Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

βρίθω: Difference between revisions

From LSJ

βρίθω (view source)

Revision as of 19:57, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Line 19: Line 19:
|btext=<i>f.</i> βρίσω, <i>ao.</i> [[ἔβρισα]], <i>pf.</i> [[βέβριθα]];<br /><i>Pass. seul. prés.</i><br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> <i>abs.</i> être lourd, être pesant ; <i>fig.</i> [[ἔρις]] βεβριθυῖα IL la discorde accablante ; <i>en b. part</i> avoir du poids, être puissant : χειρὶ ἢ πλούτου βάθει SOPH par la force de son bras <i>ou</i> l'immensité (<i>litt.</i> la profondeur) de sa fortune ; l'emporter (sur qqn) : ἐέδνοισι OD par le poids <i>ou</i> la richesse de ses présents ; <i>abs.</i> être le plus fort, l'emporter, prévaloir (dans un combat);<br /><b>2</b> être alourdi, être chargé : σταφυλῇσι IL de grappes ; καρπῷ OD de fruits ; avec un gén. : σίτου OD être chargé de mets <i>en parl. de tables</i> ; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] IL la terre est accablée sous le poids de l'ouragan;<br /><b>3</b> s'incliner, pencher par son propre poids;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> charger : τάλαντα ESCHL des balances ; <i>Pass.</i> [[μήκων]] καρπῷ βριθομένη IL pavot chargé de son fruit;<br /><i><b>Moy.</b></i> βρίθομαι être lourd, être pesant : βριθόμενοι ἄξονες ESCHL lourds essieux.<br />'''Étymologie:''' R. Βρι, être fort, pesant = Βαρ, de [[βάρος]], [[βαρύς]] ; cf. préf. βρι-.
|btext=<i>f.</i> βρίσω, <i>ao.</i> [[ἔβρισα]], <i>pf.</i> [[βέβριθα]];<br /><i>Pass. seul. prés.</i><br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> <i>abs.</i> être lourd, être pesant ; <i>fig.</i> [[ἔρις]] βεβριθυῖα IL la discorde accablante ; <i>en b. part</i> avoir du poids, être puissant : χειρὶ ἢ πλούτου βάθει SOPH par la force de son bras <i>ou</i> l'immensité (<i>litt.</i> la profondeur) de sa fortune ; l'emporter (sur qqn) : ἐέδνοισι OD par le poids <i>ou</i> la richesse de ses présents ; <i>abs.</i> être le plus fort, l'emporter, prévaloir (dans un combat);<br /><b>2</b> être alourdi, être chargé : σταφυλῇσι IL de grappes ; καρπῷ OD de fruits ; avec un gén. : σίτου OD être chargé de mets <i>en parl. de tables</i> ; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] IL la terre est accablée sous le poids de l'ouragan;<br /><b>3</b> s'incliner, pencher par son propre poids;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> charger : τάλαντα ESCHL des balances ; <i>Pass.</i> [[μήκων]] καρπῷ βριθομένη IL pavot chargé de son fruit;<br /><i><b>Moy.</b></i> βρίθομαι être lourd, être pesant : βριθόμενοι ἄξονες ESCHL lourds essieux.<br />'''Étymologie:''' R. Βρι, être fort, pesant = Βαρ, de [[βάρος]], [[βαρύς]] ; cf. préf. βρι-.
