διακονέω: Difference between revisions
(Bailly1_2) |
(big3_11) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=-ῶ :<br /><i>impf.</i> ἐδιακόνουν, <i>f.</i> διακονήσω, <i>ao.</i> ἐδιακόνησα, <i>pf.</i> δεδιακόνηκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐδιακονήθην, <i>pf.</i> δεδιακόνημαι;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> être serviteur, faire office de serviteur, servir;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> fournir, procurer, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> διακονέομαι-οῦμαι;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire office de serviteur pour soi-même ; pourvoir à ses besoins;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> δ. [[τί]] τινι, servir qch (du vin) à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[διάκονος]]. | |btext=-ῶ :<br /><i>impf.</i> ἐδιακόνουν, <i>f.</i> διακονήσω, <i>ao.</i> ἐδιακόνησα, <i>pf.</i> δεδιακόνηκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐδιακονήθην, <i>pf.</i> δεδιακόνημαι;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> être serviteur, faire office de serviteur, servir;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> fournir, procurer, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> διακονέομαι-οῦμαι;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire office de serviteur pour soi-même ; pourvoir à ses besoins;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> δ. [[τί]] τινι, servir qch (du vin) à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[διάκονος]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=(διᾱκονέω) <b class="num">• Alolema(s):</b> jón. διηκ- Hdt.4.154<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [formas c. aum. silábico ἐδιακ- E.<i>Cyc</i>.406, D.50.2, Alc.Com.13, Nicostr.Com.34; formas c. aum. temporal διηκ- <i>Eu.Matt</i>.4.11, 2<i>Ep.Ti</i>.1.18, Luc.<i>Philops</i>.35, <i>Tyr</i>.22; perf. δεδιακονηκ- D.51.7, Arched.3.8, I.<i>AI</i> 18.293; διακεκονηκ- Thdt.<i>Qu.in Ex</i>.29]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> en el ámbito de la intermediación<br /><b class="num">1</b> [[proveer]], [[proporcionar]], [[procurar]] πάντα τὰ περὶ τὸν πόλεμον Pl.<i>R</i>.467a, πάντα τὰ πρὸς τὰς χρείας ... ἡμῖν Nil.M.79.248A, τὴν ὁμιλίαν Hld.7.20.2, πολιτείαν ... ἀγαθήν Clem.Al.<i>Strom</i>.1.26.168, cf. Eus.<i>Marcell</i>.1.1 (p.3)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τοῖς ... τὰ ἐρωτικὰ ταῦτα διακονουμένοις Luc.<i>Merc.Cond</i>.27.<br /><b class="num">2</b> c. suj. no de pers. [[suministrar]], [[transmitir]] οὐδὲ μὴν ὁ λύχνος διακονήσει τὸ φῶς Clem.Al.<i>Paed</i>.2.3.37, ὁ ἀὴρ ἔξωθεν διακονεῖ καὶ ὀσμὰς καὶ χροιὰς καὶ ψόφους el aire transmite afuera los olores, los colores y los sonidos</i> Phlp.<i>in de An</i>.449.22<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. φλεβός, τῆς ἐν καρδίῃ ἀπὸ τοῦ ἥπατος διακονευμένης τὸ [[αἷμα]] Aret.<i>SA</i> 2.2.6, (εἰκόνα) ψυχὴ διακονησαμένη Plot.5.8.7, τὰς τροφὰς [[ἄμφω]] μία διακονεῖται οὐσία Clem.Al.<i>Paed</i>.1.6.45.