ὀρταλίς

Revision as of 15:18, 1 July 2020 by Spiros (talk | contribs) (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")

English (LSJ)

ίδος, ἡ,

   A fowl, Nic. Al.294.

German (Pape)

[Seite 387] (von ὄρνυμι, mit ὄρνις verwandt), ίδος, ἡ, dor. u. poet. = νεοσσός, σκύμνος, das Junge eines Thieres, bes. junger Vogel, Küchlein, Nic. Al. 295. Häufiger in den abgeleiteten Formen.

Greek (Liddell-Scott)

ὀρτᾰλίς: -ίδος, ἡ, νεογνὸν ζῷον, οἱονδήποτε, Λατ. pullus, νεοσσός, νεογνὸν πτηνόν, ὀρνίθιον· καθόλου πτηνὸν κατοικίδιον, «ὀρνίθι», Νικ. Ἀλ. 295. - Βοιωτ. λέξ. πρβλ. ὀρτάλιχος

Greek Monolingual

ὀρταλίς, η (Α)
1. νεογνό πτηνού, νεοσσός
2. κατοικίδιο πτηνό.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. ὀρτ-αλίς, με επίθημα -αλίς (πρβλ. δορκάς: δορκ-αλίς) παράγεται πιθ. από το αμάρτυρο ρηματ. επίθ. ὀρτός (πρβλ. θέ-ορτος, κονί-ορτος) του ρ. ὄρνυμι «σηκώνω, εγείρω» και δηλώνει τα νεογνά τών πτηνών που προσπαθούν να πετάξουν. Δυσχερέστερη φαίνεται η σύνδεση της λ. με το ὄρνις.

Frisk Etymological English

Grammatical information: f.
Meaning: hen (Nic. Al. 294).
Derivatives: ὀρτάλιχος m. young bird (A. Ag. 54, Ar. Ach. 871, AP, Opp.), young animal (S. Fr. 793), chick (Theoc.), -ιχεύς m. id. (Nic. Al. 228: acc. -ῆα, metr. enlargement at verse-end; Bosshardt 64). Denomin. ἀν-ορταλίζω to prance, to clap the wings like a hen (cock) v.t. (Ar. Eq. 1344).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Popular formations in -ίς resp. -ιχος (ἀηδονίς, κόψιχος etc.; Chantraine 344 a. 403, Schwyzer 465 a. 498), first from an λ-stem (unless rather with complete -αλίς as in συκ-αλίς, δορκ-αλίς [: δορκ-άς] a.o.), lastly from a noun *ὀρτος of unknown meaning. The obvious connection with ὄρνυμαι rise, come into movement (cf. κονι-ορ-τός, θέ-ορ-τος) does not mean much semantically. Cf. Baunack Phil. 70, 465 f.

Frisk Etymology German

ὀρταλίς: {ortalís}
Grammar: f.
Meaning: Huhn (Nik.Al. 294);
Derivative: ὀρτάλιχος m. junger Vogel (A. Ag. 54, Ar. Ach. 871, AP, Opp.), Tierjunges (S. Fr. 793), Küchlein (Theok.), -ιχεύς m. ib. (Nik.Al. 228: Akk. -ῆα, metr. Erweiterung am Versende; Bosshardt 64). Denominativum ἀνορταλίζω ‘wie ein Huhn (Hahn) stolzieren, mit den Flügeln schlagen’ o.a. (Ar. Eq. 1344).
Etymology : Volkstümlichdeminutive Bildungen auf -ίς bzw. -ιχος (ἀηδονίς, κόψιχος usw.; Chantraine 344 u. 403, Schwyzer 465 u. 498), zunächst von einem λ-Stamm (wenn nicht eher mit einheitlichem -αλίς wie in συκαλίς, δορκαλίς [: δορκάς u.a.), letzten Endes von einem Nomen *ὀρτος unbekannter Bed. Die formal sich aufdrängende Anknüpfung an ὄρνυμαι sich regen, sich erheben (vgl. κονιορτός, θέορτος) besagt semantisch sehr wenig. Vgl. Baunack Phil. 70, 465 f. Mit ὄρνις, ὄρνεον besteht höchstens eine indirekte, sehr entfernte Verwandtschaft.
Page 2,428-429