διατήκω: Difference between revisions
(Bailly1_2) |
(big3_11) |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=dissoudre en faisant fondre ; amollir par la chaleur ; <i>Pass.</i> se fondre.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[τήκω]]. | |btext=dissoudre en faisant fondre ; amollir par la chaleur ; <i>Pass.</i> se fondre.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[τήκω]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [pas. fut. -τακήσομαι Arr.<i>Epict</i>.3.16.9; pas. aor. -ετάκην Hp.<i>Carn</i>.3, Gal.11.120, -ετήχθην Ph.<i>Mech</i>.89.20; perf. -τέτηκα Gal.2.162]<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[fundir completamente]], [[derretir]], [[licuar]] gener. por efecto del calor κηρόν Ar.<i>Nu</i>.149, cf. Luc.<i>Alex</i>.21, ῥητίνην ἐν μέλιτι διατήκων Hp.<i>Morb</i>.2.47b, cf. <i>Fist</i>.7, <i>Steril</i>.221, κέδρινον [[ἔλαιον]] ... μέλιτι διατήξας Hp.<i>Mul</i>.1.78, τὸ νόμισμα Plu.2.665b, (τίτανος) διατήκει τὰς σάρκας Gal.12.237, τὸ σπέρμα Sor.34.2, cf. D.C.48.51.3, Clem.Al.<i>Paed</i>.2.2.23<br /><b class="num">•</b>por ext. [[remojar]], [[sumergir]] incluso [[disolver en un líquido]] τὴν σμύρναν ... ἐν ἐλαίῳ Thphr.<i>Od</i>.29, cf. Aët.15.13 (p.45), saltamontes en agua salada para conservarlos como alimento, D.S.3.29, en v. pas. Arist.<i>Pr</i>.862<sup>a</sup>29, ἡ σκίλλα ... ἐν αὐτῷ τῷ οἴνῳ διατηχθεῖσα Ph.l.c., D.S.2.49.<br /><b class="num">2</b> medic. [[relajar]], [[ablandar]] τὴν κοιλίην Hp.<i>Aër</i>.7.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.-pas. y perf.<br /><b class="num">1</b> [[fundirse]], [[derretirse]], [[disolverse]], [[licuarse]] gener. por efecto del calor κηρωτὴ ... ἁπαλὴ καὶ ὑγρὴ διατήκεται καὶ ἀπόλλυται un cerato fino y húmedo se licúa y desaparece</i> Hp.<i>Art</i>.80, τὸ ὕδωρ ἐν ᾧ διετάκησαν ἡψημέναι (ἰσχάδες) el agua en que se licuaron (los higos) secos al fuego</i> Gal.11.120, πυρὶ μολίβδου διατακέντος Eus.<i>HE</i> 8.12.6, cf. Hp.<i>Carn</i>.7, Alex.Trall.1.471.7, <i>Corp.Herm.Fr</i>.23.15<br /><b class="num">•</b>de la nieve [[deshelarse]], [[fundirse]] X.<i>An</i>.4.5.6, Plu.2.691f<br /><b class="num">•</b>sin calor (ὁ [[ἀήρ]]) δροσοβολεῖ ... διατηκόμενος el aire produce rocío al licuarse</i> Plu.2.659b, cf. 695d, 978b<br /><b class="num">•</b>en perf. διαλέλυται δὲ καὶ διατέτηκε Gal.2.162.<br /><b class="num">2</b> fig. [[disiparse]], [[deshacerse]], [[disolverse]], [[consumirse]] (σώματα) ὑπὸ ὑγροῦ Arist.<i>Mete</i>.385<sup>a</sup>28, νέφος Dion.Alex. en Eus.<i>HE</i> 7.23.2, ὅταν ὑπὸ τῆς ἅλμης διατήκηται τὰ χιτώνια Them.<i>in de An</i>.79.19, ἐπέβλεψεν καὶ διετάκη ἔθνη (Yahvé) dirige su mirada y desaparecen las naciones</i> LXX <i>Hb</i>.3.6, cf. Arr.<i>Epict</i>.3.16.9, Agath.2.14.9. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 12:24, 21 August 2017
English (LSJ)
A melt, soften by heat, κηρόν Ar.Nu.149; relax the bowels, Hp.Aër.7. 2 soak, ἐν ἐλαίῳ Thphr.Od.29, Aët.15.13:—Pass., aor. -ετήχθην Ph.Bel.89.20. II Pass., with pf. -τέτηκα, melt away, thaw, X.An.4.5.6; waste away, Arist.Mete.385a28, Agath.2.14.
