View source for βασανίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=βᾰσᾰνίζω
|Medium diacritics=βασανίζω
|Low diacritics=βασανίζω
|Capitals=ΒΑΣΑΝΙΖΩ
|Transliteration A=basanízō
|Transliteration B=basanizō
|Transliteration C=vasanizo
|Beta Code=basani/zw
|Definition=Att. fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> -ῐῶ <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span> 802</span>, <span class="bibl">1121</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ec.</span>748</span>: aor. <b class="b3">ἐβασάνισα</b>, subj. <b class="b3">βασανίσω</b> v.l. in <span class="bibl">Id.<span class="title">Ra.</span>618</span> cod. R:—Pass., aor. <b class="b3">ἐβασανίσθην</b>: pf. <b class="b3">βεβασάνισμαι</b>:—<b class="b2">rub upon the touch-stone</b> (βάσανος), χρυσόν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>486d</span>: hence, <b class="b2">put to the test, prove</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>747a3</span> (Pass.), etc.; [[investigate scientifically]], Hp.Aër.3; of the instances used in inductive inference, <b class="b3">ἀπὸ τῶν πανταχόθεν βεβασανισμένων [μεταβαίνομεν</b>] <span class="bibl">Phld.<span class="title">Sign.</span>29</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of persons, <b class="b2">examine closely, cross-question</b>, <span class="bibl">Hdt.1.116</span>, <span class="bibl">2.151</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>110</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ra.</span>802</span>, etc.; <b class="b3">βεβασανισμένος εἰς δικαιοσύνην</b> [[having]] his love of justice <b class="b2">put to the test</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>361c</span>, cf. <span class="bibl">413e</span>, <span class="bibl"><span class="title">Smp.</span>184a</span>; <b class="b3">ὑπὸ δακρύων βασανίζεσθαι</b>, i.e. [[to be convicted]] of being painted by tears (washing off the cosmetic), <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>10.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">question by applying torture, torture, rack</b> (v. <b class="b3">βάσανος</b>III), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>616</span>,<span class="bibl">618</span>; [δούλους] πάντας παραδίδωμι βασανίσαι <span class="bibl">Antipho 2.4.8</span>, cf. <span class="bibl">5.36</span>:—Pass., <b class="b2">to be put to the torture</b>, <span class="bibl">Th.7.86</span>, <span class="bibl">Lys.4.14</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.Al.</span>1443b31</span>; αἰωνίοις ἀμοιβαῖς βασανισθησόμενοι πρὸς τῶν θεῶν Phld.<span class="title">D.</span>1.19; [[to be tortured]] by disease (censured by <span class="bibl">Luc.<span class="title">Sol.</span>6</span>), <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>8.6</span>; <b class="b3">ὑπὸ τῶν κυμάτων</b> ib.<span class="bibl">14.24</span>; of animals, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span> 1.38</span>: metaph. of the earth, ib.<span class="bibl">6.10</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph. of style, [[strain]], Longin.10.6; βεβασανισμένος [[forced]], [[unnatural]], <span class="bibl">D.H.<span class="title">Th.</span>55</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0436.png Seite 436]] eigtl. am Probierstein reiben u. die Aechtheit erproben, χρυσόν Plat. Gorg. 486 d; ἐν πυρὶ χρυσόν Rep. III, 413 e; gew. verhören, ausforschen, Her. 2, 151. 7, 146, öfter bei Plat. τινά u. τι; vgl. Xen. Cyr. 3, 3, 16; bes. mit Anwendung der Folter die Wahrheit erforschen, foltern, vgl. Ar. Ran. 615 ff.; B. A. 226; oft bei den Rednern, z. B. Antipho 1, 8. 11 Lys. 4, 14 ff.; Thuc. 8, 92 u. Folgde. Bei Sp. auch allgemeiner, martern, z. B. ὑπὸ κυμάτων N. T.; ὑπὸ νόσου, was Thom. Mag. tadelt. Absol. von Krankheiten. – Auch vom Styl, bes. βεβασανισμένον, geschraubt, Dion. Hal. iud. de Thuc. 41.
