3,272,941
edits
ὕδωρ: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ὕδατος (τό) :<br />eau :<br /><b>I.</b> <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> eau de mer;<br /><b>2</b> eau de fleuve, de rivière;<br /><b>3</b> eau de source;<br /><b>4</b> eau potable ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> [[ὕδωρ]] πίνειν boire de l'eau, <i>càd</i> être insipide <i>ou</i> inerte, être incapables de grandes pensées, de grands sentiments, <i>etc.</i><br /><b>5</b> eau pour se laver;<br /><b>6</b> eau pour se baigner;<br /><b>7</b> eau, comme élément, <i>p. opp. à</i> [[γῆ]] : γῆν καὶ [[ὕδωρ]] αἰτεῖν HDT demander la terre et l'eau, en signe de domination ; γῆν καὶ [[ὕδωρ]] διδόναι HDT donner la terre et l'eau, <i>càd</i> se soumettre ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> καθ’ ὕδατος γράφειν LUC écrire sur l'eau, <i>càd</i> faire de vains efforts, se donner une peine inutile;<br /><b>8</b> eau de pluie;<br /><b>9</b> eau de la clepsydre (v. [[κλεψύδρα]]) : [[ἐν]] [[τῷ]] ἐμῷ ὕδατι DÉM pendant l'écoulement de mon eau, <i>càd</i> pendant le temps qui m'était mesuré par la clepsydre ; ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]] DÉM donner la parole à qqn ; ὑπὲρ τὸ ἐγχεόμενον [[ὕδωρ]] au delà de l'eau versée, <i>càd</i> du temps accordé;<br /><b>10</b> sueur : [[ἐν]] ὕδατι βρέχεσθαι HDT être mouillé, inondé de sueur.<br />'''Étymologie:''' R. Ὑδ, mouiller ; cf. <i>lat.</i> unda, <i>skr.</i> udnás, <i>hitt.</i> wadar, <i>got.</i> wato > wazzar > Wasser, water. | |btext=ὕδατος (τό) :<br />eau :<br /><b>I.</b> <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> eau de mer;<br /><b>2</b> eau de fleuve, de rivière;<br /><b>3</b> eau de source;<br /><b>4</b> eau potable ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> [[ὕδωρ]] πίνειν boire de l'eau, <i>càd</i> être insipide <i>ou</i> inerte, être incapables de grandes pensées, de grands sentiments, <i>etc.</i><br /><b>5</b> eau pour se laver;<br /><b>6</b> eau pour se baigner;<br /><b>7</b> eau, comme élément, <i>p. opp. à</i> [[γῆ]] : γῆν καὶ [[ὕδωρ]] αἰτεῖν HDT demander la terre et l'eau, en signe de domination ; γῆν καὶ [[ὕδωρ]] διδόναι HDT donner la terre et l'eau, <i>càd</i> se soumettre ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> καθ’ ὕδατος γράφειν LUC écrire sur l'eau, <i>càd</i> faire de vains efforts, se donner une peine inutile;<br /><b>8</b> eau de pluie;<br /><b>9</b> eau de la clepsydre (v. [[κλεψύδρα]]) : [[ἐν]] [[τῷ]] ἐμῷ ὕδατι DÉM pendant l'écoulement de mon eau, <i>càd</i> pendant le temps qui m'était mesuré par la clepsydre ; ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]] DÉM donner la parole à qqn ; ὑπὲρ τὸ ἐγχεόμενον [[ὕδωρ]] au delà de l'eau versée, <i>càd</i> du temps accordé;<br /><b>10</b> sueur : [[ἐν]] ὕδατι βρέχεσθαι HDT être mouillé, inondé de sueur.