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''βρίθω''': [ῑ], Ἐπ. ὑποτακτ. βρίθῃσι Ὀδ. Τ. 112· Ἐπ. παρατ. βρῖθον Ι. 219· μέλλ. βρίσω, Ἐπ. ἀπαρεμφ. -έμεν Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 456· ἀόρ. Ἐπ. ἔβρῑσα Ἰλ., κτλ.· πρκμ. βέβρῑθα Ὅμ., Ἱππ., Εὐρ.· ὑπερσυντ. βεβρίθει Ὀδ. Π. 474· ― παθ. (ἴδε κατωτ.)· πρβλ. [[καταβρίθω]]· (ἴδε ἐν λ. [[βαρύς]]). Ποιητ. [[ῥῆμα]], βαρύνω, εἶμαι [[βαρύς]], [[πλήρης]] μὲ τι [[πρᾶγμα]]· μ. δοτ., σταφυλαῖς βρίθουσα ἀλωὴ Ἰλ. Σ. 561· βρίθῃσι δὲ δένδρεα καρπῷ Ὀδ. Τ. 112, πρβλ. ΙΙ. 474· [[ὡσαύτως]], ὑπὸ λαίλαπι ... βέβριθε χθὼν (ἐνν. ὕδατι] Ἰλ. ΙΙ. 384· ― μεταφ., [[ἀλάστωρ]] ξίφεσι βρίθων Εὐρ. Φοιν. 1556· ὄλβῳ βρίθειν ὁ αὐτ. Τρῳ. 216· πίνῳ… βέβριθα ὁ αὐτ. Ἠλ. 305. 2) μ. γεν. (ὡς τὸ πίμπλαμαι), εἶμαι [[κατάφορτος]], κάμπτομαι ὑπὸ τοῦ βάρους, τράπεζαι σίτου καὶ [[κρειῶν]] ἠδ’ οἴνου βεβρίθασι Ὀδ. Ο. 334· πάντα δ' ἐρίθων… βρίθει Σοφ. Ἀποσπ. 269. 3) μ. αἰτ., φόνον βρ. Συλλ. Ἐπιγρ. 3973. 4) ἀπολ., εἶμαι [[βαρύς]], [[ἔρις]]… βεβριθυῖα = βαρεῖα, Ἰλ. Φ. 385· εὔχεσθαι… βρίθειν Δημήτερος ἱερὸν ἀκτὴν Ἡσ. ἔργα κ. Ἡμ. 464· ― οὑτως ἐν τῇ Ἰάδι τοῦ Ἱππ. καὶ παρὰ μεταγεν. πεζοῖς, ᾗ ἄν… βρίσῃ, ὁπουδήποτε κλίνῃ τὸ βάρος, Ἱππ. 299, 30· βεβρίθασιν οἱ μαζοί, [[εἶναι]] πλήρεις, ὁ αὐτ. 640, 8· ἀλλὰ [[λίαν]] σπάνιον παρ' Ἀττ., βρίθει ὁ [[ἵππος]], κλίνει, ῥέπει, Πλάτ. Φαίδρ. 247Β· [[ὅταν]] βρίσῃ ἐπὶ θἄτερον [[μέρος]], κλίνῃ πρὸς τὸ ἓν [[μέρος]], Ἀριστ. Πρόβλ. 16. 11. ΙΙ. ἐπὶ ἀνθρώπων, [[ὑπερβαίνω]] κατὰ τὸ βάρος, [[ὑπερισχύω]], ἐέδνοισι βρίσας Ὀδ. Ζ. 159· ἀπολ., [[ὑπερισχύω]] ἐν τῷ ἀγῶνι, εἶμαι [[κύριος]], νικῶ, ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί Ἰλ. Μ. 346· τῇ δὲ γὰρ ἔβρισαν… Ἕκτωρ [[Αἰνείας]] τε Ρ. 512, πρβλ. 233· ― οὕτω [[μετέπειτα]], εὐδοξίᾳ βρ.. εἶμαι ἰσχυρὸς ἔν τινι, [[ἐξέχω]]…, Πίνδ. Ν. 3. 70· εἰ… χειρὶ βρίθεις ἢ πλούτου βάθει Σοφ. Αἴ. 130· πρβλ. [[ἐπιβρίθω]], [[καταβρίθω]]. ΙΙΙ. μεταβ., [[ἐπιβαρύνω]], καταφορτώνω, [[ὅσπερ]] Κινύραν ἔβρισε πλούτῳ Πίνδ. Ν. 8. 31· τάλαντα βρίσας Αἰσχύλ. Πέρσ. 346· ― [[ἀλλά]], 2) τὸ παθ., εἶμαι φορτωμένος, ἔτι κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Ὁμ., [[μήκων]] καρπῶ βριθομένη, φορτωμένη με καρπόν, Ἰλ. Θ. 307· μόροισι βρίθεται [ἡ [[βάτος]]] Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 114· τῷ δ' οὐ βρίθεται [ἡ [[τράπεζα]]]; Εὐρ. Ἀποσπ. 470· μ. γεν., πέτηλα βριθόμενα σταχύων Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 290· συμποσίων… βρίθοντ’ ἀγυιαὶ Βακχυλ. 13· βριθομένης ἀγαθῶν τραπέζης Φερεκρ. ἐν Ἀδήλ. 34· βριθομένη χαρίτων Ἀνθ. Π. 194· ἀπολ., ἄξονες βριθόμενοι Αισχύλ. Θήβ. 154.
