διελέγχω: Difference between revisions
ἔτυχες εἰς τὴν μάχην ὑπὸ τοῦ στρατηγοῦ πεμφθεὶς → you happened to be sent into the battle by the general
(Bailly1_2) |
(big3_11) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> réfuter à fond, acc.;<br /><b>2</b> convaincre, démontrer.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[ἐλέγχω]]. | |btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> réfuter à fond, acc.;<br /><b>2</b> convaincre, démontrer.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[ἐλέγχω]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> [[poner a prueba]], [[someter a examen o interrogatorio]] ἐκ τούτου δ. ... τὴν εὐγένειαν Arist.<i>Fr</i>.94, τούτους ... δ., εἴ τι τυγχάνουσι ψευδόμενοι Plb.7.3.3, τὴν δ' αἶγα δ. τὸ ψυχρὸν ὕδωρ (creen) que el agua fría pone a prueba a la cabra</i> Plu.2.437b, τὸν γυμναστὴν ... εἰ καρτερεῖν οἶδε καὶ θέρεσθαι Philostr.<i>Gym</i>.17, en v. pas. φωτὸς συνεργοῦντος, ᾧ πάντα αὐγάζεταί τε καὶ διελέγχεται gracias a la luz, que ilumina y sondea todas las cosas</i> Ph.2.345<br /><b class="num">•</b>abs. [[hacer una investigación]] antes de dar por buena una acusación engañosa, Iul.<i>Or</i>.2.118b.<br /><b class="num">II</b> c. resultado neg.<br /><b class="num">1</b> [[refutar]] con argumentos σε Pl.<i>Grg</i>.457e, οὐδέ ἐστι τὸ δυνάμενον αὐτὰς (τὰς αἰσθήσεις) δ. Epicur.[1] 31, πάσας αἱρέσεις Vett.Val.288.24, ταῦτα ... ὡς ψευδῆ διελεγξάτω Gr.Nyss.<i>Eun</i>.3.2.97, en v. pas. ταῦτα δὲ πάντα διελεγχθήσεσθαι νομίζω σαφῶς I.<i>Ap</i>.2.149<br /><b class="num">•</b>abs. [[hacer una refutación]], [[ejercer el derecho de réplica]] εἰ ... [[ἔξαρνος]] εἶ μὴ εἰργάσθαι αὐτά, δεήσει ... δ. Luc.<i>Prom</i>.6, cf. <i>Pisc</i>.29.<br /><b class="num">2</b> [[poner en evidencia]], [[denunciar]], [[desenmascarar]] τὴν ἀτοπίαν καὶ περιεργίαν Plu.2.663c, αὐτόν Luc.<i>Alex</i>.44, τὴν φιλόνεικον αὐτῶν δυσμένειαν Hsch.H.<i>Hom</i>.6.6.22, τὸ ἀλαζονικὸν αὐτῶν ... φρόνημα Thdt.<i>Is</i>.6.293, τῶν εἰδώλων τὸ μάταιον Thdt.<i>Is</i>.12.139, τὰ πάθη αὐτά Steph.<i>in Hp</i>.3.272.11, c. part. pred. del compl. διελέγξω ὑμᾶς ἀθεωτάτους ὄντας <i>A.Io</i>.39.10, en v. pas. ἂν μὴ καὶ τὸν αὐτὸν τρόπον διελεγχθῶμεν ἐκείνοις ἅπαντα λέγοντες a menos que resultemos convictos de decirlo todo del mismo modo que aquellos</i> Str.1.2.1, διελεγχθεὶς ἐπ' ἄλλοις οὕτως habiendo sido hallado culpable de (crímenes) similares contra otros</i> I.<i>AI</i> 16.319, διελεγχόμενοι οἱ [[ἔνδον]] οἰκοῦντες ὡς ἐξ αὐτῶν ἐπηρείας τοῦτο γεγένηται <i>BGU</i> 321.14 (III d.C.), cf. Philostr.Iun.<i>Im</i>.1.3, ὑπὸ τῶν συνειδότων Hld.8.9.18.