View source for λύπη

{{LSJ1
|Full diacritics=λῡπη
|Medium diacritics=λύπη
|Low diacritics=λύπη
|Capitals=ΛΥΠΗ
|Transliteration A=lýpē
|Transliteration B=lypē
|Transliteration C=lypi
|Beta Code=lu/ph
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">pain of body</b>, opp. <b class="b3">ἡδονή</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span> 31c</span>, etc.; also, <b class="b2">sad plight</b> or <b class="b2">condition</b>, <span class="bibl">Hdt.7.152</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">pain of mind, grief</b>, ib.<span class="bibl">16</span>.ά; δῆγμα δὲ λύπης οὐδὲν ἐφ' ἧπαρ προσικνεῖται <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>791</span> (anap.); <b class="b3">τί γὰρ καλὸν ζῆν βίοτον, ὃς λύπας φέρει</b>; <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>177</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 1217</span> (lyr.), etc.; ἐρωτικὴ λ. <span class="bibl">Th.6.59</span>; λύπας προσβάλλειν Antipho 2. <span class="bibl">2.2</span>; λ. φέρειν τινί <span class="bibl">And.2.8</span>; opp. <b class="b3">χαρά</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>7.1.32</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0070.png Seite 70]] ἡ, Leid, Betrübniß, Kränkung, sowohl act. als pass.; [[δῆγμα]] δὲ λύπης οὐδὲν ἐφ' [[ἧπαρ]] προσικνεῖται Aesch. Ag. 765; [[ἄνευ]] δὲ λύπης οὐδαμοῦ [[καταστροφή]] Suppl. 437; ὑπ' ἀγρίας ᾄξασα λύπης Soph. O. R. 1074; Ggstz von [[χάρις]], El. 812; λύπην τινὶ βάλλειν, Schmerz, Unglück bereiten, Phil. 67, vgl. El 644; πικρά, Eur. Or. 1105; παῦσαι λύπης Andr. 1271, öfterl ἡ παρεοῦσα [[λύπη]], der traurige Zustand, Her. 7, 152; Ggstz von [[ἡδονή]], Plat. Phil. 31 c, öfter; λύπην μεγίστην παρέχειν, Gorg. 477 c, τὰς ἐσχάτας λυπεῖσθαι λύπας, 494 a Ggstz von [[χαρά]], Xen. Hell. 7, 1, 22.
}}
{{ls
|lstext='''λύπη''': [ῡ], ἡ, [[πόνος]] [[σωματικός]], Λατ. dolor, ἀντίθετ. τῷ [[ἡδονή]], Πλάτ. Φίληβ. 31C, κτλ.· [[ὡσαύτως]] κακὴ [[κατάστασις]], [[δυστυχία]], Ἡρόδ. 7. 152. 2) [[πόνος]] τῆς ψυχῆς, Ἡρόδ. 7. 16, καὶ Ἀττ.· [[δῆγμα]] δὲ λύπης οὐδὲν ἐφ’ [[ἧπαρ]] προσικνεῖται Αἰσχύλ. Ἀγ. 791· τί γὰρ καλὸν ζῆν βίοτον, ὃς λύπας φέρει; ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 174, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 1216, κτλ.· ἐρωτικὴ λ. Θουκ. 6. 58· λύπας ἐμβάλλειν Ἀντιφῶν 116. 29 λ. φέρειν τινὶ Ἀνδοκ. 20. 35· ἀντίθετ. τῷ [[χαρά]], Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 32. (Πρὸς τὴν √ΛΥΠ, πρβλ. Σανσκρ. lup, lump-âmi (rumpo, perdo), lup-yâmi (confundo)· [[ἴσως]] καὶ Λατ. rump-o, Ἀρχ. Σκανδιν. rŷf (rumpo), Λιθ. rūp-eti (vexare)).
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> peine, chagrin, tristesse, affliction;<br /><b>2</b> situation <i>ou</i> condition pénible;<br /><b>3</b> douleur physique, <i>particul.</i> douleurs de l’enfantement.<br />'''Étymologie:''' R. Λυπ, être triste.
