3,274,754
edits
ἄγριος: Difference between revisions
From LSJ
6_4
(13_7_3) |
(6_4) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0023.png Seite 23]] (fem. [[ἄγριος]] Iliad. 3, 24 [[ἄγριον]] αἶγα u. 19, 88 [[ἄγριον]] ἄτην), 1) auf dem Felde lebend, wild, zunächst von Thieren, auch von Pflanzen, im Naturzustand, dem [[ἥμερος]], Culturzustand, entgegengesetzt, wie Plat. Legg. VI, 765 e; φυτῶν καὶ ζώων ἡμέρων καὶ ἀγρίων, wie τιθασσός u. ἄγρ. Polit. 271 e; vgl. Arist. Probl. 20, 12; ἄγρια πάντα, allerlei Wild, Il. 5, 52, σῦς [[ἄγριος]] 8, 338, αἴξ 4, 106, ἄγρια φῦλα, μυίας Iliad. 19, 30; δένδρεα ἄγρια καὶ ἥμερα Her. 4, 21, ὕλη 1, 203, wie Archil. frg. 9; [[ἄμπελος]] Aesch. Pers. 606; [[ἔλαιον]] Soph. Tr. 1187 O. R. 476, ὕλη O. C. 349; [[μέλι]] Matth. 3, 4. Die Sp. bildeten bes. bei Pflanzen gern composita, wie sie oben angeführt sind, [[ἀγριάμπελος]] für [[ἄγριος]] [[ἄμπελος]]. Bei Mosch. 5, 13 ist [[ἄγριος]] der Landmann. – 2) Da bes. die Raubthiere in diesem Zustand bleiben, so wird mit [[ἄγριος]] die Wildheit u. Grausamkeit dieser bezeichnet, so [[λέων]], [[δράκων]], u. [[γένυς]] [[ἀγρία]] Eur. Phoen. 1389, δρακαίνης [[φύσις]] [[ἀγρία]] Bacch. 1355. Dah. von Menschen,<b class="b2"> wild, zornigu</b>. überh. von leidenschaftlichen Gemüthszuständen, Hom. [[λέων]] ἃς ἄγρια οἰδεν Il. 24, 41, [[αἰχμητής]] Il. 6, 97, u. in der Od. ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι, 6, 120. 9, 175. 13, 201. 8, 575, vgl. 9, 215. 494, [[ἄγριος]] [[Κύκλωψ]] Od. 2, 19. ἄγρια φῦλα Γι γάντων Od. 7, 206, [[χόλος]] ἄ. Iliad. 4, 23. 8, 460 Odyss. 8, 304, auch [[θυμός]] Il. 9, 629, [[μένος]] 22, 313, πόλε μος 17, 737, [[μῶλος]] 398; [[δάμαρ]] Soph. Ant. 961, Ἅιδης Ai. 1014, [[νόσος]] Phil. 173 u. sonst, Eur. Or. 34, τραύματα Phoen. 1663, [[ἕλκος]] Bion 1, 16. Daher bei den Aerzten geradezu von bösartigen Geschwüren, unheilbar, [[ὀδύνη]] Soph. Tr. 971, [[λύπη]] O. R. 1073 (wie πένθη Plut. cons. ad ux. 6), πόνοι 1205, πέδαι 1349 wie δεσμά Aesch. Pr. 175, ἅλς Suppl. 35, [[χεῖμα]] Eur. Androm. 749, πῦρ Theocr. 2, 54. Ebenso in Prosa: Plat. verb. es mit [[θηριώδης]], Rep. IX, 571 c; [[ἀπηνής]] Legg. XII, 950 d; [[δύσκολος]] ([[ψυχή]]) I, 649 e; χαλεπὸς καὶ [[ἄδικος]] de leg. 318 d; τὸ τῆς διανοίας ἄγρ. καὶ πικρόν Dem. 45, 69. Es geht dann in den Begriff des rohen, bäurischen über, wie Plat. [[τύραννος]] ἄγρ. καὶ [[ἀπαίδευτος]] verb. Nach Harpocr. begreift es bes. auch τοὺς [[σφόδρα]] ἐπτοημένους περὶ τὰ παιδικὰ καὶ χαλεποὺς παιδεραστάς, s. Aesch. 