ἐξαυαίνω: Difference between revisions
Ἔπαινον ἕξεις, ἂν κρατῇς, ὧν δεῖ κρατεῖν → Laus est, si, quibus est imperandum, tu imperes → Lob hast du, wenn du herrschst, worüber zu herrschen gilt
(2) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (14 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eksavaino | |Transliteration C=eksavaino | ||
|Beta Code=e)cauai/nw | |Beta Code=e)cauai/nw | ||
|Definition= | |Definition=[[dry up]], <b class="b3">ὁ νότος.. τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε</b> (aor. 1) [[Herodotus|Hdt.]]4.173:—Pass., <b class="b3">τὰ δένδρεα.. ἐξαυάνθη</b> ib.151, cf. Hp.''Carn.''11, Ar.''Fr.''612, Arist.''GA'' 750a22, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] [[sub verbo|s.v.]] [[ἐξευασμένον]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. ind. pas. ἐξαυάνθη Hdt.4.151; perf. part. act. ἐξευηκότες Phot.ε 1190]<br /><b class="num">I</b> tr. [[secar completamente]], [[desecar]] c. ac. [[ἄνεμος]] τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε Hdt.4.173, ὅλον ἐξαυαίνειν τὸ [[δένδρον]] Thphr.<i>CP</i> 5.12.5, (ὁ νότος) τά τε γὰρ φυόμενα ἐξαυαίνει Hp.<i>Vict</i>.2.38, en v. pas. τοῦ κολλώδεος ... τὸ ὑγρότατον ... ὑπὸ τοῦ θερμοῦ ... ξηραινόμενον καὶ ἐξαυαινόμενον Hp.<i>Carn</i>.11.<br /><b class="num">II</b> intr., en v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> [[secarse completamente]], [[resecarse]] c. suj. de plantas τὰ δένδρεα ... ἐξαυάνθη Hdt.l.c., ὁ δὲ φοῖνιξ ... ἐξηυαίνετο X.<i>An</i>.2.3.16 (cód. ap. crít.), τῶν τε γὰρ δένδρων τὰ πολλὰ πολυκαρπήσαντα λίαν ἐξαυαίνεται μετὰ τὴν φοράν Arist.<i>GA</i> 750<sup>a</sup>22, τὸ δὲ ἱπποσέλινον ... ἐξαυαίνεται Arist.<i>Pr</i>.923<sup>a</sup>35, τὰ μὲν ἐπέτεια (λαχάνα) ... ἐξαυαίνονται Thphr.<i>HP</i> 7.7.2, cf. Hp. en Erot.37.5<br /><b class="num">•</b>tb. en perf. act. [[estar seco]] ἐξευηκότες· ἐξηρασμένοι Phot.ε 1190.<br /><b class="num">2</b> [[consumirse]], [[disminuir]] ἰσχυρῶν γινομένων πάγων ἐξαυαίνεται ἡ τοῦ θερμοῦ ἰσχύς Arist.<i>Iuu</i>.470<sup>a</sup>28, εἰ δὲ καὶ ἐξαυαίνοιτο ὑπὸ <τοῦ> λιμοῦ Ael.<i>NA</i> 5.29<br /><b class="num">•</b>[[consumirse]], [[morir]] [[ἐνταῦθα]] δὴ παιδάριον ἐξαυαίνεται Ar.<i>Fr</i>.659. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0874.png Seite 874]] ausdörren; ἐξηύηνε Her. 4, 175; ἐξαυάνθη 4, 151, u. so pass. oft; Arist. von Bäumen, verdorren; [[παιδάριον]] ἐξαυαίνεται Ar. fr. inc. 46. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0874.png Seite 874]] ausdörren; ἐξηύηνε Her. 4, 175; ἐξαυάνθη 4, 151, u. so pass. oft; Arist. von Bäumen, verdorren; [[παιδάριον]] ἐξαυαίνεται Ar. fr. inc. 46. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=faire sécher ; <i>Pass.</i> se dessécher.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[αὐαίνω]]. | |btext=faire sécher ; <i>Pass.</i> se dessécher.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[αὐαίνω]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''ἐξαυαίνω:'''<br /><b class="num">1</b> [[высушивать]] (τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων Her.);<br /><b class="num">2</b> pass. [[сохнуть]], [[увядать]] (τὰ δένδρεα ἐξαυάνθη Her.; τὰ φυτὰ ἐξαυαίνεται Arst.); чахнуть ([[παιδάριον]] ἐξαυαίνεται Arph.). | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἐξαυαίνω''': ἐντελῶς [[ἀποξηραίνω]], ὁ [[νότος]]... τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε (ἀόρ. α΄) Ἡρόδ. 4. 173: - Παθ., τὰ δένδρεα ἐξαυάνθη [[αὐτόθι]] 151, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 514. | |||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 28: | Line 31: | ||
|lsmtext='''ἐξαυαίνω:''' μέλ. <i>-ᾰνῶ</i>, [[αποξηραίνω]] εντελώς, σε Ηρόδ. | |lsmtext='''ἐξαυαίνω:''' μέλ. <i>-ᾰνῶ</i>, [[αποξηραίνω]] εντελώς, σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=fut. ᾰνῶ<br />to dry [[quite]] up, Hdt. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 12:06, 4 September 2023
English (LSJ)
dry up, ὁ νότος.. τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε (aor. 1) Hdt.4.173:—Pass., τὰ δένδρεα.. ἐξαυάνθη ib.151, cf. Hp.Carn.11, Ar.Fr.612, Arist.GA 750a22, Hsch. s.v. ἐξευασμένον.
