Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

παιδεύω: Difference between revisions

From LSJ

παιδεύω (view source)

Revision as of 23:40, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=élever, instruire, former : τινά qqn (un enfant, <i>etc.</i>) ; π. τινὰ [[κακόν]] SOPH faire de qqn un méchant homme par l'éducation ; [[ἐν]] παιδείᾳ π. τινά PLAT donner à qqn une éducation en qch ; παιδεύειν τινὰ ἤθεσι <i>ou</i> ἔθεσι PLAT donner à qqn par l'éducation certaines mœurs, certaines habitudes, former le caractère de qqn ; π. τινὰ περὶ τέχνην XÉN, [[εἰς]] τέχνην XÉN élever qqn dans un art, le former à un art ; πρὸς τὸ μετρίων δεῖσθαι XÉN habituer qqn à une vie modeste ; π. τινά [[τι]] apprendre qch à qqn ; παιδεύειν τινά avec l'inf. : enseigner à qqn à ; <i>en gén.</i> παιδεύειν τινά instruire qqn, faire l'instruction de qqn ; τὴν ψυχὴν καὶ τὸ [[σῶμα]] π. διαίτῃ τινί XÉN former l'âme et le corps à une certain genre de vie ; <i>en parl. des animaux</i> élever, former, dresser;<br /><i><b>Moy.</b></i> παιδεύομαι élever pour soi : τινα qqn.<br />'''Étymologie:''' [[παῖς]].
|btext=élever, instruire, former : τινά qqn (un enfant, <i>etc.</i>) ; π. τινὰ [[κακόν]] SOPH faire de qqn un méchant homme par l'éducation ; [[ἐν]] παιδείᾳ π. τινά PLAT donner à qqn une éducation en qch ; παιδεύειν τινὰ ἤθεσι <i>ou</i> ἔθεσι PLAT donner à qqn par l'éducation certaines mœurs, certaines habitudes, former le caractère de qqn ; π. τινὰ περὶ τέχνην XÉN, [[εἰς]] τέχνην XÉN élever qqn dans un art, le former à un art ; πρὸς τὸ μετρίων δεῖσθαι XÉN habituer qqn à une vie modeste ; π. τινά [[τι]] apprendre qch à qqn ; παιδεύειν τινά avec l'inf. : enseigner à qqn à ; <i>en gén.</i> παιδεύειν τινά instruire qqn, faire l'instruction de qqn ; τὴν ψυχὴν καὶ τὸ [[σῶμα]] π. διαίτῃ τινί XÉN former l'âme et le corps à une certain genre de vie ; <i>en parl. des animaux</i> élever, former, dresser;<br /><i><b>Moy.</b></i> παιδεύομαι élever pour soi : τινα qqn.<br />'''Étymologie:''' [[παῖς]].
}}
{{elnl
|elnltext=παιδεύω [παῖς] grootbrengen, opvoeden, onderwijzen, trainen:; ἐπαιδεύθην ξένος ik werd grootgebracht in ballingschap Soph. OC 562; τὴν Ἑλλάδα πεπαίδευκεν … ὁ ποιητής de dichter (Homerus) is de opvoeder van Hellas Plat. Resp. 606e; σε Θῆβαί γ’ οὐκ ἐπαίδευσαν κακόν niet Thebe heeft je een slechte opvoeding gegeven Soph. OC 919; ἔστι δὲ τέτταρα … ἃ παιδεύειν εἰώθασι er zijn vier disciplines die men gewoonlijk onderwijst Aristot. Pol. 1337b23; τοὺς στρατιώτας... ἐπαιδεύομεν μουσικῇ καὶ γυμναστικῇ we onderwezen de soldaten in/door muziek en gymnastiek Plat. Resp. 430a; παιδεύοντας ἐν τοῖς τῶν τεθνεώτων ἔργοις τοὺς ζῶντας de levenden opvoeden in de daden van de gestorvenen Lys. 2.3; γυναῖκας σώφρονας παιδεύετε jullie voeden vrouwen op tot kuisheid Eur. Andr. 601; παιδεύειν ἀνθρώπους εἰς ἀρετήν mensen tot deugd opvoeden Plat. Grg. 519e; καπηλεύειν παιδεύειν τοὺς παῖδας de kinderen leren handeldrijven Hdt. 1.155.4; causat. laten opvoeden:, ἐν Ἀρίφρονος ἐπαίδευε hij liet hem bij Ariphron opvoeden Plat. Prot. 320a, meestal med.; ptc. perf. πεπαιδευμένος ontwikkeld, geschoold. discipline bijbrengen; ook van dieren; ὄρνιθες δ’ ἐπεπαίδευντό σοι vogels zijn door jou getraind Xen. Cyr. 1.6.39; overdr..; ἡ γὰρ εὐτραπελία πεπαιδευμένη ὕβρις ἐστίν geestigheid is gedisciplineerde brutaliteit Aristot. Rh. 1389b11; tuchtigen, slaan. NT Luc. 23.16.
