κόρυδος: Difference between revisions
πάτερ, ἄφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασιν τί ποιοῦσιν → father, forgive them, for they know not what they do
(21) |
(2) |
||
| Line 4: | Line 4: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[κόρυδος]] και [[κορυδός]], ὁ, και [[κορυδός]], ἡ, και κορυδών, ὁ, και [[κορύδυλις]], ἡ (Α)<br />ο κορυδαλ(λ)ός («[[ὥσπερ]] τὰ [[παιδία]] τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κόρυς]] «[[περικεφαλαία]]» με [[επίθημα]] -<i>δο</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>λύγ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>, <i>ράβ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>). Ανάλογη στον σχηματισμό της [[είναι]] η ονομ. του ελαφιού σε ορισμένες ΙΕ γλώσσες, <b>[[πρβλ]].</b> αρχ. σαξ. <i>hiro</i>-<i>t</i>, αρχ. άνω γερμ. <i>hiru</i>-<i>z</i> (<span style="color: red;"><</span> ΙE <i>keru</i>-<i>d</i>-). Με την [[προσθήκη]] του επιθήματος -<i>αλ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>αγκ</i>-<i>άλ</i>-<i>η</i>, <i>ομφ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>) προέκυψε ο τ. <i>κορυδ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>. Ο παρλλ. τ. <i>κορυδαλλός</i> οφείλεται πιθ. σε εκφραστικό αναδιπλασιασμό]. | |mltxt=[[κόρυδος]] και [[κορυδός]], ὁ, και [[κορυδός]], ἡ, και κορυδών, ὁ, και [[κορύδυλις]], ἡ (Α)<br />ο κορυδαλ(λ)ός («[[ὥσπερ]] τὰ [[παιδία]] τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κόρυς]] «[[περικεφαλαία]]» με [[επίθημα]] -<i>δο</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>λύγ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>, <i>ράβ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>). Ανάλογη στον σχηματισμό της [[είναι]] η ονομ. του ελαφιού σε ορισμένες ΙΕ γλώσσες, <b>[[πρβλ]].</b> αρχ. σαξ. <i>hiro</i>-<i>t</i>, αρχ. άνω γερμ. <i>hiru</i>-<i>z</i> (<span style="color: red;"><</span> ΙE <i>keru</i>-<i>d</i>-). Με την [[προσθήκη]] του επιθήματος -<i>αλ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>αγκ</i>-<i>άλ</i>-<i>η</i>, <i>ομφ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>) προέκυψε ο τ. <i>κορυδ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>. Ο παρλλ. τ. <i>κορυδαλλός</i> οφείλεται πιθ. σε εκφραστικό αναδιπλασιασμό]. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=(<b class="b3">-δός</b>)<br />Grammatical information: m. (f.)<br />Meaning: <b class="b2">(crested) lark, Alauda cristata</b> (Ar., Pl., Arist.); enlarged forms with <b class="b3">ν-</b> and <b class="b3">λ(λ</b>)-suffixes (Chantraine Formation 360f. a. 246f.):;<br />Other forms: <b class="b3">κάρυδοι καρύδαλοι</b> H.<br />Derivatives: <b class="b3">κορυδῶνες</b> pl. (Arist. HA 609a 7; cf. below), <b class="b3">κορύδαλ(λ)ος</b> (Arist.; v. l. <b class="b3">-αλλός</b>), <b class="b3">-αλλός</b> (Theoc., Babr.), <b class="b3">-αλλά</b> (Epich., sicil. inscr.), <b class="b3">-αλλίς</b> (Simon., Theoc.). PN <b class="b3">Κόρυδος</b>, <b class="b3">-ύδων</b>, <b class="b3">-υδαλλός</b>, <b class="b3">-υδεύς</b> (s. Boßhardt Die Nom. auf <b class="b3">-ευς</b> 132 ).