<br /><b class="num">II</b> como realización de una función por imperativo ajeno<br /><b class="num">1</b> [[prestar como servicio o favor]] por algún tipo de obligación, religiosa o social Ἐτέαρχος ... ἐξορκοῖ ... οἱ διηκονήσειν ὅ τι ἂν δεηθῇ Etearco (le) obliga bajo juramento a hacer cualquier favor que le pidiera</i> Hdt.l.c., ὅσα ... διηκόνησεν cuantos servicios me prestó</i> 2<i>Ep.Ti</i>.1.18, διακονοῦσα κρυπτά estando bajo una obligación secreta</i> E.<i>Io</i> 396<br /><b class="num">•</b>[[poner al servicio]] εἰς ἑαυτοὺς αὐτὸ (χάρισμα) διακονοῦντες 1<i>Ep.Petr</i>.4.10, οὐχ ἑαυτοῖς ὑμῖν δὲ διηκόνουν αὐτά 1<i>Ep.Petr</i>.1.12, en v. pas. ἕκασται καὶ χρήσιμοι (πράξεις) τῇ πόλει ἐδιακονήθησαν D.50.2, χάρις ... καλῶς δεδιακονημένων agradecimiento de los buenos servicios prestados</i> D.51.7.<br /><b class="num">2</b> [[desempeñar]], [[ejecutar una función]] οἱ τὰ τοιάδε διακονοῦντες ἡμῖν dicho de heraldos, personal admin., Pl.<i>Plt</i>.290a, πολλὰ τῶν ... διακονικῶν ἔργων ... διακονεῖν Arist.<i>Pol</i>.1333<sup>a</sup>8, ταῦτα δὲ τῶν πεμφθέντων διακόνησάντων I.<i>AI</i> 6.298<br /><b class="num">•</b>crist. [[administrar]] ref. al ministerio eclesiástico τὸν λόγον Basil.<i>Spir</i>.79.15, τὸ πνεῦμα ... τῷ βαπτιζομένῳ Origenes <i>Comm.in</i> 1<i>Cor</i>.1.14-17 (p.234)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὰ τοῦ πατρὸς εἰς ἀνθρώπους διακονούμενος el que desempeña los (designios) del Padre ante los hombres</i> en alusión a Jesucristo, Eus.<i>DE</i> 5.10(p.233)<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ἃ (πράγματα) διακονοῦνται las funciones que son desempeñadas</i> Origenes <i>Cels</i>.1.25.<br /><b class="num">3</b> c. connotación servil [[servir]] esp. comida y bebida τι νῦν μοι διακονοῦντι παρὰ τῷ δεσπότῃ ἀστεῖον Posidipp.2, διακονοῦμεν νῦν γάμους ahora servimos un banquete de bodas</i> Posidipp.28.19, τὴν ἐπὶ τοῦ πότου διακονίαν I.<i>AI</i> 11.163<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὸν οἶνον ἡμῖν ... διακονούμενοι Luc.<i>Asin</i>.53<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ὑπὸ ἀργυρωνήτων ... διακονεῖσθαι ser servidos por esclavos comprados</i> Timae.11, ὑπὸ τῶν νεωτάτων παίδων D.S.5.28, τοῖς τε ἐκπώμασιν οἷς ἐγὼ καθιέρωσα διακονείσθωσαν y que sean servidos con las copas que he consagrado</i>, <i>IGLS</i> 1.159 (Nemrud Dagh I a.C.), <i>Arsameia</i> 139 (I a.C.).<br /><b class="num">4</b> [[llevar]], [[mandar como correo]] en v. pas. ἐστὲ ἐπιστολὴ Χριστοῦ διακονηθεῖσα ὑφ' ἡμῶν sois como una carta de Cristo mandada por nosotros</i> 2<i>Ep.Cor</i>.3.3.<br /><b class="num">B</b> intr.<br /><b class="num">I</b> [[desempeñar una misión o encargo]] X.<i>Cyr</i>.8.3.8, en v. med. mismo sent. διακονησάμενος πρὸς ... Μαρίαν del arcángel Gabriel, Didym.<i>Trin</i>.2.4.7, ἑτέρου μὲν πεποιηκότος, [[αὐτοῦ]] δὲ διακονησαμένου ref. al papel de Cristo en la creación, Eus.<i>E.Th</i>.2.14.10.<br /><b class="num">II</b> gener. c. dat.<br /><b class="num">1</b> de pers. [[hacer un favor o servicio]] por algún tipo de obligación social, no servil, c. dat. de pers. ἠρώτα οὖν αὐτὴν εἰ ἐθελήσοι διακονῆσαι οἱ le preguntó si quería hacerle un favor (cometer un crimen)</i>, Antipho 1.16, ἀλλήλοις D.S.2.59.