<br /><b class="num">3</b> [[amonestar]], [[recriminar]], [[censurar]] (ταῦτα) Luc.<i>Deor.Con</i>.8, μὴ φέρων αὐτὸν (τὸν πατέρα) διελέγχοντά με <i>A.Io</i>.49.11.<br /><b class="num">III</b> c. resultado posit.<br /><b class="num">1</b> [[comprobar]] u [[obtener pruebas de la veracidad de algo]] διελέγξας τὰ γεγραμμένα cuando comprobó la veracidad de los escritos</i> D.C.58.11.7, διέλεγξον αὐτὸν ὅτι χρυσίον σου ἀφείλατο <i>PLips</i>.40.3.23 (IV/V d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[demostrar la verdad]] frente a la opinión contraria τὴν αἰσθητὴν μουσικὴν τῆς νοητῆς ἀκριβείᾳ πολὺ λείπεσθαι διελέγχων demostrando que la música sensible dista mucho en precisión de la inteligible</i> Aristid.Quint.96.28, en v. pas. τῶν φημιζομένων ἕν τι διελεγχθὲν ἅπασιν πίστιν ἐπετίθει I.<i>BI</i> 1.470, διελέγξεται (τὸ ὄν) οὐκ ὂν ἀληθῶς ἡνωμένον Dam.<i>Pr</i>.65.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. med. [[debatir]], [[disputar]] μετὰ τοῦ Ισραηλ LXX <i>Mi</i>.6.2, διελεγχθῶμεν resolvamos nuestras diferencias</i> LXX <i>Is</i>.1.18, cf. Hsch.<br /><b class="num">•</b>[[reprenderse mutuamente]] οὐκ ἰσχύω εἰς ὄψιν ἀκοῦσαι διελεγχομένων αὐτῶν no tengo fuerzas para presenciar y oír sus mutuas recriminaciones</i>, <i>PMil.Vogl</i>.24.46 (II d.C.). | |||
}} | }} |
Revision as of 12:03, 21 August 2017
English (LSJ)
A refute, Pl.Grg.457e, Arist.Fr.94, Plb.7.3.3, Luc.Prom. 6, etc. II convict, expose, Ph.1.265, al., Plu.2.437b, PLips.40iii23 (iv A. D.):—Pass., Philostr.Jun.Im.1, BGU321.14 (iii A. D.). III prove, try, Philostr.Gym.17; investigate, Jul.Or.3.118b:—Pass., πάντα δ. φωτί Ph.2.345. IV Med. or Pass., dispute, LXX Is.1.18, Mi.6.2. 2 Pass., to be distinguished, Phlp. in Mete.128.30.
German (Pape)
[Seite 619] (s. ἐλέγχω), ganz widerlegen, Plat Gorg. 457 e u. Folgde, z. B. Pol. 7, 3, 3. – Med., mit einander rechten, μετά τινος, LXX.
Greek (Liddell-Scott)
διελέγχω: ἐντελῶς ἐλέγχω, ἀνασκευάζω, ἀναιρῶ, Πλάτ. Γοργ. 457Ε, Ἀριστ. Ἀποσπ. 85.
French (Bailly abrégé)
seul. prés.
1 réfuter à fond, acc.;
2 convaincre, démontrer.
Étymologie: διά, ἐλέγχω.
Spanish (DGE)
A tr.
I poner a prueba, someter a examen o interrogatorio ἐκ τούτου δ. ... τὴν εὐγένειαν Arist.Fr.94, τούτους ... δ., εἴ τι τυγχάνουσι ψευδόμενοι Plb.7.3.3, τὴν δ' αἶγα δ. τὸ ψυχρὸν ὕδωρ (creen) que el agua fría pone a prueba a la cabra Plu.2.437b, τὸν γυμναστὴν ... εἰ καρτερεῖν οἶδε καὶ θέρεσθαι Philostr.Gym.17, en v. pas. φωτὸς συνεργοῦντος, ᾧ πάντα αὐγάζεταί τε καὶ διελέγχεται gracias a la luz, que ilumina y sondea todas las cosas Ph.2.345
•abs. hacer una investigación antes de dar por buena una acusación engañosa, Iul.Or.2.118b.
