Anonymous

ὄμμα: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=ὄμματος (τό) :<br /><b>1</b> œil, regard : κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας IL ayant fixé ses yeux à terre ; ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα SOPH regarder qqn droit, <i>càd</i> avec assurance ; πρὸ ὀμμάτων ποιεῖν ARSTT mettre devant les yeux ; <i>p. anal.</i> νυκτὸς [[ὄμμα]] ESCHL l'œil de la nuit, la lune ; <i>fig.</i> les yeux de l'âme ; <i>p. anal.</i> l'objet précieux, <i>en parl. de <i>pers.</i> (les yeux étant considérés comme la partie la plus précieuse du corps) ; périphr.</i> [[ὄμμα]] νύμφας <i>p.</i> [[νύμφα]] SOPH, [[ὄμμα]] πελείας <i>p.</i> πελεία SOPH;<br /><b>2</b> ce qu’on voit, vue, spectacle, image, vision.<br />'''Étymologie:''' R. Ὀπ, voir ; cf. ἔψομαι, [[ὤψ]], <i>lat.</i> oc-ulus.
|btext=ὄμματος (τό) :<br /><b>1</b> œil, regard : κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας IL ayant fixé ses yeux à terre ; ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα SOPH regarder qqn droit, <i>càd</i> avec assurance ; πρὸ ὀμμάτων ποιεῖν ARSTT mettre devant les yeux ; <i>p. anal.</i> νυκτὸς [[ὄμμα]] ESCHL l'œil de la nuit, la lune ; <i>fig.</i> les yeux de l'âme ; <i>p. anal.</i> l'objet précieux, <i>en parl. de <i>pers.</i> (les yeux étant considérés comme la partie la plus précieuse du corps) ; périphr.</i> [[ὄμμα]] νύμφας <i>p.</i> [[νύμφα]] SOPH, [[ὄμμα]] πελείας <i>p.</i> πελεία SOPH;<br /><b>2</b> ce qu’on voit, vue, spectacle, image, vision.<br />'''Étymologie:''' R. Ὀπ, voir ; cf. ἔψομαι, [[ὤψ]], <i>lat.</i> oc-ulus.
}}
{{elru
|elrutext='''ὄμμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> [[око]], [[глаз]]: κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Hom. опустив глаза в землю, потупив взор; πρὸ ὀμμάτων τίθεσθαι или ποιεῖν Arst. поставить перед глазами, т. е. наглядно представить (себе); ποῖον ὄ. δηλώσω πατρί; Soph. с какими глазами покажусь я отцу?; ὄ. αἰθέρος Arph. небесное око, т. е. солнце; νυκτὸς ὄ. Eur. око ночи, т. е. луна, но тж. Aesch. лик ночи, т. е. ночная тьма;<br /><b class="num">2)</b> [[взор]], [[взгляд]]: ἐξ ὀμμάτων ὀρθῶν Soph. с открытым взором, т. е. не смущаясь; τὸ τῆς ψυχῆς ὄ. Plat. духовный взор; ὄ. [[δός]] Soph. взгляни на меня;<br /><b class="num">3)</b> перен. [[свет]], [[сияние]], [[блеск]], [[украшение]]: ὄ. δόμων δεσπότου [[παρουσία]] Aesch. краса дома - присутствие хозяина; ὄ. χθονὸς Θησῇδος Aesch. цвет Тесеевой земли;<br /><b class="num">4)</b> (в описаниях) милый, дорогой, прекрасный: ξύναιμον ὄ. Soph. милый брат; ὄ. Κηφίσου Eur. почтенный Кефис;<br /><b class="num">5)</b> [[вид]], [[зрелище]] (δυσθέατον ὄ. Soph.): κατ᾽ ὄ. [[στῆναι]] Eur. быть у всех на виду.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὄμμα:''' -ατος, τό (η [[ρίζα]] βρίσκεται στο [[ὦμμαι]], Παθ. παρακ. του [[ὁράω]])· [[μάτι]], [[οφθαλμός]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα</i>, Λατ. rectis oculis aspicere, [[κοιτάζω]] κατ' ευθείαν, μέσα στα μάτια, σε Σοφ. κ.λπ.· οὐκ οἶδ' ὄμμασιν ποίοις βλέπων [[πατέρα]] πότ' ἂν [[προσεῖδον]], με τί μάτια θα τον κοιτούσα κατά [[πρόσωπο]], στον ίδ.· ομοίως, <i>ὁρᾶν τινα ἐν ὄμμασι</i>, στον ίδ.· λαμπρὸς [[ὥσπερ]] ὄμματι, [[κρίνω]] από τα μάτια ή την [[έκφραση]] κάποιου, στον ίδ.· ἐς [[ὄμμα]] τινὸς [[ἐλθεῖν]], [[παρουσιάζομαι]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[μπροστά]] στα μάτια του, σε Ευρ.· <i>κατ'ὄμματα</i>, ενώπιον κάποιου, σε Σοφ.· [[ἐλθεῖν]] κατ' [[ὄμμα]], [[έρχομαι]] [[πρόσωπο]] με [[πρόσωπο]], σε Ευρ.· [[αλλά]], κατ'[[ὄμμα]] [[ἐπίσης]], ως προς την όραση, σε Σοφ.· <i>ὡς ἀπ' ὀμμάτων</i>, [[κρίνω]] με το [[μάτι]], Λατ. ex obtutu, στον ίδ.· <i>ἐν ὄμμασι</i>, Λατ. in oculis, [[μπροστά]] στα μάτια κάποιου, σε Αισχύλ., Θουκ.· <i>ἐξὀμμάτων</i>, έξω από το οπτικό [[πεδίο]] κάποιου, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> αυτό που βλέπει [[κάποιος]], [[θέαμα]], όραμα, [[θέα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> το [[μάτι]] του ουρανού, δηλ. ο [[ήλιος]], στον ίδ., Ευρ.· [[αλλά]], [[ὄμμα]] νυκτός, περίφρ. αντί [[νύξ]] (βλ. κατωτ. IV), σε Αισχύλ., Ευρ.<br /><b class="num">IV.</b>γενικά, φως, οτιδήπτε φέρνει φως, [[ὄμμα]] δόμων [[νομίζω]] δεσπότου παρουσίαν, σε Αισχύλ.· [[ὄμμα]] φήμης, φως, [[χαρά]] από ευχάριστες ειδήσεις, σε Σοφ. ξύναιμον [[ὄμμα]] αντί <i>ξυναίμων</i>, στον ίδ.· ὦ ταυρόμορφον [[ὄμμα]] Κηφισοῦ αντί <i>ὦ ταυρόμορφε Κηφισέ</i>, σε Ευρ.
