View source for αὖλαξ

{{LSJ1
|Full diacritics=αὖλαξ
|Medium diacritics=αὖλαξ
|Low diacritics=αύλαξ
|Capitals=ΑΥΛΑΞ
|Transliteration A=aûlax
|Transliteration B=aulax
|Transliteration C=aylaks
|Beta Code=au)=lac
|Definition=ᾰκος, ἡ (also ὁ, ''AP''9.274 (Phil.), Aret.''SD''2.13), also [[ἄλοξ]], οκος ([[quod vide|q.v.]]); [[ὦλξ]], found only in acc. <b class="b3">ὦλκα, ὦλκας;</b> Dor. [[ὦλαξ]] ''EM'' 625.38:—<br><span class="bld">A</span> [[furrow]] made in [[ploughing]], <b class="b3">[βόε] ἱεμένω κατὰ ὦλκα</b> [[hasten]]ing along the [[furrow]], Il.13.707; κατὰ ὦλκας A.R.3.1054; εἰ ὦλκα διηνεκέα προταμοίμην Od.18.375; [βόε] ἐρίσαντε ἐν αὔλακι Hes.''Op.'' 439; <b class="b3">ἰθεῖάν κ' αὔλακ' ἐλαύνοι</b> ib.443; ὀρθὰς αὔλακας… ἤλαυνε Pi.''P.''4.227; ἀρότρῳ ἀναρρηγνύντες αὖλακας [[Herodotus|Hdt.]]2.14; αἰθέρος αὔλακα τέμνων Ar.''Av.''1400 (lyr.); ἐξ ἀλόκων ἐπετειᾶν A.''Ag.''1015; βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος Id.''Th.''593; ἐν ἄλοκι Ar.''Av.''234 (lyr.).<br><span class="bld">b</span> [[furrow's breadth]], Thphr.''HP''8.8.7, ''CP''4.12.1.<br><span class="bld">2</span> metaph., [[wife]], [[σπείρειν]] τέκνων ἄλοκα E.''Ph.''18; <b class="b3">αἱ πατρῷαι ἄλοκες</b> thy [[father]]'s [[wife]], S.''OT''1211.<br><span class="bld">3</span> metaph., [[furrow in the skin]], [[gash]], [[wound]], ὄνυχος ἄλοκι νεοτόμῳ A.''Ch.''25 (lyr.); δορὸς ἄλοκα E.''HF''164; of the line drawn by the stile in writing, ποίαν αὔλακα; Ar.''Th.''782 (anap.), cf. ''AP'' 6.68 (Jul. Aegypt.).<br><span class="bld">4</span> [[swathe]], Theoc.10.6.<br><span class="bld">5</span> [[αὖλαξ ὑδροφόρος]] = [[aqueduct]], IG14.453 (Catana).<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">αὔλακας· κοίλους τόπους</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]—Chiefly ''poet.'', never in good Att. Prose; Hom. only in acc. [[ὦλκα]]; αὖλαξ only is used by Pi. and [[Herodotus|Hdt.]], [[ἄλοξ]] only by Trag.; both [[αὖλαξ]] and [[ἄλοξ]] by Ar. (Cf. Lac. [[εὐλάκα]] '[[plough]]', Lith. velkù, Slav. vlèką 'pull'.)
}}
{{DGE
|dgtxt=-ακος, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἄλοξ]] A.<i>Th</i>.593, S.<i>OT</i> 1211, E.<i>Ph</i>.18, Emp.B 100.3, Ar.<i>Th</i>.593; dór. [[ὦλαξ]] <i>EM</i> 625.38G.<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. masc. ὁ; ac. sg. ὦλκα <i>Il</i>.13.707, <i>Od</i>.18.375, plu. ὦλκας A.R.3.1054]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[surco]] (βόε) ἱεμένω κατὰ ὦλκα <i>Il</i>.l.c., εἰ ὦλκα διηνεκέα προταμοίμην <i>Od</i>.l.c., ἐρίσαντε ἐν αὔλακι Hes.<i>Op</i>.439, ἰθεῖα αὖ. Hes.<i>Op</i>.443, ὀρθὰς δ' αὔλακας ... ἤλαυνε Pi.<i>P</i>.4.227, ἀρότρῳ ἀναρρηγνύντες αὔλακας Hdt.2.14, (ὄρνιθες) ἐν ἄλοκι Ar.