3,274,159
edits
ἑλίσσω: Difference between revisions
From LSJ
2
(4) |
(2) |
||
| Line 39: | Line 39: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἑλίσσω:''' Επικ. απαρ. <i>-[[έμεν]]</i>· Ιων. [[εἱλίσσω]]· μέλ. <i>ἑλίξω</i>, αόρ. αʹ [[εἵλιξα]] — Παθ., αόρ. αʹ <i>εἱλίχθην</i>, παρακ. <i>εἵλιγμαι</i>, Ιων. γʹ πληθ. [[εἱλίχατο]]· γʹ ενικ. υπερσ. <i>εἵλικτο</i> ([[εἵλω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[περιστρέφω]], [[στρέφω]] το [[άρμα]] γύρω από τη [[γωνία]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως λέγεται και για το [[άρμα]] της Ημέρας, σε Αισχύλ., Ευρ.· <i>ἑλ. κόνιν</i>, [[απλώνω]] κυματιστά τη στροβιλιζόμενη [[σκόνη]], σε Αισχύλ.· <i>ἑλ. δίνας</i>, λέγεται για τον Εύριπο, σε Ευρ.· <i>ἑλ. βλέφαρα</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> χρησιμοποιείται για [[κάθε]] γρήγορη, ορμητική [[κίνηση]], [[ιδίως]] κυκλωτικής μορφής, <i>ἑλ.πλάταν</i>, [[χειρίζομαι]] το [[κουπί]] με [[σβελτάδα]], σε Σοφ.· ἑλ. [[πόδα]], [[περπατώ]] [[γρήγορα]], γοργοπερπατώ, σε Ευρ.· απόλ., [[χορεύω]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[τυλίγω]], [[περιτυλίγω]], [[κλώθω]], όπως το [[μαλλί]] γύρω από τη [[ρόκα]], σε Ηρόδ., Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> μεταφ., [[στριφογυρίζω]] στο [[μυαλό]] μου, [[περιστρέφω]], σε Σοφ.· <i>ἑλ. λόγους</i>, [[μεταχειρίζομαι]] πανούργα, πονηρά [[λόγια]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ. και Μέσ., περιστρέφομαι, περιδινίζομαι, στρέφομαι, [[γυρίζω]] προς τον [[κόλπο]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για [[φίδι]], συσπειρώνομαι, κουλουριάζομαι, στον ίδ.· λέγεται για [[βλήμα]], περιστρέφομαι, [[στρίβω]] στον αέρα, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> στρέφομαι εδώ κι [[εκεί]], περιφέρομαι, [[στριφογυρίζω]], στο ίδ.· επίσης όπως το Λατ. versari, είμαι [[συνεχώς]] απασχολημένος με [[κάτι]], στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> περιδινίζομαι, [[στριφογυρίζω]] κατά την όρχηση, σε Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> Μέσ. με Ενεργ. [[σημασία]], [[στροβιλίζω]], [[περιστρέφω]], όπως η [[σφεντόνα]] ή [[θηλειά]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">5.</b> [[τὰς]] κεφαλὰς εἰλίχατο μίτρῃσι, έχουν τα κεφάλια τους τυλιγμένα με σαρίκια, σε Ηρόδ. | |lsmtext='''ἑλίσσω:''' Επικ. απαρ. <i>-[[έμεν]]</i>· Ιων. [[εἱλίσσω]]· μέλ. <i>ἑλίξω</i>, αόρ. αʹ [[εἵλιξα]] — Παθ., αόρ. αʹ <i>εἱλίχθην</i>, παρακ. <i>εἵλιγμαι</i>, Ιων. γʹ πληθ. [[εἱλίχατο]]· γʹ ενικ. υπερσ. <i>εἵλικτο</i> ([[εἵλω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[περιστρέφω]], [[στρέφω]] το [[άρμα]] γύρω από τη [[γωνία]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως λέγεται και για το [[άρμα]] της Ημέρας, σε Αισχύλ., Ευρ.· <i>ἑλ. κόνιν</i>, [[απλώνω]] κυματιστά τη στροβιλιζόμενη [[σκόνη]], σε Αισχύλ.· <i>ἑλ. δίνας</i>, λέγεται για τον Εύριπο, σε Ευρ.· <i>ἑλ. βλέφαρα</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> χρησιμοποιείται για [[κάθε]] γρήγορη, ορμητική [[κίνηση]], [[ιδίως]] κυκλωτικής μορφής, <i>ἑλ.πλάταν</i>, [[χειρίζομαι]] το [[κουπί]] με [[σβελτάδα]], σε Σοφ.· ἑλ. [[πόδα]], [[περπατώ]] [[γρήγορα]], γοργοπερπατώ, σε Ευρ.· απόλ., [[χορεύω]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[τυλίγω]], [[περιτυλίγω]], [[κλώθω]], όπως το [[μαλλί]] γύρω από τη [[ρόκα]], σε Ηρόδ., Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> μεταφ., [[στριφογυρίζω]] στο [[μυαλό]] μου, [[περιστρέφω]], σε Σοφ.