<br /><b class="num">2</b> [[servir]] en una relación que implica subordinación, esp. a la mesa Κύκλωπι E.l.c., τίνι ἐδιακόνεις; ¿a quien servías?</i> Nicostr.Com.l.c., cf. Euphro 9.1, δεσπότῃ D.19.69, ἡμῖν <i>UPZ</i> 18.23 (II a.C.), cf. Lib.<i>Or</i>.64.93, ἄγγελοι ... διηκόνουν αὐτῷ <i>Eu.Matt</i>.4.11, cf. <i>Eu.Luc</i>.12.37, Clem.Al.<i>Ex.Thdot</i>.85<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. αὐτῷ διακονεῖται Ar.<i>Ach</i>.1017, cf. Ath.659d, διηκονεῖτο ἡμῖν Luc.<i>Philops</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. constr. adverb. o giro prep. βλακικῶς Ar.<i>Au</i>.1323, ὀξέως Pl.<i>Tht</i>.175e, ἐπιπονώτερον Arched.l.c., μηδὲν [[διαφερόντως]] τῶν δούλων Pl.<i>Lg</i>.805e, προθύμως Bato Sinop.5, ἐν τοῖς γάμοις διακονοῦντες Men.<i>Fr</i>.238.2, cf. <i>Com.Adesp</i>.1147.55, <i>POxy</i>.275.10 (I d.C.), παιδὸς ... ἁμαρτάνοντος ἐν τῷ διακονεῖν cometiendo el niño un fallo al servir</i> la mesa, D.S.4.36<br /><b class="num">•</b>abs. διακονοῦντες Ἀρμένιοι παῖδες X.<i>An</i>.4.5.33, cf. Pl.<i>Grg</i>.521a, Posidon.75, οἱ διακονοῦντες οἰκέται D.S.5.40<br /><b class="num">•</b>subst. ἡ διακονοῦσα la sirvienta</i> Plu.2.628c, cf. 677e, ὁ διακονῶν el que sirve</i> la mesa, op. ὁ ἀνακείμενος ‘el comensal’, <i>Eu.Luc</i>.22.26, οἱ διακονούμενοι los sirvientes</i> Chrys.M.58.671, ὁ διακονῶν μοι mi fámulo</i>, mi asistente</i>, <i>Apoph.Patr</i>.M.65.257D<br /><b class="num">•</b>[[hacer de mandadero]], [[hacer el servicio de correo o recadero]] διακονεῖ ἡμῖν καὶ ... θάλατταν ... ὑπομένει Aen.Gaz.<i>Ep</i>.12.<br /><b class="num">3</b> c. dat. no de pers. [[ponerse o estar al servicio de]]<br /><b class="num">a)</b> ταῖς ὑποθήκαις ... διακονοῦσα cumpliendo con las sugerencias</i> criminales de una instigadora, Antipho 1.17, ταῖς ὑποθυμίαις Aristid.<i>Or</i>.2.198, τῇ δικαιοσύνῃ Aristid.<i>Apol</i>.2.8;<br /><b class="num">b)</b> [[atender a]], [[encargarse de]] τραπέζαις <i>Act.Ap</i>.6.2, τῇ λειτουργίᾳ Eus.<i>HE</i> 6.29.1, ταῖς βασιλέως ἐπιστολαῖς Lib.<i>Or</i>.62.14, cf. Thdr.Mops.<i>Heb</i>.proem., τινι πνευματικῷ πράγματι Chrys.M.57.84, cf. Thdt.l.c., ταῖς ἀποκρίσεσι Euagr.Schol.<i>HE</i> 2.2;<br /><b class="num">c)</b> c. giro prep. οἱ πρὸς ὠνήν τε καὶ πρᾶσιν διακονοῦντες los que se dedican a la compra venta</i> Pl.<i>R</i>.371d, πρὸς εὐεργεσίαν καὶ τιμὴν τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ (los ángeles se niegan) a servir para beneficio y honra de la imagen de Dios (es decir el hombre después de la caída)</i>, Cosm.Ind.<i>Top</i>.2.84.<br /><b class="num">4</b> διακονῆσαι· κατεργάσασθαι. ἀπολέσαι. βλάψαι Hsch.δ 1068 (prob. por διακν-).<br /><b class="num">III</b> sólo relig.<br /><b class="num">1</b> [[servir]], [[socorrer]], [[auxiliar]] διακόνησόν μοι εἰς Ἀπλωνοῦν ref. al dios al que se invoca en un conjuro mág. <i>Suppl.Mag</i>.39.2, por precepto relig. crist. πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ... καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; <i>Eu.Matt</i>.25.44, αἵτινες διηκόνουν αὐτοῖς ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς <i>Eu.Luc</i>.8.3, παρακαλέσασα αὐτὸν διακονῆσαι τοῖς [[ἐκεῖ]] ἀδελφοῖς pidiéndole que ayudara a los hermanos de allí</i> Pall.