View source for παράνομος

{{LSJ1
|Full diacritics=παράνομος
|Medium diacritics=παράνομος
|Low diacritics=παράνομος
|Capitals=ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ
|Transliteration A=paránomos
|Transliteration B=paranomos
|Transliteration C=paranomos
|Beta Code=para/nomos
|Definition=παράνομον,<br><span class="bld">A</span> [[lawless]], [[violent]], [[ὀργά]], [[δάκος]], E.''Ba.''997 (lyr.), ''Tr.''284 (lyr.); π. δὴ… δόξει γεγονέναι ἐκ νομίμου Pl.''R.''539a; εἰς γυναῖκας καὶ εἰς τὴν ἄλλην δίαιταν Antisth. ap. Ath.5.220c; χειρὶ παρανομωτάτῃ Ar.''Fr.''387.10; <b class="b3">οὗ… τίς ἂν δύναιτο παρανομώτερον φράσαι</b>; Anaxil.22.2.<br><span class="bld">II</span> of things, [[unlawful]], διὰ τὴν π. ἐνοίκησιν Th.2.17; τὰ π. τά τ' ἀνόσια Ar. ''Th.''684; <b class="b3">πέπονθα δεινὰ καὶ παράνομα</b> Id.''Pl.''967; <b class="b3">ἄδικα καὶ παράνομα</b> Pl.''Ap.'' 31e; [[τὸ παράνομαν]] = [[illegality]], Aeschin.3.197. Adv. [[παρανόμως]] = [[illegally]], Antipho 5.94, Th.3.65; opp. <b class="b3">κατὰ νόμους</b>, Pl. ''Plt.'' 302e: Comp. [[παρανομωτέρως]] And.4.22: Sup. [[παρανομώτατα]] Antipho 5.8.<br><span class="bld">2</span> in Law, παράνομα [[γράφειν]], παράνομα [[εἰπεῖν]], to propose an [[illegal]] or [[unconstitutional]] [[measure]], D.21.182,183; <b class="b3">παρανόμων γράψασθαί τινα</b> to [[indict]] one for proposing such a [[measure]], And.1.17; γράφοντα παράνομα παρανόμων γραφόμενος D.18.13; παρανόμων γραφή Aeschin.3.197, etc.; παρανόμων [[φεύγειν]], παρανόμων [[ἁλῶναι]], Lys.18.14, Antiph. 196.14: Sup., παρανομώτατα γεγραφότα Aeschin.3.31.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0491.png Seite 491]] wider Sitte und Gesetz; [[ὀργή]], [[δάκος]], grausam, Eur. Bacch. 997 Troa. 284; neben ἀνόσια, Ar. Th. 684; gesetzwidrig, widerrechtlich, διὰ τὴν παράνομον οἴκησιν, Thuc. 2, 17; [[παράνομος]] δὴ δόξει γεγονέναι ἐκ νομίμου, Plat. Rep. VII, 539 a; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἔννομος]], Polit. 302 e; παράνομόν τι δρᾶσαι ἢ εἰπεῖν, Rep. VIII, 538 b; διακωλύων πολλὰ ἄδικα καὶ παράνομα ἐν τῇ πόλει γίγνεσθαι, Apol. 31 e; παράνομα γράφειν, den bestehenden Gesetzen widerstreitende Vorschläge machen, Aesch. 3, 196; ἐπειδὰν μὴ λυθῇ τὸ παράνομον, 197; γραφὴ παρανόμων u. παρανόμων γράφεσθαί τινα, Einen anklagen, daß er ein Gesetz vorgeschlagen habe, welches den alten, bestandenen zuwiderlaufe, 3, 191. 194 u. oft; auch τῶν παρανόμων, Lycurg. 7; Aesch. a. a. O. 196. 200; Dem. u. A. – Adv. παρανόμως, auf gesetzwidrige, unerlaubte Weise; Thuc. 3, 65; ἄρχειν, Lys. 12, 48, wie Plat. Polit. 302 e, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von κατὰ νόμους; [[ὅστις]] δρᾷ τοιοῦτον παρανόμως, Legg. XII, 941 b.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[inique]], [[criminel]], [[méchant]];<br /><b>2</b> [[illégal]] ; τὰ παράνομα décret <i>ou</i> loi contraire aux lois existantes ; γραφὴ παρανόμων accusation <i>ou</i> poursuites pour avoir proposé une loi contraire aux lois existantes ; τὸ παράνομον ESCHN le crime de proposer une loi contraire aux lois existantes.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[νόμος]].