Spanish (DGE)
• Morfología: [aor. ind. pas. ἐξαυάνθη Hdt.4.151; perf. part. act. ἐξευηκότες Phot.ε 1190]
I tr. secar completamente, desecar c. ac. ἄνεμος τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε Hdt.4.173, ὅλον ἐξαυαίνειν τὸ δένδρον Thphr.CP 5.12.5, (ὁ νότος) τά τε γὰρ φυόμενα ἐξαυαίνει Hp.Vict.2.38, en v. pas. τοῦ κολλώδεος ... τὸ ὑγρότατον ... ὑπὸ τοῦ θερμοῦ ... ξηραινόμενον καὶ ἐξαυαινόμενον Hp.Carn.11.
II intr., en v. med.-pas.
1 secarse completamente, resecarse c. suj. de plantas τὰ δένδρεα ... ἐξαυάνθη Hdt.l.c., ὁ δὲ φοῖνιξ ... ἐξηυαίνετο X.An.2.3.16 (cód. ap. crít.), τῶν τε γὰρ δένδρων τὰ πολλὰ πολυκαρπήσαντα λίαν ἐξαυαίνεται μετὰ τὴν φοράν Arist.GA 750a22, τὸ δὲ ἱπποσέλινον ... ἐξαυαίνεται Arist.Pr.923a35, τὰ μὲν ἐπέτεια (λαχάνα) ... ἐξαυαίνονται Thphr.HP 7.7.2, cf. Hp. en Erot.37.5
•tb. en perf. act. estar seco ἐξευηκότες· ἐξηρασμένοι Phot.ε 1190.
2 consumirse, disminuir ἰσχυρῶν γινομένων πάγων ἐξαυαίνεται ἡ τοῦ θερμοῦ ἰσχύς Arist.Iuu.470a28, εἰ δὲ καὶ ἐξαυαίνοιτο ὑπὸ <τοῦ> λιμοῦ Ael.NA 5.29
•consumirse, morir ἐνταῦθα δὴ παιδάριον ἐξαυαίνεται Ar.Fr.659.
German (Pape)
[Seite 874] ausdörren; ἐξηύηνε Her. 4, 175; ἐξαυάνθη 4, 151, u. so pass. oft; Arist. von Bäumen, verdorren; παιδάριον ἐξαυαίνεται Ar. fr. inc. 46.
French (Bailly abrégé)
faire sécher ; Pass. se dessécher.
Étymologie: ἐξ, αὐαίνω.
Russian (Dvoretsky)
ἐξαυαίνω:
1 высушивать (τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων Her.);
2 pass. сохнуть, увядать (τὰ δένδρεα ἐξαυάνθη Her.; τὰ φυτὰ ἐξαυαίνεται Arst.); чахнуть (παιδάριον ἐξαυαίνεται Arph.).
Greek (Liddell-Scott)
ἐξαυαίνω: ἐντελῶς ἀποξηραίνω, ὁ νότος... τὰ ἔλυτρα τῶν ὑδάτων ἐξηύηνε (ἀόρ. α΄) Ἡρόδ. 4. 173: - Παθ., τὰ δένδρεα ἐξαυάνθη αὐτόθι 151, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 514.
Greek Monolingual
ἐξαυαίνω (Α) αυαίνω
ξηραίνω («ὁ νότος... τὰ ἔλυτρα... ἐξηύηνε»).
Greek Monotonic
ἐξαυαίνω: μέλ. -ᾰνῶ, αποξηραίνω εντελώς, σε Ηρόδ.
Middle Liddell
fut. ᾰνῶ
to dry quite up, Hdt.