}}
{{StrongGR
|strgr=[[apparently]] a [[primary]] [[word]]; [[sadness]]: [[grief]], [[grievous]], + [[grudgingly]], [[heaviness]], [[sorrow]].
}}
{{Thayer
|txtha=λύπης, ἡ (from [[Aeschylus]] and [[Herodotus]] [[down]]), [[sorrow]], [[pain]], [[grief]]: of persons [[mourning]], [[χαρά]], λύπην [[ἔχω]] ([[see]] [[ἔχω]], 1. 2g., p. 267a), [[ἀπό]] and genitive of [[person]], [[λύπη]] μοι ἐστιν, ἐν [[λύπη]] ἔρχεσθαι, of [[one]] [[who]] on [[coming]] [[both]] saddens and is made [[sad]], λυπῶ [[ὑμᾶς]], λύπην [[ἔχω]], [[ἀπό]] τῆς λύπης, for [[sorrow]], ἐκ λύπης, [[with]] a [[sour]], [[reluctant]] [[mind]] (A. V. [[grudgingly]]) (opposed to [[ἱλαρός]]), ἡ [[κατά]] Θεόν [[λύπη]], [[sorrow]] [[acceptable]] to God, [[λυπέω]]), and ἡ [[τοῦ]] κόσμου [[λύπη]], the [[usual]] [[sorrow]] of men at the [[loss]] of [[their]] [[earthly]] possessions, ibid.; objectively, [[annoyance]], [[affliction]] ([[Herodotus]] 7,152): λύπας ὑποφέρειν (R. V. griefs), 1 Peter 2:19.
}}
{{grml
|mltxt=η (AM [[λύπη]])<br /><b>1.</b> το δυσάρεστο [[συναίσθημα]] που προέρχεται από [[ψυχικό]] πόνο, η [[θλίψη]], η [[στενοχώρια]], η [[πικρία]], σε [[αντιδιαστολή]] με τη [[χαρά]] (α. «με [[λύπη]] εγκάρδια εθεωρούσε όλα τα μνήματα», <b>Σολωμ.</b><br />β. «οὕτω κοινόν τι ἄρα χαρᾷ καὶ λύπῃ δάκρυά ἐστιν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[πένθος]] (α. «δεν ήλθαν στον γάμο, [[γιατί]] έχουν [[λύπη]]» β. «παῡσαι δὲ λύπης τῶν τεθνηκότων ὕπερ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>2.</b> [[παράπονο]], [[καημός]]<br /><b>3.</b> [[βάσανο]], [[ταλαιπωρία]]<br /><b>4.</b> [[συμπόνια]], [[οίκτος]], ευσπλαχνία («δεν ένιωσε [[καμιά]] [[λύπη]] για την [[καταστροφή]] τους»)<br /><b>4.</b> [[στενοχώρια]] για κάποιο άτοπο [[συμβάν]] («η [[κυβέρνηση]] εξέφρασε τη [[λύπη]] και την αγανάκτησή της για τη [[δολοφονία]] του βουλευτή»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[παίρνω]] [[λύπη]]» ή «[[λαμβάνω]] λύπην» — [[λυπάμαι]], στενοχωριέμαι, προσβάλλομαι<br /><b>μσν.</b><br /><b>φρ.</b> α) «τὸ [[ποτάμι]] τῆς λύπης» — ο [[ποταμός]] που, [[κατά]] την παλαιά λαϊκή [[δοξασία]], κυλά στον [[κάτω]] κόσμο<br />β) «ἄγω λύπην» ή «[[φέρνω]] λύπην» — [[πενθώ]]<br />γ) «ἔχω λύπην ([[πρός]] τινα»)<br />i) [[κρατώ]] [[κακία]]<br />ii) [[συμπονώ]], [[δείχνω]] [[ανθρωπιά]]<br />δ) «[[κάμνω]] λύπην» ή «ποιῶ λύπην» — [[θρηνώ]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> δυσάρεστο [[συναίσθημα]] που προέρχεται από σωματικό πόνο, σε [[αντιδιαστολή]] με την ηδονὴ («ἐν τῷ κοινῷ μοι γένει ἅμα φαίνεσθον [[λύπη]] τε καὶ ἡδονὴ [[γίγνεσθαι]] κατὰ φύσιν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δυσχερής]] [[κατάσταση]], δυσάρεστη [[θέση]], [[δυστυχία]], [[δυσπραγία]] («Ἀργεῑοι [[ἦσαν]] οἱ ἐπικαλεσάμενοι τὸν Πέρσην... πᾱν