}}
{{elru
|elrutext='''παιδεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[воспитывать]] (τινὰ τρέφειν καὶ π., [[ἦθος]] πρὸς ἀρετὴν πεπαιδευμένον Plat.): τινὰ σώφρονα π. Eur. воспитывать из кого-л. разумного человека; πεπαιδεῦσθαι καρτερεῖν πρὸς τὸ [[ῥῖγος]] Xen. приучиться переносить холод;<br /><b class="num">2)</b> [[учить]], [[обучать]]: π. τινά τινι и εἴς τι Plat., ἔν τινι, περί τι, реже ἐπί τι и ποιεῖν τι Xen. etc. обучать кого-л. чему-л.; ὁ πεπαιδευμένος Xen. образованный (ученый, сведущий) человек;<br /><b class="num">3)</b> [[наказывать]] (παιδεύσας αὐτὸν ἀπολύσω NT).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''παιδεύω:''' μέλ. <i>-σω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπαίδευσα</i>, παρακ. <i>πεπαίδευκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>παιδεύσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπαιδευσάμην</i>, Παθ. μέλ. <i>παιδευθήσομαι</i>, επίσης Μέσ. <i>παιδεύσομαι</i> (με Παθ. [[σημασία]]), αόρ. αʹ <i>ἐπαιδεύθην</i>, παρακ. <i>πεπαίδευμαι</i>· ([[παῖς]])·<br /><b class="num">I.</b> [[τρέφω]] ή [[ανατρέφω]] [[παιδί]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[κυρίως]], αντίθ. προς το [[τρέφω]], [[εκπαιδεύω]], [[διδάσκω]], [[μορφώνω]], στον ίδ., Ευρ. κ.λπ.· <i>παιδεύειν τινὰ μουσικῇ καὶ γυμναστικῇ</i>, σε Πλάτ.· <i>ἐν μουσικῇ</i>, στον ίδ.· [[παιδεύω]] τινὰ εἰς πρὸς ἀρετήν, στον ίδ.· με [[διπλή]] αιτ., [[παιδεύω]] τινά τι, [[διδάσκω]] [[κάτι]] σε κάποιον, στον ίδ.· με αιτ. και απαρ., <i>τινὰ κιθαρίζειν</i>, σε Ηρόδ.· και [[χωρίς]] απαρ., [[παιδεύω]] γυναῖκας [[σώφρονας]] ([[εἶναι]]), σε Ευρ.· απ' όπου, στην Παθ. με αιτ. πράγμ., διδάσκομαι ένα [[πράγμα]], σε Πλάτ.· απόλ., ὁ [[πεπαιδευμένος]]</i>, [[άνθρωπος]] [[εγγράμματος]], αντίθ. προς [[ἀπαίδευτος]] ή [[ἰδιώτης]], σε Ξεν., Πλάτ. — Μέσ., [[διδάσκω]] κάποιον, τον [[προκαλώ]] να διδαχθεί, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[τιμωρώ]], [[επιβάλλω]] [[πειθαρχία]], σε Σοφ., Ξεν.· [[τιμωρώ]] με ξυλοδαρμό, [[κολάζω]], σε Καινή Διαθήκη
|lsmtext='''παιδεύω:''' μέλ. <i>-σω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπαίδευσα</i>, παρακ. <i>πεπαίδευκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>παιδεύσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπαιδευσάμην</i>, Παθ. μέλ. <i>παιδευθήσομαι</i>, επίσης Μέσ. <i>παιδεύσομαι</i> (με Παθ. [[σημασία]]), αόρ. αʹ <i>ἐπαιδεύθην</i>, παρακ. <i>πεπαίδευμαι</i>· ([[παῖς]])·<br /><b class="num">I.</b> [[τρέφω]] ή [[ανατρέφω]] [[παιδί]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[κυρίως]], αντίθ. προς το [[τρέφω]], [[εκπαιδεύω]], [[διδάσκω]], [[μορφώνω]], στον ίδ., Ευρ. κ.λπ.· <i>παιδεύειν τινὰ μουσικῇ καὶ γυμναστικῇ</i>, σε Πλάτ.· <i>ἐν μουσικῇ</i>, στον ίδ.