View source for κώμη

{{LSJ1
|Full diacritics=κώμη
|Medium diacritics=κώμη
|Low diacritics=κώμη
|Capitals=ΚΩΜΗ
|Transliteration A=kṓmē
|Transliteration B=kōmē
|Transliteration C=komi
|Beta Code=kw/mh
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">unwalled village</b>, opp. fortified city (said to be Dor. = Att. <b class="b3">δῆμος</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Po.</span>1448a36</span>, cf. [[κωμῳδία]]), <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>18</span>, <span class="bibl">Hdt.5.98</span>; opp. <b class="b3">πόλις</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>626c</span>; κατοικῆσθαι κατὰ κώμας <span class="bibl">Hdt.1.96</span>; <b class="b3">πόλεσιν ἀτειχίστοις καὶ κατὰ κ. οἰκουμέναις</b> formed of <b class="b2">scattered villages</b>, <span class="bibl">Th.1.5</span>; <b class="b3">πόλεως . . κατὰ κ. τῷ παλαιῷ τῆς Ἑλλάδος τρόπῳ οἰκισθείσης</b> ib.<span class="bibl">10</span>, cf. <span class="bibl">3.94</span>; διοικίζεσθαι κατὰ κώμας <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.2.5</span>; κατὰ κ. κεχωρισμένοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1261a28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">quarter, ward</b> of a city, <b class="b3">διελόμενοι τὴν</b> μὲν πόλιν κατὰ κώμας, τὴν δὲ χώραν κατὰ δήμους <span class="bibl">Isoc.7.46</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 746d</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1544.png Seite 1544]] ἡ, <b class="b2">Dorf, Flecken</b>; ein offener Ort, in welchem mehrere Familien in besonderen Wohnungen leben und eine Gemeinde bilden, im Ggstz der mit Mauern umschlossenen Stadt, eigtl. dorisch (Arist. poet. 3, 6 οἱ Πελοπ οννήσιοι κώμας τὰς περιοικίδας καλεῖν φασιν), dem att. [[δῆμος]] entsprechend; Hes. Sc. 18; προσπίπτοντες πόλεσιν ἀτειχίστοις καὶ κατὰ κώμας οἰκουμέναις Thuc. 1, 5, vgl. 1, 10. 3, 94; im Ggstz von [[πόλις]] Plat. Legg. I, 626 c; οἰκίαν καὶ κώμην καὶ πόλιν ἔχειν ib. 627 a, vgl. Rep. V, 475 d; φρατρίας καὶ δήμους καὶ κώμας Legg. V, 716 d; Xen. u. Folgde. – Auch ein Quartier, ein Viertel in einer Stadt, vicus, B. A. 274, 30; διελόμενοι τὴν μὲν πόλιν κατὰ κώμας, τὴν δὲ χώραν κατὰ δήμους Isocr. 7, 46. – Nach Philozen. bei St. B. v. κώμ η von κοιμᾶσ θαι, ἐν ταῖς μακραῖς ὁδοῖς μέσα χωρ'α ἔκτισαν πρὸς τὸ κοιμᾶσθαι νυκτὸς ἐπιγιγνομένης.