<i>H.Laus</i>.58.2<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὰς διακονουμένας χεῖρας las manos que prestan ayuda</i> Chrys.M.57.275<br /><b class="num">•</b>en v. pas. χήρα ... διακονουμένη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Basil.<i>Ep</i>.199.24, σὺν τῇ χάριτι ταύτῃ τῇ διακονουμένῃ ὑφ' ἡμῶν con esa obra de caridad practicada por nosotros</i> 2<i>Ep.Cor</i>.8.19.<br /><b class="num">2</b> [[servir]], [[dedicarse al servicio]] divino τῷ ἰδίῳ Κυρίῳ Nil.M.79.281C, en v. med. mismo sent. οἱ διακονούμενοι τῷ Θεῷ los que se dedican al servicio de Dios</i> Origenes <i>Cels</i>.4.4, cf. 6.79, abs. διακονοῦντας καὶ μὴ μεριμνῶντας Cyr.H.<i>Procatech</i>.13, del propio Jesucristo y tb. en v. pas. οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι <i>Eu.Matt</i>.20.28<br /><b class="num">•</b>en la administración eclesiástica [[servir como diácono]], [[diaconar]] καλῶς 1<i>Ep.Ti</i>.3.13, cf. 10, Herm.<i>Sim</i>.9.26.2, <i>Vis</i>.3.5.1.<br /><b class="num">IV</b> usos propios de la v. med.<br /><b class="num">1</b> [[procurarse]] τι ... μόνον διακονεῖσθαι procurarme todo yo solo</i> S.<i>Ph</i>.287.<br /><b class="num">2</b> [[servirse]] βιωσόμενοι διακονοῦντές τε καὶ διακονούμενοι ἑαυτοῖς Pl.<i>Lg</i>.763a, Ἱερεμίας, τοῖς ... παρὰ Θεοῦ διακονούμενος λόγοις Jeremías, sirviéndose de las palabras de Dios</i> Cyr.Al.M.70.141B. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:08, 21 August 2017
English (LSJ)
Ion. διηκ-, impf.
A ἐδιακόνουν E.Cyc.406 (dub.), Alc. Com.13, Nicostr.Com.36; later διηκόνουν Ev.Matt.4.11: fut. -ήσω Hdt.4.154, Pl.Grg.521a: aor. διηκόνησα Aristid.2.198 J.; inf. -ῆσαι Antipho 1.16: pf. δεδιακόνηκα Arched.3.8:—Med., impf. διηκονούμην Luc.Philops.35: fut. -ήσομαι Id.DDeor.4.4: aor. διηκονησάμην Id.Tyr.22:—Pass., fut. δεδιακονήσομαι J.AJ18.8.7: aor. ἐδιακονήθην D.50.2: pf. δεδιακόνημαι, v. infr. 11: (διάκονος):—minister, do service, abs., E.Ion 396, Ar.Av.1323, POxy.275.10(i A.D.): c. dat. pers., serve D.19.69, etc.; δ. διακονικὰ ἔργα Arist.Pol.1333a8; δ. ὑποθήκαις τινός Antipho 1.17; δ. παρὰ τῷ δεσπότῃ Posidipp.2; δ. πρὸς ὠνήν τε καὶ πρᾶσιν Pl.R.371d:—Med., minister to one's own needs, serve oneself, S.Ph.287; αὑτῷ διακονεῖται Ar.Ach.1017; διακονοῦντες καὶ διακονούμενοι ἑαυτοῖς acting as servants and serving themselves, Pl.Lg.763a: also simply like Act., οἶνον ἡμῖν χρυσίῳ διακονούμενοι Luc.Asin.53, cf. Lib.Or.53.9:—Pass., to be served, οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι Ev.Matt.20.28. 2 to be a deacon, 1 Ep.Ti.3.10,13. II c.acc.rei, render a service, τινὶ ὅ τι ἂν δεηθῇ Hdt.4.154, cf.Pl.Plt.290a; δ. γάμους Posidipp.26.19:—Pass., to be supplied, τῇ πόλει ἐδιακονήθησαν [αἱ πράξεις] D.50.2; τῶν καλῶς δεδιακονημένων Id.51.7: c. dat. instr., ἐκπώμασι διακονείσθωσαν OGI383.159 (i B.C.).