}}
{{ls
|lstext='''βᾰσᾰνίζω''': μέλλ.. Ἀττ. -ῐῶ, Ἀριστοφ. Βατρ. 802,1121, Ἐκκλ. 748· ἀόρ. ἐβασάνισα,ὑποτακτ. βασανίσω Βατρ. 618(Ραβ. Χφ.). - Παθ., ἀόρ. ἐβασανίσθην · πρκμ. βεβασάνισμαι. Τρίβω ἐπὶ τῆς δοκιμαστικῆς λίθου ([[βάσανος]]) , βασ. χρυσὸν Πλάτ. Γοργ. 486D· [[ἐντεῦθεν]] ἐπὶ πραγμάτων, [[ὑποβάλλω]] εἰς ἐξέτασιν , [[δοκιμάζω]], [[ἐξελέγχω]], ὁ αὐτ. Πολ. 413, Συμπ. 184Α,κτλ.· ἐπιστημονικῶς ἐρευνῶ, Ἱππ. π. Ἀέρ. 281. ΙΙ.ἐπὶ προσώπων, [[ἐξετάζω]] μετ' ἀκριβείας, [[κάμνω]] ἐρωτήσεις ἐπανειλημμένας καὶ διαφόρους, Ἡρόδ. 1.116., 2.151, Ἀριστοφ. Ἀχ. 110,Βάτρ.802,κτλ. · βεβασανισμένος εἰς δικαιοσύνην, οὗ ἡ πρὸς δικαιοσύνην [[ἀγάπη]] ἐδοκιμάσθη, Πλάτ. Πολ.361C· ὑπὸ δακρύων βασανίζεσθαι, δηλ. ἀποδεικνύομαι ὅτι εἶμαι ἐψιμυθιωμένος(ὑπὸ τῶν δακρύων τῶν ἐκπλυνόντων τὸ [[ψιμύθιον]]), Ξεν. Οἰκ.10,8. 2) [[ἐξετάζω]] ἐφαρμόζων τὸ [[βασανιστήριον]] (ἴδε [[βάσανος]] ΙΙΙ) , Ἀριστοφ. Βατρ. 616,618·[δούλους] πάντας δίδωσι βασανίσαι Ἀντιφ.120.8. - Παθ., ὑποβάλλομαι εἰς βάσανον [[ὅπως]] εἴπω τὴν ἀλήθειαν, Θουκ. 7.86.,8.92, Ἀριστ. Ρητ. π. Ἀλ. 37.27· βασανίζομαι ὑπ' ἀσθενείας , ταλαιπωροῦμαι ,Εὐαγγ. κ. Ματθ. η', 6· ὑπὸ τῶν κυμάτων [[αὐτόθι]] ιδ', 24. 3) μεταφ.ἐπὶ ὕφους, βεβασανισμένος,η,ον, βεβιασμένος, παρὰ φύσιν, Διον.Ἁλ. περὶ Θουκ. Ἱστ. 55.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> βασανιῶ, <i>ao.</i> ἐβασάνισα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐβασανίσθην, <i>pf.</i> βεβασάνισμαι;<br /><b>I.</b> essayer avec la pierre de touche ; éprouver;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> <i>en parl. de pers.</i> mettre à l’épreuve;<br /><b>2</b> mettre à la question, torturer.<br />'''Étymologie:''' [[βάσανος]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>βᾰςᾰνίζω</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[test]] [[with]] a touchstone βασανισθέντι δὲ χρυσῷ [[τέλος]][ (Pae. 14.37)
}}
{{DGE
|dgtxt=(βᾰσᾰνίζω) <b class="num">I</b> c. compl. gener. de cosa<br /><b class="num">1</b> [[probar la veracidad]] de algo, del oro y metales (λίθος) ᾗ βασανίζουσιν τὸν χρυσόν Pl.<i>Grg</i>.486d, χρυσίον ἐν τῷ πυρὶ βασανίζομεν Isoc.1.25, cf. Thphr.<i>Lap</i>.4, 45, Poll.7.97, 102, en v. pas. βασανισθέντι δὲ χρυσῷ τέλος Pi.<i>Fr</i>.52o.37.<br /><b class="num">2</b> fig. c. compl. de pers. [[poner a prueba]] βασανίζειν (νέους) πολὺ μᾶλλον ἢ χρυσὸν ἐν πυρί Pl.<i>R</i>.413e, en v. pas. βεβασανισμένος εἰς δικαιοσύνην Pl.<i>R</i>.361c<br /><b class="num">•</b>[[desvelar]], [[poner al descubierto]] χρόνος ... δοκεῖ τὰ πολλὰ καλῶς βασανίζειν Pl.<i>Smp</i>.184a, en v. pas. (ἄνθρωποι) ὑπὸ δακρύων βασανίζονταί X.<i>Oec</i>.10.8<br /><b class="num">•</b>de palabras, datos, etc. [[someter a prueba]], [[verificar]] ἕκαστα τῶν προειρημένων σκοπεῖν καὶ βασανίζειν Hp.