ὄμνυμι: Difference between revisions

|Definition=Pi.P.4.166, etc.; imper.<br><span class="bld">A</span> ὄμνῠθι Il.23.585, ὄμνῡ S.Tr.1185, E.Med.746, cf. Orac. ap. Hdt.6.86. γ; 3sg. ὀμνύτω IG12.134.5; 3pl. [[ὀμνύντων]]. Foed. ap. Th.5.47, IG12.87.24 : impf. ὤμνυν Ar.Av.520, Ec. 823, D.17.10, etc. : also (from pres. ὀμνύω) 3sg. imper. ὀμνῠέτω Il. 19.175; part. ὀμνύουσα Hyp.Ath.2 : impf. ὤμνῠον Il.14.278, Foed. ap.Th.5.19,24, IG22.236.14, etc. (for pres. ind. the Trag. and Ar. use only [[ὄμνυμι]], Hdt. and Att. Prose writers also [[ὀμνύω]], which also occurs in Com., Pherecr.143.9, Amphis 42, Diph.101, Antiph.241.1, Alex.160; in Hdt.1.153 [[ὀμνύντες]] is restored for the dub. form [[ὀμοῦντες]]) : fut. [[ὀμοῦμαι]], [[εῖ]], [[εῖται]], Il.1.233,9.274, Hes.Op.194, Ar.Nu. 246, Lys.193, X.HG1.3.11, etc.; Dor. 1pl. ὀμιώμεθα Ar.Lys.183; later fut. ὀμόσω AP12.201 (Strat.), Plu.Cic.23, etc. : aor. ὤμοσα Od. 4.253, etc.; Ep. ὤμοσσα Il.20.313; Ep. also without augm. [[ὄμοσα]], -οσσα, 19.113,10.328 : pf. ὀμώμοκα E.Hipp.612, Ar.Ra.1471, etc. : plpf. ὠμωμόκειν X.HG5.1.35, D.9.16, 19.318 :—Med., Paus.10.26.3, aor. part. ὀμοσάμενος SIG531.28 (Dyme, iii B. C.), IG5(2).357.11 (Stymphalus), also in compds. [[ἀντόμνυμι]], [[ἀπόμνυμι]], [[διόμνυμι]], [[ὑπόμνυμι]] :—Pass., fut. ὀμοσθήσομαι And.3.34 : aor. ὠμόσθην X.HG7.4.10, (ὑπ-) Hyp.Fr.202; but ὠμόθην Is.2.40, (ὑπ-) D.48.25 : pf. 3sg. ὀμώμοται A.Ag.1284, ὀμώμοσται E.Rh.816, Arist.Rh.1377a11; 3pl. [[ὀμώμονται]] Lexap.And. 1.98; part. ὀμωμοσμένος D.7.10, 22.4, Arist.Rh.1377b7 ([[ὠμοσμένος]] [[varia lectio|v.l.]] in App.Pun.83, etc.) :—[[swear]], c. acc. cogn., ὀμνυέτω δέ τοι ὅρκον Il.19.175, al.; ὅτις κ' ἐπίορκον ὀμόσσῃ 3.279; ἑκὼν ἐπίορκον ὀμόσσας Hes.Op.282 : c. dat. pers., νῦν μοι ὄμοσσον . . ὅρκον Il.19.108, al.; πρός τινα Od.14.331, 19.288 :—Pass., ὀμώμοται γὰρ ὅοκος ἐκ θεῶν A.Ag. 1284; ὅρκων ὀμωμος μένων D.7.10; εἰ ὀμώμοσται οὗτος [ὁ ὅρκος] Arist. Rh.1377a11, cf. b7.<br><span class="bld">II</span> [[swear to]] a thing, [[affirm by oath]] or [[confirm by oath]],<br><span class="bld">1</span> folld. by acc., ταῦτα δ' ἐγὼν ἐθέλω ὀμόσαι Il.19.187, cf. S.OC1145, X.Ages.1.11; ὄμνυμι τὰς σπονδάς Foed. ap. Th.5.47; τὴν εἰρήνην D.18.32, cf. 9.16; θεῶν πίστεις τινί Th.5.30, etc.