|elnltext=[[βρίθω]] [βρι- ‘[[zwaar]]’, ‘[[krachtig]]’] poët. imperf. βρῖθον; aor. [[ἔβρισα]], poët. βρῖσα; perf. [[βέβριθα]], ep. plqperf. 3 sing. βεβρίθει; fut. βρίσω, ep. inf. βρίσεμεν<br /><b class="num">1.</b> meestal intrans., act. en med.-pass. met dezelfde bet., perf. met praes. bet. zwaar zijn<br /><b class="num">2.</b> van zaken zwaar zijn:; ἐκτελέα βρίθειν Δημήτερος ἱερὸν [[ἀκτήν]] dat het heilige koren van Demeter wanner het rijp is zwaar mag zijn Hes. Op. 466; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] de grond is zwaar (van water) door een storm Il. 16.384; overdr..; [[ἔρις]] βεβριθυῖα een zware ruzie Il. 21.385; met aanduiding van richting doorslaan:; πᾷ [[τύχα]] βρίσει in welke richting het lot zal doorslaan Bacchyl. 10.47; met dat., zelden met gen. beladen zijn met, zwaar zijn van:; σταφυλῇσι [[μέγα]] βρίθουσαν ἀλωήν een wijngaard, zwaar beladen met druiven Il. 18.561; τράπεζαι σίτου καὶ [[κρειῶν]] ἠδ’ οἴνου βεβρίθασιν de tafels zijn volgeladen met brood en vlees en wijn Od. 15.334; overdr.. ὄλβῳ β. overladen zijn met rijkdom Eur. Tr. 216.<br /><b class="num">3.</b> van personen zware druk uitoefenen (in de strijd):; οἵ … ἰθὺς Δαναῶν βρίσαντες ἔβησαν ze gingen met hun hele gewicht recht op de Danaërs af Il. 17.233; overdr. gewichtig, aanzienlijk zijn; Pind.; met aanduiding van richting zich (‘[[zijn gewicht]]’) concentreren:; οἱ … ἱππεῖς ἅπαντες ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν ἔβρισαν alle ruiters hadden zich op de linkerflank geconcentreerd Plut. Caes. 44.5; het zwaarst wegen, het meeste gewicht in de schaal leggen, de overhand hebben, machtig zijn:; ὅς κέ σ’ ἐέδνοισι βρίσας οἶκόνδ’ ἀγάγηται die het meeste gewicht in de schaal legt in bruidsgeschenken (d.w.z. meer geeft dan de concurrentie) en u mee naar huis neemt Od. 6.159; εἴ τινος [[πλέον]] ἢ χειρὶ βρίθεις ἢ μακροῦ πλούτου βάθει als je meer gewicht in de schaal legt dan een ander ofwel met je hand (d.w.z. kracht) ofwel met onpeilbaar grote rijkdom Soph. Ai. 130; met gen. beladen zijn met. AP 5.194.4.<br /><b class="num">4.</b> zelden met acc. (causat.) zwaar maken, beladen, met acc. en dat. iets met iets:. τάλαντα βρίσας [[οὐκ]] ἰσορρόπωι τύχηι door de balans te beladen met een onevenwichtig lot Aeschl. Pers. 346.