German (Pape)
[Seite 582] ion. διηκονέω; ἐδιακόνουν, ἐδιακόνησα, δεδιακόνηκα, ἐδιακονήθησαν Dem. 50, 2, δεδιακονημένοι 51, 7, nach Möris schlechtere Formen διηκόνουν, z. B. Matth. 411, auch Eur. Cycl. 406, δεδιηκόνηκα; dienen, bedienen, aufwarten; οὐδὲν διαφερόντως τῶν δούλων Plat. Legg. VII, 805 c; ὡς βλακικῶς δ. Ar. Av. 1323; δεσπότῃ Dem. 19, 69; τινὶ ὅτι ἂν δεηθῇ, Her. 4, 154, d. i. einen Dienst leisten; τὰ τοιάδε ἡμῖν Plat. Polit. 290 a; αὐτῷ τοσαῦτα Anacr. 14, 17; μέθυ ἐμοί 30, 6; καὶ ὑπηρετεῖν πάντα τὰ περὶ τὸν πόλεμον Plat. Rep. V, 466 e, verrichten; μηδὲν ἐπὶ δώροις Legg. XII, 955 d; – γάμους, ausrichten, anordnen, vom Koch, Posidipp. Ath. IX, 377 a; vgl. auch Men. Ath. VI, 245 c. – Med. sich selbst bedienen, ἑαυτῷ Soph. Phil. 287; vgl. Ar. Ach. 1017; Plat. Legg. VI, 763 a; auch = act., οἱ τὰ ἐρωτικὰ διακονούμενοι, Gehülfen in Liebessachen, Luc. merc. cond. 27; οἶνόν τινι χρυσίῳ, kredenzen, Asin. 53. διακόνημα, τό, 1) Dienst; δουλικόν δ. Plat. Theaet. 175 e; Arist. Polit. 1, 7. – 2) = Hausgeräth; Ath. VI 274 b.
Greek (Liddell-Scott)
διᾱκονέω: Ἰων. διηκ-· παρατ. ἐδιακόνουν Εὐρ. Κύκλ. 406 (Ilerm.), Ἀλκαῖ. Κωμ. Ἐνδυμ. 2, Νικόστρ. ἐν Meineke Ἀποσπ. 5. 84· μεταγεν. καὶ διηκόνουν Ν. Δ.· μέλλ. -ήσω Ἡρόδ., Πλάτ.· - ἀόρ. διηκόνησα Ἀριστείδ., ἀπαρ. διακονῆσαι Ἀντιφῶν 113. 10· πρκμ. δεδιηκόνηκα Ἀρχέδικ. Θησ. 2, πρβλ. Μοῖρ. 121. - Μέσ., παρατ. διηκονούμην Λουκ. Φιλοψ. 35· μέλλ. -ήσομαι ὁ αὐτ.· ἀόρ. διηκονησάμην ὁ αὐτ. -Παθ., μέλλ. δεδιακονήσομαι Ἰωσηπ. Α. Ι. 18. 8, 7· ἀόρ. ἐδιακονήθην Δημ. 1206. 19· πρκμ. δεδιακόνημαι, ἴδε κατωτ. ΙΙ (διάκονος). ‘Υπηρετῶ, προσφέρω ὑπηρεσίας, ἀπολ., Εὐρ. Ἴωνι 397, Ἀριστοφ. Ὄρν. 1323· μετὰ δοτ. προσ., Δημ. 362, ἐν τέλ., κτλ.· δ. διακονικά ἔργα Ἀριστ. Πολ. 7. 14, 7· δ. ὑποθήκαις τινὸς Ἀντιφῶν 113. 19· δ. παρὰ τῷ δεσπότῃ Ποσείδιπ. Ἀποκλ. 1· δ. πρός τι, εἶμαι ὠφέλιμος, συντελεστικὸς εἴς τι..., Πλάτ. Πολ. 371D. - Μέσ., ὑπηρετῶ εἰς τὰς ἀνάγκας μου, ὑπηρετῶ ἐμαυτόν, Σοφ. Φ. 287· αὑτῷ διακονεῖσθαι Ἀριστοφ. Ἀχ. 1017· διακονοῦντες καὶ διακονούμενοι ἑαυτοῖς, ἐνεργοῦντες ὡς ὑπηρέται καὶ ὑπηρετοῦντες ἑαυτούς, Πλάτ. Νόμ. 763Α· ὡσαύτως ἁπλῶς ὡς τὸ ἐνεργ., οἶνον ἡμῖν χρυσίῳ διακονούμενοι Λουκ. Ὄν. 53. 