ἄρρητος
διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος → we went through fire and water, we have gone through fire and water
English (LSJ)
ον, also η, ον E.Hec.201:—
A unspoken, ἔπος προέηκεν ὅ πέρ τ' ἄρρητον ἄμεινον Od.14.466; ἄνδρες . . ῥητοί τ' ἄ. τε Hes.Op.4; ἔστω ἄ. τὰ εἰρημένα Pl.Smp.189b, etc., cf. Aeschin.3.217; οὐκ ἐπ' ἀρρήτοις γε τοῖς ἐμοῖς λόγοις not without warning spoken by me, S.Ant.556; ἄ. κἀτελῆ φυλάξομαι Id.El.1012. Adv. -τως, σιγᾶν Arist.Fr.44 codd. (ἀρρήκτως Reiske, ἀρράτως Bernays). II that cannot be spoken or expressed, ἀδιανόητον καὶ ἄ. καὶ ἄφθεγκτον καὶ ἄλογον Pl.Sph.238c: hence, unspeakable, immense, App.BC3.4; ἐπιθυμία Phld.Ir.p.50 W.; εὐχαριστία Id.Lib.p.51 O. III not to be spoken: hence, 1 not to be divulged, ἱροργίαι, ἱρά, Hdt.5.83, 6.135; σέβας ἀρρήτων ἱερῶν Ar. Nu.302; ἄ. σφάγια E.IT41; ἄ. ἀβακχεύτοισιν εἰδέναι Id.Ba.472; διδακτά τε ἄρρητά τ', i.e.things profane and sacred, S.OT301; ἄ. κόρη the maid whom none may name (i.e. Persephone), E.Fr.63, cf. Hel. 1307; ἀρρήτων θέσμια, sc. of Demeter and Persephone, IG3.713.6. 2 unutterable, horrible, δεῖπνα S.El.203 (lyr.); λώβη E.Hec.200 (lyr.); ἄρρητ' ἀρρήτων 'deeds without a name', S.OT465 (lyr.). 3 shameful to be spoken, ῥητόν τ' ἄ. τ' ἔπος Id.OC1001, cf.Aj.214 (lyr.), 773; ῥητὰ καὶ ἄ. ὀνομάζων 'dicenda tacenda locutus', D.18.122; πάντας ἡμᾶς ῥητὰ καὶ ἄ. κακὰ ἐξεῖπον Id.21.79. Adv. -τως D.L.7.187. IV of numbers, ἄρρητα, τά, irrationals, surds, opp. ῥητά, Pl.Hp.Ma.303b, cf. R.546c.
French (Bailly abrégé)
ος ou η, ον :
I. dont on n’a pas parlé, d’où
1 non dit : ἀλλ’ οὐκ ἐπ’ ἀρρήτοις γε τοῖς ἐμοῖς λόγοις SOPH mais ce n’est pas du moins que je ne t’aie pas dit ce que j’avais à dire;
2 dont on ne parle pas, inconnu, secret;
II. qu’on ne doit pas divulguer, mystérieux, sacré;
III. qu’on ne peut exprimer par la parole, indicible, inexprimable ; particul. :
1 d’une horreur indicible, horrible;
2 qu’on ne peut dire sans honte ; ῥητόν τ’ ἄρρητόν τ’ ἔπος SOPH parole qu’on ne peut prononcer sans rougir.
Étymologie: ἀ, ῥητός.