}}
{{elru
|elrutext='''βρίθω:''' (ῑ)<br /><b class="num">1)</b> тж. med. быть тяжелым (βριθόμενοι ἄξονες Aesch.; [[ἔρις]] βεβριθυῖα Hom.);<br /><b class="num">2)</b> [[быть нагруженным]] ([[ναῦς]] βεβρίθει σάκεσσι καὶ ἔγχεσι Hom.; τροπαίοις βεβριθώς Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[быть обремененным]], [[отягощенным]] (σταφυλῇσι βρίθουσα [[ἀλωή]] Hom.): τράπεζαι σίτου ἡδ᾽ οἴνου βεβρίθασιν Hom. столы уставлены хлебом и вином; εὔχεσθαι β. Δημήτερος [[ἀκτήν]] Hes. молиться, чтобы цвела урожаем земля Деметры, т. е. пашня; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] Hom. на земле бушует буря;<br /><b class="num">4)</b> [[быть одаренным]], [[изобиловать]] (χειρὶ ἢ πλούτου βάθει Soph.). εὐδοξίᾳ β. Pind. быть славным;<br /><b class="num">5)</b> [[склоняться]], [[гнуться]], [[валиться]] (βρίθει ὁ τῆς κακῆς [[ἵππος]] μετέχων Plat.; ἐπὶ [[θάτερον]] [[μέρος]] Arst., [[κάτω]] Anth.): [[ἐνταῦθα]] τῆς γῆς ἔβρισε (ὁ [[λίθος]]) Plut. в это место упал камень;<br /><b class="num">6)</b> [[наваливаться]], [[напирать]] ([[τῇδε]] Hom.; οἱ ἱππεῖς ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν ἔβρισαν Plut.);<br /><b class="num">7)</b> [[получать или иметь перевес]], [[одолевать]] ([[ὧδε]] ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί Hom.): ἐέδνοισι βρίσας Hom. поднеся более богатые подарки;<br /><b class="num">8)</b> [[нагружать]], [[отягощать]] ([[μήκων]] καρπῷ βριθομένη Hom.; πέτηλα βριθόμενα σταχύων Hes.): τάλαντα βρῖσαί τινι Aesch. положить что-л. на чашки весов;<br /><b class="num">9)</b> [[одарять]] (τινὰ πλούτῳ Pind.; βλάσταις τέκνων βριθομένα [[Νιόβη]] Plut.; παρθενίων βριθομένη χαρίτων Anth.).
}}
{{etym
|etymtx=See also: s. [[βρί]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[From [[same]] Root as [[βριαρός]].]<br /><b class="num">I.</b> to be [[heavy]] or weighed [[down]] with a [[thing]], c. dat., of [[fruit]]-trees, Hom.; metaph., ὄλβωι βρίθειν Eur.; ξίφεσι βρ. to [[visit]] [[heavily]] with the [[sword]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> c. gen. to [[groan]] with [[weight]] of a [[thing]], σίτου, οἴνου Od.<br /><b class="num">3.</b> absol. to be [[heavy]], Il.; [[rare]] in [[attic]], βρίθει ὁ [[ἵππος]] sinks, Plat.<br /><b class="num">II.</b> of men, to [[outweigh]], [[prevail]], ἐέδνοισι by gifts, Od.: absol. to [[have]] the [[preponderance]] in [[fight]], to be [[master]], [[prevail]], Il.<br /><b class="num">III.</b> [[transitive|trans.]] to [[weigh]] [[down]], Aesch.:—Pass. to be laden, καρπῶι βριθομένη laden with [[fruit]], Il.:—c. gen., βρίθεσθαι σταχύων Hes.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 34: Line 43:
|lsmtext='''βρίθω:''' [ῑ], Επικ. υποτ. [[βρίθῃσι]], Επικ. παρατ. <i>βρῖθον</i>, μέλ. <i>βρίσω</i>, Επικ. απαρ. <i>-[[έμεν]]</i>, αόρ. αʹ <i>ἔβρῑσα</i>, παρακ. <i>βέβρῑθα</i>, γʹ ενικ. υπερσ. <i>βεβρίθει</i> (από την [[ίδια]] [[ρίζα]] με το <i>βριᾰρός</i>),<br /><b class="num">I. 1.</b> είμαι φορτωμένος με [[κάτι]], κάμπτομαι από το [[βάρος]] κάποιου πράγματος· με δοτ., λέγεται για τα οπωροφόρα δέντρα, σε Όμηρ.· μεταφ., <i>ὄλβῳ βρίθειν</i>, σε Ευρ.· <i>ξίφεσι βρίθων</i>, [[πλήττω]] [[βαριά]] με το [[σπαθί]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., [[στενάζω]] υπό το [[βάρος]] ενός πράγματος, π.χ. σίτου, οίνου, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> απόλ., είμαι [[βαρύς]], σε Ομήρ. Ιλ.· σπάνια στην Αττ., βρίθει ὁ [[ἵππος]], ο [[ίππος]] κλίνει, ρέπει προς τη [[μία]] [[μεριά]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> χρησιμοποιείται για ανθρώπους, [[ζυγίζω]] περισσότερο από κάποιον, [[υπερισχύω]] ως προς το [[βάρος]], [[επικρατώ]]· <i>ἐέδνοισι βρίσας</i>, από τα δώρα, σε Ομήρ. Οδ.· απόλ., [[υπερισχύω]] στη [[μάχη]], [[ηγούμαι]], [[νικώ]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">III.</b> μτβ., [[επιβαρύνω]], [[καταφορτώνω]], σε Αισχύλ. — Παθ., είμαι φορτωμένος· <i>καρπῷβριθομένη</i>, φορτωμένη με καρπό, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., <i>βρίθεσθαι σταχύων</i>, σε Ησίοδ.
|lsmtext='''βρίθω:''' [ῑ], Επικ. υποτ. [[βρίθῃσι]], Επικ. παρατ. <i>βρῖθον</i>, μέλ. <i>βρίσω</i>, Επικ. απαρ. <i>-[[έμεν]]</i>, αόρ. αʹ <i>ἔβρῑσα</i>, παρακ. <i>βέβρῑθα</i>, γʹ ενικ. υπερσ. <i>βεβρίθει</i> (από την [[ίδια]] [[ρίζα]] με το <i>βριᾰρός</i>),<br /><b class="num">I. 1.</b> είμαι φορτωμένος με [[κάτι]], κάμπτομαι από το [[βάρος]] κάποιου πράγματος· με δοτ., λέγεται για τα οπωροφόρα δέντρα, σε Όμηρ.· μεταφ., <i>ὄλβῳ βρίθειν</i>, σε Ευρ.· <i>ξίφεσι βρίθων</i>, [[πλήττω]] [[βαριά]] με το [[σπαθί]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., [[στενάζω]] υπό το [[βάρος]] ενός πράγματος, π.χ. σίτου, οίνου, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> απόλ., είμαι [[βαρύς]], σε Ομήρ. Ιλ.· σπάνια στην Αττ., βρίθει ὁ [[ἵππος]], ο [[ίππος]] κλίνει, ρέπει προς τη [[μία]] [[μεριά]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> χρησιμοποιείται για ανθρώπους, [[ζυγίζω]] περισσότερο από κάποιον, [[υπερισχύω]] ως προς το [[βάρος]], [[επικρατώ]]· <i>ἐέδνοισι βρίσας</i>, από τα δώρα, σε Ομήρ. Οδ.· απόλ., [[υπερισχύω]] στη [[μάχη]], [[ηγούμαι]], [[νικώ]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">III.