Anonymous

πίπτω: Difference between revisions

From LSJ
5,423 bytes added ,  1 January 2019
3b
(6)
(3b)
Line 36: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πίπτω:''' συντετμ. [[τύπος]] από το <i>πι-πέτω</i> (αναδιπλ. από √<i>ΠΕΤ</i>)· Επικ. παρατ. <i>πίπτον</i>, μέλ. [[πεσοῦμαι]], Ιων. γʹ ενικ. <i>πεσέεται</i>, πληθ. <i>πεσέονται</i>· αόρ. βʹ [[ἔπεσον]], Αιολ. [[ἔπετον]]· παρακ. [[πέπτωκα]], μεταγεν. επίσης <i>πέπτηκα</i>, Επικ. μτχ. [[πεπτεώς]], <i>-εῶτος</i>, επίσης [[πεπτηώς]], <i>-ηυῖα</i>, Αττ. ποιητ. μτχ. [[πεπτώς]].<br /><b class="num">Α.</b> [[πέφτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πίπτειν εν κονίῃσιν</i>, [[πέφτω]] στη [[σκόνη]], δηλ. [[πέφτω]] και [[παραμένω]] ξαπλωμένος στο [[χώμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] ἐν δεμνίοις, σε Ευρ. κ.λπ.· ή [[χωρίς]] το <i>ἐν πεδίῳ πίπτειν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] δεμνίοις, σε Ευρ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐπὶ χθονί, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ γᾷ</i>, σε Σοφ.· <i>πρὸς πέδῳ</i>, σε Ευρ.· με πρόθ. που δηλώνει [[κίνηση]], [[πίπτω]] ἐς πόντον, σε Ησίοδ.· <i>ἐπὶ γᾶν</i>, σε Αισχύλ.· πρὸς [[οὖδας]], σε Ευρ. <b>Β.</b> Ειδικότερες χρήσεις:<br /><b class="num">I. 1.</b> <i>πίπτειν ἔν τισι</i>, [[πέφτω]] με [[βία]] πάνω σε, [[εφορμώ]], ἐνὶ [[νήεσσι]] πέσωμεν, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ρίχνω]] τον εαυτό μου [[κάτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], πρὸς [[βρέτη]] [[θεῶν]], σε Αισχύλ.· ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πέφτω]] στη [[μάχη]], πίπτε δὲ [[λαός]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>οἱ [[πεπτωκότες]]</i>, οι έκπτωτοι, οι ξεπεσμένοι, σε Ξεν.· [[πίπτω]] [[δορί]], από το [[δόρυ]], σε Ευρ.· [[πίπτω]] [[ὑπό]] τινος, [[πέφτω]] από το [[χέρι]] άλλου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[πέφτω]], καταστρέφομαι, ὁ Ξέρξεω στρατὸς αὐτὸς ὑπ' [[ἑωυτοῦ]] ἔπιπτε, Λατ. mole sua corruit, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[καταπέφτω]], [[κοπάζω]], [[εξασθενίζω]], [[ἄνεμος]] [[πέσε]], ο [[άνεμος]] έπεσε, κόπασε (ομοίως στο candunt austriτου Βιργ.), σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[πέφτω]] έξω, σε Πλάτ.· λέγεται για ένα [[δράμα]], [[αποτυγχάνω]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">III. 1.</b> <i>ἐκ θυμοῦ πίπτειν τινί</i>, [[πέφτω]] έξω από την [[εύνοια]] κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[πίπτω]] ἐξ ἐλπίδων, σε Ευρ.· αντιθέτως, [[πίπτω]] ἐς [[κακότητα]], σε Θέογν.· <i>εἰς νόσον</i>, σε Αισχύλ.· <i>φόβον</i>, <i>ἀνάγκας</i>, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐν φόβῳ, σε Ευρ.· [[πίπτω]] δυσπραξίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[πίπτω]] εἰς [[ὕπνον]], [[πέφτω]] για ύπνο, στον ίδ.· ή [[απλώς]] <i>ὕπνῳ</i>, σε Αισχύλ.·<br /><b class="num">IV.</b> 1. πίπτειν [[μετὰ]] ποσσὶ γυναικός, [[πέφτω]] [[ανάμεσα]] στα πόδια της, δηλ. γεννιέμαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">V. 1.</b> λέγεται για τα ζάρια, τὰ δεσποτῶν εὖ πεσόντα [[θήσομαι]], θα θεωρήσω τις βολές του κυρίου μου καλές ή τυχερές, σε Αισχύλ.· ομοίως λέγεται για τους κλήρους, ὁ [[κλῆρος]] πίπτει τινί ή [[παρά]] τινα, σε Πλάτ.· [[ἐπί]] τινα, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[πέφτω]], [[αποβαίνω]], <i>εὖ</i>, [[καλῶς]] πίπτειν, είμαι [[τυχερός]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">VI.</b>υπάγομαι, [[ανήκω]] σε κάποια [[τάξη]], σε Αριστ.
