View source for κατᾴδω

{{LSJ1
|Full diacritics=κατᾴδω
|Medium diacritics=κατᾴδω
|Low diacritics=κατάδω
|Capitals=ΚΑΤΑΔΩ
|Transliteration A=katā́idō
|Transliteration B=katadō
|Transliteration C=katado
|Beta Code=kata/&#x007C;dw
|Definition=uncontr. καταείδω, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[sing to]]: hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> trans., [[charm]], [[appease by singing]], τινα <span class="bibl">D.H.4.29</span>, Plu.2.745e, <span class="bibl">Luc.<span class="title">JTr.</span>39</span>, <span class="bibl"><span class="title">Philops.</span> 31</span>: c. dat., [[sing a spell]] or [[incantation]] (ἐπῳδή) to... καταείδοντες… τῷ ἀνέμῳ <span class="bibl">Hdt.7.191</span>:—Pass., to [[be induced by charms]] to do a thing, c. inf., <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>5.25</span> (dub. l.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b3">κ. δεῖπνον</b> [[enliven]] a repast [[by song]], <span class="bibl">Id.<span class="title">VH</span>7.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[sing in mockery]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">DMort.</span>2.2</span>:—Pass., [[to have]] another [[sing before one]], Id.Bis Acc.<span class="bibl">16</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[fill with song]], τὰς λόχμας <span class="bibl">Longus 1.9</span>: c. gen., ἀηδὼν κ. τῶν ἐρημαίων Χωρίων <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span> 1.43</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> c. acc. cogn., [[sing by way of incantation]], κατῇδε βάρβαρα μέλη μαγεύουσ' <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>1337</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> intr., [[sing from above]] or [[sing throughout]] a place, of birds or insects, <span class="bibl">Ael.<span class="title">VH</span>3.1</span>, <span class="bibl"><span class="title">NA</span>1.20</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1348.png Seite 1348]] (s. [[ἀείδω]]), entgegen-, vorsingen, Clearch. Ath. XV, 697 f, gleichsam von oben herabsingen, Ael. H. A. 3, 1; bes. durch Vorsingen besänftigen, bezaubern, heilen, κατῇδε βάρβαρα [[μέλη]] μαγεύουσα Eur. I. T. 1337; καταείδοντες γόησι τῷ ἀνέμῳ οἱ μάγοι, den Wind besprechen, Her. 7, 191; γυνὴ ἥ σε κηλοῦσα καὶ κατᾴδουσα μαλθακὸν ἀποδέδωκε D. Hal. 4, 29; καὶ καταφαρμακεύομαι Plut. reip. ger. praec. 26. – Mit Gesang erfüllen, durchtönen, Ael. V. H. 3, 1; κατᾴδων [[αὐτοῦ]] τὸ [[δεῖπνον]] καὶ καταθέλγων αὐτόν, das Mahl durch Gesang erheitern, ib. 7, 2; τὰς λόχμας κατῇδον ὄρνιθες Long. 1, 9; – κατᾴδομαι, ich lasse mir vorsingen, Luc. bis acc. 16.
}}
{{ls
|lstext='''κατᾴδω''': Ἰων. -αείδω:―ᾄδω [[πρός]] τι, Λατ. occinere, καὶ ἑπομ., Ι. μεταβ., [[θέλγω]], [[καταπραΰνω]] διὰ τοῦ ᾄσματος, τινα Διον. Ἁλ. 4. 29, Πλούτ. 2. 745Ε, Λουκ.· καὶ [[μετὰ]] δοτ., ᾄδω μαγευτικὴν ᾠδὴν (ἐπῳδὴν) εἴς τινα, καταείδοντες… τῷ ἀνέμῳ Ἡρόδ. 7. 191, πρβλ. [[καταγελάω]].― Παθ., δι’ ἐπῳδῆς ἐπείγομαι νὰ πράξω τι, μετ’ ἀπαρ., οἱονεὶ κατᾳδόμενος κατὰ Reisk. ἀντὶ καταναγκαζόμενος Αἰλ. π. Ζ. 5. 25. β) κ. [[δεῖπνον]], [[κάμνω]] τὸ [[δεῖπνον]] εὔθυμον δι’ ᾄσματος, Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 7. 2. 2) ᾄδω συνεχῶς, «ξεκωφαίνω» ᾄδων, Λουκ. Νεκρ. Διάλ. 2. 2·―ᾄδω [[ἐναντίον]] τινὸς ἐπῳδάς, ὁ αὐτ. ἐν Φιλοψ. 31· Παθ., ἔχω τινὰ ἐνώπιόν μου ᾄδοντα, ὁ αὐτ. ἐν Δὶς Κατηγ. 16. 3) πληρῶ δι’ ᾀσμάτων, τὰς λόχμας Λόγγος 1. 9· ἀηδὼν… κατᾴδει τῶν ἐρημαίων χωρίων Αἰλ. π. Ζ. 1. 43. ΙΙ. [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., ᾄδω ὡς ἐπῳδήν, ἐπᾴδω, κατῇδε βάρβαρα [[μέλη]] μαγεύουσ’ Εὐρ. Ι. Τ. 1337. ΙΙΙ. ἀμεταβ., ᾄδω [[ἄνωθεν]] ἢ καθ’ ἅπασαν τὴν ἔκτασιν τόπου τινός, ἐπὶ πτηνῶν, Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 3. 1, π. Ζ. 1. 20.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> κατῇδον, <i>f.</i> κατᾴσομαι, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> chanter d’en haut, au-dessus de;<br /><b>II.</b> remplir de chants, faire résonner, faire retentir, acc.;<br /><b>III.</b> chanter contre :<br /><b>1</b> chanter pour conjurer <i>en parl. de magiciens</i> : βάρβαρα [[μέλη]] EUR chanter des chants barbares, <i>càd</i> inintelligibles (que l’on prend pour des incantations);<br /><b>2</b> charmer, adoucir par des enchantements;<br /><b>3</b> prononcer une formule d’incantation contre : [[τῷ]] ἀνέμῳ HDT contre le vent, <i>càd</i> apaiser le vent au moyen d’incantations ; <i>Pass.</i> être amené par des sortilèges à, avec l’inf.;<br /><b>4</b> chanter contre, <i>càd</i> se moquer par des chansons, chansonner, acc..<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[ᾄδω]].