<br><span class="bld">2</span> folld. by fut. inf., [[swear that one will]] . ., Il.21.373, etc., cf. S.Ph.623,941 (pres. inf., D.21.188 codd.) : freq. with [[ἦ μέν]], Att. [[ἦ μήν]], preceding the inf., καί μοι ὄμοσσον ἦ μέν μοι . . ἀρήξειν Il.1.76, cf. 10.321, Lys.31.1, X.HG 5.3.26, etc. : also by aor. inf. and [[ἄν]], Id.An.7.7.40 : by pres. inf., [[swear that one does]] . ., S.Ph.357 : by pf. inf., [[swear that one has]] . ., D.21.119; ὤμνυς μὴ γεγονέναι Magn.6 : by aor. inf., [[swear that one did]] . ., ὀμνύουσι μὴ 'κπιεῖν ἀλλ' ἢ μίαν Pherecr.143.9, cf. Hdt.2.179 (aor. inf. is perhaps used, without [[ἄν]], in fut. sense, D.23.170 ([[si vera lectio|s.v.l.]])) : sometimes a clause follows in the ind., ὀμνύω... ἦ μὴν ἐγὼ ἐθυόμην X.An. 6.1.31; ὄμνυμί σοι... οὐκ ἤθελον . . Theoc.Adon.22.<br><span class="bld">3</span> abs., [[εἶπον ὀμόσας ἄν]] I would have [[given my word of honour]], Pl.Smp. 215d.<br><span class="bld">III</span> with acc. of the person or thing sworn by, [[swear by]], νῦν μοι ὄμοσσον ἀάατον Στυγὸς ὕδωρ Il.14.271; γαιήοχον ἐννοσίγαιον ὄμνυθι 23.585, cf. 15.40, Hdt.5.7, A.Th.529, S.Tr.1185, etc.; ὀμωμοκὼς τοὺς θεούς D.18.217; [[ὄμνυμι]] θεοὺς καὶ θεάς folld. by inf., X.An.6.6.17, cf. 6.1.31 : rarely c. dat., τῷ γὰρ ὄμνυτ'; ἢ σιδαρέοισι; Ar.Nu.248 : in Prose also with Preps., ὀ. καθ' ἱερῶν τελείων Lex ap.And.1.97, Th.5.47; κατ' ἐξωλείας D.21.119; κατὰ τῆς Πολιάδος Luc.Symp.32; εἰς τὸν Οὐιτέλλιον Plu.Oth.18; ἐπὶ τῶν ἱερῶν Plb.38.20.5; ἐν Κυρίῳ LXXJd.21.7; ἐν τῷ ναῷ Ev.Matt.23.16 :—Pass., ὀμώμοσται [[Ζεύς]] = [[Zeus]] [[has been sworn by]], [[adjure]]d, E.Rh.816, cf. Ar.Nu. 1241.

|lsmtext='''ὄμνῡμι:''' και [[ὀμνύω]]· προστ. [[ὄμνυθι]] και [[ὄμνυ]]· γʹ πληθ. <i>ὀμνύντων</i>, γʹ ενικ. (από ενεστ. [[ὀμνύω]]) <i>ὀμνυέτω</i>· παρατ. [[ὤμνυν]], μέλ. [[ὀμοῦμαι]], <i>-εῖ</i>, <i>-εῖται</i>, μεταγεν. [[ὀμόσω]]· αόρ. αʹ [[ὤμοσα]], Επικ. [[ὤμοσσα]], <i>ὄμοσα</i>, <i>-οσσα</i>· παρακ. [[ὀμώμοκα]], υπερσ. <i>ὀμωμόκειν</i> — Παθ., μέλ. [[ὀμοσθήσομαι]], αόρ. αʹ <i>ὠμόσθην</i>, γʹ ενικ. παρακ. <i>ὀμώμοται</i> ή <i>ὀμώμοσται</i>, μτχ. <i>ὀμωμοσμένος</i>·<br /><b class="num">I.</b> ορκίζομαι, σε Όμηρ.· με σύστ. αιτ., ὀμνυέτω δέ [[τοι]] ὅρκον, σε Ομήρ. Ιλ.