3,277,091
edits
καταβάλλω: Difference between revisions
From LSJ
2b
(5) |
(2b) |
||
| Line 33: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''καταβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, αόρ. βʹ <i>κατέβᾰλον</i>, Επικ. γʹ ενικ. [[κάββαλε]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ρίχνω]] [[κάτω]], [[ανατρέπω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· κ. εἰς τὸ [[μηδέν]], [[φέρνω]], [[οδηγώ]] στο [[μηδέν]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[σκοτώνω]] με όπλο, [[φονεύω]], [[σφαγιάζω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ρίχνω]] ή [[φέρνω]] σε ορισμένη [[κατάσταση]], σε Ευρ., Πλάτ.<br /><b class="num">4.</b> [[ρίχνω]] [[κάτω]] ή [[ρίχνω]] [[μακριά]], [[διώχνω]], [[απορρίπτω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> με ηπιότερη [[σημασία]], [[αφήνω]] [[κάτι]] να πέσει [[κάτω]], [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[κάτω]], σε Όμηρ.· κ. [[ἱστία]], [[κατεβάζω]] τα πανιά, σε Θέογν.· [[τὰς]] [[ὀφρῦς]] κ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[βάζω]], [[επιθέτω]], [[τοποθετώ]], Λατ. deponere, σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[κατεβάζω]] ή [[συσσωρεύω]], [[ιδίως]], στην [[παραλία]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[πληρώνω]] τοις μετρητοίς, [[παραχωρώ]], [[παραδίδω]] ή [[εισφέρω]], στον ίδ.· [[αποτίνω]], [[πληρώνω]], σε Θουκ. κ.λπ. — Μέσ., [[προκαλώ]] [[κατάθεση]], σε Δημ.<br /><b class="num">5.</b> [[παρέχω]], [[δίνω]], <i>μαρτυρίαν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">6.</b> [[ρίχνω]] σπόρο, [[σπέρνω]], στον ίδ.· <i>κ. φάτιν</i>, Λατ. spargere voces, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">7.</b> [[βάζω]], [[θέτω]] ως [[θεμέλιο]], ως [[βάση]], [[κυρίως]] στη Μέσ., σε Ευρ. — Παθ., <i>[[καταβεβλημένος]]</i>, [[βασικός]], [[θεμελιώδης]], [[τακτικός]], σε Αριστ. | |lsmtext='''καταβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, αόρ. βʹ <i>κατέβᾰλον</i>, Επικ. γʹ ενικ. [[κάββαλε]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ρίχνω]] [[κάτω]], [[ανατρέπω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· κ. εἰς τὸ [[μηδέν]], [[φέρνω]], [[οδηγώ]] στο [[μηδέν]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[σκοτώνω]] με όπλο, [[φονεύω]], [[σφαγιάζω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ρίχνω]] ή [[φέρνω]] σε ορισμένη [[κατάσταση]], σε Ευρ., Πλάτ.<br /><b class="num">4.</b> [[ρίχνω]] [[κάτω]] ή [[ρίχνω]] [[μακριά]], [[διώχνω]], [[απορρίπτω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> με ηπιότερη [[σημασία]], [[αφήνω]] [[κάτι]] να πέσει [[κάτω]], [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[κάτω]], σε Όμηρ.· κ. [[ἱστία]], [[κατεβάζω]] τα πανιά, σε Θέογν.· [[τὰς]] [[ὀφρῦς]] κ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[βάζω]], [[επιθέτω]], [[τοποθετώ]], Λατ. deponere, σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[κατεβάζω]] ή [[συσσωρεύω]], [[ιδίως]], στην [[παραλία]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[πληρώνω]] τοις μετρητοίς, [[παραχωρώ]], [[παραδίδω]] ή [[εισφέρω]], στον ίδ.· [[αποτίνω]], [[πληρώνω]], σε Θουκ. κ.λπ. — Μέσ., [[προκαλώ]] [[κατάθεση]], σε Δημ.<br /><b class="num">5.</b> [[παρέχω]], [[δίνω]], <i>μαρτυρίαν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">6.</b> [[ρίχνω]] σπόρο, [[σπέρνω]], στον ίδ.· <i>κ. φάτιν</i>, Λατ. spargere voces, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">7.