· [[παιδεύω]] τινὰ εἰς πρὸς ἀρετήν, στον ίδ.· με [[διπλή]] αιτ., [[παιδεύω]] τινά τι, [[διδάσκω]] [[κάτι]] σε κάποιον, στον ίδ.· με αιτ. και απαρ., <i>τινὰ κιθαρίζειν</i>, σε Ηρόδ.· και [[χωρίς]] απαρ., [[παιδεύω]] γυναῖκας [[σώφρονας]] ([[εἶναι]]), σε Ευρ.· απ' όπου, στην Παθ. με αιτ. πράγμ., διδάσκομαι ένα [[πράγμα]], σε Πλάτ.· απόλ., ὁ [[πεπαιδευμένος]]</i>, [[άνθρωπος]] [[εγγράμματος]], αντίθ. προς [[ἀπαίδευτος]] ή [[ἰδιώτης]], σε Ξεν., Πλάτ. — Μέσ., [[διδάσκω]] κάποιον, τον [[προκαλώ]] να διδαχθεί, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[τιμωρώ]], [[επιβάλλω]] [[πειθαρχία]], σε Σοφ., Ξεν.· [[τιμωρώ]] με ξυλοδαρμό, [[κολάζω]], σε Καινή Διαθήκη
}}
{{elnl
|elnltext=παιδεύω [παῖς] grootbrengen, opvoeden, onderwijzen, trainen:; ἐπαιδεύθην ξένος ik werd grootgebracht in ballingschap Soph. OC 562; τὴν Ἑλλάδα πεπαίδευκεν … ὁ ποιητής de dichter (Homerus) is de opvoeder van Hellas Plat. Resp. 606e; σε Θῆβαί γ’ οὐκ ἐπαίδευσαν κακόν niet Thebe heeft je een slechte opvoeding gegeven Soph. OC 919; ἔστι δὲ τέτταρα … ἃ παιδεύειν εἰώθασι er zijn vier disciplines die men gewoonlijk onderwijst Aristot. Pol. 1337b23; τοὺς στρατιώτας... ἐπαιδεύομεν μουσικῇ καὶ γυμναστικῇ we onderwezen de soldaten in/door muziek en gymnastiek Plat. Resp. 430a; παιδεύοντας ἐν τοῖς τῶν τεθνεώτων ἔργοις τοὺς ζῶντας de levenden opvoeden in de daden van de gestorvenen Lys. 2.3; γυναῖκας σώφρονας παιδεύετε jullie voeden vrouwen op tot kuisheid Eur. Andr. 601; παιδεύειν ἀνθρώπους εἰς ἀρετήν mensen tot deugd opvoeden Plat. Grg. 519e; καπηλεύειν παιδεύειν τοὺς παῖδας de kinderen leren handeldrijven Hdt. 1.155.4; causat. laten opvoeden:, ἐν Ἀρίφρονος ἐπαίδευε hij liet hem bij Ariphron opvoeden Plat. Prot. 320a, meestal med.; ptc. perf. πεπαιδευμένος ontwikkeld, geschoold. discipline bijbrengen; ook van dieren; ὄρνιθες δ’ ἐπεπαίδευντό σοι vogels zijn door jou getraind Xen. Cyr. 1.6.39; overdr..; ἡ γὰρ εὐτραπελία πεπαιδευμένη ὕβρις ἐστίν geestigheid is gedisciplineerde brutaliteit Aristot. Rh. 1389b11; tuchtigen, slaan. NT Luc. 23.16.
}}
{{elru
|elrutext='''παιδεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[воспитывать]] (τινὰ τρέφειν καὶ π., [[ἦθος]] πρὸς ἀρετὴν πεπαιδευμένον Plat.): τινὰ σώφρονα π. Eur. воспитывать из кого-л. разумного человека; πεπαιδεῦσθαι καρτερεῖν πρὸς τὸ [[ῥῖγος]] Xen. приучиться переносить холод;<br /><b class="num">2)</b> [[учить]], [[обучать]]: π. τινά τινι и εἴς τι Plat., ἔν τινι, περί τι, реже ἐπί τι и ποιεῖν τι Xen. etc. обучать кого-л. чему-л.; ὁ πεπαιδευμένος Xen. образованный (ученый, сведущий) человек;<br /><b class="num">3)</b> [[наказывать]] (παιδεύσας αὐτὸν ἀπολύσω NT).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2671375"