· <i>ἑλ. λόγους</i>, [[μεταχειρίζομαι]] πανούργα, πονηρά [[λόγια]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ. και Μέσ., περιστρέφομαι, περιδινίζομαι, στρέφομαι, [[γυρίζω]] προς τον [[κόλπο]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για [[φίδι]], συσπειρώνομαι, κουλουριάζομαι, στον ίδ.· λέγεται για [[βλήμα]], περιστρέφομαι, [[στρίβω]] στον αέρα, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> στρέφομαι εδώ κι [[εκεί]], περιφέρομαι, [[στριφογυρίζω]], στο ίδ.· επίσης όπως το Λατ. versari, είμαι [[συνεχώς]] απασχολημένος με [[κάτι]], στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> περιδινίζομαι, [[στριφογυρίζω]] κατά την όρχηση, σε Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> Μέσ. με Ενεργ. [[σημασία]], [[στροβιλίζω]], [[περιστρέφω]], όπως η [[σφεντόνα]] ή [[θηλειά]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">5.</b> [[τὰς]] κεφαλὰς εἰλίχατο μίτρῃσι, έχουν τα κεφάλια τους τυλιγμένα με σαρίκια, σε Ηρόδ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἑλίσσω:''' и [[εἱλίσσω]], атт. [[ἑλίττω]] и [[εἱλίττω]] (impf. εἵλισσον, fut. ἑλίξω, aor. [[εἵλιξα]]; pass.: aor. εἱλίχθην, pf. εἵλιγμαι, ppf. [[εἱλίγμην]])<br /><b class="num">1)</b> кружить, крутить (στρόμβοι κόνιν εἱλίσσουσι Aesch.);<br /><b class="num">2)</b> вращать, поворачивать: ἑ. βλέφαρα Eur. оглядываться вокруг, озираться; ἑλίξασθαι ἔν τινι Hom. повернуться лицом к кому-л.; ἑλιξάμενος καθ᾽ ὅμιλον Hom. повернувшись к толпе; ἑλίσσεσθαι [[ἔνθα]] καὶ [[ἔνθα]] Hom. поворачиваться с боку на бок; ἑ. (v. l. ἐρέσσειν) πλάταν Soph. грести, плыть; ἐν τούτοις ἑλίττεται ἡ [[δόξα]] [[ἀληθής]] Plat. это и является областью правильного мнения;<br /><b class="num">3)</b> катить (αἰθὴρ κοινὸν [[φάος]] εἱλίσσων Aesch.; [[Ἣλιος]] ἵπποισιν εἱλίσσων φλόγα Eur.): ἑλίξασθαί τι [[σφαιρηδόν]] Hom. бросить что-л. словно мяч;<br /><b class="num">4)</b> наматывать ([[πλόκαμον]] περὶ ἄτρακτον Her.; [[λίνον]] ἡλακάτᾳ Eur.): τὰς κεφαλὰς [[εἱλίχατο]] μίτρῃσι Her. головы они обвязывали митрами;<br /><b class="num">5)</b> обвивать, охватывать, окружать (ὅπλοις Ἀργείων στρατόν Eur.): ἑλίξαι χεῖρας ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός Eur. обнять руками чьи-л. колени; ὁ περὶ πᾶσαν εἱλισσόμενος χθόνα [[Ὠκεανός]] Aesch. обтекающий всю землю Океан;<br /><b class="num">6)</b> обдумывать (μῆτίν τινα Soph. - v. l. ἐρέσσειν): τοιαῦθ᾽ ἑλίσσων Soph. размышляя таким образом;<br /><b class="num">7)</b> объезжать, огибать (περὶ τέρματα Hom.);<br /><b class="num">8)</b> (тж. ἑ. [[πόδα]] и ἑ. θιάσους Eur.) кружиться в пляске, водить хоровод (εἱλίσσων [[χορός]] Eur.): Λατοῦς [[γόνον]] ἑ. καλλίχορον Eur. пышными плясками славить детей Лето; εἱλισσόμεναι [[κύκλια]] κόραι Eur. ведущие хоровод девы;<br /><b class="num">9)</b> скручивать, свивать, свертывать (τὸ [[περιβόλαιον]] NT); med. извиваться, быть извилистым (ποταμὸς εἱλιγμένος Hes.; πόροι ἑλισσόμενοι Arst.; ὁ [[Νεῖλος]] ἐλίττεται πρὸς τὴν μεσημβρίαν Diod.);<br /><b class="num">10)</b> сплетать, вплетать: [[καλῶς]] κακοὺς λόγους ἑ. Eur. искусно перемежать свои речи клеветой;<br /><b class="num">11)</b> med. хлопотать, быть занятым, трудиться (ἑλισσόμενος περὶ [[φύσας]] [[Ἣφαιστος]] Hom.). | |||
}} | }} | ||
