View source for ἀποτομή

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀποτομή
|Medium diacritics=ἀποτομή
|Low diacritics=αποτομή
|Capitals=ΑΠΟΤΟΜΗ
|Transliteration A=apotomḗ
|Transliteration B=apotomē
|Transliteration C=apotomi
|Beta Code=a)potomh/
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">cutting off</b>, τῶν χειρῶν <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>2.1.32</span>: in pl., Ti. Locr.<span class="bibl">97d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[piece]], [[segment]], ἀπὸ τοῦ ἀπείρου <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>2</span>.<span class="bibl">p.37</span> U.; γῆς <span class="bibl">Ph.2.77</span>, cf. ib. <span class="bibl">124</span> (pl.), <span class="bibl">Diog.Oen.24</span>; κόσμου <span class="bibl">Ocell.3.3</span>; <b class="b3">τοιαύτας ἔχειν τὰς ἀ</b>., of the moon in eclipse, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Cael.</span>297b25</span>, cf. <span class="bibl">294n4</span>, <span class="bibl">Plot.6.4.7</span>; <b class="b2">end cut off</b>, Dsc.5.120. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> in Music, <b class="b2">difference between</b> <b class="b3">λεῖμμα</b> [[and]] <b class="b3">τόνος</b>, <span class="bibl">Gaud.Harm.14</span>; <b class="b3">τοῖς ἡμιτόνιοις τῷ τε ἐλάσσονι καὶ τῷ μείζονι, τουτέστι τοῦ τε λείμματος καὶ τῇ ἀ</b>. ib.<span class="bibl">16</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> Math., [[compound irrational straight line equivalent to binomial surd with negative sign]], <span class="bibl">Euc.10.83</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">branching off</b>, τῶν φλεβίων <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>497a17</span>; <b class="b2">place where roads intersect</b>, <span class="bibl">Plb.6.29.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[division]] of an argument <b class="b2">into sections</b>, <span class="bibl">D.H.<span class="title">Is.</span>15</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> in Tactics, = [[φαλαγγαρχία]] (q.v.), Ascl.<span class="title">Tact.</span>2.10, etc.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0331.png Seite 331]] ἡ, das Abschneiden, χειρῶν Xen. Hell. 2, 2, 22; der Abschnitt, γῆς Plat. Locr. 97 d; das Kreuzen der Wege, Wegscheide, Pol. 6, 29, 9 u. Sp.; übh. Trennung.
}}
{{ls
|lstext='''ἀποτομή''': ἡ, ἡ [[ἐκτομή]], [[ἀποκοπή]], τῶν χειρῶν Ξεν. Ἑλλ. 2. 1, 32 2) [[τεμάχιον]], [[τμῆμα]], [[μέρος]], τᾶς γᾶς Τίμ. Λοκρ. 97D· τοιαύτας ἔχειν τὰς ἀπ., περὶ τῆς σελήνης ἐν ἐκλείψει, Ἀριστ. π. Οὐρ. 2. 14, 17, πρβλ. 13, 9: ― ἐν τῇ μουσικῇ, τὸ μεῖζον [[τμῆμα]] ἢ [[διάστημα]] τοῦ τόνου κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ λεῖμμα, ἴδε Chappell, Ἱστορ. τῆς Μουσικῆς σ. 202. 3) διακλάδωσις, τῶν φλεβίων Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 17, 16, πρβλ. [[ἀπόσχισις]]: ― ὁδὸς ἀποτέμνουσα [[ἄλλην]] ὁδόν, διασταύρωσις, ἐπὶ τῶν διαμερισμάτων στρατοπέδου, Πολύβ. 6. 29, 9 4) διακοπὴ ἐν περιόδῳ ἢ κώλῳ, Διον. Ἁλ. περὶ Ἰσαίου 15.
