View source for φιλύρα

{{LSJ1
|Full diacritics=φῐλύρα
|Medium diacritics=φιλύρα
|Low diacritics=φιλύρα
|Capitals=ΦΙΛΥΡΑ
|Transliteration A=philýra
|Transliteration B=philyra
|Transliteration C=filyra
|Beta Code=filu/ra
|Definition=<b class="b3">[ῠ</b>], Ion. φῐλύ-ρη, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">lime tree, Tilia platyphyllos</b>, <span class="bibl">Hdt.4.67</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>1.12.4</span>, al., Dsc.1.96, <span class="bibl">Corn.<span class="title">ND</span>24</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">φ. ἄρρην</b>, = [[φιλυρέα]], and φ. θήλεια <b class="b2">silver lime, Tilia tomentosa</b>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>3.10.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[the bass underneath its bark]], used for writing on, Gal.18(2).630, <span class="bibl">Hdn.1.17.1</span>, <span class="bibl">D.C.72.8</span>; for garlands, φιλύρας . . ἄφυλλος στέφανος <span class="bibl">Xenarch.13</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1289.png Seite 1289]] ἡ, ion. φιλύρη (φίλυρα ist falsche Betonung), – 1) die [[Linde]]; Her. 4, 67; Theophr. – 2) der Bast unter der Rinde, wovon Papier gemacht, Matten geflochten, Kränze geknüpft wurden.
}}
{{ls
|lstext='''φῐλύρα''': [ῠ], Ἰων. -ρη, ἡ, τὸ [[δένδρον]] τὸ παράγον τὸ [[ἄνθος]] «τίλιον», «ψελιουριὰ» ἐν Θράκῃ νῦν, κοινῶς «φλαμοῦρι», Λατ. tilia, Ἡρόδ. 4. 67, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 12, 4, κλπ. ΙΙ. τὸ [[ὑπένδυμα]] τὸ [[ὑποκάτω]] τοῦ φλοιοῦ, χρησιμεῦον πρὸς γραφὴν ἀντὶ χάρτου, Ἡρῳδιαν. 1. 17, Δίων Κάσσ. 72. 8· ἢ πρὸς κατασκευὴν στεφάνου, φιλύρας εἶχε γὰρ ὁ [[παῖς]] ἄφυλλον στέφανον ἀμφικείμενον Ξέναρχ. ἐν «Στρατιώτῃ» 1, πρβλ. Horat. Od. 1. 38·
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br />tilleul, <i>arbre</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. non établie.
}}
{{grml
|mltxt=η, ΝΑ, και ιων. τ. φιλύρη Α<br />[[κοινή]] και [[λόγια]] [[ονομασία]] τών αυτοφυών στην [[Ελλάδα]] και, κατ' [[επέκταση]], όλων τών ειδών δένδρων του γένους [[τιλία]], τα οποία [[είναι]] γνωστά με την [[κοινή]] [[ονομασία]] [[φλαμουριά]] και από τα [[άνθη]] τών οποίων παρασκευάζεται το γνωστό [[αφέψημα]] [[τίλιο]]<br /><b>αρχ.</b><br />το [[κάτω]] από τον φλοιό τών δένδρων αυτών [[στρώμα]], που χρησίμευε ως [[χαρτί]] για [[γραφή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ.. Κατά μία [[άποψη]], η λ. [[φιλύρα]] [[είναι]] σύνθ., με α' συνθετικό τη λ. [[φίλος]] και β' συνθετικό τον τ. <i>ὕρον</i><br />[[σμῆνος]], που παραδίδει ο <b>Ησύχ.</b>, και το [[δένδρο]] αυτό ονομάστηκε [[έτσι]] λόγω του ότι τα [[άνθη]] του προσελκύουν τις μέλισσες (για τη σημασιολογική [[σχέση]] τών τ. <b>πρβλ.</b> τα ακόλουθα ζεύγη: λατ. <i>apium</i> «[[σέλινο]]»: <i>apis</i> «[[μέλισσα]]», γερμ. <i>Bienen</i>-<i>baum</i>, [[ονομασία]] δένδρου: <i>Biene</i> «[[μέλισσα]]»)].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φῐλύρα:''' [ῠ], Ιων. -ρη, <i>ἡ</i>, το δέντρο [[φλαμουριά]] ή [[φιλύρα]], Λατ. [[tilia]], σε Ηρόδ.
}}
{{elru
|elrutext='''φῐλύρα:''' ион. [[φιλύρη]] (ῠ) ἡ бот. липа Her.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=φῐλύ˘ρα, ιονιξ -ρη, ἡ,<br />the [[lime]] or [[linden]] [[tree]], Lat. [[tilia]], Hdt.
}}
{{FriskDe
|ftr='''φιλύρα''': {philúra}<br />'''Forms''': ion. -ρη<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Linde]], [[Tilia]], [[Lindenbast]] (Hdt., Thphr., Gal. u.a.).<br />'''Derivative''': Davon [[φιλυρέα]] f. [[Steinlinde]], [[Phillyrea media]] (Thphr.; nach [[πτελέα]] u.a.), -ιον n. [[Täfelchen von Lindenholz]] (Ael.), -ινος [[linden]], [[von Lindenholz]] (Hp., Ar., D. C. u.a.).<br />'''Etymology''' : Nicht sicher erklärt. Hypothese von Strömberg Pflanzenn. 119: aus [[φίλος]] und ὕρον [[Bienenschwarm]] (s. [[ὕραξ]]) wegen der Anziehungskraft der Linde auf die Bienen; vgl. lat. ''apium'' [[Eppich]] (: ''apis''), nhd. ''Bienenbaum'' [[Acer campestre]] und die übrigen Ausführungen bei Strömberg a. O. — Der europäische Lindenbaum kommt in Griechenland nicht vor; nur im Norden der Balkanhalbinsel, namentlich auf den makedonischen Bergen, erscheint die von Thphr. ''HP'' 3, 10 beschriebene Silberlinde (s. Schrader-Nehring Reallex. 2, 12 m. Lit.).<br />'''Page''' 2,1020
}}