1, 52 u. Ar. Nub. 348; ἂγριοι ἔρωτες Plat. Phaed. 81 a; [[ἄγριος]] [[κυβευτής]] Menand., wie Suid. erkl. ὁ [[λίαν]] περὶ τὸ κυβεύειν ἐσπουδακώς. – 3) vom Felde unb <b class="b2">ebaut</b>, [[τόπος]] Plat. Phaed. 113 c Legg. X, 905 b; ὄρη Dio 16, 12. [ll. 22, 313 ist wegen Länge der letzten Sylbe ι lang]. – Adv. ἀγρίως, wild, heftig, ἀγρίως ἐσθίειν Antiphan. Ath. VII, 304 a; ἀγρίως καὶ χαλεπῶς dem πρᾴως ἀνέχεσθαι entgegengesetzt, Plut. an seni 7; auch ἄγρια steht so Hes. Sc. 236 ἄγρια δερκόμενος, ὡς ἄγρια παίσδεις Theocr. 20, 6, u. Sp. D. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0023.png Seite 23]] (fem. [[ἄγριος]] Iliad. 3, 24 [[ἄγριον]] αἶγα u. 19, 88 [[ἄγριον]] ἄτην), 1) auf dem Felde lebend, wild, zunächst von Thieren, auch von Pflanzen, im Naturzustand, dem [[ἥμερος]], Culturzustand, entgegengesetzt, wie Plat. Legg. VI, 765 e; φυτῶν καὶ ζώων ἡμέρων καὶ ἀγρίων, wie τιθασσός u. ἄγρ. Polit. 271 e; vgl. Arist. Probl. 20, 12; ἄγρια πάντα, allerlei Wild, Il. 5, 52, σῦς [[ἄγριος]] 8, 338, αἴξ 4, 106, ἄγρια φῦλα, μυίας Iliad. 19, 30; δένδρεα ἄγρια καὶ ἥμερα Her. 4, 21, ὕλη 1, 203, wie Archil. frg. 9; [[ἄμπελος]] Aesch. Pers. 606; [[ἔλαιον]] Soph. Tr. 1187 O. R. 476, ὕλη O. C. 349; [[μέλι]] Matth. 3, 4. Die Sp. bildeten bes. bei Pflanzen gern composita, wie sie oben angeführt sind, [[ἀγριάμπελος]] für [[ἄγριος]] [[ἄμπελος]]. Bei Mosch. 5, 13 ist [[ἄγριος]] der Landmann. – 2) Da bes. die Raubthiere in diesem Zustand bleiben, so wird mit [[ἄγριος]] die Wildheit u. Grausamkeit dieser bezeichnet, so [[λέων]], [[δράκων]], u. [[γένυς]] [[ἀγρία]] Eur. Phoen. 1389, δρακαίνης [[φύσις]] [[ἀγρία]] Bacch. 1355. Dah. von Menschen,<b class="b2"> wild, zornigu</b>. überh. von leidenschaftlichen Gemüthszuständen, Hom. [[λέων]] ἃς ἄγρια οἰδεν Il. 24, 41, [[αἰχμητής]] Il. 6, 97, u. in der Od. ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι, 6, 120. 9, 175. 13, 201. 8, 575, vgl. 9, 215. 494, [[ἄγριος]] [[Κύκλωψ]] Od. 2, 19. ἄγρια φῦλα Γι γάντων Od. 7, 206, [[χόλος]] ἄ. Iliad. 4, 23. 8, 460 Odyss. 