2) εἶμαι διάκονος ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, 1 Ἐπ. Τιμ. 3. 10 καὶ 13, Ἐκκλ. ΙΙ. μετ’ αἰτ., παρέχω, χορηγῶ, Λατ. ministrare, τινι ὅ τι ἂν δεηθῇ Ἡρόδ. 4. 154, Πλάτ. Πολιτ. 290Α· δ. γάμους Ποσείδιπ. Χορ. 1. 19. - Παθ., παρέχομαι, προσφέρομαι, χορηγοῦμαι, τῇ πόλει ἐδιακονήθησαν [αἱ πράξεις] Δημ. 1206. 18· τῶν καλῶς δεδιακονημένων ὁ αὐτ. 1230. 10.
French (Bailly abrégé)
-ῶ :
impf. ἐδιακόνουν, f. διακονήσω, ao. ἐδιακόνησα, pf. δεδιακόνηκα;
Pass. ao. ἐδιακονήθην, pf. δεδιακόνημαι;
1 intr. être serviteur, faire office de serviteur, servir;
2 tr. fournir, procurer, acc.;
Moy. διακονέομαι-οῦμαι;
1 intr. faire office de serviteur pour soi-même ; pourvoir à ses besoins;
2 tr. δ. τί τινι, servir qch (du vin) à qqn.
Étymologie: διάκονος.
Spanish (DGE)
(διᾱκονέω) • Alolema(s): jón. διηκ- Hdt.4.154
• Morfología: [formas c. aum. silábico ἐδιακ- E.Cyc.406, D.50.2, Alc.Com.13, Nicostr.Com.34; formas c. aum. temporal διηκ- Eu.Matt.4.11, 2Ep.Ti.1.18, Luc.Philops.35, Tyr.22; perf. δεδιακονηκ- D.51.7, Arched.3.8, I.AI 18.293; διακεκονηκ- Thdt.Qu.in Ex.29]
A tr.
I en el ámbito de la intermediación
1 proveer, proporcionar, procurar πάντα τὰ περὶ τὸν πόλεμον Pl.R.467a, πάντα τὰ πρὸς τὰς χρείας ... ἡμῖν Nil.M.79.248A, τὴν ὁμιλίαν Hld.7.20.2, πολιτείαν ... ἀγαθήν Clem.Al.Strom.1.26.168, cf. Eus.Marcell.1.1 (p.3)
•en v. med. mismo sent. τοῖς ... τὰ ἐρωτικὰ ταῦτα διακονουμένοις Luc.Merc.Cond.27.
2 c. suj. no de pers. suministrar, transmitir οὐδὲ μὴν ὁ λύχνος διακονήσει τὸ φῶς Clem.Al.Paed.2.3.37, ὁ ἀὴρ ἔξωθεν διακονεῖ καὶ ὀσμὰς καὶ χροιὰς καὶ ψόφους el aire transmite afuera los olores, los colores y los sonidos Phlp.in de An.449.22
•en v. med. mismo sent. φλεβός, τῆς ἐν καρδίῃ ἀπὸ τοῦ ἥπατος διακονευμένης τὸ αἷμα Aret.SA 2.2.6, (εἰκόνα) ψυχὴ διακονησαμένη Plot.5.8.7, τὰς τροφὰς ἄμφω μία διακονεῖται οὐσία Clem.Al.Paed.1.6.45.
