παραβολή: Difference between revisions

|lstext='''παραβολή''': ἡ, ([[παραβάλλω]]) τὸ παραβάλλειν, [[παράθεσις]], Πλάτ. Φίληβ. 33Β· π. καὶ [[σύγκρισις]] Πολύβ. 1. 2, 2· ἐν παραβολῇ, κατὰ παράθεσιν, Ἀριστ. Τοπ. 1. 10, 5, πρβλ. 8. 1, 15· ἐκ παραβολῆς ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 3. 19, 5. 2) [[σύγκρισις]] [[παράδειγμα]], [[ἀναλογία]], τὴν π. ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Ἰσοκρ. 280Α· παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά, [[οἷον]] εἴ τις λέγοι ὅτι οὐ δεῖ κληρωτοὺς ἄρχειν· ὅμοιον γὰρ [[ὥσπερ]] ἂν εἴ τις τοὺς ἀθλητὰς κληροίη μὴ οἳ δύνανται ἀγωνίζεσθαι, ἀλλ’ οἳ ἂν λάχωσιν, ἢ τῶν πλωτήρων ὅν τινα δεῖ κυβερνᾶν κληρώσειεν ὡς [[δέον]] τὸν λαχόντα, ἀλλὰ μὴ τὸν ἐπιστάμενον Ἀριστ. Ρητ. 2. 20, 4 (καὶ σαφῶς διακρίνει τὴν παραβολὴν ἀπὸ τοῦ λόγου, δηλ. ἀπολόγου ἢ μύθου)· [[οὕτως]], ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν π. ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 2. 5, 24. 3) ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. παραβολὴ λέγεται πλαστόν τι [[διήγημα]], [[ὅπερ]] περιέχει ἠθικήν τινα ἢ θρησκευτικὴν διδασκαλίαν. 4) [[παροιμία]], Ἑβδ. (Ἰεζεκίηλ ΙΗ΄, 2), Εὐαγγ. κ. Λουκ. δ΄, 23· ἐπὶ κακῆς σημασίας, εἰς π. ἐν τοῖς ἔνθεσιν Ἐβδ. (Ψαλμ. ΜΓ΄, 14, Σοφ. Σολομ. Ε, 3). ΙΙ. ἡ πλησίον [[ἀλλήλων]] [[κίνησις]], παραβολαὶ [[ἀλλήλων]], ὡς ἐν περιπλόκῳ τινὶ χορῷ, Πλάτ. Τίμ. 40C· ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι, μὲ πλευρὰν πρὸς πλευράν, Πολύβ. 15. 2, 13, Διόδ. 14. 60. ΙΙΙ. πλαγία διεύθυνσις, πλαγιότης, [[λοξότης]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ π. Πλουτ. Ἄρατ. 22. IV. ἡ προέκτασις ἢ [[προβολή]], τοῦ ἡλίου Μάξιμ. Τύρ. 17. 9. V. τὸ ῥιψοκινδυνεύειν ἢ ἀποτολμᾶν, Σχόλ. εἰς Θουκ. 1. 131. VI. [[διαίρεσις]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν πολλαπλασιασμόν, Ἀριθμ. VII. ἡ φέρουσα τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο κωνικὴ [[τομή]], parabola, [[ἐπειδὴ]] ὁ [[ἄξων]] αὐτῆς [[εἶναι]] [[παράλληλος]] τῇ πλευρικῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ κώνου, Ἀρχ. Μαθ. 2) παρὰ τῷ Εὐκλ., παραλληλόγραμμον ἐφηρμοσμένον ἐπὶ εὐθείας γραμμῆς. VIII. = [[παράβολον]] (ἴδε ἐν λέξ. [[παράβολος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Οἰκ. 2. 16, 3, μετὰ διαφόρ. γραφῆς: [[παράβολον]], -βόλιον.