View source for νηδύς

{{LSJ1
|Full diacritics=νηδύς
|Medium diacritics=νηδύς
|Low diacritics=νηδύς
|Capitals=ΝΗΔΥΣ
|Transliteration A=nēdýs
|Transliteration B=nēdys
|Transliteration C=nidys
|Beta Code=nhdu/s
|Definition=ύος, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">any of the cavities</b> in the body, <span class="bibl">Hp.<span class="title">de Arte</span>10</span>: hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> [[stomach]], <span class="bibl">Od.9.296</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>487</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1263</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[belly]], [[paunch]], <span class="bibl">Il.13.290</span>, <span class="bibl">Hdt.2.47</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[bowels]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>757</span>, Hp. Aër.19, etc.; ἐξελεῖν τὴν νηδύν <span class="bibl">Hdt.2.87</span>; as the seat of thirst, τέγξας ἄδιψον νηδύν <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>574</span>; ἄρδῃ τε νηδύν <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>207</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[womb]], <span class="bibl">Il.24.496</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>460</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>665</span>, etc.; also of Zeus when in travail of Athena, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>890</span>,<span class="bibl">899</span>; of Dionysus, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>527</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> metaph., ν. νάρθηκος <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>272</span>; λέβητος <span class="bibl">Orph.<span class="title">L.</span>276</span>.—Acc. <b class="b3">νηδύα</b> for <b class="b3">νηδύν</b> in <span class="bibl">Q.S.1.616</span>; dat. pl. νηδύσι <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>467</span>. [ῠ in trisyll. cases, also νηδῠς A.<span class="title">Ch.</span>l.c., <span class="bibl">Call.<span class="title">Dian.</span>160</span>, νηδῠν <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>356</span>, <span class="bibl"><span class="title">Cyc.</span> 574</span>: but νηδῡν <span class="title">AP</span>9.519 (Alc.), <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>416</span>, Orph. l.c.]</span>
}}
{{ls
|lstext='''νηδύς''': -ύος, ἡ, ἐν χρήσει ὡς τὸ [[κοιλία]], ἐπὶ παντὸς μεγάλου κοιλώματος ἐν τῷ σώματι τοῦ ἀνθρώπου, (Ἱππ. 6. 17 κἑξ.) [[ἑπομένως]], 1) ὁ [[στόμαχος]], Ὀδ. Ι. 296, Ἡσ. Θ. 487, Αἰσχύλ., κτλ. 2) ἡ [[κοιλία]], τὸ [[ὑπογάστριον]], Λατ. abdomen Ἰλ. Ν. 290, Ἡρόδ. 2. 47· τὰ [[ἐντόσθια]], Ἱππ. π. Ἀέρ. 292, κτλ.· ἐξελεῖν τὴν νηδὺν Ἡρόδ. 2. 87. 3) ἡ [[μήτρα]], Ἰλ. Ω. 496, Ἡσ. Θεογ. 460, Αἰσχύλ. Εὐμ. 665, κτλ.· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ Διὸς κατὰ τὴν γέννησιν τῆς Ἀθηνᾶς, Ἡσ. Θ. 890, 899· ἢ τοῦ Διονύσου, Εὐρ. Βάκχ. 526. 4) μεταφ., ἄρδῃ τε νηδύν, ὃ ἐστι νὰ δροσίζῃ τὴν κοιλίαν του, Εὐρ. Ἱκέτ. 207· ν. νάρθηκος Νικ. Ἀλ. 272· λέβητος Ὀρφ. Λιθ. 274· - Αἰτ. νηδύα ἀντὶ νηδὺν παρὰ Κοΐντ. Σμ. 1. 616· δοτ. πληρ. νηδύσι Νικ. Θ. 467· πρβλ. [[νήδυια]]. (Πρβλ. Σανσκρ. nâdî, πᾶν σωληνοειδὲς [[ὄργανον]] τοῦ σώματος.) [ῠ ἀείποτε ἐν ταῖς τρισυλλάβοις πτώσεσι· ῡ τὸ πλεῖστον ἐν ταῖς δισυλλάβοις, Ἰακωψ. Α. ΙΙ. σελ. 584. 672, 692, Spitzn. Vers. Her. σ. 68, ἀλλ’ [[ἐνίοτε]] καὶ [[ἐνταῦθα]] βραχύ, [[οἷον]] νηδύν, Εὐρ. Ἀνδρ. 356, Κύκλ. 574.]
}}
{{bailly
|btext=ύος (ἡ) :<br />toute partie du corps en retrait :<br /><b>1</b> estomac;<br /><b>2</b> ventre <i>ou</i> bas-ventre (<i>cf. lat.</i> abdomen) ; <i>particul.</i> bas du ventre ; ventre d’une femme.<br />'''Étymologie:''' νη-, [[δύω]].
}}
{{Autenrieth
|auten=ύος: [[belly]], [[stomach]]; ‘[[womb]],’ Il. 24.496.
