Ξέρξης

From LSJ
Revision as of 18:05, 17 October 2022 by Spiros (talk | contribs) (CSV import)

Έγ', ὦ ταλαίπωρ', αὐτὸς ὧν χρείᾳ πάρει. Τὰ πολλὰ γάρ τοι ῥήματ' ἢ τέρψαντά τι, ἢ δυσχεράναντ', ἢ κατοικτίσαντά πως, παρέσχε φωνὴν τοῖς ἀφωνήτοις τινά –> Wretched brother, tell him what you need. A multitude of words can be pleasurable, burdensome, or they can arouse pity somehow — they give a kind of voice to the voiceless.

Sophocles, Oedipus at Colonus, 1280-4

Wikipedia EN

Xerxes I (c. 518 – August 465 BC), commonly known as Xerxes the Great, was the fourth King of Kings of the Achaemenid Empire, ruling from 486 to 465 BC. He was the son and successor of Darius the Great (r. 522 – 486 BC) and his mother was Atossa, a daughter of Cyrus the Great (r. 550 – 530 BC), the first Achaemenid king. Like his father, he ruled the empire at its territorial apex. He ruled from 486 BC until his assassination in 465 BC at the hands of Artabanus, the commander of the royal bodyguard.

Wikipedia EL

Ο Ξέρξης Α΄ ήταν βασιλιάς (Σάχης) της Περσίας και Φαραώ της Αιγύπτου, ένας από τους κορυφαίους βασιλείς από την περσική δυναστεία των Αχαιμενιδών. Το όνομά του είναι παραφθορά του αρχαίου περσικού Χσαγιαρσά (Xšayāršā) και σημαίνει Κυρίαρχος Ηρώων. Βασίλεψε από το 486 π.Χ. έως το 465 π.Χ.

Ο Ξέρξης Β’ της Περσίας ήταν βασιλιάς της Περσίας από τη δυναστεία των Αχαιμενιδών, μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του βασιλιά της Περσίας Αρταξέρξη Α’ του Μακρόχειρα, κυβέρνησε μονάχα 45 μέρες και στη συνέχεια δολοφονήθηκε από τον αδελφό του Σογδιανό. Ήταν μια μυστηριώδης ιστορική προσωπικότητα από την οποία παίρνουμε πληροφορίες μόνο από τον Κτησία, η τελευταία επιγραφή σχετικά με το όνομα του βρέθηκε στα τέλη της βασιλείας του πατέρα του όπου εμφανίζεται ως διάδοχος του θρόνου. Στην ίδια επιγραφή εμφανίζονται άλλοι δυο διεκδικητές του θρόνου : ο αδελφός του Σογδιανός και ο μικρότερος αδελφός του Δαρείος Β’ ο Νόθος ο οποίος είχε παντρευτεί την ετεροθαλή αδελφή τους Παρυσάτιδα. Μετά τον θάνατο του πατέρα τους ο ίδιος έγινε κληρονόμος του στον θρόνο της Περσίας, ο Σογδιανός βασιλιάς του Ελάμ και ο Δαρείος Β’ έγινε σατράπης της Υρκανίας αλλά σύντομα αναγνωρίστηκε σατράπης στη Μηδία, τη Βαβυλώνα και στην Αίγυπτο. Ο Ξέρξης Β’ βασίλευσε βασίλευσε μονάχα 45 μέρες και στη συνέχεια δολοφονήθηκε από τον αδελφό του Σογδιανό αλλά και ο ίδιος δολοφονήθηκε την επόμενη χρονιά από τον μικρότερο αδελφό τους Δαρείο Β’ που παρέμεινε ο μόνος βασιλιάς έως τον θάνατο του το 404 π.χ.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
Xerxès, roi de Perse.
Étym. persan Khsarsyâ ou Khâshearsa « le belliqueux ».

Russian (Dvoretsky)

Ξέρξης: ου, ион. εω ὁ (дор. dat. Ξέρξᾳ, ион. acc. Ξέρξεα) Ксеркс (сын Дария I и Атоссы, царь Персии с 485 г. по 465 г. до н. э.) Aesch., Her. etc.

Translations

af: Ahasveros; als: Xerxes I.; ar: خشايارشا الأول; arz: خشايارشا الاول; ast: Xerxes I de Persia; azb: خشایارشا; az: I Kserks; be: Ксеркс I; bg: Ксеркс I; br: Kserses Iañ; bs: Kserks I od Perzije; ca: Xerxes I de Pèrsia; cs: Xerxés I.; cy: Xerxes I, brenin Persia; da: Xerxes 1. af Persien; de: Xerxes I.; el: Ξέρξης Α΄ της Περσίας; en: Xerxes I; eo: Kserkso la 1-a; es: Jerjes I; et: Xerxes I; eu: Xerxes I.a; fa: خشایارشا; fi: Kserkses I; fr: Xerxès Ier; gl: Xerxes I; he: חשיארש הראשון; hi: क्षयार्षा; hr: Kserkso I.; hu: I. Khsajársá perzsa király; hy: Քսերքսես I; id: Ahasyweros I dari Persia; it: Serse I di Persia; ja: クセルクセス1世; ka: ქსერქსე I; kk: Ксеркс; ko: 크세르크세스 1세; ku: Xeşeyerşa I; ky: Ксеркс; la: Xerxes I; lb: Xerxes I.; lt: Kserksas I; lv: Kserkss I; mg: Kserksesy I; mr: झेरेक्सिस पहिला; ms: Xerxes I dari Parsi; nl: Xerxes I; nn: Xerxes I av Persia; no: Xerxes I av Persia; oc: Xerxes Ier; pl: Kserkses I; pnb: خشیارشا اول; ps: خشايارشا; pt: Xerxes I; ro: Xerxes I; ru: Ксеркс I; sco: Xerxes I; sh: Kserks I; simple: Xerxes; sk: Xerxes I.; sl: Kserks I.; sr: Ксеркс I; sv: Xerxes I; ta: முதலாம் செர்கஸ்; th: เซิร์กซีสที่ 1; tl: Xerxes I ng Persia; tr: I. Serhas; uk: Ксеркс I; ur: خشیارشا اول; uz: Kserks I; vi: Xerxes I; war: Xerxes I han Persia; wuu: 薛西斯一世; yo: Xerxes 1k Pẹ́rsíà; zh: 薛西斯一世

Greco-Persian Names

APers. Xšayāršan : adam Xšayāršā xšāyaθiya vazarka… Dārayavahauš xšāyaθiyahyā puθra Hāxāmanišiya, I (am) Xerxes the great king,… the son of Darius the king, the Achaemenidan (Xerx.Pers. a. 6-11). APers. xšaya (comp.), king, ruler, Av. xšaya, Skt. kṣaya + APers. aršan (comp.), man, YAv. aršan, Skt. r̥ṣabha, Gr. ἄρσην; cf. Tolman, Lex. and Texts, 84.