ἑρκεῖος: Difference between revisions

|lstext='''ἑρκεῖος''': (οὐχὶ ἕρκειος ἢ ἕρκιος), ον, [[ὡσαύτως]] α, ον, ἐν Αἰσχύλ. Χο. 653: - ὁ ἀνήκων εἰς τὸ [[ἕρκος]], εἰς τὸ [[προαύλιον]], [[Ζεὺς]] Ἑρκεῖος, ὁ τῆς οἰκογενείας, [[ἐπειδὴ]] ὁ βωμὸς ἢ τὸ [[ἄγαλμα]] [[αὐτοῦ]] ἵστατο ἐν τῷ ἕρκει, τῷ προαυλίῳ, Ὀδ. Χ. 335, Ἡρόδ. 6. 68, Σοφ. Ἀντιγ. 487, Εὐρ. Τρῳ. 17, Κρατῖνος ὁ νεώτ. ἐν «Χείρωνι» 1. 5, πρβλ. Heind ἐν Πλάτ. Εὐθυδ. 302D· ἀπολ., ἐπὶ τῇ ἐσχάρᾳ τοῦ Ἑρκείου Παυσ. 4. 17, 4· (ὁ Ὀβίδιος τηρεῖ τὴν Ἑλλ. λεξ. Jupiter Hercëus· ἀλλαχοῦ ἐν τῇ Λατ. λέγεται Penetralis· καὶ οἱ Ἕλληνες ἑρμηνεύουσι τὸ Ρωμαϊκὸν Penates διὰ τοῦ Ἑρκεῖοι, Διον. Ἁλ. 1. 67). 2) ἑρκείους πύλας, βαλὸν ἐρκείων πυλῶν, θύρας ἑρκείας κτύπον, περὶ τῶν θυρῶν τῆς αὐλῆς, Αἰσχύλ. Χο. 561, 571, 653· πρὸς κίον’ ἑρκείου στέγης, αὐτῆς τῆς στέγης, τῆς ὑπὸ στέγην αὐλῆς, τῆς οἰκίας, Σοφ. Αἴ. 108, [[ἔνθα]] ἴδε σημ. Jebb· ἐφ’ ἑρκείῳ πυρᾷ Εὐρ. Τρῳ. 483. - Καθ’ Ἡσύχ.: «ἑρκείου [[Διός]]· τοῦ ἀσφαλίου, ἢ τοῦ κατὰ τὴν οἰκίαν, ἔστι δὲ ἕρκειος [[Ζεὺς]] παρ’ Ἀθηναίοις». - Ἴδε παρατηρήσεις Κόντου ἐν Ἀθηνᾶς τ. Δ΄, σ. 153 κἑξ.

|mltxt=ἑρκεῑος, -ον και ἑρκεῑος, -α -ον (Α) [[έρκος]]<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει στο [[έρκος]], στο [[προαύλιο]] («ἑρκεῑαι πύλαι, θύραι» — οι πύλες, οι θύρες της αυλής, <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που ανήκει στην [[οικία]] (α. «πρὸς κίον’ ἑρκείου στέγης» — στον στύλο της στέγης του σπιτιού, <b>Σοφ.</b><br />β. «ἐφ ἑρκείῳ πυρᾷ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> (ως [[προσωνυμία]] του [[Διός]]) «[[Ζεὺς]] Ἑρκεῑος» — ο [[Ζευς]], ο [[προστάτης]] της οικογενειακής ειρήνης και ευτυχίας<br /><b>4.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> α) <i>ὁ Ἑρκεῑος</i><br />ο [[Ζεύς]]<br />β) <b>στον πληθ.</b><br /><i>οἱ Ἑρκεῑοι</i><br />οι εφέστιοι θεοί<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἑρκεῑος [[βωμός]]» — ο [[βωμός]] του Ερκείου [[Διός]] <b>Πίνδ.</b>).

|lsmtext='''ἑρκεῖος:''' -ον ή -α, -ον,<br /><b class="num">1.</b> αυτός που βρίσκεται μέσα στο [[ἕρκος]] ή στο [[προαύλιο]], στον περίβολο, [[Ζεὺς]] Ἑρκεῖος, ο [[προστάτης]] του σπιτιού, του οίκου, [[επειδή]] το άγαλμά του στεκόταν μέσα στο <i>ἕρκον</i>, σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> <i>πύλαι</i>, [[θύρα]] ἕρκ., πόρτα, θύρες της αυλής, σε Αισχύλ.· ἑρκείος [[στέγη]], η [[ίδια]] η [[αυλή]], σε Σοφ.

|mdlsjtxt=[[ἑρκεῖος]], ον<br /><b class="num">1.</b> of or in the [[ἕρκος]] or [[front]] [[court]], [[Ζεὺς]] Ἑρκεῖος, the [[household]] god, [[because]] his [[statue]] stood in the [[ἕρκος]], Od., Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> πύλαι, [[θύρα]] ἕρκ. the gates, [[door]] of the [[court]], Aesch.; [[ἑρκεῖος]] [[στέγη]] the [[court]] itself, Soph.