II como realización de una función por imperativo ajeno
1 prestar como servicio o favor por algún tipo de obligación, religiosa o social Ἐτέαρχος ... ἐξορκοῖ ... οἱ διηκονήσειν ὅ τι ἂν δεηθῇ Etearco (le) obliga bajo juramento a hacer cualquier favor que le pidiera Hdt.l.c., ὅσα ... διηκόνησεν cuantos servicios me prestó 2Ep.Ti.1.18, διακονοῦσα κρυπτά estando bajo una obligación secreta E.Io 396
•poner al servicio εἰς ἑαυτοὺς αὐτὸ (χάρισμα) διακονοῦντες 1Ep.Petr.4.10, οὐχ ἑαυτοῖς ὑμῖν δὲ διηκόνουν αὐτά 1Ep.Petr.1.12, en v. pas. ἕκασται καὶ χρήσιμοι (πράξεις) τῇ πόλει ἐδιακονήθησαν D.50.2, χάρις ... καλῶς δεδιακονημένων agradecimiento de los buenos servicios prestados D.51.7.
2 desempeñar, ejecutar una función οἱ τὰ τοιάδε διακονοῦντες ἡμῖν dicho de heraldos, personal admin., Pl.Plt.290a, πολλὰ τῶν ... διακονικῶν ἔργων ... διακονεῖν Arist.Pol.1333a8, ταῦτα δὲ τῶν πεμφθέντων διακόνησάντων I.AI 6.298
•crist. administrar ref. al ministerio eclesiástico τὸν λόγον Basil.Spir.79.15, τὸ πνεῦμα ... τῷ βαπτιζομένῳ Origenes Comm.in 1Cor.1.14-17 (p.234)
•en v. med. mismo sent. τὰ τοῦ πατρὸς εἰς ἀνθρώπους διακονούμενος el que desempeña los (designios) del Padre ante los hombres en alusión a Jesucristo, Eus.DE 5.10(p.233)
•en v. pas. ἃ (πράγματα) διακονοῦνται las funciones que son desempeñadas Origenes Cels.1.25.
3 c. connotación servil servir esp. comida y bebida τι νῦν μοι διακονοῦντι παρὰ τῷ δεσπότῃ ἀστεῖον Posidipp.2, διακονοῦμεν νῦν γάμους ahora servimos un banquete de bodas Posidipp.28.19, τὴν ἐπὶ τοῦ πότου διακονίαν I.AI 11.163
•en v. med. mismo sent. τὸν οἶνον ἡμῖν ... διακονούμενοι Luc.Asin.53
•en v. pas. ὑπὸ ἀργυρωνήτων ... διακονεῖσθαι ser servidos por esclavos comprados Timae.11, ὑπὸ τῶν νεωτάτων παίδων D.S.5.28, τοῖς τε ἐκπώμασιν οἷς ἐγὼ καθιέρωσα διακονείσθωσαν y que sean servidos con las copas que he consagrado, IGLS 1.159 (Nemrud Dagh I a.C.), Arsameia 139 (I a.C.).
4 llevar, mandar como correo en v. pas. ἐστὲ ἐπιστολὴ Χριστοῦ διακονηθεῖσα ὑφ' ἡμῶν sois como una carta de Cristo mandada por nosotros 2Ep.Cor.3.3.
B intr.
I desempeñar una misión o encargo X.Cyr.8.3.8, en v. med. mismo sent. διακονησάμενος πρὸς ... Μαρίαν del arcángel Gabriel, Didym.Trin.2.4.7, ἑτέρου μὲν πεποιηκότος, αὐτοῦ δὲ διακονησαμένου ref. al papel de Cristo en la creación, Eus.E.Th.2.14.10.
II gener. c. dat.
1 de pers. hacer un favor o servicio por algún tipo de obligación social, no servil, c. dat. de pers. ἠρώτα οὖν αὐτὴν εἰ ἐθελήσοι διακονῆσαι οἱ le preguntó si quería hacerle un favor (cometer un crimen), Antipho 1.16, ἀλλήλοις D.S.2.59.
2 servir en una relación que implica subordinación, esp. a la mesa Κύκλωπι E.l.c., τίνι ἐδιακόνεις; ¿a quien servías? Nicostr.Com.l.c., cf. Euphro 9.1, δεσπότῃ D.19.69, ἡμῖν UPZ 18.23 (II a.C.), cf. Lib.Or.64.93, ἄγγελοι ... διηκόνουν αὐτῷ Eu.Matt.4.11, cf. Eu.Luc.12.37, Clem.Al.Ex.Thdot.85
•en v. med. mismo sent. αὐτῷ διακονεῖται Ar.Ach.1017, cf. Ath.659d, διηκονεῖτο ἡμῖν Luc.Philops.l.c.