|lsmtext='''πίπτω:''' συντετμ. [[τύπος]] από το <i>πι-πέτω</i> (αναδιπλ. από √<i>ΠΕΤ</i>)· Επικ. παρατ. <i>πίπτον</i>, μέλ. [[πεσοῦμαι]], Ιων. γʹ ενικ. <i>πεσέεται</i>, πληθ. <i>πεσέονται</i>· αόρ. βʹ [[ἔπεσον]], Αιολ. [[ἔπετον]]· παρακ. [[πέπτωκα]], μεταγεν. επίσης <i>πέπτηκα</i>, Επικ. μτχ. [[πεπτεώς]], <i>-εῶτος</i>, επίσης [[πεπτηώς]], <i>-ηυῖα</i>, Αττ. ποιητ. μτχ. [[πεπτώς]].<br /><b class="num">Α.</b> [[πέφτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πίπτειν εν κονίῃσιν</i>, [[πέφτω]] στη [[σκόνη]], δηλ. [[πέφτω]] και [[παραμένω]] ξαπλωμένος στο [[χώμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] ἐν δεμνίοις, σε Ευρ. κ.λπ.· ή [[χωρίς]] το <i>ἐν πεδίῳ πίπτειν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[πίπτω]] δεμνίοις, σε Ευρ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐπὶ χθονί, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ γᾷ</i>, σε Σοφ.· <i>πρὸς πέδῳ</i>, σε Ευρ.· με πρόθ. που δηλώνει [[κίνηση]], [[πίπτω]] ἐς πόντον, σε Ησίοδ.· <i>ἐπὶ γᾶν</i>, σε Αισχύλ.· πρὸς [[οὖδας]], σε Ευρ. <b>Β.</b> Ειδικότερες χρήσεις:<br /><b class="num">I. 1.</b> <i>πίπτειν ἔν τισι</i>, [[πέφτω]] με [[βία]] πάνω σε, [[εφορμώ]], ἐνὶ [[νήεσσι]] πέσωμεν, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ρίχνω]] τον εαυτό μου [[κάτω]], [[πέφτω]] [[κάτω]], πρὸς [[βρέτη]] [[θεῶν]], σε Αισχύλ.· ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πέφτω]] στη [[μάχη]], πίπτε δὲ [[λαός]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>οἱ [[πεπτωκότες]]</i>, οι έκπτωτοι, οι ξεπεσμένοι, σε Ξεν.· [[πίπτω]] [[δορί]], από το [[δόρυ]], σε Ευρ.· [[πίπτω]] [[ὑπό]] τινος, [[πέφτω]] από το [[χέρι]] άλλου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[πέφτω]], καταστρέφομαι, ὁ Ξέρξεω στρατὸς αὐτὸς ὑπ' [[ἑωυτοῦ]] ἔπιπτε, Λατ. mole sua corruit, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[καταπέφτω]], [[κοπάζω]], [[εξασθενίζω]], [[ἄνεμος]] [[πέσε]], ο [[άνεμος]] έπεσε, κόπασε (ομοίως στο candunt austriτου Βιργ.), σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[πέφτω]] έξω, σε Πλάτ.· λέγεται για ένα [[δράμα]], [[αποτυγχάνω]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">III. 1.</b> <i>ἐκ θυμοῦ πίπτειν τινί</i>, [[πέφτω]] έξω από την [[εύνοια]] κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[πίπτω]] ἐξ ἐλπίδων, σε Ευρ.