8, 304, auch [[θυμός]] Il. 9, 629, [[μένος]] 22, 313, πόλε μος 17, 737, [[μῶλος]] 398; [[δάμαρ]] Soph. Ant. 961, Ἅιδης Ai. 1014, [[νόσος]] Phil. 173 u. sonst, Eur. Or. 34, τραύματα Phoen. 1663, [[ἕλκος]] Bion 1, 16. Daher bei den Aerzten geradezu von bösartigen Geschwüren, unheilbar, [[ὀδύνη]] Soph. Tr. 971, [[λύπη]] O. R. 1073 (wie πένθη Plut. cons. ad ux. 6), πόνοι 1205, πέδαι 1349 wie δεσμά Aesch. Pr. 175, ἅλς Suppl. 35, [[χεῖμα]] Eur. Androm. 749, πῦρ Theocr. 2, 54. Ebenso in Prosa: Plat. verb. es mit [[θηριώδης]], Rep. IX, 571 c; [[ἀπηνής]] Legg. XII, 950 d; [[δύσκολος]] ([[ψυχή]]) I, 649 e; χαλεπὸς καὶ [[ἄδικος]] de leg. 318 d; τὸ τῆς διανοίας ἄγρ. καὶ πικρόν Dem. 45, 69. Es geht dann in den Begriff des rohen, bäurischen über, wie Plat. [[τύραννος]] ἄγρ. καὶ [[ἀπαίδευτος]] verb. Nach Harpocr. begreift es bes. auch τοὺς [[σφόδρα]] ἐπτοημένους περὶ τὰ παιδικὰ καὶ χαλεποὺς παιδεραστάς, s. Aesch. 1, 52 u. Ar. Nub. 348; ἂγριοι ἔρωτες Plat. Phaed. 81 a; [[ἄγριος]] [[κυβευτής]] Menand., wie Suid. erkl. ὁ [[λίαν]] περὶ τὸ κυβεύειν ἐσπουδακώς. – 3) vom Felde unb <b class="b2">ebaut</b>, [[τόπος]] Plat. Phaed. 113 c Legg. X, 905 b; ὄρη Dio 16, 12. [ll. 22, 313 ist wegen Länge der letzten Sylbe ι lang]. – Adv. ἀγρίως, wild, heftig, ἀγρίως ἐσθίειν Antiphan. Ath. VII, 304 a; ἀγρίως καὶ χαλεπῶς dem πρᾴως ἀνέχεσθαι entgegengesetzt, Plut. an seni 7; auch ἄγρια steht so Hes. Sc. 236 ἄγρια δερκόμενος, ὡς ἄγρια παίσδεις Theocr. 20, 6, u. Sp. D. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἄγριος''': -α, -ον, Ὀδ. Ι. 119· ὡσαύτ. ος, ον, Ἰλ. Τ. 88, Πλάτ. Νόμ. 824Α· [[ἄγριος]], ὡς θηλ., [[ὡσαύτως]] παρὰ Φωκυλ. 3. 6, Θεοκρ. 22. 36· ἀγρία ἀπαντᾷ [[ὡσαύτως]] παρὰ Τραγ., Αἰσχύλ. Πέρσ. 614, Σοφ. Φ. 173, 265, Ο. Τ. 476: - συγκρ. -ώτερος, Θουκ. 6. 60: -ὑπερθ. -ώτατος, Πλάτ. Πολ. 564Α: ([[ἀγρός]]): ὁ ζῶν ἐν τοῖς ἀγροῖς, [[ἄγριος]], Λατ. agrestis: [[ἐντεῦθεν]]· Ι. ἐπὶ ζῴων τὸ [[ἐναντίον]] τοῦ τιθασὸς ἢ [[ἥμερος]], [[ἄγριος]], ἄγριον [[θηρίον]]· βάλλειν ἄγρια πάντα, ἄγρια ζῷα παντὸς εἴδους, Ἱλ. Ε. 52· αἴξ, σῦς, Γ. 24., Ι. 539· ἵπποι, ὄνοι, κτλ., Ἡρόδ. 7. 86., κτλ., ἐπὶ ἀνθρώπων, ὡς ἐν ἀγρίᾳ καταστάσει διατελούντων, ὁ αὐτ. Δ. 191· ἐπὶ χωρικοῦ κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν πολίτην, Μόσχ. 5. 15. 2) ἐπὶ δένδρων, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἥμερον, [[ἄγριος]], Πινδ. Ἀποσπ. 