<i>Au</i>.234, κατὰ ὤλκας A.R.l.c., πεδία ἐν αὔλακι llanuras bien roturadas</i> Longus 4.13.4, αὖ. εὔκαρπος Nonn.<i>D</i>.42.287, αὔλακι καρπὸν ὀπάσσας Nonn.<i>D</i>.39.147, cf. Sch.Ar.<i>V</i>.850, Thphr.<i>HP</i> 8.8.7, Call.<i>Fr</i>.22, Theoc.10.6, Lyc.268, 1071, A.R.3.1347, Plu.<i>Rom</i>.11, 2.701d, [[LXX]] <i>Ps</i>.64.11, <i>OStras</i>.713.3, 749.8 (II d.C.), D.P.1042, <i>AP</i> 9.274 (Phil.), Hld.1.29.2, Pamprepius 3.141, Hsch., Eust.1236.50, <i>EM</i> [[l.c.]]<br /><b class="num">•</b>fig. βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος A.<i>Th</i>.593, αἰθέρος αὔλακα τέμνων Ar.<i>Au</i>.1400, ἄλοκα Νηρεΐας πλακὸς τέμνοντες <i>Lyr.Adesp</i>.21.16, ἀδικίας αὖλαξ [[LXX]] <i>Si</i>.7.3, φωνῆς αὖ. Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.4.38, cf. Tim.15.32.<br /><b class="num">2</b> [[rasguño]], [[herida]] ὄνυχος ἄλοκι νεοτόμῳ A.<i>Ch</i>.25, [[δορός]] E.<i>HF</i> 164, τραύματος E.<i>Rh</i>.796<br /><b class="num">•</b>[[raya]] producida por el estilo al escribir, Ar.<i>Th</i>.782, <i>AP</i> 6.68, Basil.M.32.1077B, Hsch.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> por extensión [[cosecha]] ἐξ ἀλόκων ἐπετειᾶν A.<i>A</i>.1016, μὴ σπεῖρε τέκνων ἄλοκα E.<i>Ph</i>.18.<br /><b class="num">2</b> [[campo o seno materno]] αἱ πατρῷαι ἄλοκες el campo materno cultivado por tu padre</i> S.<i>OT</i> 1211, σπέρμα ... τῶν τῆς μήτρας ἀποστερούμενον αὐλάκων Clem.Al.<i>Paed</i>.2.10.92, cf. Meth.<i>Symp</i>.2.1.<br /><b class="num">III</b> anat. [[poro o boca de un conducto o vena]] πυκιναῖς τέτρηνται ἄλοξιν ῥινῶν ἔσχατα τέρθρα los últimos extremos de la piel están atravesados por abundantes poros o bocas de parte a parte</i> Emp.l.c., τῶν ἀκοῶν Thdt.<i>Affect</i>.1.8.<br /><b class="num">IV</b> [[acequia]] [[ὑδροφόρος]] <i>IG</i> 14.453.4 (Catina)<br /><b class="num">•</b>[[surco hecho por el agua]], [[torrentera]] τοῦτο (τὸ [[ὕδωρ]]) ... πολλὰς ἐποίησεν αὔλακας Thdt.M.80.1461B, cf. Hsch.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>H°H<sup>u̯</sup>3l</i>- en grado cero y c. doble vocalización. C. vocal de apoyo entre ambas laringales resulta [[ἄλωξ]]. La var. [[ὦλαξ]] procede del grado pleno *<i>HeH<sup>u̯</sup>3</i>-. La forma [[εὔλακα]] puede proceder de Ϝέλακα, como εὖρος de Ϝέρος. Todo ello puede estar a su vez rel. la raíz de [[ἕλκω]], [[ὄλκος]], q.uu.
}}
{{bailly
|btext=ακος (ἡ, <i>qqf</i> ὁ)<br />[[sillon]].<br />'''Étymologie:''' p. *ἄϜλαξ, de ἀ prosth, et R. Ϝελκ tirer, v. [[ἕλκω]].
}}
{{elru
|elrutext='''αὖλαξ:''' ᾰκος ἡ (Anth. ὁ)<br /><b class="num">1</b> [[борозда]] Hes., Pind., Her., Arph., Theocr., Plut.;<br /><b class="num">2</b> [[черточка]] Arph., Anth.