<i>Aër</i>.3, αὐτὸ τὸ πρᾶγμα Pl.<i>Euthd</i>.307b, τὴν ... οἰκονομίαν τῶν γεγονότων Plb.1.4.3, τὴν ἐπίσκεψιν Hld.4.7.4, τὰ λελεγμένα Longus 4.20.2, en v. pas. βασανίζεται ... τό γε (σπέρμα) ἀνδρῶν, εἰ ἄγονον, ἐν τῷ ὕδατι Arist.<i>GA</i> 747<sup>a</sup>3, οἶνος ... ἐφέτειος ἡδὺς βεβασανισμένος <i>IG</i> 12.<i>Suppl</i>.644.21 (Calcis III/II a.C.), de los hechos probados en una inferencia inductiva ἐπὶ τἀφανῆ μεταβαίνο[μεν] ... ἀπὸ τῶν πανταχόθεν βεβασανισμένων Phld.<i>Sign</i>.29.2, cf. Gal.17(2).62.<br /><b class="num">II</b> c. compl. gener. de pers.<br /><b class="num">1</b> como procedimiento judic. [[someter a la prueba del tormento]], [[interrogar con tortura]] para arrancar una confesión, gener. a esclavos, op. μαρτυρέω: πάντας (δούλους) παραδίδωμι βασανίσαι Antipho 2.4.8, cf. Ar.<i>Ach</i>.110, <i>Ra</i>.616, Is.8.12, D.29.11, en v. pas. οἱ μάρτυρες <ἢ> οἱ βασανισθέντες Anaximen.<i>Rh</i>.1443<sup>b</sup>32, ὡς ἐν τῷ Ἀρε[ίῳ] π[άγῳ] ... β[ασανι] σθησόμενοι Phld.<i>D</i>.1.19.18, cf. Isoc.17.13, Lys.4.14, fig. de Eros βασανίζει τὸν δικαστήν Ach.Tat.1.11.3<br /><b class="num">•</b>en cont. no judic., de prisioneros, servidores, etc. ἵνα τὸν βουκόλον μοῦνον λαβὼν βασανίσῃ Hdt.1.116, ἐδίδου βασανίζειν αὑτόν, εἰ ψεύδεται Longus 4.20.2, Ἀναξίλαν ... ἐβασάνιζεν ὡς κατάσκοπον Plu.2.848a, cf. I.<i>AI</i> 2.105, en v. pas. (οἱ κατάσκοποι) βασανισθέντες ὑπὸ τῶν στρατηγῶν Hdt.7.146, ἀνακληθέντες καὶ βασανισθέντες ... ἐφάνημεν [κ] αθαροί <i>BGU</i> 1847.16 (I a.C.), cf. Th.7.86, Ach.Tat.2.25.3, <i>POxy</i>.903.10 (IV d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[torturar]], [[dar tormento]] como medio de coacción más gener. τὸν τέταρτον ὡσαύτως ἐβασάνιζον αἰκιζόμενοι LXX 2<i>Ma</i>.7.13, en v. pas. βεβασανισμένος ὑπὲρ τῶν δικαίων Plu.2.1126e<br /><b class="num">•</b>ἡ Βασανιζομένη [[La torturada]], [[La sometida a tormento]] tít. de una comedia de Filípides, Philippid.11, <i>AB</i> 92.22<br /><b class="num">•</b>[[torturar]], [[causar sufrimiento]] de otros tipos de violencia física οἱ [[γοῦν]] ἰατροὶ ... πάντῃ βασανίζοντες κακῶς τοὺς ἀρρωστοῦντας (aunque cf. I 2 <i>someter a examen</i>) Heraclit.B 58, χεὶρ κυρίου ... ἐβασάνισεν αὐτούς la mano del señor los torturó</i> llenándolos de llagas, LXX 1<i>Re</i>.5.3, ἑλκοῦσιν [[ἐνίοτε]] τὴν σάρκα καὶ βασανίζουσιν (βρέφη) Plu.2.529c, frec. en v. pas. διὰ πλήθους κνωδάλων ἐβασανίσθησαν LXX <i>Sap</i>.16.1, cf. 4, παῖς ... παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος <i>Eu.Matt</i>.8.6, cf. I.<i>AI</i> 9.101, Aesop.47.1, Luc.<i>Sol</i>.6, οὐχ ἡδὺ θηρίοις βεβασανισμένοις ... ἐπιτίθεσθαι Philostr.