21, Ἡρόδ. 4.21, κτλ.· μητρὸς ἀγρίας ἄπο ποτόν, παρασκευασθὲν ἐξ ἀγρίας ἀμπέλου, Αἰσχύλ. Πέρσ. 614, πρβλ. Ἀριστ. Προβλ. 20. 12, 4· ἄγριον [[ἔλαιον]]. Σοφ. Τρ. 1197· ὕλη, ὁ αὐτ. Ο. Τ. 476, κτλ. 3) ἐπὶ χωρῶν· ἀγρία γῆ, [[ἀκαλλιέργητος]], Λατ. horridus, Πλάτ. Φαίδ. 113 Β, Νόμ. 905 Β: - [[ἀλλά]], ΙΙ. κατ’ ἐξοχ. ἐπὶ ἀνθρώπων, ζῴων, κτλ. καθ’ ὅσον ἔχουσιν ἰδιότητας ἀνηκούσας εἰς ἀγρίαν κατάστασιν: 1) ὑπὸ ἠθικὴν ἔννοιαν, [[τραχύς]], κακός, [[χαλεπός]], [[ἄγριος]], Λατ. ferus, ferox, Ἰλ. Θ. 96. Ὀδ. Α. 199, κτλ.· πρβλ. Ἀριστοφ. Νεφ. 349, 567, Αἰσχίν. 8. 10· [[τύραννος]], [[δεσπότης]], Πλάτ. Γοργ. 510 Β. Πολ. 329 C· ἄγριε παῖ καὶ στυγνέ, Θεόκρ. 23, 19, πρβλ. 2, 54· ἄγρ. [[κυβευτής]], ὁ [[μετὰ]] πάθους παίζων κύβους, Μενάνδρ. Ἄδηλ. 335. 2) ἐπὶ χαρακτῆρος, διαθέσεως, πάθους, [[ἄγροικος]], [[τραχύς]], [[ἄγριος]], [[μανιώδης]], κακός, [[θυμός]], [[χόλος]], Ἰλ. Ι. 629, Δ. 23· [[λέων]] δ’ ὣς ἄγρια οἶδεν, Ω. 41· ἄγρ. [[πτόλεμος]], [[μῶλος]], Ρ. 737, 398· [[ἄγριος]] ἄτη, Τ. 88· ἄγρ. ὁδοί, ἄγρ. τρόποι ἢ βουλαί, Σοφ. Ἀντ. 1274· [[ὀργή]], Ο. Τ. 344· ἀγριώτατα ἤθεα, Ἡρόδ. 4. 106· ἔρωτες, Πλάτ. Φαίδ. 81Α· [[φιλία]], ὁ αὐτ. Νόμ. 837 Β, πρβλ. Πολ. 572 Β, κτλ.: - τὸ ἄγριον, ἡ [[ἀγριότης]], ὁ αὐτ. Κρατ. 394Ε· ἐς τὸ ἀγριώτερον, εἰς τραχύτερα μέτρα, Θουκ. 6, 60. 3) ἐπὶ πραγμάτων, περιστάσεων, κτλ., [[τραχύς]], [[σκληρός]], δεσμά, Αἰσχύλ. Πέρσ. 176· [[τέρας]], Εὐρ. Ἱππ. 1214· νὺξ ἀγριωτέρη, ἀγρία, [[θυελλώδης]], Ἡρόδ. 8. 13· [[δουλεία]], [[δούλωσις]], Πλάτ. Πολ. 564Α, καὶ ἀλλ.· ξύστασις ἀγρία, βιαία [[προσπάθεια]], ὁ αὐτ. Φιλ. 46D ἄγρ. βάρος, ἐπὶ δυνατοῦ, θερμοῦ οἴνου, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 130. β) ἀγρ. [[νόσος]], πιθ. συνώνυμ. τῷ τεθηριωμένος, η, ἐν τῇ ἰατρ. σημασ., χαλεπή, [[καρκινώδης]], Σοφ. Φ. 173, 265· ἄγρ. [[ἕλκος]], Βίων 1. 16· ἴδε [[ἀγριαίνω]], [[ἀγριόω]], καὶ πρβλ. Κέλσ. 5. 28, 16. ΙΙΙ. Ἐπίρρ., -ίως, μὲ ἄγριον, μανιώδη τρόπον, Αἰσχύλ. Εὐμ. 972, Ἀριστοφ. Σφῆκ. 705· [[ὡσαύτως]], ἄγρια, οὐδ. πληθ., Ἡσ. Ἀσπ. 236, Μόσχ. 1. 11. [Ἡ πρώτη συλλαβὴ [[εἶναι]] ἁπανταχοῦ μακρὰ παρ’ Ὁμήρῳ· παρ’ Αἰσχύλ. καὶ Σοφοκλ. [[εἶναι]] μακρὰ ἐν Ἰαμβικ. στίχοις, ἀλλὰ βραχεῖα ἐν λυρικοῖς· παρ’ Εὐρ. μακρὰ ἢ βραχεῖα ἀδιαφόρως. -Ὁ Ὅμηρ. ἔχει ῑ, [[ὅταν]] ἡ λήγουσα [[εἶναι]] μακρά, Ἰλ. Χ. 313]. | |||
}} | }} | ||
