View source for ἀσπάλαξ

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀσπάλαξ
|Medium diacritics=ἀσπάλαξ
|Low diacritics=ασπάλαξ
|Capitals=ΑΣΠΑΛΑΞ
|Transliteration A=aspálax
|Transliteration B=aspalax
|Transliteration C=aspalaks
|Beta Code=a)spa/lac
|Definition=[πᾰ], ακος, ὁ, elsewhere [[σπάλαξ]] ([[quod vide|q.v.]]), [[blind-rat]], [[Spalax typhlus]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''533a3, Antig.''Mir.''10, ''Stoic.''2.51, Ael.''NA''17.10; ἀσπαλάκων αὐτόχθονα φῦλα Opp.''C.''2.612: [[proverb|prov.]], τυφλότερος ἀσπάλακος Diogenian.8.25.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ακος, ὁ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ἀσφάλαξ Babr.108.13, Str.15.1.44, cf. σπάλαξ<br /><b class="num">1</b> zool. [[topo]], [[spalax typhlus]] c. ref. gener. a su falta de vista, Arist.<i>HA</i> 533<sup>a</sup>3, <i>Metaph</i>.1022<sup>b</sup>26, Aesop.234.3, Babr.l.c., Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.51, <i>Et.Gen</i>.1330<br /><b class="num">•</b>como símbolo de la ceguera, en [[proverb|prov.]] τυφλότερος ἀσπάλακος Diogenian.1.8.25, cf. Horap.2.63<br /><b class="num">•</b>c. ref. a su procedencia ἐν τῇ Βοιωτίᾳ ἀσπάλακες ... πολλοὶ γίγνονται Arist.<i>HA</i> 605<sup>b</sup>31, cf. Antig.<i>Mir</i>.10, Ael.<i>NA</i> 17.10, Opp.<i>C</i>.2.612<br /><b class="num">•</b>como animal inmundo, [[LXX]] <i>Le</i>.11.30, <i>Gp</i>.13.7<br /><b class="num">•</b>en comparación c. un tipo de hormigas indias por su facilidad para horadar, Str.15.1.44.<br /><b class="num">2</b> medic. n. de una afección de los ojos, Gal.14.558, cf. [[ἀσφαλακία]], σπαλακία.<br /><b class="num">• Etimología:</b> v. [[σπάλαξ]]
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0373.png Seite 373]] ακος, ὁ, = [[σπάλαξ]], Maulwurf, Plut. Symp. 7, 2, 2.
}}
{{bailly
|btext=ακος (ὁ) :<br />taupe, <i>animal</i>.<br />'''Étymologie:''' ἀ- prosth., [[σπάλαξ]].
}}
{{ls
|lstext='''ἀσπάλαξ''': [-πᾰ-], ακος, ὁ ἀλλαχοῦ [[σπάλαξ]] (ὃ ἴδε) ὁ τυφλοπόντικος, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 4. 8, 2, κ. ἀλλ.· ἀσπαλάκων αὐτόχθονα φῦλα Ὀππ. Κ. 2. 612· παροιμ. τυφλότερος ἀσπάλακος Διογενειαν. 8. 25.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀσπάλαξ:''' ᾰκος ὁ [[крот]] Arst., Plut.
}}
{{etym
|etymtx=-ακος<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[mole]], [[Sphalax typhus]] (Arist.; s. Thompson ClRev. 32, 9ff.).<br />Other forms: Also [[σπάλαξ]] m. f. (Arist.), [[ἀσφάλαξ]] m. (Babr.) and [[σφάλαξ]] (Paus.)<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: The suffix <b class="b3">-αξ</b> in animal names is well known ([[κόραξ]], [[σκύλαξ]], Chantr. Form. 378). One connected <b class="b2">*sp(h)el-</b> [[split]], [[tear off]] (Pok. 985), cf. [[σπολάς]]; which is quite uncertain. Further cf. <b class="b3">σφαλάσσειν τέμνειν</b>, [[κεντεῖν]] H. The variations and the fact that there is no IE etym. make a substr. word probable. The synonym [[σκάλοψ]] may be a variant or a recent metathesis. (Not here [[σπάλαθρον]] [[poker]].) Improb. Fraenkel, Gedenkschr. Kretschmer 1, 104.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀσπάλαξ''': -ακος<br />{aspálaks}<br />'''Forms''': Daneben [[σπάλαξ]] m. f. (Arist., LXX, Ael.), [[ἀσφάλαξ]] m. (Babr., Str., Hdn.) und [[σφάλαξ]] (Paus.).<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Maulwurf]] (Arist., Antig., Ael. usw.; zur Bedeutung Thompson ClRev. 32, 9ff.).<br />'''Etymology''': Da -αξ in Tiernamen ein gewöhnliches Suffix ist ([[κόραξ]], [[σκύλαξ]], [[πόρταξ]], [[ὕραξ]] usw., Schwyzer 486, Chantraine Formation 378), kann man für (ἀ)[[σπάλαξ]] Anschluß bei einer sehr weitverzweigten Wortsippe, idg. ''sp''(''h'')''el''- [[spalten]], [[absplittern]], [[abreißen]] (WP. 2, 677ff. m. Lit.), suchen, die im Griechischen u. a. durch [[σπολάς]] [[abgezogenes Fell]], [[Harnisch]] (s. d.) vertreten ist. Mithin wäre (ἀ)[[σπάλαξ]] "der Aufreißer" od. ähnl. Anlaut. ἀ- ist dabei prothetisch (Schwyzer 412, Kretschmer Glotta 21, 89); nach Winter Prothet. Vokal 19 ist dagegen für die Kurzform eher Apokope anzunehmen. — Hierher wird auch gezogen σφαλάσσειν· τέμνειν, κεντεῖν H., das sogar ein Denominativum des in [[σφάλαξ]] vorliegenden Gutturalstammes sein könnte, sofern -άσσειν nicht als ein einheitliches Suffix zu beurteilen ist (Schwyzer 733). — Das synonyme [[σκάλοψ]] ist damit nicht verwandt, s. d.<br />'''Page''' 1,167
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[τυφλοπόντικας]]). Πιθανόν ἀπό ρίζα σκαλπ- πού εἶναι ἐκτεταμένος [[τύπος]] τῆς σκαλτοῦ ρήμ. [[σκάλλω]]. Πιθανόν ἀπό τό [[ρῆμα]] [[σφαλάσσω]] (=[[τσιμπῶ]], [[κόβω]]).
}}
{{elmes
|esmgtx=ὁ [[rata ciega]] usada prob. como remedio contra la epilepsia SM 99re 2.2 (fr. lac)
}}