}}
{{ls
|lstext='''κώμη''': ἡ, = Λατ. vicus, [[χωρίον]] ἀτείχιστον ἢ [[πόλις]] ἐπαρχιακή, ἐν ἀντιθέσει πρὸς πόλιν μεγάλην καὶ τετειχισμένην· [[κυρίως]] Δωρ. λέξ., = τῷ Ἀττ. [[δῆμος]] (Ἀριστ. Ποιητ. 3, 6), πρῶτον παρ’ Ἡσιόδ. Ἀσπ. Ἡρ. 18, Ἡροδ. 5. 98· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[πόλις]], Πλάτ. Νόμ. 626C κἑξ.· κατοικῆσθαι κατὰ κώμας, δηλ. οὐχὶ εἰς τετειχεισμένας πόλεις, ἐπὶ τῶν Μήδων, Ἡρόδ. 1. 96· πόλεσιν ἀτειχίστοις καὶ κατὰ κώμας οἰκουμέναις Θουκ. 1. 5· πόλεως… κατὰ κώμας τῷ παλαιῷ τῆς Ἑλλάδος τρόπῳ οἰκισθείσης [[αὐτόθι]] 10· τὸ γὰρ [[ἔθνος]] μέγα μὲν [[εἶναι]] τὸ τῶν Αἰτωλῶν καὶ μάχιμον, οἰκοῦν δὲ κατὰ κώμας ἀτειχίστους ὁ αὐτ. 3. 94· [[οὕτως]] ἡ Μαντίνεια ἠναγκάσθη νὰ διαλυθῇ καὶ οἱ πολῖται νὰ διαιρεθῶσιν εἰς τέσσαρας κώμας, Ξεν. Ἑλλ. 5. 2, 5-7· κατὰ κ. κεχωρισμένοι Ἀριστ. Πολιτ. 2. 2, 3. ΙΙ. [[ὡσαύτως]], ὡς τὸ Λατ. vicus, [[συνοικία]] ἢ διαμέρισμα πόλεως, διελόμενοι τὴν μὲν πόλιν κατὰ κώμας, τὴν δὲ χώραν κατὰ δήμους Ἰσοκρ. 149Α, πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 746D. Πρβλ. [[κωμήτης]]. (Πιθ. ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης ἐξ ἧς τὸ [[κεῖμαι]]· πρβλ. Λιθ. kém-as [[χωρίον]], kaim-ýnas [[γείτων]]· Γοτθ. haim-s ([[κώμη]]), Ἀρχ. Σκανδιν. haim-a (Ἀγγλ. home), κτλ.)
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> bourg, village;<br /><b>2</b> quartier d’une ville.<br />'''Étymologie:''' R. Κι ; cf. [[κεῖμαι]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[κεῖμαι]]; a [[hamlet]] (as if laid [[down]]): [[town]], [[village]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[κόμης]], ἡ ([[akin]] to [[κεῖμαι]], [[κοιμάω]], [[properly]], the [[common]] sleeping-[[place]] to [[which]] laborers in the fields [[return]]; [[Curtius]], § 45 ([[related]] is English [[home]])) (from [[Hesiod]], [[Herodotus]] [[down]]), a [[village]]: Tdf. πόλιν), and [[often]] in the Synoptative Gospels; Καισαρείας, Sept. for בְּנות [[with]] the [[name]] of a [[city]]; cf. Gesenius, Thesaurus, i., p. 220{a} (B. D., [[under]] the [[word]] Smith's Bible Dictionary, Daughter, 7); [[also]] for חַצְרֵי and חַצְרות [[with]] the [[name]] of a [[city]]); by metonymy, the inhabitants of villages, עִיר, Complutensian LXX); B. D., [[under]] the [[word]] Smith's Bible Dictionary, Village Villages.) 
}}
{{grml
|mltxt=η (Α [[κώμη]])<br /><b>νεοελλ.</b><br />οικιστική [[περιοχή]] μεγαλύτερη του χωριού και μικρότερη της πόλης, η οποία ταυτίζεται πολλές φορές με την [[κωμόπολη]] ή με [[περιοχή]] έκτασης και πληθυσμού ενός χωριού [[αλλά]] με πιο ανεπτυγμένη πολιτιστική ζωή<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ατείχιστο [[χωριό]], αντίστοιχο με τον δήμο της Αττικής («κατοικημένων κατὰ κώμας», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[συνοικία]] («διελόμενοι τὴν μὲν πόλιν κατὰ κώμας, τὴν δὲ χώραν κατὰ δήμους», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. συνδέεται πιθ. με το [[κεῖμαι]], γοτθ. <i>haims</i> «[[χωριό]]», λιθουαν. <i>kaima</i>(<i>s</i>), <i>kiemas</i>, με την [[ίδια]] σημ., λατ. <i>civis</i> «[[πολίτης]]». Η [[σύνδεση]] όμως με τη λεξιλογική [[ομάδα]] του [[κεῖμαι]] παρουσιάζει σημασιολογικές δυσκολίες. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], συνδέεται με μυκηναϊκή μτχ. <i>kekemena</i> «μοιρασμένα», [[οπότε]] ανάγεται σε [[ρίζα]] <i>kei</i>- «μοιράζειν» (<b>[[πρβλ]].</b> [[κεάζω]], [[κείω]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κωμαίος]], [[κωμηδόν]], [[κωμήτης]], [[κωμήτωρ]], [[κώμιον]], <i>κωμύβριον</i> <b>μσν.