}}
{{grml
|mltxt=[[κατᾴδω]] και [[καταείδω]] (Α)<br /><b>1.</b> (για πουλιά) α) [[κελαηδώ]]<br />β) [[γεμίζω]] τον [[τόπο]] με το [[τραγούδι]] μου<br /><b>2.</b> [[τραγουδώ]] σύμφωνα με [[κάτι]]<br /><b>3.</b> [[τραγουδώ]] σύμφωνα με την [[επιθυμία]] κάποιου<br /><b>4.</b> [[ευχαριστώ]] ή [[γοητεύω]] κάποιον με το [[τραγούδι]] μου<br /><b>5.</b> [[τραγουδώ]] [[επωδή]] μαγείας<br /><b>6.</b> [[ξεκουφαίνω]] κάποιον με το [[τραγούδι]] μου<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> [[τραγουδώ]] σε όλη την [[έκταση]] της κλίμακας<br /><b>8.</b> «κατᾴδειν δεῑπνον» — [[κάνω]] ευχάριστο το [[δείπνο]] με τραγούδια<br /><b>9.</b> <b>μέσ.</b> <i>κατᾴδομαι</i><br />[[βάζω]] κάποιον και μού τραγουδά<br /><b>10.</b> <b>παθ.</b> με μαγική [[επωδή]] εξαναγκάζομαι να πράξω [[κάτι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> <i>ἄδω</i> «[[τραγουδώ]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κατᾴδω:''' Ιων. -[[αείδω]], μέλ. <i>-ᾴσομαι</i>, [[τραγουδώ]] προς, Λατ. occinere, και παρομοίως·<br /><b class="num">I.</b> μτβ., [[θέλγω]] ή [[κατευνάζω]] τραγουδώντας, σε Λουκ.· με δοτ., [[τραγουδώ]] [[ξόρκι]] ή επωδό ([[ἐπῳδή]]) σε κάποιον [[άλλο]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[ξεκουφαίνω]] με το [[τραγούδι]], σε Λουκ. — Παθ., έχω κάποιον [[μπροστά]] μου που τραγουδά, στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> [[τραγουδώ]] ως [[επωδή]], ως ρυθμική ή μελωδική [[επανάληψη]], βάρβαρα [[μέλη]], σε Ευρ.
}}
{{elnl
|elnltext=κατ-ᾴδω en κατ-αείδω zingen (van toverspreuken), met acc.:; κατῆιδε βάρβαρα μέλη ze zong vreemde liederen Eur. IT 1337; later uitbr. toezingen:. κατᾳδόμενος ἕωθεν εἰς ἑσπέραν (hij werd) van ’s morgens vroeg tot ’s avonds toegezongen Luc. 29.16. bezweren, betoveren, met dat.: καταείδοντες βοῇσι οἱ μάγοι τῷ ἀνέμῳ de magiërs bezwoeren de wind met toverspreuken Hdt. 7.191.2.
}}
{{elru
|elrutext='''κατᾴδω:''' ион. [[καταείδω]]<br /><b class="num">1)</b> (о магических песнях, заговорах, заклинаниях) напевать, петь (βάρβαρα [[μέλη]] Eur.);<br /><b class="num">2)</b> заколдовывать, заговаривать (κατᾳδόμενοι καὶ καταφαρμακευόμενοι Plut.): κ. τῷ ἀνέμῳ Her. заговаривать, т. е. усмирять заклинаниями ветер.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=ionic -αείδω fut. -ᾴσομαι<br />to [[sing]] to, Lat. occinere, and so,<br /><b class="num">I.</b> [[trans]]. to [[charm]] or [[appease]] by [[singing]], Luc.; c. dat. to [[sing]] a [[spell]] or [[incantation]] ([[ἐπῳδή]]) to [[another]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> to [[deafen]] by [[singing]], Luc.: Pass. to [[have]] [[another]] [[sing]] [[before]] one, Luc.<br /><b class="num">II.</b> to [[sing]] by way of [[incantation]], βάρβαρα [[μέλη]] Eur.
}}