Anonymous

χαλάω: Difference between revisions

From LSJ
2,479 bytes added ,  31 December 2018
4b
(6)
(4b)
Line 33: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''χᾰλάω:''' μέλ. χᾰλάσω [ᾰ], αόρ. αʹ <i>ἐχάλᾰσα</i>, Επικ. <i>χάλασσα</i>, Δωρ. μτχ. <i>χᾰλάξαις</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐχαλάσθην</i>, παρακ. <i>κεχάλασμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> μτβ., [[χαλαρώνω]], [[λύνω]], [[χαλάω]] βίον, <i>τόξα</i>, [[χαλαρώνω]] τη [[χορδή]] του τόξου, σε Ομηρ. Ύμν., Πλάτ.· μεταφ., [[χαλάω]] τὴν ὀργήν, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]] να πέσει, [[αφήνω]] να κατέβει, <i>[[πτέρυγα]] χαλάξαις</i>, σε Πίνδ.· χαλάσας τὸ [[μέτωπον]], έχω χαμηλωμένα τα βλέφαρα, δηλ. σταμάτησα να οργίζομαι, σε Αριστοφ.· δίκτυα [[χαλάω]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">3.</b> [[αφήνω]] να χαλαρώσει, [[χαλαρώνω]], [[απαλλάσσω]], σε Αισχύλ.· απόλ., [[αφήνω]] ελεύθερο, [[λύνω]] την [[κράτηση]] κάποιου, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> ἡνίας [[χαλάω]], [[αφήνω]] χαλαρά τα [[ηνία]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">5.</b> <i>κλῇθρα</i> ή [[κλῇδας]] [[χαλάω]], [[χαλαρώνω]] τις μπάρες ή τους μοχλούς, δηλ. [[ανοίγω]] την πόρτα, σε Σοφ., Ευρ.· επίσης, <i>πύλας μοχλοῖς χαλᾶτε</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">6.</b> [[χαλαρώνω]] ή [[λύνω]] πράγματα που ήταν δεμένα μαζί, σε Σοφ., Ευρ. — Παθ., πρὶνἂν χαλασθῇ [[δεσμά]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αμτβ., [[γίνομαι]] [[χαλαρός]], σε Ευρ.· <i>πύλαι χαλῶσι</i>, οι πύλες μένουν ανοιχτές, σε Ξεν.· μεταφ., με γεν., [[παραβλέπω]], [[αφήνω]], <i>μανιῶν</i>, <i>κακῶν</i>, σε Αισχύλ.· <i>τῆς ὀργῆς</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ., [[χαλάω]] τινί, [[υποχωρώ]] σε κάποιον, [[συγχωρώ]] κάποιον, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> απόλ., [[γίνομαι]] [[χαλαρός]] ή [[ασθενής]], σε Πλάτ.
