στρέφω: Difference between revisions

{{bailly

|btext=<i>f.</i> στρέψω, <i>ao.</i> ἔστρεψα, <i>pf.</i> ἔστροφα;<br /><i>Pass. f.</i> στρεφθήσομαι, <i>f.2 att.</i> στραφήσομαι, <i>ao. rare</i> ἐστρέφθην, <i>ao.2</i> ἐστράφην, <i>pf.</i> [[ἔστραμμαι]];<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> tourner :<br /><b>I.</b> <i>litt.</i> tourner, acc.;<br /><b>II.</b> retourner : τὴν γῆν XÉN la terre ; [[ἄνω]] καὶ [[κάτω]] ESCHL, [[ἄνω]] [[κάτω]] DÉM tourner sens dessus dessous, retourner, bouleverser;<br /><b>III.</b> enrouler, tortiller ; tresser ; <i>p. ext.</i> ourdir une trame, filer ; <i>fig.</i> élaborer comme une trame (de grandes périodes d'un discours);<br /><b>IV.</b> tordre, <i>d'où</i><br /><b>1</b> démettre par une luxation <i>ou</i> une entorse, tordre, luxer, acc.;<br /><b>2</b> tordre par des tranchés, des coliques, des douleurs <i>en gén.</i><br /><b>V.</b> <i>fig.</i> tourner et retourner par la pensée, rouler dans son esprit, méditer, acc.;<br /><b>B.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> se tourner;<br /><b>2</b> se détourner, <i>càd</i> faire face : [[πρός]] τινα à qqn ; tourner le dos;<br /><i><b>Moy.</b></i> στρέφομαι (<i>f.</i> στρέψομαι, <i>ao.</i> ἐστρεψάμην, <i>ao.2 Pass.</i> ἐστράφην);<br /><b>I.</b> se tourner, se retourner, <i>d'où</i><br /><b>1</b> aller et venir;<br /><b>2</b> se tourner en tous sens;<br /><b>II.</b> se détourner, s'éloigner : [[ἐκ]] χώρης IL d'un pays ; στραφέντες ἔφευγον XÉN ils firent demi-tour et tentèrent de s'enfuir ; <i>fig.</i> se détourner, cesser <i>en parl. de la colère</i>;<br /><b>III.</b> s'enrouler : χερσίν τινος OD enrouler ses mains à qch, s'accrocher les mains à qch;<br /><b>IV.</b> tourner dans le même lieu, <i>d'où</i><br /><b>1</b> séjourner, s'arrêter;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> tourner autour de, s'attacher à ; prendre soin de, se soucier de, gén.;<br /><b>V.</b> se tourner et se retrourner, s'agiter, <i>particul.</i> pour intriguer.<br />'''Étymologie:''' R. Στραφ tourner ; cf. [[στροφή]] ; apparentée à la R. Στραβ, v. [[στρεβλός]], etc.

