μένω: Difference between revisions

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0133.png Seite 133]] fut. μενῶ, ep. μενέω, aor. ἔμεινα, perf. μεμένηκα, μένεσκον, Her. 4, 42 (vgl. auch μάμνω), maneo, – 1) [[bleiben]]; – a) Stand halten, in der Schlacht, im Kampf, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von fliehen; οὐδ' ἴφθιμοι Λύκιοι μένον, ἀλλ' ἐφόβηθεν πάντες, Il. 16, 659, vgl. 8, 79. 19, 310; im <span class="ggns">Gegensatz</span> von φεύγειν, Xen. Cyr. 2, 1, 9; [[ὄφρα]] [[τέως]] [[αὐτός]] τε [[μένω]] καὶ λαὸν [[ἐρύκω]], Il. 24, 658; oft mit τλῆναι verbunden, δύντα δ' ἐς ἠέλιον μενέω καὶ τλήσομαι [[ἔμπης]], 19, 308; δέδοκταί σοι μένοντι καρτερεῖν, Soph. Phil. 1256. – b) übh. bleiben, an der Stelle, wo man ist; [[αὖθι]] [[μένω]] μετὰ τοῖσι – ἠὲ θέω μετὰ σ' [[αὖτις]], Il. 10, 62; ἐν δήμῳ, 9, 634; [[οἴκοι]] u. ä. oft; [[ἔντοσθε]], Hes. Th. 598; παρὰ ματρί, Pind. P. 5, 186; ἐν δόμοις, N. 3, 41; σὸν δ' αὖ τὸ σιγᾶν καὶ μένειν [[εἴσω]] δόμων, Aesch. Spt. 214; übertr., μένει τὸ [[θεῖον]] δουλίᾳ περ ἐν φρενί, Ag. 1054; vgl. Soph. οὐ γάρ ποτε μένει [[νοῦς]] τοῖς κακῶς πράσσουσιν ἀλλ' ἐξίσταται, Ant. 559; μενῶν δόμοις, O. R. 1291; auch ἐμοὶ μὲν ἀρκεῖ τοῦτον εἰς δόμους μένειν, Ai. 80; μένε ἐπὶ στρωτοῦ λέχους, Eur. Or. 313; κατ' οἶκον, I. A. 656; [[αὐτοῦ]], Her. 8, 62; u. sonst in Prosa, ἐν τῷ αὐτῷ τιμήματι, Plat. Legg. V, 744 c, κατὰ χώραν, Tim. 83 a (vgl. unter d), ἐν ταὐτῷ, Euthyd. 288 a; mit Hervorhebung des Gegensatzes der Bewegung, μὴ μένοντες, ἀλλὰ βαδίζοντες, Euthyphr. 15 b; μένοντες ἢ ἀναστρέφοντες, Lach. 191 e; μένοντά τε καὶ φερόμενα, Phaedr. 261 d; auch ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι, ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ, Rep. VI, 494 a V, 466 c; – οἱ μένοντες, die Zurückbleibenden, im <span class="ggns">Gegensatz</span> der Vorrückenden, Xen. An. 4, 4, 19. – Dagegen μένειν ἀπό τινος, von Etwas fern-, wegbleiben, Il. 2, 292. 18, 64. – c) auch mit dem Nebenbegriff der Unthätigkeit, [[verweilen]]; Ἀχιλλεὺς νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσι μένει, Il. 14, 367, vgl. 9, 318. 