}}
{{ls
|lstext='''αὖλαξ''': -ᾰκος, ἡ, ([[ὡσαύτως]] ὁ, Ἀρετ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 2. 13, Ἀνθ. Π. 9. 274)· [[προσέτι]] [[ἄλοξ]], οκος, τὸ δὲ ὦλξ εὕρηται μόνον κατ’ αἰτ. ὦλκα, ὦλκας· Δωρ. [[ὦλαξ]] Ἐτυμ. Μ. 625. 38)·- τὸ κατὰ τὴν ἄροσιν σχηματιζόμενον «αὐλάκι». Λατ. sulcus, [βόε] ἱεμένω κατὰ ὦλκα, σπεύδοντας κατὰ [[μῆκος]] τῆς αὔλακος, Ἰλ. Ν. 707· (οὕτω, κατὰ ὦλκας Ἀπολλ. Ρόδ. Γ.1054)· τῷ κέ μ’ ἴδοις, εἰ ὦλκα διηνεκέα προταμοίμην Ὀδ. Σ. 375· [βόε] ἐρίσαντε ἐν αὔλακι Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 437· ἰθεῖαν... αὔλακ’ ἐλαύνειν [[αὐτόθι]] 441· ὀρθάς... αὔλακας ἤλαυνε Πινδ. Π. 4. 405· ἀρότρῳ ἀναρρηγνύντες αὔλακας Ἡρόδ. 2, 14· αἰθέρας αὔλακα τέμνων Ἀριστοφ. Ὄρν. 1400· ἐξ ἀλόκων ἐπετειᾱν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1016. βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος (ἴδε [[καρπόω]]) ὁ αὐτ. Θήβ. 593· ἐν ἄλοκι Ἀριστ. Ὄρν.234. 2) μεταφ. ἐπὶ γυναικὸς ὡς φερούσης τέκνα, σπείρειν τέκνων ἄλοκα Εὐρ. Φοίν. 18· πατρῷαι ἄλοκες, τοῦ πατρός σου ἡ [[σύζυγος]], Σοφ. Ο. Τ. 1210. 3) μεταφ. [[ὡσαύτως]] [[αὖλαξ]] ἐπὶ τοῦ δέρματος, [[τραῦμα]], κόψιμον, «τζαγρούνισμα», ὄνυχος ἄλοκι νεοτόμῳ Αἰσχύλ. Χο. 25· δορὸς ἄλοκα Εὐρ.Ἡρ. Μαιν. 164· οὕτω καὶ ἐπὶ τῆς γραμμῆς ἐφ’ ἧς γράφει τις, ποίαν αὔλακα; Ἀριστοφ. Θεσμ. 782, πρβλ. Ἀνθ. Π. 6. 68. 4) [[ὄγμος]], ἡ [[εὐθεῖα]] γραμμὴ ἥν ἀποτελεῖ ὁ θερίζων, ποῖός τις δειλαῖε τύ γ’ ἐκ μέσω ἄματος ἐσσῇ, ὅς νῦν ἀρχόμενος (ἀρχομένῳ Ahrens) τᾱς αὔλακος οὐκ ἀποτρώγεις; «[[ποταπός]] ἔσῃ προïούσης τῆς ἡμέρας ὅτε νῦν ῥαθυμεῖς τῆς ἐργασίας ἀρχόμενος… καὶ οὐκ ἀποτέμνεις τῆς αὔλακος οὐδέν;» (Σχόλ.) Θεόκρ. 10. 6. 5) [[αὖλαξ]] [[ὑδροφόρος]], [[ὑδραγωγεῖον]], Ἐπιγράμ. Ἑλλ. 594. 4. Φαίνεται λοιπὸν ὅτι ἡ [[λέξις]] [[εἶναι]] ποιητική, [[οὐδαμοῦ]] ἀπαντῶσα ἐν τῷ δοκίμῳ Ἀττ. πεζῷ λόγῳ, ὅτι ὁ [[μόνος]] παρ’ Ὁμήρ. ἀπαντῶν [[τύπος]] [[εἶναι]] ἡ αἰτ. ὦλκα· ὅτι τὸ [[αὖλαξ]] εὕρηται μόνον παρὰ Πινδ. καὶ Ἡροδ., τὸ δὲ [[ἄλοξ]] μὸνον παρὰ τραγ. ἀμφότερα δέ, τό τε [[αὖλαξ]] καὶ [[ἄλοξ]], παρ’ Ἀριστοφ. (Ἐκ συγκρίσεως πρὸς τὸ [[ὁλκός]], Λατ. sulcus, καταφαίνεται ὅτι ἡ [[ῥίζα]] [[εἶναι]] μία καὶ ἡ αὐτή, δηλ. F ΕΛΚ (πρβλ. ἔλκω), [[διότι]] παρ’ Ὁμ. τὸ [[μέτρον]] ἀπαιτεῖ Fῶλκα, καὶ τὸ [[αὖλαξ]] [[εἶναι]] ἄFλαξ).
