View source for τροπαῖος

{{LSJ1
|Full diacritics=τροπαῖος
|Medium diacritics=τροπαῖος
|Low diacritics=τροπαίος
|Capitals=ΤΡΟΠΑΙΟΣ
|Transliteration A=tropaîos
|Transliteration B=tropaios
|Transliteration C=tropaios
|Beta Code=tropai=os
|Definition=α, ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[of a turning]] or [[change]] (cf. [[τροπαία]]). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of or for [[defeat]] (τροπή 11), <b class="b3">τροπαῖά τ' ἐχθρῶν καὶ πόλει σωτήρια</b> (sc. [[σφάγια]]) <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>402</span>; <b class="b3">Ζεὺς Τ</b>., as [[giver of victory]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 143</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>303</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>867</span>, <span class="title">IG</span>22.1028.27; hence [[στήσαιεν]] <b class="b3">Ζηνὶ τροπαῖον ἕδος</b> ib.2.2717. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[causing rout]], [[appalling]], <b class="b3">Ἕκτορος ὄμμασι τροπαῖοι</b>, i. e. [[terrible]] to the eyes of [[Hector]], <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>469</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">1174</span>.—Cf. [[τρόπαιον]].</span>
}}
{{bailly
|btext=<i>c.</i> [[τρόπαιος]].
}}
{{elnl
|elnltext=τροπαῖος -α -ον [τρέπω] adj. een wending teweegbrengend, vlucht teweegbrengend:; Ζεὺς τροπαῖος Zeus die op de vlucht doet slaan Soph. Ant. 143; τροπαῖά τ’ ἐχθρῶν καὶ πόλει σωτήρια (offers) om de vijand op de vlucht te doen slaan en de stad te redden Eur. Hcld. 402; ook het kwaad afwerend (= ἀποτροπαῖος ):. ὦ Ζεῦ τροπαῖε o Zeus, die het kwaad afweert Soph. Tr. 303. subst. ἡ τροπαία omslag, ommekeer:. τροπαία λήματος verandering van inzicht Aeschl. Sept. 706; τροπαία κακῶν omslag in de ellende Aeschl. Ch. 775. τὸ τροπαῖον, τρόπαιον trofee, zegeteken, gedenkteken (van het op de vlucht laten slaan v. d. vijand):; τροπαῖον πῶς ἀναστήσεις Διί; hoe zult u een zegeteken voor Zeus oprichten? Eur. Phoen. 572; met gen.:; τροπαῖον τῆς τροπῆς een gedenkteken van de overwinning Thuc. 2.92.5; met prep.:; στῆσαι τροπαῖα κατὰ τῶν πολεμίων gedenktekens voor de overwinning op de vijand Lys. 18.3; overdr.: κοὐδεὶς τροπαῖ’ ἔστησε τῶν ἐμῶν χερῶν en niemand heeft een trofee opgericht omdat hij mijn handen heeft overwonnen Soph. Tr. 1102; τροπαῖον ἂν στήσαιτο τῶν ταύτης τρόπων (alleen een god) zou een overwinning kunnen behalen op haar (van Penia) manier van doen Aristoph. Pl. 453.