δὴ βουλόμενοί σφι [[εἶναι]] πρὸ τῆς παρεούσης λύπης», <b>Ηρόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. ανάγεται στη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] <i>lup</i>- της ΙΕ ρ. <i>leup</i>- «[[κομματιάζω]], [[συνθλίβω]], [[ξεφλουδίζω]]» και συνδέεται με τους βαλτικούς και σλαβικούς τ.: λιθουαν. <i>lupti</i> «[[ξεφλουδίζω]], [[γδέρνω]]», λεττον. <i>lupt</i> «[[εξαλείφω]], [[αφαιρώ]]», ρωσ. <i>lupiti</i> «[[ξεφλουδίζω]]». Η λ. χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να δηλώσει [[ασθένεια]], [[αδυναμία]] ή την κακή [[ποιότητα]] του εδάφους<br />αργότερα της έδωσαν τη συγκεκριμένη [[σημασία]] της, [[πέρα]] από τις μεταφορικές χρήσεις που έλαβε στη [[συνέχεια]]. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], η λ. ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>leu</i>-<i>p</i>-, που μπορεί να [[είναι]] παρεκτεταμένη [[μορφή]] της <i>leu</i>-, όπως και η <i>leu</i>-<i>g</i> (<b>[[πρβλ]].</b> [[λευγαλέος]], <i>l</i><i>ū</i><i>geo</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λυπηρός]], [[λυπώ]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λυπητήριος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[λυπρός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[λυπίζω]], [[λυπικός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[λυποτόκος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[λυπαλγής]], [[λυπόματος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[λυπομανής]]. (Β' συνθετικό) [[άλυπος]], [[βαρύλυπος]], [[παυσίλυπος]], [[περίλυπος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[έλλυπος]], [[επίλυπος]], [[μικρόλυπος]], [[πολύλυπος]], [[τρισάλυπος]], [[φιλάλυπος]], [[φιλόλυπος]] <b>νεοελλ.</b> [[αλεξίλυπος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''λύπη:''' [ῡ], ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[σωματικός]] [[πόνος]], Λατ. [[dolor]], σε Πλάτ.· [[δυστυχία]], κακή [[κατάσταση]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[πόνος]] ψυχής, μύχια [[λύπη]], στον ίδ., Αττ.
}}
{{elru
|elrutext='''λύπη:''' дор. [[λύπα]] (ῡ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> скорбь, печаль, горе: [[ἄνευ]] δε λύπης [[οὐδαμοῦ]] [[καταστροφή]] Aesch. куда ни повернуться, всюду горе;<br /><b class="num">2)</b> печальное положение (ἡ παρεοῦσα λ. Her.);<br /><b class="num">3)</b> страдание, мука, боль: κάμνειν [[ἴσον]] λύπης [[ἐμοί]] Soph. переносить такие же страдания, как я.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=λύ¯πη, ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[pain]] of [[body]], Lat. [[dolor]], Plat.: [[distress]], sad [[plight]] or [[condition]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> [[pain]] of [[mind]], [[grief]], Hdt., [[attic]].
