Anonymous

πατέω: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span><i>d'ord. au Moy.</i> [[πατέομαι]].<br />'''Étymologie:''' R. Πα, nourrir ; cf. <i>lat.</i> pascor, pabulum, etc.<br /><span class="bld">2</span>-ῶ :<br /><b>I.</b> fouler aux pieds <i>au propre et au figuré</i> acc.;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> fouler le sol, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>intr.</i> s'avancer, marcher : πρὸς βωμόν ESCHL vers l'autel;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> fouler en marchant, mettre le pied sur : δωμάτων πύλας ESCHL, χώρον SOPH sur le seuil d'une maison, sur le sol d'un pays.<br />'''Étymologie:''' DELG pê [[πάτος]], apparenté pê à [[πόντος]].
|btext=<span class="bld">1</span><i>d'ord. au Moy.</i> [[πατέομαι]].<br />'''Étymologie:''' R. Πα, nourrir ; cf. <i>lat.</i> pascor, pabulum, etc.<br /><span class="bld">2</span>-ῶ :<br /><b>I.</b> fouler aux pieds <i>au propre et au figuré</i> acc.;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> fouler le sol, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>intr.</i> s'avancer, marcher : πρὸς βωμόν ESCHL vers l'autel;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> fouler en marchant, mettre le pied sur : δωμάτων πύλας ESCHL, χώρον SOPH sur le seuil d'une maison, sur le sol d'un pays.<br />'''Étymologie:''' DELG pê [[πάτος]], apparenté pê à [[πόντος]].
}}
{{elnl
|elnltext=πατέω [~ πάτος] Aeol.*μάτημι: ptc. praes. f. plur. μάτεισαι intrans. wandelen, lopen; overdr.. ὑψοῦ... πατεῖν zich op hoog niveau bewegen Pind. O. 1.115. met acc. betreden:; πόας τέρεν ἄνθος μάλακον μάτεισαι lichtjes de zachte bloem van het gras betredend AlcSapph. 16.3; ἔχεις... χῶρον οὐχ ἁγνὸν πατεῖν jij bezet een gewijde plaats die men niet mag betreden Soph. OC 37; rondlopen op, in:; Λῆμνον πατῶν op Lemnos rondlopend Soph. Ph. 1060; overdr. bestuderen:. τὸν Τεισίαν... πεπάτηκας ἀκριβῶς je hebt Tisias zorgvuldig bestudeerd Plat. Phaedr. 273a. met voeten treden, vertrappen:; πάντα ταῦτα λὰξ ὁρῶ πατούμενα ik zie dat dat alles vertrapt wordt Aeschl. Eum. 110; τιμάς γε τὰς θεῶν πατῶν de aan de goden verschuldigde eer met voeten tredend Soph. Ant. 745; βουλὴν πατήσεις je zult de raad vertrappen Aristoph. Eq. 166; schenden:. εὐνὰς ἀδελφοῦ τῷ πατοῦντι voor degene die het bed van zijn broer schond Aeschl. Ag. 1193.
}}
{{elru
|elrutext='''πᾰτέω:''' эол. [[ματέω|μᾰτέω]]<br /><b class="num">1)</b> [[топтать]] (ἀλλήλους Plat.; τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου NT);<br /><b class="num">2)</b> [[ступать]], [[ходить]] (σκολιαῖς ὁδοῖς Pind.; [[ἐπάνω]] ὄφεων καὶ [[σκορπίων]] NT): π. πρὸς βωμόν Aesch. направляться к алтарю; π. δωμάτων πύλας Aesch. направляться к воротам; τὴν Λῆμνον π. Soph. ходить по Лемносу, т. е. оставаться (жить) на Лемносе; νῶτα Τυρσηνῆς ἁλὸς π. Anth. плавать по Тирренскому морю; [[χῶρος]] οὐχ ἁγνὸς π. Soph. место, куда нельзя ступать;<br /><b class="num">3)</b> перен. [[топтать]], [[попирать]], [[грубо нарушать]] (τὰς [[θεῶν]] τιμάς Soph.; τὰ ταῖν θεαῖν ψηφίσματα Arph.);<br /><b class="num">4)</b> [[осквернять]], [[позорить]] (εὐνὰς ἀδελφοῦ Aesch.);<br /><b class="num">5)</b> [[всесторонне изучать]] или [[долго изучать]] (τὸν Τισίαν Plat.; Αἴσωπον Arph.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 36: Line 42:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πᾰτέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> ([[πάτος]])·<br /><b class="num">I.</b> [[βαδίζω]], [[περπατώ]], σε Πίνδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μτβ., [[πατώ]], [[καταπατώ]], <i>πορφύρας πατεῖν</i>, σε Αισχύλ.· [[χῶρος]] οὐχ ἁγνὸς πατεῖν, δηλ. δεν ειναι [[ιερό]] [[έδαφος]], σε Σοφ.· <i>πατεῖν πύλας</i>, περνώ τις πύλες, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> [[περπατώ]] [[εντός]], [[κατοικώ]], [[συχνάζω]], σε Σοφ., Θεόκρ.· μεταφ., όπως το Λατ. terere, εὐνὰς [[πατέω]], [[συχνάζω]], [[χρησιμοποιώ]], κάνω κακή [[χρήση]], σε Αισχύλ.· [[πατέω]] Αἴσωπον, [[χρησιμοποιώ]] αδέξια τον Αίσωπο, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[τσαλαπατώ]], [[θίγω]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.