· αντιθέτως, [[πίπτω]] ἐς [[κακότητα]], σε Θέογν.· <i>εἰς νόσον</i>, σε Αισχύλ.· <i>φόβον</i>, <i>ἀνάγκας</i>, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.· επίσης, [[πίπτω]] ἐν φόβῳ, σε Ευρ.· [[πίπτω]] δυσπραξίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[πίπτω]] εἰς [[ὕπνον]], [[πέφτω]] για ύπνο, στον ίδ.· ή [[απλώς]] <i>ὕπνῳ</i>, σε Αισχύλ.·<br /><b class="num">IV.</b> 1. πίπτειν [[μετὰ]] ποσσὶ γυναικός, [[πέφτω]] [[ανάμεσα]] στα πόδια της, δηλ. γεννιέμαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">V. 1.</b> λέγεται για τα ζάρια, τὰ δεσποτῶν εὖ πεσόντα [[θήσομαι]], θα θεωρήσω τις βολές του κυρίου μου καλές ή τυχερές, σε Αισχύλ.· ομοίως λέγεται για τους κλήρους, ὁ [[κλῆρος]] πίπτει τινί ή [[παρά]] τινα, σε Πλάτ.· [[ἐπί]] τινα, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[πέφτω]], [[αποβαίνω]], <i>εὖ</i>, [[καλῶς]] πίπτειν, είμαι [[τυχερός]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">VI.</b>υπάγομαι, [[ανήκω]] σε κάποια [[τάξη]], σε Αριστ.
}}
{{elru
|elrutext='''πίπτω:''' (fut. [[πεσοῦμαι]] - эп.-ион. πεσέομαι, aor. 2 [[ἔπεσον]] - эп. πέσον и эол.-дор. [[ἔπετον]], pf. [[πέπτωκα]] - поздн. [[πέπτηκα]]; part. [[πεπτεώς]], [[πεπτηώς]] и [[πεπτώς]], ῶτος)<br /><b class="num">1)</b> падать (πεδίῳ Hom.; ἐπὶ γᾷ Soph.; ἐπὶ τὴν γῆν Plat.; ἐπὶ τῆς γῆς и εἰς τὴν γῆν NT; πρὸς [[οὖδας]] Eur.; ἀπ᾽ οὐρανοῦ Aesch.; εἰς βόθυνον, ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, ἀπὸ τῆς τραπέζης NT): πέσεν [[ὕπτιος]] Hom. он упал навзничь; [[πέσε]] [[πρηνής]] Hom. и ἐπὶ [[πρόσωπον]] NT он упал ниц; π. ὑπὸ ἄξοσι Hom. падать под колеса; [[ὕπνος]] ἐπὶ βλεφάροισιν ἔπιπτεν Hom. сон спустился на вежды; π. [[χαμαί]] Plat. NT и π. [[χαμᾶζε]] Arph. падать на землю, (о словах) пропадать без пользы; π. [[μετὰ]] ποσσὶ γυναικός Hom. рождаться на свет; π. ἐς πόντον Hes. (о созвездии) погружаться в море; ὕπνῳ Aesch. и εἰς [[ὕπνον]] [[πεσεῖν]] Soph. погрузиться в сон; π. ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός Eur. пасть к чьим-л. коленям;<br /><b class="num">2)</b> бросаться, устремляться, кидаться (ἐνὶ [[νήεσσι]] Hom.; ἐπ᾽ ἀλλήλοισι Hes.): π. περὶ ξίφει Soph. броситься на (свой) меч; Βορεάο πεσόντος Hom. при поднявшемся северном ветре;<br /><b class="num">3)</b> падать мертвым: π. [[δορί]] Eur. пасть сраженным копьем; π. [[ὑπό]] τινος Her., Plut.; пасть от чьей-л. руки; οἱ πεπτωκότες Xen. павшие, убитые; τὸ Περσῶν [[ἄνθος]] οἴχεται πεσόν Aesch. погиб цвет персов; ἀβουλίᾳ [[πεσεῖν]] Soph. погибнуть от (собственного) неблагоразумия;<br /><b class="num">4)</b> валиться, рушиться ([[οἰκία]] ἔπεσε NT): στάντες ἐς ὀρθὸν καὶ πεσόντες [[ὕστερον]] Soph. воспрянув, а затем пав (снова); τὰ σκλήρ᾽ [[ἄγαν]] φρονήματα πίπτει [[μάλιστα]] Soph. слишком непреклонные души особенно скоро надламываются;<br /><b class="num">5)</b> утихать, умолкать ([[ἄνεμος]] [[πέσε]] Hom.): πέπτωκε [[κομπάσματα]] Aesch. умолкла похвальба;<br /><b class="num">6)</b> выпадать из (чего-л.), т. е. лишаться: ἐκ θυμοῦ π. τινί Hom. лишаться чьей-л. благосклонности; π. ἐξ ἐλπίδων Eur. и ταῖς ἐλπίσι π. Polyb. утрачивать надежды;<br /><b class="num">7)</b> ускользать (ἐξ ἀρκύων Aesch.; [[ἔξω]] τῶν κακῶν Arph.);<br /><b class="num">8)</b> впадать (εἰς ὀργήν Thuc.; τῆς ἀπειθείας NT): εἰς νόσον π. Aesch. заболеть; εἰς ἔρον τοῦ [[μαθεῖν]] π. Eur. загореться любопытством; ἐν μέσοις ἀρκυστάτοις π. Soph. попасть глубоко в западню; π. ἐς δάκρυα Her. залиться слезами;<br /><b class="num">9)</b> выпадать (на долю), складываться, случаться, оказываться: ὁ [[κλῆρος]] πίπτει τινί или [[παρά]] τινα Plat. и ἐπί τινα NT жребий выпадает кому-л., падает на кого-л.; εὖ πίπτουσιν κύβοι Soph. кости выпадают хорошо, т. е. обстоятельства складываются благоприятно; τὰ εὖ πεσόντα Aesch. удачи; πρὸς τὰ πεπτωκότα Plat. смотря по сложившимся обстоятельствам; ἐν ἀλαθεία π. Pind. оказываться верным; ὠτακουστεῖν, ὅκῃ πεσέεται τὰ πρήγματα Her. напряженно выжидать, как сложатся дела;<br /><b class="num">10)</b> совпадать, приходиться ([[ταῦτα]] εἰς τὴν προτέραν ἔπεσεν Ὀλυμπιάδα Polyb.);<br /><b class="num">11)</b> подпадать, относиться (εἰς γένη [[ταῦτα]], ὑπὸ παραγγελίαν οὐδεμίαν Arst.);<br /><b class="num">12)</b> ошибаться: [[τούτου]] ἐχόμενος, ἡγοῦμαι οὐκ ἄν ποτε [[πεσεῖν]] Plat. полагаю, что, придерживаясь этого, я никогда не ошибусь;<br /><b class="num">13)</b> пропадать, исчезать (εὐκοπώτερόν ἐστι τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν παρελθεῖν ἢ τοῦ νόμου μίαν κεραίαν [[πεσεῖν]] NT).
}}
}}