σύνταξις

English (LSJ)

εως, ἡ,

   A putting together in order, arranging, esp. of soldiers, τοῦ στρατεύματος σ. ποιήσασθαι array in battle-order, Th.6.42, cf. X.Cyr.2.4.1, Arist.Pol.1322a36; ἡ στρατιωτικὴ σ. X.Cyr.8.1.14; ἄνευ συντάξεως ἄχρηστον τὸ ὁπλιτικόν Arist.Pol.1297b19.    2 generally, system, arrangement, organization, Pl.R.462c,591d, Ti. 24c; ἡ συσταθεῖσα σ. its organization, of the Assyrian empire, Id.Lg.685c; τῆς πολιτείας Arist.Pol.1325a3; ὅλον τὸν τρόπον τῆς σ. (of the symmoriae) D.14.17; σ. μίαν εἶναι τὴν αὐτὴν τοῦ τε λαμβάνειν καὶ τοῦ ποιεῖν τὰ δέοντα one and the same system or rule for... Id.1.20, cf. 13.9; ἡ σ. τοῦ βίου Alex.162.10; the order or system of the world, Sosip.1.31; τῶν ὅλων, as a definition of εἱμαρμένη, Chrysipp.Stoic.2.293; σ. βιβλιοθήκης Str.13.1.54: also concrete, εἰς τὰς σάρκας καὶ τὴν ἄλλην σ. τῶν μερῶν Arist.Mete.355b10; συντάξιες [ἁρμονίης] musical modes, Hp.Vict.1.18, cf. Artemoap.Ath.14.636e; ἡ σ. τοῦ ἐνιαυτοῦ the composition or system of the year, the calendar year, OGI 56.43 (Canopus, iii B.C.); ἡ σ. τοῦ περιθύρου the framework, structure, Ephes.4(1) No.28 (v A.D.).    b ἐκτὸς κοινῆς συντάξεως, = extra ordinem, of admission of envoys to the Senate, Supp.Epigr.3.378B18 (Delph., Roman law, ii/i B.C.).    3 composition, but more freq. concrete, systematic treatise, Arist.Rh.Al.1446a34, Plb.1.3.2, 1.4.2, al., Hipparch.1.1.8, Phld.Rh.1.130 S., D.H.Comp.4, Str.1.1.23; collection of treatises, composite volume, D.L.7.190 sqq.: pl., Ptol.Tetr. 16, Gal.19.200; rules for construction, Ph.Bel.55.18: but ἡ τοῦ μεγέθους σ. the scale, ib.57.10.    4 grammatical putting together of words, syntax, περὶ τῆς σ. τῶν λεγομένων, title of work by Chrysipp., Stoic.2.6, cf. Plu.2.731f (pl.); τὴν σ. τῶν ὀνομάτων Gal.16.736, cf. 720; περὶ συντάξεως, title of work by A.D.; but also, compound forms, Id.Conj.214.7; ποιεῖσθαι μετά τινος τὴν σ. ib.221.19; also, rule for combination of sounds or letters, τὸ χ (in δέγμενος) εἰς γ μετεβλήθη, τῆς σ. οὕτως ἀπαιτούσης EM252.45, cf. Luc.Jud. Voc.3; also, connected speech, ἐν τῇ σ. ἐγκλιτέον Sch.Il.16.85.    II = σύνταγμα, body of troops, ἡ εἰς τοὺς μυρίους σ. their contingent towards... X.HG5.2.37; σ. Ἑλληνική the combined forces of Greece, Plu.Arist.21.    b company, troupe of entertainers, PColumbia 441 (JEA18.16).    2 covenant, previous arrangement, ἐκ τῶν Πατρῶν κατὰ τὴν σ. ἔπλει Plb.5.3.3; κατὰ τὴν τοῦ Ἀριανοῦ σ. at the time and place arranged by A., Id.8.16.5; ὥσπερ ἀπὸ συντάξεως ἥκοντας τὴν αὐτὴν λέγειν γνώμην Plu.2.813b; ordinance or resolution, SIG577.8 (Milet., iii/ii B.C.).    3 assigned impost, tribute, levy, D.5.13; χρημάτων σ. Id.18.234; κοινωνεῖν τῆς σ. Aeschin.3.96; σ. ὑποτελεῖν Isoc.7.2; διδόναι Id.8.29, D.58.37, cf. Theopomp.Hist. 92, OGI1.14 (Epist. Alex. Magni); κατ' ἄνδρα τελούντων σύνταξιν PTeb.103.1 (i B.C.), cf. 189 (i B.C.); ὑφίσταται τοῦ ζυτοπωλίου . . σ. δώσειν εἰς τὸ βασιλικὸν τὴν ἡμέραν κριθῶν (ἀρταβῶν) ιβ, i.e. undertakes to deliver the product (in beer) of 12 artabae of barley per day, PCair.Zen.199.4 (iii B.C.), cf. PPetr.3pp.219,221 (iii B.C.), PRev.Laws47.1,48.13 (iii B.C.), PLille9.7 (iii B.C.); λαϊκὴ σ., = λαογραφία, PMich.Teb.121r11 viii 2 (i A.D.).    4 subvention, pension, D.8.21,23 (pl.), Plu.Alex.21, Luc.2; συντάξεις τῶν ἀναγκαίων D.S.1.75; εἰς τὰς συντάξ<ε>ις ἱερῶν PTeb.5.54 (ii B.C.), cf. UPZ40.6 (ii B.C.), PSI 10.1151.9 (ii A.D.); pay of soldiers and officers, PStrassb.105.2 (iii B.C.), D.S.5.46, Luc.DMeretr.15.3; salary of a barber, PEnteux. 47.3 (iii B.C.); of the librarian of the Museum, σ. βασιλική Ath.11.493f.    5 ὅσοι . . ἐν συντάξει ἔχουσιν κώμας καὶ γῆν, i.e. those who hold land in assignment, i.e. are in receipt of revenue from land (without themselves administering it), PRev.Laws43.12 (iii B.C.), cf. PTeb.705.6 (iii B.C., restd.); ὁ ἐπὶ τῆς σ. the official administrator of land so granted, PCair.Zen.73.11 (iii B.C.); ὁ ἐπὶ συντάξεως PLille 4.24 (iii B.C.); ἀπαιτούμεθα τὸν τῆς σ. στέφανον BGU1851.3 (i B.C.); τῶν φερομένων ἐν τῇ τῶν μαχίμων σ. reckoned in the assignment to the μάχιμοι, PTeb.60.27 (ii B.C.); ὁ πρὸς τῇ σ. τῶν κατοίκων ἱππέων ib.31.6 (ii B.C.); ὁ πρὸς ταῖς σ. PRein.7.29 (ii B.C.).