}}

{{ls

{{lsm

|lsmtext='''στρέφω:''' Επικ. παρατ. [[στρέψασκον]], μέλ. <i>στρέψω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔστρεψα</i>, Επικ. <i>στρέψα</i>· παρακ. <i>ἔστροφα</i> — Μέσ., μέλ. <i>στρέψομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐστρεψάμην</i>· Παθ. παρακ. [[ἔστραμμαι]] (με Μέσ. [[σημασία]]) — Παθ., μέλ. <i>στρᾰφήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐστρέφθην</i>, Ιων. και Δωρ. <i>ἐστράφθην</i>, αόρ. βʹ [[ἐστράφην]]·<br /><b class="num">Α. I.</b> [[στρέφω]] εδώ κι [[εκεί]] ή προς ένα [[μέρος]], [[στρέφω]], [[περιστρέφω]], [[γυρίζω]], [[στρίβω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[στρέφω]] ἵππους, [[οδηγώ]] σε [[στροφή]] τα άλογα ή [[οδηγώ]] τα άλογα, σε Ομήρ. Ιλ.· [[στρέφω]] [[σάκος]], [[σείω]] την [[ασπίδα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[ἄνω]] καὶ [[κάτω]] [[στρέφω]], [[στρέφω]], [[γυρίζω]] πάνω [[κάτω]], [[αναποδογυρίζω]], [[ανακατεύω]], σε Αισχύλ., Πλάτ.· ομοίως, [[κάτω]] [[στρέφω]], σε Σοφ.· επίσης, <i>στρέφειν</i> μόνον, [[ανατρέπω]], [[αναποδογυρίζω]], σε Ευρ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[συστρέφω]], [[στρίβω]] [[σχοινί]], [[πλέκω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., λέγεται για πόνο, [[εξαρθρώνω]], [[υποβάλλω]] σε βασανιστήρια, [[βασανίζω]], σε Αριστοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">IV.</b> [[συστρέφω]], [[πλέκω]], [[κλώθω]], <i>ἐστραμμένα</i>, σε Ξεν.· [[γνέθω]], [[κλώθω]], σε Λουκ.<br /><b class="num">V.</b> μεταφ., [[στριφογυρίζω]] [[κάτι]] στο [[μυαλό]] μου, [[σκέφτομαι]], τί [[στρέφω]] [[τάδε]]; σε Ευρ., Δημ.<br /><b class="num">VI.</b> [[στρέφω]] [[μακριά]] από τη σωστή [[πορεία]], [[παρεκτρέπω]], [[σφετερίζομαι]] [[ξένα]] χρήματα, [[καταχρώμαι]], σε Λυσ. <b>Β.</b> Παθ. και Μέσ.,<br /><b class="num">I. 1.</b> συστρέφομαι, περιστρέφομαι, στρέφομαι εδώ κι [[εκεί]], στροφογυρνώ, σε Ομήρ. Ιλ.· [[ἔνθα]] καὶ [[ἔνθα]] στρέφεσθαι, λέγεται για κάποιον που στριφογυρίζει [[συνεχώς]] στο [[κρεβάτι]] του, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> στρέφομαι προς ή από [[κάτι]], στρέφομαι προς τα [[πίσω]], [[επιστρέφω]], [[γυρίζω]] την [[πλάτη]], στο ίδ., σε Σοφ.· <i>στραφέντες ἔφευγον</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για ουράνια σώματα, περιστρέφομαι κυκλικά, σε κυκλική [[τροχιά]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για άτρακτο ([[ρόκα]], όργανο για το [[γνέσιμο]]), σε Πλάτ.<br /><b class="num">II. 1.</b> περιστρέφομαι, συστρέφομαι, όπως ο [[παλαιστής]] που προσπαθεί να εξαπατήσει τον αντίπαλό του· ομοίως, σε [[συζήτηση]] ή επιχειρηματολογία, [[παρεκκλίνω]], [[δολιχοδρομώ]], [[προκαλώ]] [[σύγχυση]], [[χρησιμοποιώ]] τεχνάσματα, [[μηχανορραφώ]], [[χρονοτριβώ]], τί [[ταῦτα]] στρέφεις; [[γιατί]] παρεκκλίνεις έτσι από το [[θέμα]]; σε Αριστοφ.· τί [[δῆτα]] ἔχων στρέφει; [[γιατί]] [[λοιπόν]] [[συνεχώς]] δολιχοδρομείς; σε Πλάτ.· <i>πάσας στροφὰς στρέφεσθαι</i>, [[χρησιμοποιώ]] [[κάθε]] είδους τεχνάσματα, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταστρέφομαι και μεταβάλλομαι, σε Σοφ.· <i>τοῦδὲ σοῦ ψόφου οὐκ ἂν στραφείην</i>, δεν πρόκειται να στρέψω το [[βλέμμα]] μου όσο θόρυβο και να κάνεις, λόγω του θορύβου που κάνεις, στον ίδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> στρέφομαι αποκλειστικά σε [[κάτι]], προσκολλώμαι σ' αυτό, σε Ομήρ. Οδ.· μεταγεν., όπως το Λατ. versari, είμαι μονίμως απασχολημένος, σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, είμαι [[άφθονος]], περιφέρομαι, [[συχνάζω]], [[συναναστρέφομαι]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> μτχ. [[ἐστραμμένος]], <i>-η</i>, <i>-ον</i>, λέγεται για τόπους, ἐστρ. [[ἐπί]], αυτός που βρίσκεται, κείται προς, σε Πολύβ. <b>Γ.</b> με αυστηρά Μέσ. [[σημασία]], [[περιφέρω]] μαζί μου, [[λαμβάνω]] [[πίσω]], [[ανακαλώ]], σε Σοφ. <b>Δ.</b> αμτβ. στην Ενεργ. όπως η Παθ., περιστρέφομαι εδώ κι [[εκεί]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για στρατιώτες, κάνω [[στροφή]] ή [[μεταβολή]], [[αλλάζω]] [[διεύθυνση]], [[κατεύθυνση]], σε Ξεν.

}}

{{etym