πέλεκυς

English (LSJ)

εως, Ion. εος (not

   A πελέκυος Hdn. Gr.2.707), ὁ, acc. πέλεκυν Od.5.234, etc. : dat. pl. πελέκεσι, Ep. πελέκεσσι Il. 13.391 :—two-edged axe for felling trees, opp. ἡμιπέλεκκον (q.v.), π . . . χάλκεος, ἀμφοτέρωθεν ἀκαχμένος Od.5.234 ; ὑλοτόμους πελέκεας Il.23.114 ; ἐξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι 13.391, cf. Pi. O.7.36, P.4.263, E.Fr.472.6 (anap.) ; π. ξυλοκό πος X. Cyr.6.2.36, etc.    2 battle-axe, πελέκεσσι καὶ ἀξίνῃσι μάχοντο Il.15.711 ; οὐ δόρασι μάχεσθαι, ἀλλὰ καὶ πελέκεσι Hdt.7.135 ; πελέκεως δίστομος γένυς E. Fr.530.5 ; sacrificial axe, Il.17.520, Od.3.442 ; executioner's axe, Trag.Adesp.412 ; Τενέδιος π., prov. of impartial and over-harsh justice, Arist. Fr.593 ; or of summary justice by 'cutting the knot', from the story of Tennes, St.Byz. s.v. Τένεδος (also ὁ Τέννου π. Conon 28) ; τοὺς π. ἀπέλυσε τῶν ῥάβδων took the axes from the fasces of the lictors, Plu. Publ.10, cf. Plb.6.53.8.    3 as an image of perseverance, κραδίη π. ὣς . . ἀτειρής Il.3.60.    4 "ἀσκός, π." in a child's game, Thphr. Char.5.5.    5 nickname in Com.Adesp.824 ; cf. πρίων.    6 coin in Cyprus, prob. in Inscr.Cypr. 135.26 H. ; cf. πέλεκυ.    II a geometrical figure, like the head of a double axe, title of AP15.22 (Simm.). (Cf. Skt. paraśús ; loanword from Bab. pila[kudot ][kudot ], Sumer. balag 'axe'.) [The ῠ of nom. and acc. sg. is in Hom. sts. lengthd., Il.3.60, 17.520 : acc. pl. πελέκεας is in Hom. always trisyll., .]

German (Pape)

[Seite 550] (wahrscheinlich mit πάλλω zusammenhangend), εως, ion. εος, ὁ, bei Sp. auch πελέκυος, u. dat. plur. πελέκυσι, vgl. Lob. Phryn. 246, Axt, Beil, bes. Holzaxt; χάλκεος, ἀμφοτέρωθεν ἀκαχμένος, Od. 5, 235, wie 9, 391; ὑλοτόμους πελέκεας ἐν χερσὶν ἔχοντες, Il. 23, 114, vgl. 13, 391. 16, 484; ὀξ υτόμος, Pind. P. 4, 263; auch Streitaxt, οἵγ' ἐγγύθεν ἱστάμενοι ὀξέσι δὴ πελέκεσσι καὶ ἀξίνῃσι μάχοντο, Il. 15, 711; u. Opferaxt, zum Tödten der Opferthiere, πέλεκυς δ' ἀπέκοψε τένοντας, Od. 3, 449, vgl. Il. 17, 520; als Sinnbild eines unbezwinglich festen Sinnes, κραδίη πέλεκυς ἃς ἀτειρής, 3, 60; ἀνδροκμῆτα πέλεκ υν, Aesch. Ch. 876; σχίζουσι κάρα φονίῳ πελέκει, Soph. El. 99; Eur. Hec. 1279 Troad. 361 u. in späterer Prosa, wie Plut. – Auch eine mathematische Figur, Mathem. vett. – [Sing. nom. acc. υς, υν wird von Hom. in der Vershebung einigemal lang gebraucht, Il. 3, 60. 17, 520; πελέκεας ist bei ihm immer dreisylbig zu sprechen ñ ñ –.]