</b> μτβ., [[επιβαρύνω]], [[καταφορτώνω]], σε Αισχύλ. — Παθ., είμαι φορτωμένος· <i>καρπῷβριθομένη</i>, φορτωμένη με καρπό, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., <i>βρίθεσθαι σταχύων</i>, σε Ησίοδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''βρίθω:''' (ῑ)<br /><b class="num">1)</b> тж. med. быть тяжелым (βριθόμενοι ἄξονες Aesch.; [[ἔρις]] βεβριθυῖα Hom.);<br /><b class="num">2)</b> [[быть нагруженным]] ([[ναῦς]] βεβρίθει σάκεσσι καὶ ἔγχεσι Hom.; τροπαίοις βεβριθώς Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[быть обремененным]], [[отягощенным]] (σταφυλῇσι βρίθουσα [[ἀλωή]] Hom.): τράπεζαι σίτου ἡδ᾽ οἴνου βεβρίθασιν Hom. столы уставлены хлебом и вином; εὔχεσθαι β. Δημήτερος [[ἀκτήν]] Hes. молиться, чтобы цвела урожаем земля Деметры, т. е. пашня; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] Hom. на земле бушует буря;<br /><b class="num">4)</b> [[быть одаренным]], [[изобиловать]] (χειρὶ ἢ πλούτου βάθει Soph.). εὐδοξίᾳ β. Pind. быть славным;<br /><b class="num">5)</b> [[склоняться]], [[гнуться]], [[валиться]] (βρίθει ὁ τῆς κακῆς [[ἵππος]] μετέχων Plat.; ἐπὶ [[θάτερον]] [[μέρος]] Arst., [[κάτω]] Anth.): [[ἐνταῦθα]] τῆς γῆς ἔβρισε (ὁ [[λίθος]]) Plut. в это место упал камень;<br /><b class="num">6)</b> [[наваливаться]], [[напирать]] ([[τῇδε]] Hom.; οἱ ἱππεῖς ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν ἔβρισαν Plut.);<br /><b class="num">7)</b> [[получать или иметь перевес]], [[одолевать]] ([[ὧδε]] ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί Hom.): ἐέδνοισι βρίσας Hom. поднеся более богатые подарки;<br /><b class="num">8)</b> [[нагружать]], [[отягощать]] ([[μήκων]] καρπῷ βριθομένη Hom.; πέτηλα βριθόμενα σταχύων Hes.): τάλαντα βρῖσαί τινι Aesch. положить что-л. на чашки весов;<br /><b class="num">9)</b> [[одарять]] (τινὰ πλούτῳ Pind.; βλάσταις τέκνων βριθομένα [[Νιόβη]] Plut.; παρθενίων βριθομένη χαρίτων Anth.).
|lstext='''βρίθω''': [ῑ], Ἐπ. ὑποτακτ. βρίθῃσι Ὀδ. Τ. 112· Ἐπ. παρατ. βρῖθον Ι. 219· μέλλ. βρίσω, Ἐπ. ἀπαρεμφ. -έμεν Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 456· ἀόρ. Ἐπ. ἔβρῑσα Ἰλ., κτλ.· πρκμ. βέβρῑθα Ὅμ., Ἱππ., Εὐρ.· ὑπερσυντ. βεβρίθει Ὀδ. Π. 474· ― παθ. (ἴδε κατωτ.)· πρβλ. [[καταβρίθω]]· (ἴδε ἐν λ. [[βαρύς]]). Ποιητ. [[ῥῆμα]], βαρύνω, εἶμαι [[βαρύς]], [[πλήρης]] μὲ τι [[πρᾶγμα]]· μ. δοτ., σταφυλαῖς βρίθουσα ἀλωὴ Ἰλ. Σ. 561· βρίθῃσι δὲ δένδρεα καρπῷ Ὀδ. Τ. 112, πρβλ. ΙΙ. 474· [[ὡσαύτως]], ὑπὸ λαίλαπι ... βέβριθε χθὼν (ἐνν. ὕδατι] Ἰλ. ΙΙ. 384· ― μεταφ., [[ἀλάστωρ]] ξίφεσι βρίθων Εὐρ. Φοιν. 1556· ὄλβῳ βρίθειν ὁ αὐτ. Τρῳ. 216· πίνῳ… βέβριθα ὁ αὐτ. Ἠλ. 305. 2) μ. γεν. (ὡς τὸ πίμπλαμαι), εἶμαι [[κατάφορτος]], κάμπτομαι ὑπὸ τοῦ βάρους, τράπεζαι σίτου καὶ [[κρειῶν]] ἠδ’ οἴνου βεβρίθασι Ὀδ. Ο. 334· πάντα δ' ἐρίθων… βρίθει Σοφ. Ἀποσπ. 