸ [[σῶμα]]», Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>πιαίνομαι</i><br />[[γίνομαι]] [[παχύς]], [[παχαίνω]] («πιαίνεται δὲ [[πάντα]] πρεσβύτερα μᾱλλον ἢ νεώτερα [[ὄντα]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> (σχετικά με τη γη) [[λιπαίνω]], [[κοπρίζω]] («τόνδε πιανῶ γύην [[μάντις]] κεκευθὼς πολεμίας ὑπὸ χθονός», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για [[πτώμα]]) [[λιπαίνω]] το [[έδαφος]], [[παχαίνω]] τη γη («χθόνα [[πιαίνω]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>5.</b> σχετικά με καπνό από [[κάψιμο]] πτωμάτων) [[καθιστώ]] λιπαρό, πυκνό («σώματι πίαναν καπνόν», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> [[αυξάνω]], [[πληθύνω]], [[μεγαλώνω]] [[κάτι]] («βοῶν ξανθάς ἀγέλας ἀφίημ' ἀγρούς τε νέμεαι, πλοῡτον πιαίνων», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>παθ.</b> (για στάχια) [[μεγαλώνω]], αυξάνομαι, [[χοντραίνω]] («πιαίνεται ὁ [[στάχυς]] [[οὕτως]]», <b>Θεόκρ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[τονώνω]], [[εμψυχώνω]], [[γεμίζω]] με [[πεποίθηση]] ή [[θράσος]] («ἀλλ' ᾖ σε ἐπιανεν [[ἄπτερος]] [[φάτις]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>μτφ.</b> [[ενισχύω]], [[τονώνω]] («ἑὴν φρένα πιαίνοντες» Οππ.)<br /><b>10.</b> [[τρέφω]], [[ευφραίνω]] («μάστακα πιαίνων εὐαφίῃ», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>11.</b> <b>παθ.</b> μέ χοντραίνει [[κάτι]], τρέφομαι από [[κάτι]] («ψογερὸν Ἀρχίλοχον βαρυλόγοις ἔχθεσσι πιαινόμενον» τον φιλόψογο Αρχίλοχο που χοντραίνει με τις έριδες, <b>Πίνδ.</b>). | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''πῑαίνω:''' μέλ. <i>πιᾰνῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπίᾱνα</i>, ποιητ. <i>πίανα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπιάνθην</i>, παρακ. <i>πεπίασαμαι</i>· ([[πίων]])·<br /><b class="num">I.</b> κάνω [[κάτι]] παχύ, [[παχαίνω]], σε Ευρ.· [[πιαίνω]] χθόνα, [[παχαίνω]], [[εμπλουτίζω]] το [[έδαφος]], λέγεται για νεκρό άνθρωπο, σε Αισχύλ. — Παθ., είμαι ή [[γίνομαι]] [[παχύς]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> [[αυξάνω]], [[μεγεθύνω]], <i>πλοῦτον</i>, σε Πίνδ.<br /><b class="num">2.</b> κάνω κάποιον αυθάδη ή ακόλαστο, [[διεγείρω]], σε Αισχύλ. — Παθ., αυξάνομαι στην [[οργή]] ή διαφθείρομαι, στον ίδ.· <i>ἔχθεσιν πιαίνεσθαι</i>, [[πλουτίζω]] σε [[βάρος]] άλλου με καυγάδες ή φιλονικίες, σε Πίνδ. | |||
}} | }} | ||