}}
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>1</b> action de couper, amputation;<br /><b>2</b> section, coupure ; <i>fig. en parl. d’une phrase coupée</i>;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> embranchement (de veines) ; croisement de routes, bifurcation, carrefour.<br />'''Étymologie:''' [[ἀποτέμνω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ῆς, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. -ά Ti.Locr.97d, <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.102.285 (Epidauro IV a.C.)<br /><b class="num">A</b> abstr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[amputación]], [[mutilación]] τῶν χειρῶν X.<i>HG</i> 2.1.32, τοῦ Οὐρανοῦ la castración de Urano</i>, <i>Hom.Clem</i>.6.2<br /><b class="num">•</b>abs. [[decapitación]] Luc.<i>Philopatr</i>.9.<br /><b class="num">2</b> arq. [[talla]], [[corte]] de sillares o vigas <i>IG</i> l.c.<br /><b class="num">II</b> fig. [[partición]], [[división]] en discursos ἀποτομαῖς τισι διαλαμβάνει D.H.<i>Is</i>.15, esp. en la forma κατὰ ἀποτομήν: πειρασόμεθα καὶ περὶ [[αὐτοῦ]] κατὰ ἀποτομὴν τοῦ ἀληθοῦς διαπορεῖν intentaremos discutir sobre la verdad separadamente</i> S.E.<i>M</i>.7.446, del Hijo en la Trinidad γεγεννῆσθαι ... οὐ κατὰ ἀ. Iust.Phil.<i>Dial</i>.128.4.<br /><b class="num">B</b> concr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>cosmogónico [[sector]], [[segmento]], [[porción definida o delimitada]] como origen de los κόσμοι: ἀποτομὴ τῆς ἀπείρου D.L.9.31 (= Leucipp.A 1), cf. Epicur.<i>Ep</i>.[3] 88<br /><b class="num">•</b>[[parte]], [[sección]] del κόσμος cuya disposición produce dioses, démones u hombres, Ocell.40.<br /><b class="num">2</b> astr. y geogr. [[sección]], [[zona]] κλίματα τῆς γῆς καὶ ἀποτομὰς καὶ ζώνας <i>Placit</i>.2.24.9 (= Xenoph.A 41), cf. Ti.Locr.97d, καθ' ἑκάστην μὲν γὰρ ἀποτομὴν τῆς γῆς ἄλλων ἄλλη πατρίς ἐστιν Diog.Oen.30.2.4<br /><b class="num">•</b>[[trozo]], [[sección]] de horizonte cortado por el disco solar en el momento del crepúsculo, Arist.<i>Cael</i>.294<sup>a</sup>4<br /><b class="num">•</b>[[sección]], [[figura recortada]] de sombra sobre la luna en los eclipses, Arist.<i>Cael</i>.297<sup>b</sup>25, en los eclipses de sol, Plot.6.4.7.<br /><b class="num">3</b> como territorio de un pueblo o como propiedad [[zona deslindada]], [[porción o área delimitada]] χώρας Ph.2.124, 232, δίδωσιν αὐτῷ γῆς ἀποτομὴν ... εὔκαρπον Ph.2.77.<br /><b class="num">4</b> mus. [[apótome]], [[semitono]] Boeth.<i>Mus</i>.3.5 (= Philol.A 26), Gaud.<i>Harm</i>.14, ἀμφοτέροις κέχρηται τοῖς ἡμιτόνοις ... τουτέστι τοῦ τε λείμματος καὶ τῇ ἀποτομῇ Gaud.<i>Harm</i>.16.<br /><b class="num">5</b> geom. [[apótome]] o [[sección]] n. de una recta irracional de forma <i>a-</i>√<i>b̅</i> (cf. [[ἄλογος]]) ἐὰν ἀπὸ ῥητῆς ῥητὴ ἀφαιρεθῇ δυνάμει μόνον σύμμετρος οὖσα τῇ ὅλῃ, ἡ λοιπὴ ἄλογός ἐστιν· καλείσθω δὲ [[ἀποτομή]] Euc.10.73<br /><b class="num">•</b>[[segmento de recta]] cortada bajo ciertas condiciones por otra recta, Papp.640.4<br /><b class="num">•</b>[[área del rectángulo]] Papp.640.26.<br /><b class="num">6</b> milit. ἀ. κέρατος media ala</i> subdivisión de la falange, Ascl.<i>Tact</i>.2.10.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[ramificación]] τῶν φλεβίων Arist.<i>HA</i> 497<sup>a</sup>17.<br /><b class="num">2</b> abs. [[intersección]], [[cruce]] de las vías en los campamentos romanos, Plb.6.29.9.<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[pedúnculo cortado]], [[rabo]] τὸ μὲν κοῖλον αὐτῶν [[ἄνω]], κάτω δὲ ἡ ἀ. en las esponjas, Psc.5.120, de las granadas <i>Gp</i>.10.38.2.<br /><b class="num">2</b> [[cierta jabalina]] de competición <i>Et.Gen</i>.1070.<br /><b class="num">3</b> [[martillo]], [[maza]] (trad. del hapax hebr. <i>hal<sup>e</sup>mut</i>) ἐξέτεινεν τὴν δεξιὰν αὐτῆς εἰς [[ἀποτομάς]] κατακόπων extendió su mano hacia las mazas de los artesanos</i> LXX <i>Id</i>.5.26.
}}
{{grml
|mltxt=η (AM [[ἀποτομή]]) [[αποτέμνω]]<br /><b>1.</b> [[αποκοπή]], απότμηση («[[ἀποτομή]] τῆς κεφαλῆς τοῡ Προδρόμου»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τεμάχιο]], [[τμήμα]]<br /><b>2.</b> [[διακλάδωση]] (νεύρων)<br /><b>3.</b> (για δρόμους) [[διασταύρωση]]<br /><b>4.</b> [[διακοπή]] (περιόδου του λόγου).
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀποτομή:''' ἡ ([[ἀποτέμνω]]), [[αποκοπή]], [[εκτομή]], [[απόσχιση]], σε Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀποτομή:''' ἡ<br /><b class="num">1)</b> отрезание, отрубание ([[χειρῶν]] Xen.);<br /><b class="num">2)</b> отрезок, часть Plat., Arst.;<br /><b class="num">3)</b> расщепление, разветвление (τῶν φλεβίων Arst.);<br /><b class="num">4)</b> перекресток, распутье Polyb.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἀποτέμνω]]<br />a [[cutting]] off, Xen.
}}