German (Pape)
[Seite 606] zerschmelzen lassen; κηρόν Ar. Nubb. 179; Sp., z. B. Luc. Alex. 21; pass. schmelzen; vom Schnee, Xen. An. 4, 5, 6; Arist. Meteor. 4, 8.
Greek (Liddell-Scott)
διατήκω: μέλλ. -ξω, τήκω ἐντελῶς, διὰ θερμότητος μαλάσσω, Ἀριστοφ. Νεφ. 149· λύω (τὰ ἔντερα), Ἱππ. Ἀέρ. 284. ΙΙ. παθ. μετὰ πρκμ. τέτηκα, τήκομαι, διαλύομαι, Ξεν. Ἀν. 4. 5, 6· φθίνω, «λυώνω», Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 8, 8.
French (Bailly abrégé)
dissoudre en faisant fondre ; amollir par la chaleur ; Pass. se fondre.
Étymologie: διά, τήκω.
Spanish (DGE)
• Morfología: [pas. fut. -τακήσομαι Arr.Epict.3.16.9; pas. aor. -ετάκην Hp.Carn.3, Gal.11.120, -ετήχθην Ph.Mech.89.20; perf. -τέτηκα Gal.2.162]
I tr.
1 fundir completamente, derretir, licuar gener. por efecto del calor κηρόν Ar.Nu.149, cf. Luc.Alex.21, ῥητίνην ἐν μέλιτι διατήκων Hp.Morb.2.47b, cf. Fist.7, Steril.221, κέδρινον ἔλαιον ... μέλιτι διατήξας Hp.Mul.1.78, τὸ νόμισμα Plu.2.665b, (τίτανος) διατήκει τὰς σάρκας Gal.12.237, τὸ σπέρμα Sor.34.2, cf. D.C.48.51.3, Clem.Al.Paed.2.2.23
•por ext. remojar, sumergir incluso disolver en un líquido τὴν σμύρναν ... ἐν ἐλαίῳ Thphr.Od.29, cf. Aët.15.13 (p.45), saltamontes en agua salada para conservarlos como alimento, D.S.3.29, en v. pas. Arist.Pr.862a29, ἡ σκίλλα ... ἐν αὐτῷ τῷ οἴνῳ διατηχθεῖσα Ph.l.c., D.S.2.49.
2 medic. relajar, ablandar τὴν κοιλίην Hp.Aër.7.
II intr. en v. med.-pas. y perf.
1 fundirse, derretirse, disolverse, licuarse gener. por efecto del calor κηρωτὴ ... ἁπαλὴ καὶ ὑγρὴ διατήκεται καὶ ἀπόλλυται un cerato fino y húmedo se licúa y desaparece Hp.Art.80, τὸ ὕδωρ ἐν ᾧ διετάκησαν ἡψημέναι (ἰσχάδες) el agua en que se licuaron (los higos) secos al fuego Gal.11.120, πυρὶ μολίβδου διατακέντος Eus.HE 8.12.6, cf. Hp.Carn.7, Alex.Trall.1.471.7, Corp.Herm.Fr.23.15
•de la nieve deshelarse, fundirse X.An.4.5.6, Plu.2.691f
•sin calor (ὁ ἀήρ) δροσοβολεῖ ... διατηκόμενος el aire produce rocío al licuarse Plu.2.659b, cf. 695d, 978b
•en perf. διαλέλυται δὲ καὶ διατέτηκε Gal.2.162.
2 fig. disiparse, deshacerse, disolverse, consumirse (σώματα) ὑπὸ ὑγροῦ Arist.Mete.385a28, νέφος Dion.Alex. en Eus.HE 7.23.2, ὅταν ὑπὸ τῆς ἅλμης διατήκηται τὰ χιτώνια Them.in de An.79.19, ἐπέβλεψεν καὶ διετάκη ἔθνη (Yahvé) dirige su mirada y desaparecen las naciones LXX Hb.3.6, cf. Arr.Epict.3.16.9, Agath.2.14.9.