</b> [[βάζω]], [[θέτω]] ως [[θεμέλιο]], ως [[βάση]], [[κυρίως]] στη Μέσ., σε Ευρ. — Παθ., <i>[[καταβεβλημένος]]</i>, [[βασικός]], [[θεμελιώδης]], [[τακτικός]], σε Αριστ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''καταβάλλω:''' (fut. καταβαλῶ, aor. 2 κατέβαλον - эп. 3 л. sing. [[κάββαλε]])<br /><b class="num">1)</b> выпускать из рук, ронять (ἀπὸ ἕο [[υἱόν]] Hom.); выпускать из когтей, бросать вниз (νεβρόν Hom.);<br /><b class="num">2)</b> опускать вниз: ([[Ἄργος]]) [[οὔατα]] [[κάμβαλεν]] (= κάββαλεν) [[ἄμφω]] Hom. (увидев хозяина), Аргос опустил оба уха; κ. τὰς [[ὀφρῦς]] Eur. опустить брови, т. е. разгладить чело, повеселеть;<br /><b class="num">3)</b> отращивать, отпускать (ἴουλον ἀπὸ κροτάφων Theocr.);<br /><b class="num">4)</b> бросать, сеять (εἰς γῆν φυτὸν καὶ [[σπέρμα]] Plat.);<br /><b class="num">5)</b> сбрасывать, сталкивать, опрокидывать (τινὰ ἀπὸ τοῦ ἵππου Xen.; ἐπὶ χθονί, ἐνὶ πόντῳ Hes.; ἐν πάλῃ, sc. τὸν [[ἀντίπαλον]] Plat.; καταβαλλόμενοι, ἀλλ᾽ οὐκ ἀπολλύμενοι NT): κ. ἀπ᾽ ἐλπίδος Plat. лишать надежды, приводить в уныние;<br /><b class="num">6)</b> низвергать, разрушать, сносить (τὰ οἰκήματα, τὰ τῶν [[θεῶν]] ἀγάλματα Her.);<br /><b class="num">7)</b> свергать, низводить (τινὰ εἰς τὸ [[μηδέν]] Her.);<br /><b class="num">8)</b> валить, срубать (τὰ δενδρα Arst.);<br /><b class="num">9)</b> умерщвлять, убивать (πολλοὺς Λακεδαιμονίων Her.; [[ἐάν]] τις ξύλῳ ἢ μαχαίρᾳ πατάξας καταβάλῃ Lys.);<br /><b class="num">10)</b> сваливать, складывать (φιτροὺς ἐπ᾽ ἀκτῆς Hom.);<br /><b class="num">11)</b> приносить или закалывать в жертву (σφάγια, τὸ [[θῦμα]] δαίμοσιν Eur.);<br /><b class="num">12)</b> распускать, распространять (φάτιν Her.; αἱ καταβεβλημέναι [[νῦν]] μαθήσεις Arst.);<br /><b class="num">13)</b> ввергать, помещать, заключать (τινὰ ἐς ἑρκτήν Her.);<br /><b class="num">14)</b> повергать, ввергать, приводить (εἰς συμφοράς Eur.; τινὰ εἰς φόβον, εἰς [[δόξαν]], εἰς ἀπιστίαν Plat.): καταβάλλεσθαι εἰς φθόνον Plat. поддаться чувству зависти;<br /><b class="num">15)</b> отвергать, отбрасывать прочь: κατέβαλεν ὃ ἔλαβεν, ὡς ἕτερον ληψόμενος Xen. он отбросил (кусок), который взял, чтобы выбрать другой; οἱ καταβεβλημένοι Isocr. пропащие люди, отверженные;<br /><b class="num">16)</b> откладывать в сторону (τοὺς σκίπωνας Arph.);<br /><b class="num">17)</b> устанавливать, ставить ([[κρεῖον]] ἐν πυρὸς αὐγῇ Hom.);<br /><b class="num">18)</b> доставлять, накапливать (κ. σιτία τῇ στρατιῇ Her.);<br /><b class="num">19)</b> доставлять (в виде дохода), давать, приносить (ἐπ᾽ ἡμέρην ἑκάστην [[τάλαντον]] Her.);<br /><b class="num">20)</b> вносить, платить, уплачивать ([[τἀργύριον]] Thuc.; τιμήν τινι [[ὑπέρ]] τινος Plat.; ζημίας Dem.);<br /><b class="num">21)</b> давать, предоставлять (μαρτυρίαν Dem.; γεγραμμένα Plat.): καταβάλλεσθαι εἰς τὰ [[δημόσια]] γράμματα Dem. сдать свои документы в государственный архив; πολλοὶ λόγοι πρὸς αὐτὰ καταβέβληνται Arst. в пользу этого приведены многие доводы;<br /><b class="num">22)</b> преимущ. med. (тж. κ. [[θεμέλιον]] NT) закладывать основы, основывать, класть начало (чему-л.), подготовлять (μέγαν οἶτον Eur.): τὴν τῆς ναυπηγίας ἀρχὴν καταβάλλεσθαι Plat. набрасывать основную схему постройки корабля; ὁ Στωϊκῶν αἵρεσιν καταβαλόμενος Plut. (Зенон), положивший начало школе стоиков; [[ὅταν]] κρηπὶς καταβληθῇ [[ὀρθῶς]] Eur. когда основа хорошо заложена. | |||
}} | }} | ||
