οίκοθεν: Difference between revisions
Λάλει τὰ μέτρια, μὴ λάλει δ', ἃ μή σε δεῖ → Modestus sermo, et qualis deceat, sit tuus → Sprich maßvoll, spricht nicht aus, was unanständig ist
m (Text replacement - "οῡν" to "οῦν ") |
m (Text replacement - "οῦν " to "οῦν") |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=(Α [[οἴκοθεν]] και οἴκοθε)<br /><b>επίρρ.</b><br /><b>1.</b> από το [[σπίτι]], από την [[οικία]] («φιάλαν... δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων [[οἴκοθεν]] [[οἴκαδε]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>2.</b> από την [[πατρίδα]] («[[οἴκοθεν]] ἐκ Κλαζομενῶν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> αφ' [[εαυτού]], αυτοπροαίρετα, εκουσίως<br /><b>4.</b> με προσωπική [[κρίση]] («λέγειν μὲν [[οἴκοθεν]] [[οὐδέν]]», Φίλ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «νοείται [[οίκοθεν]]» — [[είναι]] αυτονόητο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ([[συχνά]] [[χωρίς]] [[έννοια]] κινήσεως) στο [[σπίτι]] ή στην [[πατρίδα]] («[[οἴκοθεν]] τὸν πόλεμον ἔχειν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> εκ φύσεως, εξ ιδιοσυστασίας, από φυσικού («τὸν | |mltxt=(Α [[οἴκοθεν]] και οἴκοθε)<br /><b>επίρρ.</b><br /><b>1.</b> από το [[σπίτι]], από την [[οικία]] («φιάλαν... δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων [[οἴκοθεν]] [[οἴκαδε]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>2.</b> από την [[πατρίδα]] («[[οἴκοθεν]] ἐκ Κλαζομενῶν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> αφ' [[εαυτού]], αυτοπροαίρετα, εκουσίως<br /><b>4.</b> με προσωπική [[κρίση]] («λέγειν μὲν [[οἴκοθεν]] [[οὐδέν]]», Φίλ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «νοείται [[οίκοθεν]]» — [[είναι]] αυτονόητο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ([[συχνά]] [[χωρίς]] [[έννοια]] κινήσεως) στο [[σπίτι]] ή στην [[πατρίδα]] («[[οἴκοθεν]] τὸν πόλεμον ἔχειν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> εκ φύσεως, εξ ιδιοσυστασίας, από φυσικού («τὸν νοῦνδιδάσκαλον [[οἴκοθεν]] ἔχουσα», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> εξ ολοκλήρου, απολύτως («ψευδεῑς [[οἴκοθεν]] δόξας ἔχοντες», Αισχίν.)<br /><b>4.</b> (ενάρθρως [[αντί]] ουσ.) α) ὁ [[οἴκοθεν]]<br />ο [[πάτριος]]<br />β) τὰ [[οἴκοθεν]]<br />οι οικιακές υποθέσεις<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «εὐθὺς [[οἴκοθεν]] ὑπάρχει παισὶν οὖσιν» — υπάρχει από μικρή [[ηλικία]]<br />β) «τὸ [[γένος]] [[οἴκοθεν]]»<br />(για δούλο) [[οικογενής]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[οἶκος]] <span style="color: red;">+</span> επιρρμ. κατάλ. -<i>θεν</i> / -<i>θε</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ουρανό</i>-<i>θεν</i>, <i>ποντό</i>-<i>θεν</i>)]. | ||
}} | }} |
Revision as of 14:40, 27 March 2021
Greek Monolingual
(Α οἴκοθεν και οἴκοθε)
επίρρ.
1. από το σπίτι, από την οικία («φιάλαν... δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων οἴκοθεν οἴκαδε», Πίνδ.)
2. από την πατρίδα («οἴκοθεν ἐκ Κλαζομενῶν», Πλάτ.)
3. αφ' εαυτού, αυτοπροαίρετα, εκουσίως
4. με προσωπική κρίση («λέγειν μὲν οἴκοθεν οὐδέν», Φίλ.)
νεοελλ.
φρ. «νοείται οίκοθεν» — είναι αυτονόητο
αρχ.
1. (συχνά χωρίς έννοια κινήσεως) στο σπίτι ή στην πατρίδα («οἴκοθεν τὸν πόλεμον ἔχειν», Πλάτ.)
2. εκ φύσεως, εξ ιδιοσυστασίας, από φυσικού («τὸν νοῦνδιδάσκαλον οἴκοθεν ἔχουσα», Ευρ.)
3. εξ ολοκλήρου, απολύτως («ψευδεῑς οἴκοθεν δόξας ἔχοντες», Αισχίν.)
4. (ενάρθρως αντί ουσ.) α) ὁ οἴκοθεν
ο πάτριος
β) τὰ οἴκοθεν
οι οικιακές υποθέσεις
5. φρ. α) «εὐθὺς οἴκοθεν ὑπάρχει παισὶν οὖσιν» — υπάρχει από μικρή ηλικία
β) «τὸ γένος οἴκοθεν»
(για δούλο) οικογενής.
[ΕΤΥΜΟΛ. < οἶκος + επιρρμ. κατάλ. -θεν / -θε (πρβλ. ουρανό-θεν, ποντό-θεν)].