269. 3) μ. αἰτ., φόνον βρ. Συλλ. Ἐπιγρ. 3973. 4) ἀπολ., εἶμαι [[βαρύς]], [[ἔρις]]… βεβριθυῖα = βαρεῖα, Ἰλ. Φ. 385· εὔχεσθαι… βρίθειν Δημήτερος ἱερὸν ἀκτὴν Ἡσ. ἔργα κ. Ἡμ. 464· ― οὑτως ἐν τῇ Ἰάδι τοῦ Ἱππ. καὶ παρὰ μεταγεν. πεζοῖς, ᾗ ἄν… βρίσῃ, ὁπουδήποτε κλίνῃ τὸ βάρος, Ἱππ. 299, 30· βεβρίθασιν οἱ μαζοί, [[εἶναι]] πλήρεις, ὁ αὐτ. 640, 8· ἀλλὰ [[λίαν]] σπάνιον παρ' Ἀττ., βρίθει ὁ [[ἵππος]], κλίνει, ῥέπει, Πλάτ. Φαίδρ. 247Β· [[ὅταν]] βρίσῃ ἐπὶ θἄτερον [[μέρος]], κλίνῃ πρὸς τὸ ἓν [[μέρος]], Ἀριστ. Πρόβλ. 16. 11. ΙΙ. ἐπὶ ἀνθρώπων, [[ὑπερβαίνω]] κατὰ τὸ βάρος, [[ὑπερισχύω]], ἐέδνοισι βρίσας Ὀδ. Ζ. 159· ἀπολ., [[ὑπερισχύω]] ἐν τῷ ἀγῶνι, εἶμαι [[κύριος]], νικῶ, ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί Ἰλ. Μ. 346· τῇ δὲ γὰρ ἔβρισαν… Ἕκτωρ [[Αἰνείας]] τε Ρ. 512, πρβλ. 233· ― οὕτω [[μετέπειτα]], εὐδοξίᾳ βρ.. εἶμαι ἰσχυρὸς ἔν τινι, [[ἐξέχω]]…, Πίνδ. Ν. 3. 70· εἰ… χειρὶ βρίθεις ἢ πλούτου βάθει Σοφ. Αἴ. 130· πρβλ. [[ἐπιβρίθω]], [[καταβρίθω]]. ΙΙΙ. μεταβ., [[ἐπιβαρύνω]], καταφορτώνω, [[ὅσπερ]] Κινύραν ἔβρισε πλούτῳ Πίνδ. Ν. 8. 31· τάλαντα βρίσας Αἰσχύλ. Πέρσ. 346· ― [[ἀλλά]], 2) τὸ παθ., εἶμαι φορτωμένος, ἔτι κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Ὁμ., [[μήκων]] καρπῶ βριθομένη, φορτωμένη με καρπόν, Ἰλ. Θ. 307· μόροισι βρίθεται [ἡ [[βάτος]]] Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 114· τῷ δ' οὐ βρίθεται [ἡ [[τράπεζα]]]; Εὐρ. Ἀποσπ. 470· μ. γεν., πέτηλα βριθόμενα σταχύων Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 290· συμποσίων… βρίθοντ’ ἀγυιαὶ Βακχυλ. 13· βριθομένης ἀγαθῶν τραπέζης Φερεκρ. ἐν Ἀδήλ. 34· βριθομένη χαρίτων Ἀνθ. Π. 194· ἀπολ., ἄξονες βριθόμενοι Αισχύλ. Θήβ. 154.
}}
{{etym
|etymtx=See also: s. [[βρί]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[From [[same]] Root as [[βριαρός]].]<br /><b class="num">I.</b> to be [[heavy]] or weighed [[down]] with a [[thing]], c. dat., of [[fruit]]-trees, Hom.; metaph., ὄλβωι βρίθειν Eur.; ξίφεσι βρ. to [[visit]] [[heavily]] with the [[sword]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> c. gen. to [[groan]] with [[weight]] of a [[thing]], σίτου, οἴνου Od.<br /><b class="num">3.</b> absol. to be [[heavy]], Il.; [[rare]] in [[attic]], βρίθει ὁ [[ἵππος]] sinks, Plat.<br /><b class="num">II.</b> of men, to [[outweigh]], [[prevail]], ἐέδνοισι by gifts, Od.: absol. to [[have]] the [[preponderance]] in [[fight]], to be [[master]], [[prevail]], Il.<br /><b class="num">III.</b> [[transitive|trans.]] to [[weigh]] [[down]], Aesch.:—Pass. to be laden, καρπῶι βριθομένη laden with [[fruit]], Il.:—c. gen., βρίθεσθαι σταχύων Hes.