<br />'''Étymologie:''' R. Ὑδ, mouiller ; cf. <i>lat.</i> unda, <i>skr.</i> udnás, <i>hitt.</i> wadar, <i>got.</i> wato > wazzar > Wasser, water. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ὕδωρ:''' [[ὕδατος|ὕδᾰτος]] τό (ῠ; но иногда ῡ in [[arsi]], реже in thesi)<br /><b class="num">1)</b> [[вода]] ([[οἶνον]] καὶ ὕ. μίσγειν Hom.): ὕδατα Καφίσια Pind. воды Кефиса; ὕ. κατὰ χειρός Arph. вода для (омовения) рук; ὕ. πίνειν пить воду, перен. Arph., Dem. быть вялым, пресным или бесталанным человеком; γῆν καὶ ὕ. αἰτεῖν ([[διδόναι]]) Her. требовать земли и воды (давать землю и воду) (символ капитуляции); ἐν ὕδατι, εἰς ὕ. и καθ᾽ [[ὕδατος]] γράφειν погов. Plat., Men., Luc. писать (вилами) по воде (о бесплодных усилиях);<br /><b class="num">2)</b> [[дождевая вода]], [[дождь]] (ὕ. ἐξ οὐρανοῦ Thuc.; τὰ ἐκ Διὸς ὕδατα Plat.): τὸ ὕ. τὸ [[γενόμενον]] τῆς νυκτός Thuc. выпавший ночью дождь;<br /><b class="num">3)</b> [[напиток]]: ὕδατά τε καὶ οἱ ἄλλοι σῖτοι Plat. напитки, а также разные яства;<br /><b class="num">4)</b> [[вода в водяных часах]] ([[κλεψύδρα]]), т. е. время, предоставляемое оратору на суде, регламент: ἀποδιδόναι или ἐγχεῖν τινι τὸ ὕ. Dem. предоставить кому-л. слово; ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι и ἐπὶ τοῦ [[ἐμοῦ]] [[ὕδατος]] Dem. в течение предоставленного мне (для речи) времени; πρὸς ὕ. σμικρόν Plat. насколько позволяет (позволило) небольшое время. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 33: | Line 36: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ὕδωρ:''' [ῠ], τό, γεν. [[ὕδατος]] (<i>ῡ</i> Επικ.), δοτ. <i>ὕδατι</i>, Επικ. επίσης [[ὕδει]] (όπως αν προερχόταν από το [[ὕδος]]),<br /><b class="num">1.</b> [[νερό]], [[κάθε]] είδους, [[αλλά]] σε Όμηρ. [[σπανίως]] λέγεται για το θαλασσινό (το οποίο αποκαλείται ἁλμυρὸν [[ὕδωρ]])· επίσης σε πληθ., <i>ὕδατ' ἀενάοντα</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ὕδατα Καφίσια</i>, τα νερά του Κηφισού, σε Πίνδ.· [[ὕδωρ]] κατὰ χειρός, λέγεται για [[πλύσιμο]] χεριών, σε Αριστοφ.· [[ὕδωρ]] ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν, σε Όμηρ.· παροιμ., γράφειν τι εἰς [[ὕδωρ]], λέγεται για ο,τιδήποτε αναξιόπιστο, σε Σοφ.· <i>ἐν ὕδατι γράφειν</i>, σε Πλάτ.· [[ὅταν]] τὸ [[ὕδωρ]] πνίγῃ, τί [[δεῖ]] ἐπιπίνειν; εάν το [[νερό]] σε πνίγει, τι περισσότερο μπορεί να γίνει; λέγεται για [[κατάσταση]] που δεν επιδέχεται βελτίωσης, σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> βρόχινο [[νερό]], [[βροχή]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.· πιο συγκεκριμένα, [[ὕδωρ]] ἐξ οὐρανοῦ, σε Θουκ. κ.λπ.· [[Ζεύς|Ζεὺς]] [[ὕδωρ]] ὕει, ὁ θεὸς [[ὕδωρ]] ποιεῖ, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται στην [[φράση]] <i>ἐν ὕδατι βρέχεσθαι</i>, σε Ηρόδ., βλ. [[βρέχω]].