· [[ὅτις]] κ' ἐπίορκον ὀμόσσῃ, [[οποιοσδήποτε]] κι αν ψευδορκήσει, στο ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> ορκίζομαι για [[κάτι]], [[επιβεβαιώνω]] ή [[επικυρώνω]] με όρκο, ενόρκως, [[ταῦτα]] δ' ἐγὼν [[ἐθέλω]] [[ὀμόσαι]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὄμν. τὴν εἰρήνην</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> ακολουθ. από απαρ. μέλ., ορκίζομαι ότι θα..., σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· [[συχνά]] με το <i>ἦ μὲν</i> ή (στην Αττ.) το ἦ [[μήν]], να προηγείται του απαρ., [[καί]] μοι ὄμοσσον ἦ [[μέν]] μοι ἀρήξειν, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, με απαρ. αορ. και <i>ἄν</i>, σε Ξεν.· ακολουθ. από απαρ. ενεστ., ορκίζομαι ότι κάνω [[κάτι]], σε Σοφ.· με απαρ. παρακ. ορκίζομαι ότι δεν, σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> απόλ., [[εἰπεῖν]] ὀμόσας, [[προβάλλω]] ισχυρισμό παίρνοντας όρκο, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> με αιτ. προσ. ή πράγμ. στο οποίο [[κάποιος]] ορκίζεται, ορκίζομαι σε, [[ὀμόσαι]] Στυγὸς [[ὕδωρ]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὀμωμοκὼς τοὺς θεούς</i>, σε Δημ.· [[σπανίως]] με δοτ., <i>τῷ δ' ἄρ' ὄμνυτ'</i>, σε Αριστοφ. — Παθ., ὀμώμοσται [[Ζεύς]], έχει γίνει όρκος στο όνομα του [[Δία]], έχει επικληθεί σαν [[μάρτυρας]] ο Δίας, σε Ευρ.

|elrutext='''ὄμνῡμι:''' и [[ὀμνύω]] (fut. [[ὀμοῦμαι]] - поздн. [[ὀμόσω]] и ὀμόσομαι; impf. ὤμνῡν и ὤμνῠον; aor. [[ὤμοσα]] - эп. ὄμοσ(σ)α, pf. [[ὀμώμοκα]], ppf. [[ὠμωμόκειν]] и ὀμωμόκειν; pass.: aor. ὠμό(σ)[[θην]], fut. [[ὀμοσθήσομαι]], pf. ὀμώμο(σ)μαι; эп. 2 л. sing. imper. praes. ὄμνῠθι)<br /><b class="num">1)</b> (тж. ὀ. ὅρκον Hom., Thuc. etc.) приносить клятву, клясться: ὀ. τινά (τι) Eur. etc., [[κατά]] τινος Dem. etc., τινί, εἴς τι и ἔν τινι NT клясться кем(чем)-л.; ὄμνυμι (ὅρκον) τινί или πρός τινα Hom. давать клятву кому-л.; [[Ζεὺς]] ὀμώμοσται Eur. именем Зевса принесена клятва; ὀμώμοται [[ὅρκος]] ἐκ [[θεῶν]] Aesch. (самими) богами дана клятва; [[ἐπίορκον]] ὄμνυμι Hom. давать ложную клятву;<br /><b class="num">2)</b> клятвенно обещать, заверять клятвой, клятвенно обязаться соблюдать (σπονδάς Thuc.; εἰρήνην Dem.): εῖπον ὀμόσας ἄν Plat. я готов клятвенно заявить.