11, 666; π οῖ γὰρ μενεῖς [[ῥᾴθυμος]], Soph. El. 946; μένειν ἐπὶ τούτων, dabei sich ruhig verhalten, sich beruhigen, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von προσπεριβάλλεσθαι, Dem. 4, 9. – d) von leblosen Dingen, [[feststehen]]; ὥςτε [[στήλη]] μένει ἔμπεδον, Il. 17, 434; ἀσφαλὲς αἰὲν [[ἕδος]] μένει [[οὐρανός]], Pind. N. 6, 4; ὁ [[νόμος]] μένει, Eur. I. T. 959; κατὰ χώρην, vom Eide, unverändert bleiben, seine volle Kraft behalten, Her. 4, 201; vgl. Eur. Andr. 1001; Plat. [[εἴπερ]] τὰ πρότερον μένει ἡμῖν ὁμολογήματα, Gorg. 480 h; μεινάσης τῆς πολιτείας, Legg. VI, 753 b; αἱ σπονδαὶ μενόντων, Xen. An. 2, 3, 24. – 2) [[warten]], [[harren]]; mit folgdm acc. c. inf., ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν; wartet ihr, daß die Troer herankommen? Il. 4, 247; μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]], sie warteten, bis der Abend herankomme, Od. 1, 422; μένον εἵματα τερσήμεναι, 6, 98; οὐδ' ἔμειν' [[ἐλθεῖν]] τράπεζαν, bis die Speisen kämen, Pind. P. 3, 16; ähnl. [[μένω]] δ' ἀκοῦσαι, zu hören harre ich, Aesch. Eum. 647; δίκης [[γενέσθαι]] τῆσδ' [[ἐπήκοος]] [[μένω]], 702. – 3) c. acc., – a) den Feind im Kampfe abwarten, den Angriff aushalten, ohne zu weichen, den Feind [[bestehen]], aushalten; ἃς Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον, οὐδ' ἐφέβοντο, Il. 5, 527; Ἀργεῖοι οὐκ ἐλάθοντο ἀλκῆς, ἀλλ' ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους, 13, 836; οὐκ ἂν δὴ μείνειας αὐτόν; könntest du nicht Stand halten gegen ihn? 3, 52; auch σῦς, ὅςτε μένει κολοσυρτὸν ἀνδρῶν, 13, 471, u. ὡς δὲ [[δράκων]] ἄνδρα μένῃσι, 22, 93; [[τίς]] ἄνδρα κομπάζοντα μὴ τρέσας μενεῖ, Aesch. Spt. 418, vgl. Pers. 239; – b) [[abwarten]], erwarten; von Pferden, ὄφρ' ἔμπεδον [[αὖθι]] μένοιεν νοστήσαντα ἄνακτα, Il. 13, 37; μεῖναί τέ με κεῖνον ἄνωγας, Od. 15, 346; [[ὅστις]] βοὴν σάλπιγγος ὁρμαίνει μένων, Aesch. Spt. 376; auf Einen warten, ihm bevorstehen, τὸ μόρσιμον γὰρ τόν τ' ἐλεύθερον μένει, Ch. 101, vgl. Eum. 515; οἵαν σε μένει πυθέσθαι παιδὸς δύσφορον ἄταν, Soph. Ai. 628; [[ἀλλά]] τοι θεῶν ἀρὰ μενεῖ σ' ἀπιστήσαντα, Tr. 1230; οὐκ [[οἶδα]] οἷά νιν μένει [[παθεῖν]], Eur. Troad. 431; ἡμέρας μεῖναι [[φάος]], das Tageslicht abwarten, Rhes. 66; [[ξίφος]] μενεῖ σε [[μᾶλλον]] ἢ τοὐμὸν [[λέχος]], Mel. 809; [[τρεῖς]] ἡμέρας ἐπέσχον τοὺς Ἰλλυρίους μένοντες, Thuc. 4, 124; τοὺς ὁπλίτας, auf die Schwerbewaffneten warten, Xen. An. 4, 4, 20; μενοῦμεν τούτους, [[ἕως]] ἂν ἔλθωσιν, Plat. Legg. VIII, 833 c; – Sp. – Adj. verb. [[μενετέον]]; Plat. Rep. I, 328 b; Xen. Hell. 3, 2, 9; auch [[μενητέον]], vgl. Lob. zu Phryn. 446.