View source for κηρύλος

{{LSJ1
|Full diacritics=κηρύλος
|Medium diacritics=κηρύλος
|Low diacritics=κηρύλος
|Capitals=ΚΗΡΥΛΟΣ
|Transliteration A=kērýlos
|Transliteration B=kērylos
|Transliteration C=kirylos
|Beta Code=khru/los
|Definition=[ῠ], ὁ, fabulous sea-bird, sometimes identified with [[ἀλκυών]], or the male of that species (cf. Antig. ap. [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]), Alcm.26.2, Archil.141 (cf. 49 D.), Arist.''HA''593b12, Clearch.73, Ael.''NA''5.48: κειρύλος, Ar. ''Av.''300 (cf. Sch.ad loc., [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]), applied to the barber Sporgilos (from [[κείρω]]).
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1434.png Seite 1434]] ὁ (vgl. [[κειρύλος]]), ein Meervogel, nach Antig. Car. 27 das Männchen des Eisvogels, ἁλκυών; Ar. Av. 300; Arist. H. A. 8, 3; vgl. Schol. Ar. Vesp. 99 u. Mosch. 3, 42 u. Leutsch im Philolog. II, 1 p. 22.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br />halcyon mâle <i>oiseau de mer</i>, martin-pêcheur.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>skr.</i> śārá- « bariolé », śārí, nom d'un oiseau.
}}
{{elnl
|elnltext=κηρύλος -ου, ὁ ijsvogel; ook kom. verdraaid tot κειρύλος (ijsvogel). Aristoph. Av. 300.
}}
{{elru
|elrutext='''κηρύλος:''' (ῠ) ὁ предполож. зимородок-самец Arst.
}}
{{grml
|mltxt=ο (Α [[κηρύλος]] και [[κειρύλος]])<br />μυθικό θαλάσσιο [[πτηνό]] του είδους της αλκυόνας.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>κηρ</i>-<i>ύλος</i> [[είναι]] αβέβαιης ετυμολ. Η κατάλ. -<i>ύλος</i> θεωρείται υποκοριστική. Το αρχικό θ. [[είναι]] [[είτε]] το <i>κηα</i>- ([[πρβλ]].) αρχ. ινδ. <i>ś</i><i>ā</i><i>ra</i>- «[[στικτός]]» και <i>săr</i><i>ī</i>- ([[ονομασία]] πτηνού), [[οπότε]] η λ. ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>ke</i>-<i>ro</i>-, πιθ. δηλωτική χρώματος, [[είτε]] <i>κηλ</i>- ([[κηρύλος]] <span style="color: red;"><</span> <i>κηλ</i>-<i>ύλος</i> με [[ανομοίωση]]), [[οπότε]] η λ. συνδέεται με το [[κελαινός]] «[[μαύρος]], [[σκοτεινός]]» ή, κατ' επικρατέστερη [[άποψη]], με το [[κήλων]] «[[επιβήτορας]]» ([[πρβλ]]. τη [[γλώσσα]] του <b>Ησύχ.</b> [[κηρύλος]]<br />[[ἄρσην]] [[ὄρνις]] [[συνουσιαστικός]]). Τέλος, η γρφ. [[κειρύλος]] οφείλεται σε [[λογοπαίγνιο]] του Αριστοφάνη που συνδέει κωμικά τη λ. με το ρ. [[κείρω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κηρύλος:''' [ῠ], ὁ, αλκυόνη. Ο [[τύπος]] <i>κείρυλος</i> είναι [[σκώμμα]] του Αριστοφ., με το οποίο αποκαλούνταν ο [[κουρέας]] Σποργίλος (από το [[κείρω]]), «ξυραφοπούλι».
}}
{{ls
|lstext='''κηρύλος''': ῡ, ὁ, [[εἶδος]] θαλασσίου πτηνοῦ ἐκ τοῦ εἴδους τῆς ἁλκυόνος, [[ἴσως]] τὸ Alcedo rudis, Ἀλκμὰν 12, Ἀρχίλ. 130, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 3, 14, Κλέαρχ. παρ’ Ἀθην. 332Ε. Ὁ [[τύπος]] [[κειρύλος]], μνημονευόμενος ὑπό τινων Γραμματ. ὡς [[Ἀττικός]], ὀφείλεται πιθανῶς εἰς τὸ [[σκῶμμα]] τὸ ἐν Ἀριστοφ. Ὄρν. 300, [[ἔνθα]] οὕτω καλεῖται ὁ κουρεὺς Σποργίλος (ἐκ τοῦ [[κείρω]]), «ξυραφοποῦλι», [[οὕτως]] εἰπεῖν.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: name of a bird, which was identified or compared with the kingfisher [[ἀλκυών]] (Alcm., Archil., Ar. Av. 299f. [here written [[κειρύλος]] as nickname referring to [[κείρειν]]], Arist.); see Thompson Birds s. v.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Formation in <b class="b3">-υλος</b> (diminutive?), Chantraine Formation 249ff., Leumann Glotta 32, 217f.); from a basis <b class="b3">κηρ-</b>, or <b class="b3">κηλ-</b> (with dissimilation)? In the first case perhaps with Prellwitz (Wb.2, BB 30, 176) to Skt. <b class="b2">śārá-</b> [[motley]], <b class="b2">śārī-</b> [[name of a bird]]; cf. Frisk Nom. 6 w. n. 4 (IE. <b class="b2">*ḱero-</b>); in the latter case one connected [[κελαινός]] etc (s. v.), WP. 1, 420. One might follow Lagercrantz Sertum philol. C. F. Johansson oblatum (1910) 117ff. and connect <b class="b3">*κηλ-ύλος</b> with [[κήλων]] [[breeding stallion]]; cf. the description of the bird in H.: <b class="b3">κηρύλος ἄρσην ὄρνις συνουσιαστικός</b>. So no etym.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=κηρῠ́λος, ὁ,<br />the halcyon. The [[form]] κείρυλος, is a [[joke]] in Ar., the [[barber]] Sporgilos [[being]] called (from κείρὠ, [[rasor]]-[[bird]].
}}
{{FriskDe
|ftr='''κηρύλος''': {kērúlos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': N. eines Vogels, der bisweilen mit dem Eisvogel [[ἀλκυών]] identifiziert oder verglichen wird (Alkm., Archil., Ar. ''Av''. 299f. [hier [[κειρύλος]] geschrieben als Spitzname mit Beziehung auf κείρειν], Arist. u. a.); zur Sache Thompson Birds s. v.<br />'''Etymology''': Bildung auf -υλος, wohl deminutivisch (Chantraine Formation 249ff., Leumann Glotta 32, 217f.); als Grundlage kommt nicht nur κηρ-, sondern auch κηλ- (mit Dissimilation) in Betracht. Im ersten Falle vielleicht mit Prellwitz (Wb.<sup>2</sup>, BB 30, 176) zu aind. ''śārá''- [[bunt]], ''śārī̆''- N. eines Vogels; vgl. Frisk Nom. 6 m. A. 4 (idg. *''ḱero''-); im letzteren ist an [[κελαινός]] u. Verw. (s. d.) angeknüpft worden (WP. 1, 420). Man ist aber dann vielmehr geneigt, mit Lagercrantz Sertum philol. C. F. Johansson oblatum (1910) 117ff. *κηλύλος zu [[κήλων]] [[Zuchthengst]] zu ziehen; vgl. die Beschreibung des Vogels bei H.: [[κηρύλος]]· [[ἄρσην]] [[ὄρνις]] [[συνουσιαστικός]].<br />'''Page''' 1,844-845
}}