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: To <b class="b3">κόρυς</b> [[helm]] with <b class="b3">δο-</b>suffix (cf. the simlar instances in Schwyzer 508 and Chantraine 359); a <b class="b2">t-</b>enlargement perhaps in a German. word for [[deer]], e. g. OS [[hirot]], OHG [[hiruz]] (IE. <b class="b2">*ḱeru-d-</b>). Cf. with <b class="b3">-θ-</b> (as in <b class="b3">κόρυθ-</b>): <b class="b3">κόρυθος εἷς τις τῶν τροχίλων</b> and <b class="b3">κορύθων ἀλεκτρυών</b> H. - The form <b class="b3">κορυδῶνες</b> (s. above) can hardly be correct; one expects <b class="b3">*κορυδόνες</b> (as <b class="b3">χελιδόνες</b> etc.) or evtl. <b class="b3">κορύδωνες</b>. - See on <b class="b3">κόρυδος</b> etc. Thompson Birds s. <b class="b3">κορύδαλος</b>. The form <b class="b3">κάρυδος</b> is the older one: <b class="b3">α</b> > [<b class="b3">ο</b>] before following <b class="b3">υ</b> (so not to be <b class="b2">corrected,</b> as Fur. 345, who had not seen the rule); so derivation from <b class="b3">κόρυς</b> is impossible. Note that <b class="b3">-αλ(λ</b>)- is also a Pre-Greek suffix (<b class="b2">*-aly-</b>), s. Beekes, FS Kortlandt.<br />See also: Weiteres s. [[κόρυς]]. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 02:19, 3 January 2019
German (Pape)
[Seite 1487] ὁ, u. ἡ κορυδός, s. Schol. Ar. Av. 472, von κόρυς, Kuppen-, Haubenlerche; Ar. Av. 303. 472; Theocr. 8, 141; öfter in der Anth., z. B. Antiph. 3 (V, 307); Arist. H. A. 6, 1. 8, 16 u. öfter; vgl. über die verschiedenen Formen des Wortes Lob. zu Phryn. 338.
Greek Monolingual
κόρυδος και κορυδός, ὁ, και κορυδός, ἡ, και κορυδών, ὁ, και κορύδυλις, ἡ (Α)
ο κορυδαλ(λ)ός («ὥσπερ τὰ παιδία τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», Πλάτ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < κόρυς «περικεφαλαία» με επίθημα -δο- (πρβλ. λύγ-δο-ς, ράβ-δο-ς). Ανάλογη στον σχηματισμό της είναι η ονομ. του ελαφιού σε ορισμένες ΙΕ γλώσσες, πρβλ. αρχ. σαξ. hiro-t, αρχ. άνω γερμ. hiru-z (< ΙE keru-d-). Με την προσθήκη του επιθήματος -αλ- (πρβλ. αγκ-άλ-η, ομφ-αλ-ός) προέκυψε ο τ. κορυδ-αλ-ός. Ο παρλλ. τ. κορυδαλλός οφείλεται πιθ. σε εκφραστικό αναδιπλασιασμό].
Frisk Etymological English
(-δός)
Grammatical information: m. (f.)
Meaning: (crested) lark, Alauda cristata (Ar., Pl., Arist.); enlarged forms with ν- and λ(λ)-suffixes (Chantraine Formation 360f. a. 246f.):;
Other forms: κάρυδοι καρύδαλοι H.
Derivatives: κορυδῶνες pl. (Arist. HA 609a 7; cf. below), κορύδαλ(λ)ος (Arist.; v. l. -αλλός), -αλλός (Theoc., Babr.), -αλλά (Epich., sicil. inscr.), -αλλίς (Simon., Theoc.). PN Κόρυδος, -ύδων, -υδαλλός, -υδεύς (s. Boßhardt Die Nom. auf -ευς 132 ).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: To κόρυς helm with δο-suffix (cf. the simlar instances in Schwyzer 508 and Chantraine 359); a t-enlargement perhaps in a German. word for deer, e. g. OS hirot, OHG hiruz (IE. *ḱeru-d-). Cf. with -θ- (as in κόρυθ-): κόρυθος εἷς τις τῶν τροχίλων and κορύθων ἀλεκτρυών H. - The form κορυδῶνες (s. above) can hardly be correct; one expects *κορυδόνες (as χελιδόνες etc.) or evtl. κορύδωνες. - See on κόρυδος etc. Thompson Birds s. κορύδαλος. The form κάρυδος is the older one: α > [ο] before following υ (so not to be corrected, as Fur. 345, who had not seen the rule); so derivation from κόρυς is impossible. Note that -αλ(λ)- is also a Pre-Greek suffix (*-aly-), s. Beekes, FS Kortlandt.
See also: Weiteres s. κόρυς.
