ξυρέω
English (LSJ)
Trag. and Att. (v. infr.) ; ξῠράω, Plu.2.180b, Artem.1.22 (also in pres. Med., D.S.1.84, Palaeph.32, and pres. Pass., Luc.Cyn. 14) ; both forms in codd. of Hdt. ; cf. ξύρω : fut.
A -ήσω LXX De.21.12 : aor. ἐξύρησα Hp.Aff.4, Hdt.5.35, etc. :—Med., fut. ξυρήσομαι LXX Ez.44.20, J.BJ2.15.1, Hsch. s.v. πριαμωθήσομαι : aor. ἐξυρησάμην LXX Nu.6.19, al., Luc.DMeretr.12.5 :—Pass., fut. -ηθήσομαι LXXLe. 13.33 : pf. ἐξύρημαι (v. infr.) : (ξυρόν):—shave, ξυροῦντες (v.l. -ῶντες) τῶν παιδίων τὴν κεφαλήν Hdt.2.65 : c. dupl. acc., ξυρήσας μιν τὰς τρίχας Id.5.35 : prov. of danger or pain, ξυρεῖ γὰρ ἐν χρῷ it shaves close, 'touches the quick', S.Aj.786 ; ξυρεῖν ἐπιχειρεῖν λέοντα, of a dangerous undertaking, 'beard the lion', Pl.R.341c :—Med. and Pass., shave oneself or have oneself shaved, ξυρεῦνται (v.l. -ῶνται) Hdt.2.36 ; ἐξυρημένος ibid., Ar.Th.191 ; ξυρούμενον Alex.264 : also c. acc., ξυρεῦνται (v.l. -ῶνται) πᾶν τὸ σῶμα they shave their whole body or have it shaved, Hdt.2.37 ; τὰς ὀφρύας, τὴν κεφαλήν, ib.66 ; ἐξυρημένος τὴν κεφαλήν with one's head shaved, Luc.Merc.Cond.1.
Greek (Liddell-Scott)
ξῠρέω: Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.˙ μεταγεν. ξυράω Πλούτ. 2. 180Β, Διόδ., κτλ.˙ ξύρω εἶναι τρίτος τύπος, ἴδε ἐν λ., πρβλ. Λοβέκ. εἰς Σοφ. Αἴ. 786, Φρύν. 205˙ - μέλλ. -ήσω Ἑβδ.˙ ἀόρ. ἐξύρησα Ἡρόδ., κλ. - Μέσ. μέλλ. ξυρήσομαι Ἑβδ.˙ ἀόρ. ἐξυρησάμην Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 12. 5. - Παθ., μέλλ. -ηθήσομαι Ἑβδ.˙ πρκμ. ἐξύρημαι, ἴδε κατωτ. (ξυρόν). Ξυρίζω, ξυρεῦντες τῶν παιδίων τὴν κεφαλὴν Ἡρόδ. 2. 65˙ μετὰ διπλῆς αἰτ., ξυρίσας μιν τὰς τρίχας ὁ αὐτ. 5. 35˙ - παροιμία ἐπὶ ἐπικινδύνων πραγμάτων, ἢ ὀξέος πόνου, ξυρεῖ γὰρ ἐν χρῷ, ξυρίζει μέχρι δέρματος, ἐγγίζει πολὺ βαθέως, Σοφ. Αἴ. 786˙ ξυρεῖν ἐπιχειρεῖν λέοντα, ἐπὶ ἐπικινδύνου ἐπιχειρήσεως, Πλάτ. Πολ. 341C - Μέσ. καὶ παθ., ξυρίζω ἐμαυτόν, βάλλω τινὰ νὰ μὲ ξυρίσῃ, ξυρεῦνται Ἡρόδ. 2. 36˙ ἐξυρημένος αὐτόθι, Ἀριστοφ. Θεσμ. 191˙ ξυρουμένους Ἄλεξ. ἐν Ἀδήλ. 10˙ ὡσαύτως μετ’ αἰτ., ξυρεῦνται πᾶν τὸ σῶμα, ξυρίζουσιν ἢ ξυρίζονται καθ’ ὅλον τὸ σῶμα, Ἡρόδ. 2. 37˙ τὰς ὀφρῦς, τὴν κεφαλὴν αὐτόθι 66˙ ἐξυρημένος τὴν κεφαλήν, ἔχων τὴν κεφαλὴν ἐξυρημένην, Λουκ. π. τῶν ἐπὶ Μισθ. Συνόντ. 1. - Ἴδε Κόντου Κριτικὰ καὶ Γραμματικὰ ἐν τῷ περιοδικῷ «Πλάτωνι» Τόμ. Ϛ΄, σ. 14 κἑξ.
French (Bailly abrégé)
-ῶ :
f. ξυρήσω, ao. ἐξύρησα et ἔξυρα, pf. inus.
Pass. pf. ἐξύρημαι;
raser, tondre ; τὴν κεφαλήν HDT raser la tête ; τινα τὰς τρίχας HDT tondre les cheveux à qqn ; ξυρεῖ ἐν χρῷ SOPH la peau est entamée par le rasoir en parl. de périls imminents);
Pass.-Moy. ξυρέομαι-οῦμαι (f. ξυρήσομαι ou ξυρηθήσομαι) se raser ou se faire raser ; ξυρεῖν τὰς ὀφρύας HDT se raser les sourcils ; ἐξυρημέναι τὰς κεφαλάς LUC femmes qui ont la tête rasée.
Étymologie: ξυρόν.