}}
{{elnl
|elnltext=παρά-νομος -ον [[onwettig]]:. παράνομος [[ἐνοίκησις]] = onwettige bebouwing Thuc. 2.17.2; παράνομα γράφειν een onwettig voorstel indienen Dem. 18.13; παρανόμων γράφεσθαι aanklagen voor onwettig handelen Thuc. 8.67.2; παρανόμων φεύγειν aangeklaagd worden voor onwettig handelen Lys. 18.14. [[wetteloos]], [[misdadig]]:; παρανόμῷ ὀργᾷ met misdadige drift Eur. Ba. 997; adv. παρανόμως tegen de wet; in strijd met de gewoonte:. τῶν ἡβώντων... παρανόμως ἄνδρας ἐξῆγον ἐκ Σπάρτης tegen de gewoonte namen zij een aantal van de jongere mannen mee uit Sparta Thuc. 4.132.3.
}}
{{elru
|elrutext='''παράνομος:'''<br /><b class="num">1</b> [[противоречащий законам]], [[противозаконный]] ([[ἐνοίκησις]] Thuc.; ἄδικα καὶ [[παράνομα]] Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[беззаконный]], [[преступный]] ([[ὀργή]] Eur.; [[χείρ]] Arph.).
}}
{{ls
|lstext='''παράνομος''': -ον, ([[νόμος]]) ὁ παρὰ τὸν νόμον καὶ τὴν συνήθειαν πράττων τι, [[παράνομος]], [[βίαιος]], [[ὀργή]], [[δάκος]] Εὐρ. Βάκχ. 997. Τρῳ. 284· π. δὴ δόξει γεγονέναι ἐκ νομίμου Πλάτ. Πολ. 539A· εἴς τινα, εἴ τι Ἀντισθέν. παρ’ Ἀθην. 220C χειρὶ παρανομωτάτῃ Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 344. 10· οὗ .. τὶς ἂν δύναιτο παρανομώτερον φράσαι; Ἀναξίλας ἐν «Νεοττίδι» 1. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων, ὁ παρὰ τὸν νόμον, οὐχὶ [[νόμιμος]], [[ἄνομος]], διὰ τὴν π. ἐνοίκησιν Θουκ. 2. 17· τὰ π. τὰ τ’ ἀνόσια Ἀριστοφ. Θεσμ. 684· [[πέπονθα]] δεινὰ καὶ π. ὁ αὐτ. ἐν Πλ. 967· ἄδικα καὶ π. Πλάτ. Ἀπολ. 31E· τὸ π., [[ἀνομία]]. Αἰσχίν. 82. 15. - Ἐπίρρ. παρανόμως, ἀνόμως, ἀδίκως, Ἀντιφῶν 140. 35, Θουκ. 3. 65, Πλάτ.· συγκρ., -ωτέρως Ἀνδοκ. 32. 8· ὑπερθ., -ωτατα Ἀντιφῶν 130. 11. 2) κατὰ τὸ Ἀττικὸν δίκαιον, παράνομα γράφειν, εἰπεῖν προτείνειν τι ἀσύμφωνον τοῖς κειμένοις νόμοις, Δημ. 573. 19 καὶ 22· [[ὅθεν]], παρανόμων γράφομαί τινα, καταγγέλω τινὰ ὅτι προτείνει παράνομα πράγματα, Ἀνδοκ. 3. 8· αἱ δύο δὲ φράσεις συνδυάζονται ἐν Δημ. 229. 12, τὸν γράφοντα παράνομα παρανόμων γραφόμενος· αὐτὴ δὲ ἡ [[καταγγελία]] ἐλέγετο παρανόμων γραφή, Αἰσχίν. 82. 12, κτλ.· παρανόμων φεύγειν (ἐξυπ. γραφήν), καταγγέλεσθαι ἐπὶ προτάσει παρανόμων πραγμάτων, Λυσ. 150· 32· ἢν μὴ ἁλῷ τρὶς παρανόμων; ἐὰν δὲν καταδικασθῇ τρὶς ὡς προτείνας παράνομα; Ἀντιφάνης ἐν «Σαπφοῖ» 1. 14· - πρβλ. λεξικ. Ἀρχαιοτ.· - [[ὡσαύτως]] μετὰ ὑπερθ., παρανομώτατα γεγραφότα Αἰσχίν. 58. 19.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο / [[παράνομος]], -ον, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> (για ενέργειες, καταστάσεις και πράγματα) αυτός που γίνεται, συμβαίνει ή υπάρχει [[κατά]] [[παράβαση]] τών νόμων, που δεν [[είναι]] [[σύμφωνος]] με τους νόμους και τους κανόνες δικαίου και βρίσκεται σε [[αντίθεση]] με τα καθιερωμένα ήθη και έθιμα, [[έκνομος]], [[άνομος]], [[αθέμιτος]]<br /><b>2.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που ενεργεί αντίθετα με τους νόμους, παραβιάζοντας το [[δίκαιο]], [[άδικος]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «παράνομη [[κατακράτηση]]»<br />(ποιν. δίκ.) η εκ προθέσεως αυθαίρετη [[αποστέρηση]] της ελευθερίας κινήσεως ενός φυσικού προσώπου, [[έγκλημα]] [[κατά]] της προσωπικής ελευθερίας, που τιμωρείται με [[φυλάκιση]]<br />β) «παρανόμων [[γραφή]]»<br />(αττ. δίκ.) [[μήνυση]] που [[κατά]] το αθηναϊκό [[δίκαιο]] υποβαλλόταν [[εναντίον]] όσων πρότειναν παράνομο, δηλ. αντίθετο με το [[κατεστημένο]] [[πολίτευμα]], [[ψήφισμα]] ή νόμο<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[άτομο]] που αναπτύσσει [[πολιτική]] ή κοινωνική [[δραστηριότητα]] στο [[περιθώριο]] του νόμου, [[μυστικά]], [[είτε]] [[γιατί]] διώκεται [[είτε]] για να αποφύγει τις συνέπειες νόμου, τον οποίο θεωρεί άδικο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[φαύλος]], [[αχρείος]], [[μιαρός]]<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ παράνομον</i><br />η [[παραβίαση]] τών νόμων, [[παρανομία]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[παράνομα]] γράφειν, εἰπεῖν»<br /><b>(νομ.)</b> το να προτείνει [[κάποιος]] [[κάτι]] αντίθετο με τους ήδη υπάρχοντες νόμους<br />β) «παρανόμων γράψασθαί [[τίνα]]» — [[καταγγελία]] [[εναντίον]] ατόμου που εισήγαγε παράνομες προτάσεις<br />γ) «παρανόμων φεύγειν» — το να διώκεται [[κάποιος]] [[επειδή]] πρότεινε [[παράνομα]] πράγματα<br />δ) «παρανόμων ἁλῶναι» — το να καταδικάζεται [[κάποιος]] [[επειδή]] πρότεινε [[παράνομα]] πράγματα. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>παρανόμως</i> ΝΜΑ και [[παράνομα]] Ν<br />με παράνομο τρόπο, αντίθετα με τις διατάξεις τών νόμων<br /><b>αρχ.</b><br />σε [[αντίθεση]] με τους νόμους της φύσης («τὴν ἐκ μὴ ὄντος παρανόμως ἐπεισάγουσα γένεσιν», <b>Πλούτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>παρ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> -<i>νομος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[νόμος]] <span style="color: red;"><</span> [[νέμω]]), <b>πρβλ.</b> [[κατά]]-<i>νομος</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''παράνομος:''' -ον, <b class="num">I.</b> αυτός που ενεργεί ενάντια στο νόμο, [[παράνομος]], σε Ευρ., Πλάτ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για πράγματα αντίθετα στο νόμο, [[παράνομος]], σε Αριστοφ., Θουκ. κ.λπ.· επίρρ. [[παρανόμως]], [[παράνομα]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> στο Αττ. [[δίκαιο]], <i>[[παράνομα]] γράφειν</i>, [[εἰπεῖν]], [[προτείνω]] μέτρο ασύμφωνο προς τους νόμους, στον ίδ.· η [[καταγγελία]] λέγεται παρανόμων [[γραφή]], σε Αισχίν.· στον υπερθ., <i>παρανομώτατα γεγραφότα</i>, στον ίδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[παρά]]-νομος, ον,<br /><b class="num">I.</b> acting [[contrary]] to law, [[lawless]], Eur., Plat.<br /><b class="num">II.</b> of things, [[contrary]] to law, [[unlawful]], Ar., Thuc., etc.:—adv., [[παρανόμως]], [[illegally]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> in Attic law, παράνομα γράφειν, [[εἰπεῖν]] to [[propose]] an [[illegal]] [[measure]], Dem.; παρανόμων γράφεσθαί τινα to [[indict]] one for proposing [[such]] a [[measure]], Dem.: the [[indictment]] itself was παρανόμων [[γραφή]] Aeschin.:—in superl., παρανομώτατα γεγραφότα Aeschin.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[criminal]], [[lawless]], [[unjust]], [[unlawful]], [[wicked]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[παρά]] + [[νόμος]] τοῦ [[νέμω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Παράγωγα τοῦ [[παράνομος]]: παρανομῶ, [[παρανόμημα]], [[παρανομία]].
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[quod lex vetat]]'', [[what the law forbids]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.17.2/ 2.17.2], ''[[legum violandarum accusare]]'', to [[accuse of violating the laws]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.67.2/ 8.67.2].
}}