<br /><b class="num">4.</b> σε Αττ. δικανική [[φράση]], τὸ [[ὕδωρ]] ήταν το [[νερό]] της κλεψύδρας ([[κλεψύδρα]]), σε Δημ.· <i>ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι</i>, ἐπὶ τοῦ [[ἐμοῦ]] [[ὕδατος]], στο [[χρονικό]] [[διάστημα]] που μου επιτρέπεται, στον ίδ.· οὐκ ἐνδέχεται πρὸς τὸ αὐτὸ [[ὕδωρ]] [[εἰπεῖν]], δεν μπορεί [[κάποιος]] να τα πει (όλα) με [[μία]] [[λέξη]], μ' έναν λόγο, στον ίδ.· ἐπίλαβε τὸ [[ὕδωρ]], σταμάτα την ροή του νερού στην [[κλεψύδρα]] ([[κάτι]] που συνέβαινε όταν ο [[λόγος]] διακόπτονταν από την [[κλήση]] μαρτύρων ή από την [[ανάγνωση]] νόμων ή ψηφισμάτων), στον ίδ.· ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]], του δίνεται η [[σειρά]] να μιλήσει, σε Αισχίν. | |lsmtext='''ὕδωρ:''' [ῠ], τό, γεν. [[ὕδατος]] (<i>ῡ</i> Επικ.), δοτ. <i>ὕδατι</i>, Επικ. επίσης [[ὕδει]] (όπως αν προερχόταν από το [[ὕδος]]),<br /><b class="num">1.</b> [[νερό]], [[κάθε]] είδους, [[αλλά]] σε Όμηρ. [[σπανίως]] λέγεται για το θαλασσινό (το οποίο αποκαλείται ἁλμυρὸν [[ὕδωρ]])· επίσης σε πληθ., <i>ὕδατ' ἀενάοντα</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ὕδατα Καφίσια</i>, τα νερά του Κηφισού, σε Πίνδ.· [[ὕδωρ]] κατὰ χειρός, λέγεται για [[πλύσιμο]] χεριών, σε Αριστοφ.· [[ὕδωρ]] ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν, σε Όμηρ.· παροιμ., γράφειν τι εἰς [[ὕδωρ]], λέγεται για ο,τιδήποτε αναξιόπιστο, σε Σοφ.· <i>ἐν ὕδατι γράφειν</i>, σε Πλάτ.· [[ὅταν]] τὸ [[ὕδωρ]] πνίγῃ, τί [[δεῖ]] ἐπιπίνειν; εάν το [[νερό]] σε πνίγει, τι περισσότερο μπορεί να γίνει; λέγεται για [[κατάσταση]] που δεν επιδέχεται βελτίωσης, σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> βρόχινο [[νερό]], [[βροχή]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.· πιο συγκεκριμένα, [[ὕδωρ]] ἐξ οὐρανοῦ, σε Θουκ. κ.λπ.· [[Ζεύς|Ζεὺς]] [[ὕδωρ]] ὕει, ὁ θεὸς [[ὕδωρ]] ποιεῖ, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται στην [[φράση]] <i>ἐν ὕδατι βρέχεσθαι</i>, σε Ηρόδ., βλ. [[βρέχω]].<br /><b class="num">4.</b> σε Αττ. δικανική [[φράση]], τὸ [[ὕδωρ]] ήταν το [[νερό]] της κλεψύδρας ([[κλεψύδρα]]), σε Δημ.· <i>ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι</i>, ἐπὶ τοῦ [[ἐμοῦ]] [[ὕδατος]], στο [[χρονικό]] [[διάστημα]] που μου επιτρέπεται, στον ίδ.· οὐκ ἐνδέχεται πρὸς τὸ αὐτὸ [[ὕδωρ]] [[εἰπεῖν]], δεν μπορεί [[κάποιος]] να τα πει (όλα) με [[μία]] [[λέξη]], μ' έναν λόγο, στον ίδ.· ἐπίλαβε τὸ [[ὕδωρ]], σταμάτα την ροή του νερού στην [[κλεψύδρα]] ([[κάτι]] που συνέβαινε όταν ο [[λόγος]] διακόπτονταν από την [[κλήση]] μαρτύρων ή από την [[ανάγνωση]] νόμων ή ψηφισμάτων), στον ίδ.· ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]], του δίνεται η [[σειρά]] να μιλήσει, σε Αισχίν. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