}}
{{grml
|mltxt=-αία, -ον, Α<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην [[τροπή]], στη [[μετατροπή]]<br /><b>2.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στη [[φυγή]] τών εχθρών στο [[πεδίο]] της μάχης<br /><b>3.</b> αυτός που προξενεί [[φυγή]] ή [[ήττα]], [[φοβερός]] («Ἕκτορος ὄμμασι τροπαῖοι» — φοβεροί στα μάτια του Έκτορος, <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> αυτός που αποτρέπει, που απομακρύνει [[κάτι]], [[συνήθως]] [[κακό]], [[αλεξίκακος]] («ὦ Ζεῡ τροπαῑε», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>5.</b> [[προσωνυμία]] θεών ή και αγαλμάτων τους και, [[ιδίως]], του [[Διός]] ως βοηθού και συμπαραστάτη που έτρεπε σε [[φυγή]] τους εχθρούς παρέχοντας [[έτσι]] τη [[νίκη]] («Ζηνὶ τροπαίῳ», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> ἡ [[τροπαία]]<br />α) (ενν. [[πνοή]]) [[πνοή]] ανέμου από τη [[θάλασσα]] [[προς]] την [[ξηρά]], θαλάσσια [[αύρα]]<br />β) <b>μτφ.</b> [[τροπή]], [[μετατροπή]], [[μεταβολή]]<br />γ) <b>φρ.</b> «[[τροπαία]] κακῶν» — [[απαλλαγή]] από [[δεινά]], από συμφορές» (<b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>τροπ</i> της ρίζας του [[τρέπω]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>αῖος</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''τροπαῖος:''' -α, -ον,<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που ανήκει στην [[ήττα]] ([[τροπή]]II), <i>ἐχθρῶν θύειν τροπαῖα</i> (ενν. [[ἱερά]]), [[θυσία]] για την [[ήττα]] των εχθρών, σε Ευρ.· <i>ΖεὺςΤροπαῖος</i>, αυτός που δίνει την [[νίκη]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> αυτός που προξενεί την [[ήττα]], <i>Ἕκτορος ὄμμασι τροπαῖοι</i>, δηλ. φοβεροί στα μάτια του Έκτορα, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το [[ἀποτρόπαιος]], αυτός που αποτρέπει [[κάτι]], που το απομακρύνει, Λατ. averruncus, [[Ζεύς]], σε Σοφ.
}}
{{ls
|lstext='''τροπαῖος''': -α, -ον, ὁ ἀνήκων εἰς τροπὴν ἢ μεταβολὴν (πρβλ. [[τροπαία]], ἡ). ΙΙ. ὁ ἀνήκων ἢ ἁρμόζων εἰς τροπὴν πολεμίων, (τροπὴ ΙΙ), ἐχθρῶν θύειν τροπαῖα (ἐξυπακ. [[ἱερά]]), [[θυσία]] ἐπὶ τῇ τροπῇ πολεμίων, Εὐρ. Ἡρακλ. 402· [[Ζεύς|Ζεὺς]] Τρ., ὡς δοτὴρ τῆς νίκης, Σοφ. Ἀντ. 143, Τρ. 303, Εὐρ. Ἡρακλ. 867· [[ὅθεν]], στῆναι Ζηνὶ τροπαῖον [[ἕδος]] Συλλ. Ἐπιγρ. 173. 2) ὁ προξενῶν τροπὴν ἢ ἧτταν, [[φοβερός]], Ἕκτορος ὄμμασι τροπαῖοι, φοβεροὶ εἰς τὰ ὄμματα τοῦ Ἕκτορος, Εὐρ. Ἠλ. 469, ἴδε Bornes παρὰ Δινδ. - Πρβλ. [[τρόπαιον]]. ΙΙΙ. ὡς τὸ [[ἀποτρόπαιος]], ὁ ἀποτρέπων τι, ἀπομακρύνων αὐτό, Λατ. averrencus, [[Ζεύς|Ζεὺς]] Σοφ. Τρ. 303, πρβλ. Wytt. εἰς Πλούτ. 2. 149D.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[τροπαῖος]], η, ον<br /><b class="num">I.</b> of or for [[defeat]] ([[τροπή]] II), ἐχθρῶν θύειν τροπαῖα (sc. [[ἱερά]]) a [[sacrifice]] for [[their]] [[defeat]], Eur.; [[Ζεύς|Ζεὺς]] Τρ., as [[giver]] of [[victory]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> causing [[rout]], Ἕκτορος ὄμμασι τροπαῖοι, i. e. [[terrible]] to the eyes of [[Hector]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> like [[ἀποτρόπαιος]], [[averting]], Lat. averruncus, [[Ζεύς]] Soph.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[putting to rout]]
}}