<i>VA</i> 1.38<br /><b class="num">•</b>[[torturar]], [[atormentar]] en sent. anímico μὴ βασανίσῃς σου τῇ ψυχῇ τὸ σῶμα Sext.<i>Sent</i>.411, χεῖρον με βασανίζεις ... ζῆν ἀναγκάζων Charito 4.3.9, ἔρις ... ἡ δυναμένη ὑμᾶς βασανίσαι Ign.<i>Eph</i>.8.1<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[torturarse]] del sabio estoico ἔλεγε ... ἀλγεῖν μὲν τὸν σοφόν, μὴ βασανίζεσθαι δέ Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.152.9; cf. adv. [[βεβασανισμένως]].<br /><b class="num">3</b> fig. c. suj. no de anim. [[torturar]], [[violentar]], [[forzar]] τὸ δὲ πλοῖον ... βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων <i>Eu.Matt</i>.14.24, ἐπὶ πλεῖον δ' ὁ ὀμφαλὸς βασανισθῇ <i>Placit</i>.5.18.5, ὡς ... (γῆ) μὴ βασανίζοντο ἄκουσα Philostr.<i>VA</i> 6.10, del estilo τὸ ἔπος ἐβασάνισεν Longin.10.6, cf. D.H.<i>Th</i>.55.
}}
{{Abbott
|astxt=[[βασανίζω]] (< [[βάσανος]]), [in LXX: I Ki 5:3, Si 4:17, and freq. in Wi, II, IV Mac;] <br /><b class="num">1.</b>[[prop]]., to [[rub]] on the touchstone, [[put]] to the [[test]]. <br /><b class="num">2.</b>>to [[examine]] by [[torture]], [[hence]], [[generally]], to [[torture]], [[torment]], [[distress]]: Mt 8:6, 29 14:24, Mk 5:7 6:48, Lk 8:28, II Pe 2:8, Re 9:5 11:10 12:2 14:10 20:10. †
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[βάσανος]]; to [[torture]]: [[pain]], [[toil]], [[torment]], [[toss]], [[vex]].
}}
{{Thayer
|txtha=([[imperfect]] ἐβασάνιζον); 1st aorist ἐβασανισα; [[passive]] ([[present]] βασανίζομαι); 1st aorist ἐβασανίσθην; 1future βασανισθήσομαι; ([[βάσανος]]);<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], to [[test]] (metals) by the touchstone.<br /><b class="num">2.</b> to [[question]] by applying [[torture]].<br /><b class="num">3.</b> to [[torture]] (to [[vex]] [[with]] [[grievous]] pains (of [[body]] or [[mind]]), to [[torment]]: τινα, Anthol. 2, p. 205, Jacobs edition); [[with]] ἐν and the dative of the [[material]] in [[which]] [[one]] is tormented, to be harassed, distressed; of those [[who]] at [[sea]] are [[struggling]] [[with]] a [[head]] [[wind]], [[Herodotus]] [[down]]. Often in O. T. Apocrypha.)
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[βασανίζω]]) [[βάσανος]]<br /><b>1.</b> [[υποβάλλω]] κάποιον σε βασανιστήρια<br /><b>2.</b> (για θέματα και ζητήματα) [[ελέγχω]] [[λεπτομερώς]], [[εξετάζω]] εξονυχιστικά<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[τυραννώ]], [[καταταλαιπωρώ]] κάποιον<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «[[βασανίζω]] χρυσόν» — [[ελέγχω]] τη γνησιότητά του τρίβοντάς τον [[επάνω]] στη δοκιμαστική λίθο<br /><b>2.</b> [[ανακρίνω]] εξονυχιστικά.