}}
{{FriskDe
|ftr='''λύπη''': {lú̄pē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Kummer]], [[Trauer]], [[Schmerz]] (ion. att.);<br />'''Composita''' : als Vorderglied in [[λυποτόκος]] [[schmerzerregend]] (Halikar.).<br />'''Derivative''': Davon [[λυπηρός]] [[kummervoll]], [[traurig]], [[schmerzlich]] (ion. att.); daneben [[λυπρός]] ib. (Trag.), oft vom Erdboden, Gegensatz εὑρεῖα (ν 243), [[πεδιάς]] (Hdt. 9, 122), auch ὀρεινή (Arist. ''HA'' 556 a.4), etwa [[unfruchtbar]], [[karg]]; Kompp. [[παράλυπρος]] (Str.), [[λυπρόγεως]], -χωρος, βιος (Str., Ph., App.); [[λυπρότης]] [[Kargheit]], vom Boden (Str.). Denominatives Verb [[λυπέω]], -έομαι (nach [[ἀλγέω]]; Debrunner Wortbildung ? 194) ‘in Trauer versetzen, betrüben, schmerzen; trauern, sich betrüben’ (Hes., Sapph., ion. att.) mit [[λύπημα]] [[Schmerz]] (Antipho Soph. u. a.), -ητικός [[Schmerz empfindend]] (Arist., Plu.).<br />'''Etymology''' : Nicht sicher erklärt. Wie [[λευγαλέος]] (s. d.) u. Verw. mit aind. ''rujáti'' [[zerbrechen]] verbunden wird, könnte [[λύπη]] als Verbalnomen zum synonymen ''lu''-''m''-''páti'', ''lupyáte'' [[zerbrechen]], [[zerreißen]] gehören, wenn es nicht näher läge, ''lup''- als dialelktisch für ''rup''- in aind. ''rúpyati'', lat. ''ru''-''m''-''p''-''ō'' u. a. m. zu betrachten. Die übrigen auf idg. ''lup''- zurückgehenden Wörter bedeuten vielmehr [[abschälen]], [[entrinden]] u. dgl., z.B. lit. ''lùpti'' [[schälen]], [[abhäuten]], [[schinden]], russ. ''lupítь'' [[schälen]], [[enthülsen]], germ. z.B. ahd. ''louft'', ''loft'' [[Baumrinde]], [[Bast]] (auch idg. ''lubh''- möglich); WP. 2, 417f., Pok. 690f., W.-Hofmann s. ''rumpō'', Fraenkel s. ''lùpti'', Vasmer s. ''lupítь'' mit weiteren Formen und reicher Lit. — In dem semantisch etwas abseits liegenden [[λυπρός]] kann eine von [[λύπη]] unabhängige alte Primärbildung erhalten sein.<br />'''Page''' 2,145-146
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：lÚph 呂胚<p>'''詞類次數'''：名詞（16）<p>'''原文字根'''：悲哀 相當於： （[[חֳלִי]]&#x200E;）  （[[יָגֹון]]&#x200E;）  （[[עָמָל]]&#x200E;）  （[[עֶצֶב]]&#x200E;）  （[[עִצָּבֹון]]&#x200E;）  （[[תּוּגָה]]&#x200E;）<p>'''字義溯源'''：悲傷*，悲哀，憂，憂傷，憂愁，愁苦，苦楚，悲痛<p/>'''同源字'''：1） （[[ἄλυπος]]）少些憂愁 2） （[[λυπέω]]）憂愁 3） （[[λύπη]]）悲傷 4） （[[περίλυπος]]）極其傷心 5） （[[συλλυπέω]]）同憂傷參讀 （[[ὀδύνη]]）同義字<p/>'''出現次數'''：總共（16）；路（1）；約（4）；羅（1）；林後（6）；腓（2）；來（1）；彼前（1）<p/>'''譯字彙編'''：<p>1） 憂愁（11） 路22:45； 約16:6； 約16:20； 約16:21； 約16:22； 羅9:2； 林後2:1； 林後2:3； 林後2:7； 林後7:10； 林後7:10；<p>2） 憂（2） 腓2:27； 腓2:27；<p>3） 苦楚（1） 彼前2:19；<p>4） 愁苦（1） 來12:11；<p>5） 為難（1） 林後9:7
}}