}}
{{lsm
|lsmtext='''αὖλαξ:''' -ᾰκος, ἡ, επίσης [[ἄλοξ]], <i>-οκος</i>, με Επικ. αιτ. [[ὦλκα]], <i>ὦλκας</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[αυλάκι]] που σχηματίζεται κατά το όργωμα, Λατ. [[sulcus]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>αὔλακ' ἐλαύνειν</i>, σε Ησίοδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ. λέγεται για τη [[γυναίκα]] ως φορέα παιδιών, σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ. επίσης, το [[αυλάκι]] πάνω στο [[δέρμα]], [[χαρακιά]], [[τραύμα]], [[πληγή]], [[ουλή]], σε Αισχύλ., Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> = [[ὄγμος]], [[ζώνη]], [[ταινία]], σε Θεόκρ. (Πιθ. από την [[ίδια]] [[ρίζα]] όπως το [[ὁλκός]], Λατ. [[sulcus]], από [[ἕλκω]]).
}}
{{FriskDe
|ftr='''αὖλαξ''': {aũlaks}<br />'''See also''': s. [[ἄλοξ]].<br />'''Page''' 1,186
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0392.png Seite 392]] ακος, ἡ, s. [[ἄλοξ]] (vgl. [[ὦλαξ]], ὦλξ).
}}
{{Slater
|sltr=[[αὖλαξ]] <br /><b>1</b> [[furrow]] ὀρθὰς δ' αὔλᾰκας ἐντανύσαις ἤλαυν ''[[sc.]]'' [[Jason]] (P. 4.227)
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">1.</b> a [[furrow]] made in [[ploughing]], Lat. [[sulcus]], Hom., etc.; αὔλακ' ἐλαύνειν to [[draw]] a [[furrow]], Hes.<br /><b class="num">2.</b> metaph. of a [[wife]] as the [[bearer]] of children, Soph., Eur.<br /><b class="num">3.</b> metaph. also, a [[furrow]] in the [[skin]], a [[gash]], [[wound]], Aesch., Eur.<br /><b class="num">4.</b> = [[ὄγμος]], a [[swathe]], Theocr. (Prob. from [[same]] Root as [[ὁλκός]], Lat. [[sulcus]], from [[ἕλκω]].)
}}
{{trml
|trtx====[[furrow]]===
Afrikaans: voor; Albanian: hulli, brazdë; Arabic: ثَلْم‎; Egyptian Arabic: حرت‎; Moroccan Arabic: خط‎; Armenian: ակոս; Old Armenian: ակօս; Azerbaijani: şırım, qırış; Bashkir: бураҙна; Belarusian: разора, баразна; Breton: ant; Bulgarian: бразда; Burmese: ထွန်ကြောင်း; Catalan: solc; Chinese Mandarin: 壟溝, 垄沟, 溝, 沟; Crimean Tatar: barazna; Czech: brázda; Danish: fure, plovfure; Dutch: [[vore]], [[voor]]; Esperanto: tersulko; Estonian: vagu; Finnish: vako, kyntövako; French: [[sillon]], [[rigole]]; Galician: rego, suco; Georgian: კვალი; German: [[Furche]]; Greek: [[αυλάκι]]; Ancient Greek: [[αὖλαξ]], [[ἄλοξ]], [[ὦλαξ]], [[ὦλξ]]; Hebrew: תֶּלֶם‎; Hindi: कुंड; Hungarian: barázda; Ido: sulko; Irish: clais; Italian: [[solco]]; Japanese: 溝, 畝; Kashubian: barzda, barzda, brózda; Kazakh: атыз, борозда; Korean: 고랑, 밭고랑; Kyrgyz: бороздо; Lao: ຮ່ອງ, ຮອຍໄຖ, ຄອງ; Latgalian: voga; Latin: [[sulcus]]; Latvian: vaga; Lezgi: хвал; Lithuanian: vaga; Livonian: vag; Luxembourgish: Fuer; Macedonian: бразда; Malay: alur; Maori: awa; Middle English: forow; Mongolian: шан; Norwegian: fure, fòr, renne; Occitan: rega; Old Church Slavonic: бразда; Persian: شیار‎; Polabian: bordză; Polish: bruzda; Portuguese: [[sulco]], [[rego]]; Quechua: khata, suka; Romanian: brazdă; Romansch: sultg; Russian: [[борозда]], [[бразда]]; Scottish Gaelic: clais; Serbo-Croatian Cyrillic: бразда; Roman: brazda; Slovak: brázda; Slovene: brazda; Sorbian Lower Sorbian: brozda; Upper Sorbian: brózda; Spanish: [[surco]]; Swedish: fåra, plogfåra; Tabasaran: хул; Tajik: шияр; Thai: ร่อง; Turkish: kırışık, kırışıklık, çizgi; Turkmen: keşlemek; Ugaritic: 𐎚𐎍𐎎; Ukrainian: борозна; Uzbek: egat, joʻyak; Venetian: solẑ; Vietnamese: rãnh, luống; Vilamovian: fiüch; Walloon: roye, royon; Welsh: rhych; West Frisian: fuorge
}}