|lsmtext='''πᾰτέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> ([[πάτος]])·<br /><b class="num">I.</b> [[βαδίζω]], [[περπατώ]], σε Πίνδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μτβ., [[πατώ]], [[καταπατώ]], <i>πορφύρας πατεῖν</i>, σε Αισχύλ.· [[χῶρος]] οὐχ ἁγνὸς πατεῖν, δηλ. δεν ειναι [[ιερό]] [[έδαφος]], σε Σοφ.· <i>πατεῖν πύλας</i>, περνώ τις πύλες, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> [[περπατώ]] [[εντός]], [[κατοικώ]], [[συχνάζω]], σε Σοφ., Θεόκρ.· μεταφ., όπως το Λατ. terere, εὐνὰς [[πατέω]], [[συχνάζω]], [[χρησιμοποιώ]], κάνω κακή [[χρήση]], σε Αισχύλ.· [[πατέω]] Αἴσωπον, [[χρησιμοποιώ]] αδέξια τον Αίσωπο, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[τσαλαπατώ]], [[θίγω]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.
}}
{{elnl
|elnltext=πατέω [~ πάτος] Aeol.*μάτημι: ptc. praes. f. plur. μάτεισαι intrans. wandelen, lopen; overdr.. ὑψοῦ... πατεῖν zich op hoog niveau bewegen Pind. O. 1.115. met acc. betreden:; πόας τέρεν ἄνθος μάλακον μάτεισαι lichtjes de zachte bloem van het gras betredend AlcSapph. 16.3; ἔχεις... χῶρον οὐχ ἁγνὸν πατεῖν jij bezet een gewijde plaats die men niet mag betreden Soph. OC 37; rondlopen op, in:; Λῆμνον πατῶν op Lemnos rondlopend Soph. Ph. 1060; overdr. bestuderen:. τὸν Τεισίαν... πεπάτηκας ἀκριβῶς je hebt Tisias zorgvuldig bestudeerd Plat. Phaedr. 273a. met voeten treden, vertrappen:; πάντα ταῦτα λὰξ ὁρῶ πατούμενα ik zie dat dat alles vertrapt wordt Aeschl. Eum. 110; τιμάς γε τὰς θεῶν πατῶν de aan de goden verschuldigde eer met voeten tredend Soph. Ant. 745; βουλὴν πατήσεις je zult de raad vertrappen Aristoph. Eq. 166; schenden:. εὐνὰς ἀδελφοῦ τῷ πατοῦντι voor degene die het bed van zijn broer schond Aeschl. Ag. 1193.
}}
{{elru
|elrutext='''πᾰτέω:''' эол. [[ματέω|μᾰτέω]]<br /><b class="num">1)</b> [[топтать]] (ἀλλήλους Plat.; τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου NT);<br /><b class="num">2)</b> [[ступать]], [[ходить]] (σκολιαῖς ὁδοῖς Pind.; [[ἐπάνω]] ὄφεων καὶ [[σκορπίων]] NT): π. πρὸς βωμόν Aesch. направляться к алтарю; π. δωμάτων πύλας Aesch. направляться к воротам; τὴν Λῆμνον π. Soph. ходить по Лемносу, т. е. оставаться (жить) на Лемносе; νῶτα Τυρσηνῆς ἁλὸς π. Anth. плавать по Тирренскому морю; [[χῶρος]] οὐχ ἁγνὸς π. Soph. место, куда нельзя ступать;<br /><b class="num">3)</b> перен. [[топтать]], [[попирать]], [[грубо нарушать]] (τὰς [[θεῶν]] τιμάς Soph.; τὰ ταῖν θεαῖν ψηφίσματα Arph.);<br /><b class="num">4)</b> [[осквернять]], [[позорить]] (εὐνὰς ἀδελφοῦ Aesch.);<br /><b class="num">5)</b> [[всесторонне изучать]] или [[долго изучать]] (τὸν Τισίαν Plat.; Αἴσωπον Arph.).
}}
}}
{{etym
{{etym