</b> [[κωμίδιον]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[κωμοδρόμος]], [[κωμόπολη]](-<i>ις</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[κωμάρχης]], [[κώμαρχος]], [[κωμογραμματεύς]], [[κωμοκάτοικος]], [[κωμομισθωτής]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κωμοπολίτης]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> <i>ανεξικώμη</i>, [[γεγωνοκώμη]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κώμη:''' ἡ, = Λατ. [[vicus]], χωριό ή [[κωμόπολη]], αντίθ. προς την περιτειχισμένη [[έννοια]] της πόλης· αρχικά Δωρ. [[λέξη]] = Αττ. [[δῆμος]], σε Ησίοδ., Ηρόδ.· <i>κατοικῆσθαι κατὰ κώμας</i>, ζω σε ξεχωριστά χωριά (όχι σε οχυρωμένες πόλεις), λέγεται για τους Μήδους, σε Ηρόδ.· ομοίως λέγεται για [[χώρα]], <i>κατὰ κώμας οἰκεῖσθαι</i>, έχοντας τον πληθυσμό της κατανεμημένο σε χωριά, σε Θουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''κώμη:''' ἡ [[κεῖμαι]]<br /><b class="num">1)</b> деревня, селение ([[οἰκία]] καὶ κ. καὶ [[πόλις]] Plat.);<br /><b class="num">2)</b> поселок, местечко (φρατρίαι καὶ δῆμοι καὶ κῶμαι Plat.);<br /><b class="num">3)</b> городской район, участок, квартал (διαιρεῖν τὴν μὲν πόλιν κατὰ κώμας, τὴν δὲ χώραν κατὰ δήμους Isocr.).
}}
{{elnl
|elnltext=κώμη -ης, ἡ dorp:. οἰκεῖν κατὰ κώμας ἀτειχίστους in niet-ommuurde dorpen wonen Thuc. 3.94.4. wijk, district:. αὐτοὶ μὲν γὰρ κώμας περιοικίδας καλεῖν φασιν naar zij zeggen noemen zij zelf hun districten ‘komai’ Aristot. Poët. 1448a36.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[village]] as opposed to a strengthened <b class="b3">πόλις</b>, also <b class="b2">quarter, part of a city</b> (Hes.).<br />Compounds: Compp., e.g. <b class="b3">κωμό-πολις</b> <b class="b2">town with the position of a κώμη, market town</b> (Str., <b class="b3">ΝΤ</b>); cf. Schulze Kl. Schr. 523 n. 2.<br />Derivatives: Diminut. <b class="b3">κώμιον</b> (Str.), <b class="b3">κωμάριον</b> (H.), <b class="b3">-ύδριον</b> (Porph.); further <b class="b3">κωμήτης</b> (IA.), <b class="b3">κωμέτας</b> (Mykenai IIa) <b class="b2">inhabitant of a village, quarter</b> with <b class="b3">κωμητικός</b> <b class="b2">belonging to a κώμη (to a κωμήτης)</b> (pap.); <b class="b3">κωμαῖος</b> <b class="b2">regarding a κ.</b> (St.Byz.); <b class="b3">κωμηδόν</b> <b class="b2">village-wise</b> (Str., D. S., D. H.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Since Bezzenberger BB 27, 168 mostly taken as lengthened grade form of Germ., e.g. Goth. [[haims]] [[village]] (cf. on <b class="b3">κεῖμαι</b>), Balt., e.g. Lith. <b class="b2">káima(s</b>) <b class="b2"> (farmers</b>) village', <b class="b2">kiẽmas</b> [[farmstead]], [[farmers]] village'. But a lengthened grade cannot be accounted for. (B. connects also <b class="b3">κῶμος</b>; diff. on this Persson Beitr. 1, 160; s. <b class="b3">κῶμος</b> and <b class="b3">κώμυς</b>.) Thus the word is unexplained.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[κώμη]], ἡ,<br />= Lat. [[vicus]], a [[village]] or [[country]] [[town]], opp. to a [[fortified]] [[city]]; [[properly]] a doric [[word]], = [[attic]] [[δῆμος]], Hes., Hdt.; κατοικῆσθαι κατὰ κώμας to [[live]] in [[separate]] villages (not in [[walled]] towns), of the Medes, Hdt.; so, of a [[country]], κατὰ κώμας οἰκεῖσθαι to [[have]] its [[people]] distributed [[into]] villages, Thuc.
}}