κάρπασον: Difference between revisions
ἆρά γε λόγον ἔχει δυοῖν ἀρχαῖν, ὑλικῆς τε καὶ δραστικῆς → does it in fact have the function of two principles, the material and the active?
(2b) |
m (Text replacement - "\/" to "/") |
||
| (5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[κάρπασον]], τὸ (Α)<br /><b>1.</b> το [[φυτό]] [[λευκός]] [[ελλέβορος]]<br /><b>2.</b> ο [[δηλητηριώδης]] [[χυμός]] του ελλέβορου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται για δάνεια, πιθ. μεσογειακή, [[λέξη]] όπως επιβεβαιώνεται από την [[εναλλαγή]] <i>s</i> και <i>th</i> οδοντικού: Καρπασία / [[Κάρπαθος]] ( | |mltxt=[[κάρπασον]], τὸ (Α)<br /><b>1.</b> το [[φυτό]] [[λευκός]] [[ελλέβορος]]<br /><b>2.</b> ο [[δηλητηριώδης]] [[χυμός]] του ελλέβορου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται για δάνεια, πιθ. μεσογειακή, [[λέξη]] όπως επιβεβαιώνεται από την [[εναλλαγή]] <i>s</i> και <i>th</i> οδοντικού: Καρπασία / [[Κάρπαθος]] ([[πρβλ]]. λατ. <i>carpasum</i> / <i>carpathum</i>). Η [[αναγωγή]] της λ. σε [[καρπός]] και [[επίθημα]] -<i>άσον</i> [[είναι]] [[προφανώς]] εσφαλμένη. Στη Μυκηναϊκή μαρτυρούνται τα θηλ. ονόματα <i>kapasija</i> και <i>kapatija</i>]. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''κάρπᾰσον:''' τό тж. pl. карпас (тонкая льняная ткань) Anth. | |elrutext='''κάρπᾰσον:''' τό тж. pl. карпас (тонкая льняная ткань) Anth. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: name of <b class="b2">a plant with poisonous sap</b>, <b class="b2">white hellebore, Veratrum album</b> (med., Orph.);<br />Dialectal forms: Myc. women's names [[Kapasija]], [[Kapatija]]<br />Compounds: <b class="b3">ὀπο-κάρπασον</b> (Dsc.; Lat. [[opocarpathon]]) = <b class="b3">ὀπὸς καρπάσου</b> (= Lat. [[sucus carpathi]], Plin.), after <b class="b3">ὀπο-βάλσαμον</b>; <b class="b3">ξυλο-κάρπασον</b> (Gal.) after <b class="b3">ξυλο-βάλσαμον</b> (Risch IF 59, 287).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Lat. [[carpathum]] with [[th]] for <b class="b3">-σ-</b> points to foreign (mediterranean ) origin; both forms already in Myc. A form with dental is found also in the name of the island [[Κάρπαθος]], which was named after the plant (Bogiatzides [[Ἀθ]]. 29, 72ff.); here also the PlN [[Καρπασία]] (Cyprus). The <b class="b2">s-</b>form also came in Latin ([[carpasum]], [[carbasa]]). - Derivation from [[καρπός]] (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) is of course unthinkable. - The variation [[θ]] / [[σ]] is typical for Pre-Greek and points to a <b class="b2">-ty-</b>. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''κάρπασον''': 2.<br />{kárpason}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': N. eines Gewächses mit giftigem Safte, [[weißer Helleborus]], [[Veratrum album]] (Med., Orph.);<br />'''Composita''' : [[ὀποκάρπασον]] (Dsk.; lat. ''opocarpathon'') = ὀπὸς καρπάσου (= lat. ''sucus'' ''carpathi'', Plin.), nach [[ὀποβάλσαμον]]; [[ξυλοκάρπασον]] (Gal.) nach [[ξυλοβάλσαμον]] (Risch IF 59, 287).<br />'''Etymology''' : Lat. ''carpathum'' mit ''th'' für -σ- läßt fremde (mediterrane) Herkunft vermuten. Eine Form mit Dental liegt übrigens auch in dem Namen der nach der Pflanze benannten Insel [[Κάρπαθος]] vor (Bogiatzides Ἀθ. 29, 72ff.); hierher noch der ON Καρπασία (Kypros). Die ''s''-Form ist auch ins Latein gekommen (''carpasum'', ''carbasa''). — An Ableitung von [[καρπός]] mit ασο-Suffix (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) ist selbstverständlich nicht zu denken, aber volksetymologische Umbildung ist nicht ausgeschlossen.<br />'''Page''' 1,792 | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 08:55, 1 November 2021
Greek Monolingual
κάρπασον, τὸ (Α)
1. το φυτό λευκός ελλέβορος
2. ο δηλητηριώδης χυμός του ελλέβορου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται για δάνεια, πιθ. μεσογειακή, λέξη όπως επιβεβαιώνεται από την εναλλαγή s και th οδοντικού: Καρπασία / Κάρπαθος (πρβλ. λατ. carpasum / carpathum). Η αναγωγή της λ. σε καρπός και επίθημα -άσον είναι προφανώς εσφαλμένη. Στη Μυκηναϊκή μαρτυρούνται τα θηλ. ονόματα kapasija και kapatija].
Russian (Dvoretsky)
κάρπᾰσον: τό тж. pl. карпас (тонкая льняная ткань) Anth.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: name of a plant with poisonous sap, white hellebore, Veratrum album (med., Orph.);
Dialectal forms: Myc. women's names Kapasija, Kapatija
Compounds: ὀπο-κάρπασον (Dsc.; Lat. opocarpathon) = ὀπὸς καρπάσου (= Lat. sucus carpathi, Plin.), after ὀπο-βάλσαμον; ξυλο-κάρπασον (Gal.) after ξυλο-βάλσαμον (Risch IF 59, 287).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Lat. carpathum with th for -σ- points to foreign (mediterranean ) origin; both forms already in Myc. A form with dental is found also in the name of the island Κάρπαθος, which was named after the plant (Bogiatzides Ἀθ. 29, 72ff.); here also the PlN Καρπασία (Cyprus). The s-form also came in Latin (carpasum, carbasa). - Derivation from καρπός (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) is of course unthinkable. - The variation θ / σ is typical for Pre-Greek and points to a -ty-.
Frisk Etymology German
κάρπασον: 2.
{kárpason}
Grammar: n.
Meaning: N. eines Gewächses mit giftigem Safte, weißer Helleborus, Veratrum album (Med., Orph.);
Composita : ὀποκάρπασον (Dsk.; lat. opocarpathon) = ὀπὸς καρπάσου (= lat. sucus carpathi, Plin.), nach ὀποβάλσαμον; ξυλοκάρπασον (Gal.) nach ξυλοβάλσαμον (Risch IF 59, 287).
Etymology : Lat. carpathum mit th für -σ- läßt fremde (mediterrane) Herkunft vermuten. Eine Form mit Dental liegt übrigens auch in dem Namen der nach der Pflanze benannten Insel Κάρπαθος vor (Bogiatzides Ἀθ. 29, 72ff.); hierher noch der ON Καρπασία (Kypros). Die s-Form ist auch ins Latein gekommen (carpasum, carbasa). — An Ableitung von καρπός mit ασο-Suffix (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) ist selbstverständlich nicht zu denken, aber volksetymologische Umbildung ist nicht ausgeschlossen.
Page 1,792
