πρωτοπρεσβύτερος
English (LSJ)
ὁ, protopresbyter, chief elder, MAMA3.670 (Corycus).
German (Pape)
[Seite 806] ὁ, der erste Presbyter, Phot. 81 b 20.
Greek (Liddell-Scott)
πρωτοπρεσβύτερος: [ῠ], ὁ, ὁ πρῶτος πρεσβύτερος, πρωτοπαπᾶς, Συλλ. Ἐπιγρ. 8822, -37.
Greek Monolingual
ο, ΝΜΑ πρεσβύτερος
εκκλ. εκκλησιαστικό αξίωμα που εμφανίστηκε πολύ νωρίς στην Εκκλησία, γύρω στον 4ο αιώνα και δινόταν από τον επίσκοπο με ειδικό διορισμό και τέλεση ακολουθίας στον αρχαιότερο κατά τα πρεσβεία, ενώ σήμερα είναι απλώς ένας τίτλος τιμής και μία διάκριση που δίνεται μόνον σε έγγαμους ιερείς από τον επίσκοπο, με ειδική ακολουθία που ονομάζεται προχείριση.
Wikipedia EN
Archpriest, also protopope (Greek: πρωτοπαπᾶς, protopapas) or protopresbyter (Greek: πρωτοπρεσβύτερος, protopresbyteros), is a clerical rank, a title of honor given to non-monastic priests and is conferred by a bishop with the laying on of hands and prayer. An archpriest typically wears an epigonation, a vestment originally worn only by bishops; however, details vary locally, and in some places being given the epigonation is an honor that typically precedes being made an archpriest and in other places, it is an honor that is given to only some archpriests. An archpriest also wears a pectoral cross both as part of his street clothes and when vested. The ceremony for making an archpriest is analogous to other clerical promotions bestowed with cheirothesia: at the little entrance of the divine liturgy, the candidate is conducted to the ambo in the middle of the church where the bishop is at the time, and the bishop blesses him and says a prayer addressed to Christ asking to "... endue our brother (name) with Thy Grace, and adorn him with virtue to stand at the head of the Presbyters of Thy people, and make him to be a good example to them that are with him ..."
Wikipedia EL
Πρωτοπρεσβύτερος στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οφφίκιο που αποδίδεται σε έγγαμο μόνο κληρικό που φέρει τον δεύτερο βαθμό της ιεροσύνης. Είναι ο ανώτερος βαθμός στον οποίο μπορεί να φτάσει έγγαμος κληρικός. Διακρίνεται από τον πρεσβύτερο, καθώς φοράει επιγονάτιο και σταυρό. Ευρίσκεται μετά τον Πρεσβύτερο και πριν από τον Πρωθιερέα. Ξεχωρίζει για την έντονη ποιμαντική του δραστηριότητα στις ενορίες με έμφαση στο κοινωνικό έργο, την ιερά εξομολόγηση, τις ομιλίες, τη στήριξη των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, την εμψύχωση της νεολαίας και τη λειτουργική ζωή
Άλλες ονομασίες που έχει το οφφίκιο του πρωτοπρεσβύτερου είναι: του Πρωτοπαπά, του Αρχιπρεσβυτέρου, του Πρώτου τη τάξει των πρεσβυτέρων, του Πρωθιερέως, του Ηγουμένου των πρεσβυτέρων.