II c. resultado neg.
1 refutar con argumentos σε Pl.Grg.457e, οὐδέ ἐστι τὸ δυνάμενον αὐτὰς (τὰς αἰσθήσεις) δ. Epicur.[1] 31, πάσας αἱρέσεις Vett.Val.288.24, ταῦτα ... ὡς ψευδῆ διελεγξάτω Gr.Nyss.Eun.3.2.97, en v. pas. ταῦτα δὲ πάντα διελεγχθήσεσθαι νομίζω σαφῶς I.Ap.2.149
•abs. hacer una refutación, ejercer el derecho de réplica εἰ ... ἔξαρνος εἶ μὴ εἰργάσθαι αὐτά, δεήσει ... δ. Luc.Prom.6, cf. Pisc.29.
2 poner en evidencia, denunciar, desenmascarar τὴν ἀτοπίαν καὶ περιεργίαν Plu.2.663c, αὐτόν Luc.Alex.44, τὴν φιλόνεικον αὐτῶν δυσμένειαν Hsch.H.Hom.6.6.22, τὸ ἀλαζονικὸν αὐτῶν ... φρόνημα Thdt.Is.6.293, τῶν εἰδώλων τὸ μάταιον Thdt.Is.12.139, τὰ πάθη αὐτά Steph.in Hp.3.272.11, c. part. pred. del compl. διελέγξω ὑμᾶς ἀθεωτάτους ὄντας A.Io.39.10, en v. pas. ἂν μὴ καὶ τὸν αὐτὸν τρόπον διελεγχθῶμεν ἐκείνοις ἅπαντα λέγοντες a menos que resultemos convictos de decirlo todo del mismo modo que aquellos Str.1.2.1, διελεγχθεὶς ἐπ' ἄλλοις οὕτως habiendo sido hallado culpable de (crímenes) similares contra otros I.AI 16.319, διελεγχόμενοι οἱ ἔνδον οἰκοῦντες ὡς ἐξ αὐτῶν ἐπηρείας τοῦτο γεγένηται BGU 321.14 (III d.C.), cf. Philostr.Iun.Im.1.3, ὑπὸ τῶν συνειδότων Hld.8.9.18.
3 amonestar, recriminar, censurar (ταῦτα) Luc.Deor.Con.8, μὴ φέρων αὐτὸν (τὸν πατέρα) διελέγχοντά με A.Io.49.11.
III c. resultado posit.
1 comprobar u obtener pruebas de la veracidad de algo διελέγξας τὰ γεγραμμένα cuando comprobó la veracidad de los escritos D.C.58.11.7, διέλεγξον αὐτὸν ὅτι χρυσίον σου ἀφείλατο PLips.40.3.23 (IV/V d.C.).
2 demostrar la verdad frente a la opinión contraria τὴν αἰσθητὴν μουσικὴν τῆς νοητῆς ἀκριβείᾳ πολὺ λείπεσθαι διελέγχων demostrando que la música sensible dista mucho en precisión de la inteligible Aristid.Quint.96.28, en v. pas. τῶν φημιζομένων ἕν τι διελεγχθὲν ἅπασιν πίστιν ἐπετίθει I.BI 1.470, διελέγξεται (τὸ ὄν) οὐκ ὂν ἀληθῶς ἡνωμένον Dam.Pr.65.
B intr. en v. med. debatir, disputar μετὰ τοῦ Ισραηλ LXX Mi.6.2, διελεγχθῶμεν resolvamos nuestras diferencias LXX Is.1.18, cf. Hsch.
•reprenderse mutuamente οὐκ ἰσχύω εἰς ὄψιν ἀκοῦσαι διελεγχομένων αὐτῶν no tengo fuerzas para presenciar y oír sus mutuas recriminaciones, PMil.Vogl.24.46 (II d.C.).