German (Pape)

[Seite 1033] εως, ἡ, Zusammenordnung, -stellung, Anordnung, ξύμπασαν τὴν διακόσμησιν καὶ σύνταξιν, Plat. Tim. 24 c. Daher Ordnung, Stellung, Stand, εἰς μίαν σύνταξιν τὴν τοῦ ἄρχοντος, Rep. V, 462 c; ἡ τῶν ὅλων σύνταξις, die Weltordnung. – Bes. – a) die Aufstellung der Soldaten; Thuc. 6, 42; σύνταξιν ποιεῖσθαι, Xen. Cyr. 2, 4, 1; geordnete Schaar, 8, 1, 14; Pol. 1, 21, 10 u. öfter; Schlachtordnung; σύνταξις Ἑλληνική, ein aus allen Hellenischen Bundesstaaten zusammengesetztes Heer, Plut. Aristid. 21; vgl. ἡ εἰς τοὺς μυρίους σ., Xen. Hell. 5, 2, 37, wie σύνταγμα. – b) das Zusammensetzen, Abfassen eines Buches, die Schrift, Abhandlung, ἡ τῶν καθόλου πραγμάτων σύνταξις Pol. 1, 4, 2, u. öfter αἱ πρὸ τοῦ συντάξεις, die frühern Bücher. – c) bei den Gramm. die Wortfügung, die Lehre von der sprachrichtigen Verbindung der Wörter unter einander zu ganzen Sätzen, die Syntax. – d) Verabredung, Vertrag, Vergleich; Dem. 58, 37; Pol. 5, 3, 3; τὰ χρήματα τὰ κατὰ τὰς συντάξεις ὁμολογηθέντα, 5, 95, 1. – e) eine auferlegte Abgabe an die Staatskassen, ein in Athen von Kallistratos eingeführter milderer Ausdruck für φόρος, Harpocr.; vgl. Xen. Ath. 3, 5 u. Aesch. 3, 96; ὑποτελεῖν, Isocr. 7, 2; σύνταξιν τελεῖν τινι, Pol. 22, 27, 2, Tribut; – dah. Einkommen, σύνταξιν κατασκευάζειν τῇ πόλει, Dem. 5, 13. – f) der Sold, die Löhnung der Soldaten, milderer Ausdruck für μισθός, οὔτε τὰς συντάξεις Διοπείθει δίδομεν, Dem. 8, 22; D. Sic.; auch Pension, Jahrgeld, Plut. Alex. 21; καὶ δαπάνη, Lucull. 2, u. a. Sp.; vgl. Schaefer D. Hal. de C. V. p. 363.