|lsmtext='''χᾰλάω:''' μέλ. χᾰλάσω [ᾰ], αόρ. αʹ <i>ἐχάλᾰσα</i>, Επικ. <i>χάλασσα</i>, Δωρ. μτχ. <i>χᾰλάξαις</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐχαλάσθην</i>, παρακ. <i>κεχάλασμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> μτβ., [[χαλαρώνω]], [[λύνω]], [[χαλάω]] βίον, <i>τόξα</i>, [[χαλαρώνω]] τη [[χορδή]] του τόξου, σε Ομηρ. Ύμν., Πλάτ.· μεταφ., [[χαλάω]] τὴν ὀργήν, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]] να πέσει, [[αφήνω]] να κατέβει, <i>[[πτέρυγα]] χαλάξαις</i>, σε Πίνδ.· χαλάσας τὸ [[μέτωπον]], έχω χαμηλωμένα τα βλέφαρα, δηλ. σταμάτησα να οργίζομαι, σε Αριστοφ.· δίκτυα [[χαλάω]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">3.</b> [[αφήνω]] να χαλαρώσει, [[χαλαρώνω]], [[απαλλάσσω]], σε Αισχύλ.· απόλ., [[αφήνω]] ελεύθερο, [[λύνω]] την [[κράτηση]] κάποιου, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> ἡνίας [[χαλάω]], [[αφήνω]] χαλαρά τα [[ηνία]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">5.</b> <i>κλῇθρα</i> ή [[κλῇδας]] [[χαλάω]], [[χαλαρώνω]] τις μπάρες ή τους μοχλούς, δηλ. [[ανοίγω]] την πόρτα, σε Σοφ., Ευρ.· επίσης, <i>πύλας μοχλοῖς χαλᾶτε</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">6.</b> [[χαλαρώνω]] ή [[λύνω]] πράγματα που ήταν δεμένα μαζί, σε Σοφ., Ευρ. — Παθ., πρὶνἂν χαλασθῇ [[δεσμά]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αμτβ., [[γίνομαι]] [[χαλαρός]], σε Ευρ.· <i>πύλαι χαλῶσι</i>, οι πύλες μένουν ανοιχτές, σε Ξεν.· μεταφ., με γεν., [[παραβλέπω]], [[αφήνω]], <i>μανιῶν</i>, <i>κακῶν</i>, σε Αισχύλ.· <i>τῆς ὀργῆς</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ., [[χαλάω]] τινί, [[υποχωρώ]] σε κάποιον, [[συγχωρώ]] κάποιον, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> απόλ., [[γίνομαι]] [[χαλαρός]] ή [[ασθενής]], σε Πλάτ.
}}
{{elru
|elrutext='''χᾰλάω:''' <b class="num">1)</b> отпускать, ослаблять (βιόν, τόξα HH; χ. καὶ συντείνειν τὰ [[νεῦρα]] Plat.; χ. ἡνίαν Eur.): [[ὅταν]] χαλασθῇ τὸ [[σῶμα]] ὑπὸ νόσων Plat. когда тело изнурено болезнями; χ. τὰς ἡνίας τοῖς λόγοις Plat. давать волю красноречию; χ. τὸ [[μέτωπον]] Arph. разгладить (перестать хмурить) лоб; χ. τὴν ὀργὴν Arph. умерить (отбросить) гнев; ἐπιθυμίαν χ. Plut. подавить страсть;<br /><b class="num">2)</b> спускать, опускать (πτέρυγα Pind.; κράββατον NT): χ. κάλυμμ᾽ ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν Soph. сбросить завесу с глаз;<br /><b class="num">3)</b> распускать, развязывать (κρεμαστὴν ἁρτάνην Soph.; τὸν ἀσκόν Eur.): χ. [[δεσμά]] Eur. развязать узы; χ. κλῇθρα πύλης Soph. или χ. [[κλῇδας]] πυλωμάτων Eur., тж. χ. πύλας μοχλοῖς Aesch. и χ. μοχλούς Arph. снимать запоры у ворот, отпирать ворота; χ. [[στόμα]] Xen. (о лошади) открывать рот; χ. μαστούς Eur. давать грудь, кормить материнским молоком;<br /><b class="num">4)</b> отвязывать, освобождать (τινα ἐκ δεσμῶν Aesch.);<br /><b class="num">5)</b> распускаться, развязываться (ζῶναι χαλῶσί τινι Eur.);<br /><b class="num">6)</b> открываться: πύλαι χαλῶσαι Xen. отворенные ворота;<br /><b class="num">7)</b> слабеть, утихать (τῆς ἀλγηδόνος χαλασάσης Luc.): οἵδε τῆς ὀργῆς χ. εἴξασιν Arph. их гнев, кажется, прошел; χ. μανιῶν Aesch. перестать безумствовать; χ. τοῦ τόνου Luc. ослабить напряжение; τοῦ νοσήματος χαλῶντος Plut. когда болезнь пошла на убыль;<br /><b class="num">8)</b> уступать (τινι Eur., Plut.);<br /><b class="num">9)</b> оказывать снисхождение, прощать (τινι Aesch., Eur.).
}}
}}