}}
{{grml
|mltxt=[[νηδύς]], ἡ (Α)<br /><b>1.</b> [[στομάχι]] («τὰ τῆς ταλαίης νηδύος θρεπτήρια», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κοιλιά]], [[υπογάστριο]]<br /><b>3.</b> [[σπλάγχνα]], [[εντόσθια]]<br /><b>4.</b> η [[μήτρα]]<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> [[κοιλότητα]] αντικειμένου (α. «νηδὺς νάρθηκος», <b>Νίκ.</b><br />β. «νηδὺς λέβητος», <b>Ορφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Λ. άγνωστης ετυμολ. Η [[αναγωγή]] της λ. σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>ned</i>- «[[συμπλέκω]]» και η [[σύνδεση]] της με ΙΕ λ., όπως γοτθ. <i>nati</i> «[[δίχτυ]]» ή λατ. <i>nodus</i> «[[πλοκή]]», [[είναι]] υποθετική. Επίσης η [[άποψη]] ότι η λ. συνδέεται με λατ. <i>abdomen</i> «[[υπογάστριο]]» και προέρχεται από αμάρτυρο επίρρ. <i>n</i><i>ē</i>- «[[κάτω]]» <span style="color: red;">+</span> <i>δυ</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>δύομαι</i>, [[δύσις]]) δεν φαίνεται πολύ πιθανή].
}}
{{lsm
|lsmtext='''νηδύς:''' [ῡ], -ύος[ῠ], ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[στομάχι]], σε Ομήρ. Οδ., Ησίοδ., Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[κοιλιά]], [[γαστέρα]], [[υπογάστριο]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· [[μήτρα]], σε Ομήρ. Ιλ.· μεταφ., λέγεται για τη γη, [[gremium]] telluris, σε Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''νηδύς:''' ύος ἡ (в двусложных формах почти всегда ῡ, в трехсложных - всегда ῠ)<br /><b class="num">1)</b> желудок Hom., Hes., Aesch.;<br /><b class="num">2)</b> брюхо, живот Hom., Her.;<br /><b class="num">3)</b> внутренности, кишки Her.;<br /><b class="num">4)</b> материнское чрево Hom., Hes., Aesch.;<br /><b class="num">5)</b> перен. чрево, полость, недра (sc. γαίας Eur.).
}}
{{etym
|etymtx=-ύος<br />Grammatical information: f.<br />Other forms: <b class="b2">abdominal cavity, abdomen</b> (Il.).<br />Dialectal forms: <b class="b3">-ύς</b>, second. <b class="b3">-ύς</b>; Schwyzer 463f.<br />Derivatives: With <b class="b3">ιο-</b>suffix <b class="b3">νήδυια</b> n. pl. [[intestines]] (P 524, A. R., Nic.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Unexplained. Quite improbable hypotheses by Windisch IF 3, 84, Fick KZ 43, 149, Grošelj Razprave 2, 47 (to Germ., e.g. OWNo. [[nōt]] f. <b class="b2">big net</b>, Goth. [[nati]] n. [[Netz]], Lat. [[nōdus]], IE <b class="b2">*ned-</b> 'turn together, tie together'); by Brugmann IF 11, 271ff. (to Lat. [[abdōmen]]). [The similarity with Etrusc. [[netsvis]] (Hammarström Glotta 11, 212 f., Schwyzer 62) is not really remarkable.] -- WP. 1, 777 a. 2, 328, W.-Hofmann s. [[nassa]] a. [[abdōmen]]. Ragot (RPh LXXIV(2000) 276) reminds of the remark by Meillet, Études sur l'étym. et le vocab. 2 (1905) 408f on OCS <b class="b2">nědra</b> [[κόλπος]] which could be from <b class="b2">*ned-</b>.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">1.</b> the [[stomach]], Od., Hes., Aesch., etc.<br /><b class="num">2.</b> the [[belly]], [[paunch]], Il., Hdt.; the [[womb]], Il.: metaph., of [[earth]], [[gremium]] telluris, Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''νηδύς''': -ύος<br />{nēdús}<br />'''Forms''': (-ύ̄ς, sekund. -ύς; Schwyzer 463f.),<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Bauch(höhle), Unterleib’ (ep. ion. poet. seit Il.).<br />'''Derivative''': Davon mit ιο-Suffix [[νήδυια]] n. pl. [[Eingeweide]] (''P'' 524, A. R., Nik.).<br />'''Etymology''' : Unerklärt. Ganz unwahrscheinliche Hypothesen von Windisch IF 3, 84, Fick KZ 43, 149, Grošelj Razprave 2, 47 (zu germ., z.B. awno. ''nōt'' f. [[großes Netz]], got. ''nati'' n. ’''Netz''’, lat. ''nōdus'', idg. ''ned''-’zusammendrehen, knüpfen’); von Brugmann IF 11, 271ff. (zu lat. ''abdōmen''). Auffällig ist die Ähnlichkeit mit etrusk. ''netsvis'' (Hammarström Glotta 11, 212 f., Schwyzer 62). — WP. 1, 777 u. 2, 328, W.-Hofmann s. ''nassa'' u. ''abdōmen''.<br />'''Page''' 2,314
}}