|lsmtext='''ὄμμα:''' -ατος, τό (η [[ρίζα]] βρίσκεται στο [[ὦμμαι]], Παθ. παρακ. του [[ὁράω]])· [[μάτι]], [[οφθαλμός]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα</i>, Λατ. rectis oculis aspicere, [[κοιτάζω]] κατ' ευθείαν, μέσα στα μάτια, σε Σοφ. κ.λπ.· οὐκ οἶδ' ὄμμασιν ποίοις βλέπων [[πατέρα]] πότ' ἂν [[προσεῖδον]], με τί μάτια θα τον κοιτούσα κατά [[πρόσωπο]], στον ίδ.· ομοίως, <i>ὁρᾶν τινα ἐν ὄμμασι</i>, στον ίδ.· λαμπρὸς [[ὥσπερ]] ὄμματι, [[κρίνω]] από τα μάτια ή την [[έκφραση]] κάποιου, στον ίδ.· ἐς [[ὄμμα]] τινὸς [[ἐλθεῖν]], [[παρουσιάζομαι]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[μπροστά]] στα μάτια του, σε Ευρ.· <i>κατ'ὄμματα</i>, ενώπιον κάποιου, σε Σοφ.· [[ἐλθεῖν]] κατ' [[ὄμμα]], [[έρχομαι]] [[πρόσωπο]] με [[πρόσωπο]], σε Ευρ.· [[αλλά]], κατ'[[ὄμμα]] [[ἐπίσης]], ως προς την όραση, σε Σοφ.· <i>ὡς ἀπ' ὀμμάτων</i>, [[κρίνω]] με το [[μάτι]], Λατ. ex obtutu, στον ίδ.· <i>ἐν ὄμμασι</i>, Λατ. in oculis, [[μπροστά]] στα μάτια κάποιου, σε Αισχύλ., Θουκ.· <i>ἐξὀμμάτων</i>, έξω από το οπτικό [[πεδίο]] κάποιου, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> αυτό που βλέπει [[κάποιος]], [[θέαμα]], όραμα, [[θέα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> το [[μάτι]] του ουρανού, δηλ. ο [[ήλιος]], στον ίδ., Ευρ.· [[αλλά]], [[ὄμμα]] νυκτός, περίφρ. αντί [[νύξ]] (βλ. κατωτ. IV), σε Αισχύλ., Ευρ.<br /><b class="num">IV.</b>γενικά, φως, οτιδήπτε φέρνει φως, [[ὄμμα]] δόμων [[νομίζω]] δεσπότου παρουσίαν, σε Αισχύλ.· [[ὄμμα]] φήμης, φως, [[χαρά]] από ευχάριστες ειδήσεις, σε Σοφ. ξύναιμον [[ὄμμα]] αντί <i>ξυναίμων</i>, στον ίδ.· ὦ ταυρόμορφον [[ὄμμα]] Κηφισοῦ αντί <i>ὦ ταυρόμορφε Κηφισέ</i>, σε Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὄμμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> [[око]], [[глаз]]: κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Hom. опустив глаза в землю, потупив взор; πρὸ ὀμμάτων τίθεσθαι или ποιεῖν Arst. поставить перед глазами, т. е. наглядно представить (себе); ποῖον ὄ. δηλώσω πατρί; Soph. с какими глазами покажусь я отцу?; ὄ. αἰθέρος Arph. небесное око, т. е. солнце; νυκτὸς ὄ. Eur. око ночи, т. е. луна, но тж. Aesch. лик ночи, т. е. ночная тьма;<br /><b class="num">2)</b> [[взор]], [[взгляд]]: ἐξ ὀμμάτων ὀρθῶν Soph. с открытым взором, т. е. не смущаясь; τὸ τῆς ψυχῆς ὄ. Plat. духовный взор; ὄ. [[δός]] Soph. взгляни на меня;<br /><b class="num">3)</b> перен. [[свет]], [[сияние]], [[блеск]], [[украшение]]: ὄ. δόμων δεσπότου [[παρουσία]] Aesch. краса дома - присутствие хозяина; ὄ. χθονὸς Θησῇδος Aesch. цвет Тесеевой земли;<br /><b class="num">4)</b> (в описаниях) милый, дорогой, прекрасный: ξύναιμον ὄ. Soph. милый брат; ὄ. Κηφίσου Eur. почтенный Кефис;<br /><b class="num">5)</b> [[вид]], [[зрелище]] (δυσθέατον ὄ. Soph.): κατ᾽ ὄ. [[στῆναι]] Eur. быть у всех на виду.
}}
}}
{{etym
{{etym