}}
{{lsm
|lsmtext='''βᾰσᾰνίζω:''' μέλ. Αττ. <i>-ῐῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐβασάνισα</i>, Παθ. αόρ. <i>ἐβασανίσθην</i>, παρακ. <i>βεβασάνισμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[τρίβω]] [[χρυσάφι]] ([[βασανίζω]] χρυσὸν) πάνω στη δοκιμαστική [[πέτρα]] ([[βάσανος]]), σε Πλάτ.· από όπου, λέγεται για πράγματα, [[δοκιμάζω]] τη [[γνησιότητα]] ενός πράγματος, [[ελέγχω]], [[αποδεικνύω]], στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[εξετάζω]] προσεκτικά, [[ανακρίνω]], σε Ηρόδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ανακρίνω]] μέσω της υποβολής σε [[βασανιστήριο]] με σκοπό την εκμαίευση ομολογίας ή την [[αποκάλυψη]] της αληθείας, σε Θουκ.· βασανίζομαι από μια [[ασθένεια]] ή [[καταιγίδα]], σε Καινή Διαθήκη
}}
{{elru
|elrutext='''βᾰσᾰνίζω:'''<br /><b class="num">1)</b> испытывать пробным камнем (χρυσόν Plat.);<br /><b class="num">2)</b> испытывать, подвергать испытанию (ἐν πυρί τι Plat.): βεβασανισμένος εἴς τι Plat. испытанный в чем-л.;<br /><b class="num">3)</b> подвергать допросу или пыткам, допрашивать с пристрастием, пытать (τινά Arph.); pass. подвергаться пыткам Thuc., Arst.;<br /><b class="num">4)</b> pass. мучиться, страдать ([[δεινῶς]] NT): βασανίζεσθαι ὑπὸ τῶν κυμάτων NT быть игралищем волн.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to rub [[gold]] [[upon]] the [[touch]]-[[stone]] ([[βάσανος]]), Plat.: [[hence]], to try the [[genuineness]] of a [[thing]], to put to the [[test]], make [[proof]] of, Plat.<br /><b class="num">II.</b> of persons, to [[examine]] [[closely]], [[cross]]-[[question]], Hdt., Ar.<br /><b class="num">2.</b> to [[question]] by applying [[torture]], to [[torture]], Ar.:—Pass. to be put to the [[torture]], for the [[purpose]] of extorting [[confession]], Thuc.: to be tormented by [[disease]] or [[storm]], NTest.
}}
{{elnl
|elnltext=[[βασανίζω]] [[βάσανος]]<br /><b class="num">1.</b> toetsen (met een toetssteen, om zuiverheid v. e. edelmetaal vast te stellen) :. χρυσόν goud Plat. Grg. 486d.<br /><b class="num">2.</b> uitbr.<br /><b class="num">3.</b> testen, op de proef stellen, nauwkeurig onderzoeken :. βεβασανισμένος [[εἰς]] δικαιοσύνην (grondig) getest met betrekking tot rechtvaardigheid Plat. Resp. 361c.<br /><b class="num">4.</b> ondervragen; m. n. onder foltering, vandaar ook folteren.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：basan⋯zw 巴沙你索<br />'''詞類次數'''：動詞（12）<br />'''原文字根'''：嚴酷考驗（化）<br />'''字義溯源'''：受苦，受痛苦，用刑審問，疼痛，傷痛，搖撼，甚苦；源自（[[βάσανος]]）*=試金石，痛苦）<br />'''出現次數'''：總共（12）；太（3）；可（2）；路（1）；彼後（1）；啓（5）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 受苦（3） 太8:29； 可5:7； 路8:28；<br />2） 曾叫⋯受痛苦（1） 啓11:10；<br />3） 他要⋯受痛苦（1） 啓14:10；<br />4） 他們必⋯受痛苦（1） 啓20:10；<br />5） 疼痛（1） 啓12:2；<br />6） 傷痛（1） 彼後2:8；<br />7） 搖撼（1） 太14:24；<br />8） 甚苦（1） 可6:48；<br />9） 疼苦（1） 太8:6；<br />10） 他們受痛苦（1） 啓9:5
}}