|etymtx=-μαι<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">to swear, to affirm with an oath, to take a vow</b>(Il.);<br />Other forms: also <b class="b3">-ύω</b>, <b class="b3">-ύομαι</b>, aor. <b class="b3">ὀμό-σ(σ)αι</b>, <b class="b3">-σ(σ)ασθαι</b>, fut. [[ὀμοῦμαι]] (Il.), perf. <b class="b3">ὀμώμο-κα</b>, -(<b class="b3">σ)μαι</b>, aor. pass. <b class="b3">ὀμο(σ)θῆναι</b> (Att.).<br />Compounds: Very often with prefix, e.g. <b class="b3">ἀπ-</b>, <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">ἐπ-</b>, <b class="b3">συν-</b>, <b class="b3">ὑπ-</b>.<br />Derivatives: [[ἀνώμοτος]] [[not put under oath]] and [[not confirmed by oath]] with adv. <b class="b3">-τί</b>, further <b class="b3">συνωμό-της</b> m. [[comrade in oath]] with <b class="b3">-σία</b> a.o. (IA.); <b class="b3">ὁρκωμό-της</b>, s. [[ὅρκος]].<br />Origin: IE [Indo-European] [778] <b class="b2">*h₃emh₃-</b> [[insist]], [[urge]]<br />Etymology: With <b class="b3">ὀμό-σαι</b> agrees in formation <b class="b3">ἀρό-σαι</b> [[plough]]; thus the disyllabic <b class="b3">ὀλέ-σαι στορέ-σαι</b> a.o. with different vowel; on <b class="b3">ὀμο-</b> rests the future <b class="b3">ὀμό[σ]-ομαι</b>, to which analogically [[ὀμεῖται]] was created for <b class="b3">*ὀμοῦται</b> (Schwyzer 784 n. 3; diff. Sánchez Ruipérez Emer. 18, 406 f.; see also Wackernagel Unt. 3f. and Chantraine Gramm. hom. 1, 62 a. 451). The present [[ὄμνυμι]] like [[ὄλλυμι]] etc. (Schwyzer 363); the perfect is clearly innovated. The further history of the word remains unclear, as there is no convincing etymology. -- Since Aufrecht RhM 40, 160 one connects generally [[ὄμνυμι]], [[ὀμόσαι]] with the Skt. disyllabic athem. root-present <b class="b2">ámī-ti</b> about [[press]], [[urge]] (after Neisser BB 30, 299ff., Renou JournAs. 1939, 183 f., Benveniste Revue de l'hist. des relig. 134, 81 ff. a.o. however [[seize with force]]), beside which sometimes [[assure urgently]] (also [[swear]]?) v. t. This interpretation is now generally accepted. S. Hiersche REGr. 71, 35 ff. and Hoffman, KZ 83(1969)193f. Cf. [[ὀμοίϊος]], [[ὀμοκλή]]; s. also on [[ὅρκος]].

|sngr='''原文音譯'''：ÑmnÚw 翁匿哦<br />'''詞類次數'''：動詞（27）<br />'''原文字根'''：起誓 相當於： （[[שָׁבַע]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：起誓*，起（誓），誓，承諾，宣誓，立誓證實<br />'''同源字'''：1） （[[ἐνορκίζω]]）宣誓 2） （[[ἐξορκίζω]]）要求發誓 3） （[[ἐξορκιστής]]）受誓言約束者 4） （[[ἐπιορκέω]]）犯偽誓罪 5） （[[ἐπίορκος]]）起（誓） 6） （[[ὄμνυμι]] / [[ὀμνύω]]）起誓 7） （[[ἐνορκίζω]] / [[ὁρκίζω]]）宣誓 8） （[[ὅρκος]]）確定 9） （[[ὁρκωμοσία]]）鄭重起誓 10） （[[συνωμοσία]]）同心起誓<br />'''出現次數'''：總共（27）；太（13）；可（2）；路（1）；徒（2）；來（7）；雅（1）；啓（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 起誓（13） 太5:34； 太5:36； 太23:20； 太23:21； 太23:22； 可6:23； 可14:71； 來3:18； 來6:13； 來6:13； 來6:16； 雅5:12； 啓10:6；<br />2） 起誓的（7） 太23:16； 太23:16； 太23:18； 太23:18； 太23:20； 太23:21； 太23:22；<br />3） 我⋯起誓說（2） 來3:11； 來4:3；<br />4） 他⋯所起的（1） 路1:73；<br />5） 起了誓（1） 來7:21；<br />6） 曾起誓（1） 徒2:30；<br />7） 起誓的說（1） 太26:74；<br />8） 承諾（1） 徒7:17