}}
{{elnl
|elnltext=[[βρίθω]] [βρι- ‘[[zwaar]]’, ‘[[krachtig]]’] poët. imperf. βρῖθον; aor. [[ἔβρισα]], poët. βρῖσα; perf. [[βέβριθα]], ep. plqperf. 3 sing. βεβρίθει; fut. βρίσω, ep. inf. βρίσεμεν<br /><b class="num">1.</b> meestal intrans., act. en med.-pass. met dezelfde bet., perf. met praes. bet. zwaar zijn<br /><b class="num">2.</b> van zaken zwaar zijn:; ἐκτελέα βρίθειν Δημήτερος ἱερὸν [[ἀκτήν]] dat het heilige koren van Demeter wanner het rijp is zwaar mag zijn Hes. Op. 466; ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε [[χθών]] de grond is zwaar (van water) door een storm Il. 16.384; overdr..; [[ἔρις]] βεβριθυῖα een zware ruzie Il. 21.385; met aanduiding van richting doorslaan:; πᾷ [[τύχα]] βρίσει in welke richting het lot zal doorslaan Bacchyl. 10.47; met dat., zelden met gen. beladen zijn met, zwaar zijn van:; σταφυλῇσι [[μέγα]] βρίθουσαν ἀλωήν een wijngaard, zwaar beladen met druiven Il. 18.561; τράπεζαι σίτου καὶ [[κρειῶν]] ἠδ’ οἴνου βεβρίθασιν de tafels zijn volgeladen met brood en vlees en wijn Od. 15.334; overdr.. ὄλβῳ β. overladen zijn met rijkdom Eur. Tr. 216.<br /><b class="num">3.</b> van personen zware druk uitoefenen (in de strijd):; οἵ … ἰθὺς Δαναῶν βρίσαντες ἔβησαν ze gingen met hun hele gewicht recht op de Danaërs af Il. 17.233; overdr. gewichtig, aanzienlijk zijn; Pind.; met aanduiding van richting zich (‘[[zijn gewicht]]’) concentreren:; οἱ … ἱππεῖς ἅπαντες ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν ἔβρισαν alle ruiters hadden zich op de linkerflank geconcentreerd Plut. Caes. 44.5; het zwaarst wegen, het meeste gewicht in de schaal leggen, de overhand hebben, machtig zijn:; ὅς κέ σ’ ἐέδνοισι βρίσας οἶκόνδ’ ἀγάγηται die het meeste gewicht in de schaal legt in bruidsgeschenken (d.w.z. meer geeft dan de concurrentie) en u mee naar huis neemt Od. 6.159; εἴ τινος [[πλέον]] ἢ χειρὶ βρίθεις ἢ μακροῦ πλούτου βάθει als je meer gewicht in de schaal legt dan een ander ofwel met je hand (d.w.z. kracht) ofwel met onpeilbaar grote rijkdom Soph. Ai. 130; met gen. beladen zijn met. AP 5.194.4.<br /><b class="num">4.</b> zelden met acc. (causat.) zwaar maken, beladen, met acc. en dat. iets met iets:. τάλαντα βρίσας [[οὐκ]] ἰσορρόπωι τύχηι door de balans te beladen met een onevenwichtig lot Aeschl. Pers. 346.
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''βρίθω''': {bríthō}<br />'''See also''': s. [[βρί]].<br />'''Page''' 1,269
|ftr='''βρίθω''': {bríthō}<br />'''See also''': s. [[βρί]].<br />'''Page''' 1,269
}}
}}
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2663299"