•c. constr. adverb. o giro prep. βλακικῶς Ar.Au.1323, ὀξέως Pl.Tht.175e, ἐπιπονώτερον Arched.l.c., μηδὲν διαφερόντως τῶν δούλων Pl.Lg.805e, προθύμως Bato Sinop.5, ἐν τοῖς γάμοις διακονοῦντες Men.Fr.238.2, cf. Com.Adesp.1147.55, POxy.275.10 (I d.C.), παιδὸς ... ἁμαρτάνοντος ἐν τῷ διακονεῖν cometiendo el niño un fallo al servir la mesa, D.S.4.36
•abs. διακονοῦντες Ἀρμένιοι παῖδες X.An.4.5.33, cf. Pl.Grg.521a, Posidon.75, οἱ διακονοῦντες οἰκέται D.S.5.40
•subst. ἡ διακονοῦσα la sirvienta Plu.2.628c, cf. 677e, ὁ διακονῶν el que sirve la mesa, op. ὁ ἀνακείμενος ‘el comensal’, Eu.Luc.22.26, οἱ διακονούμενοι los sirvientes Chrys.M.58.671, ὁ διακονῶν μοι mi fámulo, mi asistente, Apoph.Patr.M.65.257D
•hacer de mandadero, hacer el servicio de correo o recadero διακονεῖ ἡμῖν καὶ ... θάλατταν ... ὑπομένει Aen.Gaz.Ep.12.
3 c. dat. no de pers. ponerse o estar al servicio de
a) ταῖς ὑποθήκαις ... διακονοῦσα cumpliendo con las sugerencias criminales de una instigadora, Antipho 1.17, ταῖς ὑποθυμίαις Aristid.Or.2.198, τῇ δικαιοσύνῃ Aristid.Apol.2.8;
b) atender a, encargarse de τραπέζαις Act.Ap.6.2, τῇ λειτουργίᾳ Eus.HE 6.29.1, ταῖς βασιλέως ἐπιστολαῖς Lib.Or.62.14, cf. Thdr.Mops.Heb.proem., τινι πνευματικῷ πράγματι Chrys.M.57.84, cf. Thdt.l.c., ταῖς ἀποκρίσεσι Euagr.Schol.HE 2.2;
c) c. giro prep. οἱ πρὸς ὠνήν τε καὶ πρᾶσιν διακονοῦντες los que se dedican a la compra venta Pl.R.371d, πρὸς εὐεργεσίαν καὶ τιμὴν τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ (los ángeles se niegan) a servir para beneficio y honra de la imagen de Dios (es decir el hombre después de la caída), Cosm.Ind.Top.2.84.
4 διακονῆσαι· κατεργάσασθαι. ἀπολέσαι. βλάψαι Hsch.δ 1068 (prob. por διακν-).
III sólo relig.
1 servir, socorrer, auxiliar διακόνησόν μοι εἰς Ἀπλωνοῦν ref. al dios al que se invoca en un conjuro mág. Suppl.Mag.39.2, por precepto relig. crist. πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ... καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; Eu.Matt.25.44, αἵτινες διηκόνουν αὐτοῖς ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς Eu.Luc.8.3, παρακαλέσασα αὐτὸν διακονῆσαι τοῖς ἐκεῖ ἀδελφοῖς pidiéndole que ayudara a los hermanos de allí Pall.H.Laus.58.2
•en v. med. mismo sent. τὰς διακονουμένας χεῖρας las manos que prestan ayuda Chrys.M.57.275
•en v. pas. χήρα ... διακονουμένη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Basil.Ep.199.24, σὺν τῇ χάριτι ταύτῃ τῇ διακονουμένῃ ὑφ' ἡμῶν con esa obra de caridad practicada por nosotros 2Ep.Cor.8.19.
2 servir, dedicarse al servicio divino τῷ ἰδίῳ Κυρίῳ Nil.M.79.281C, en v. med. mismo sent. οἱ διακονούμενοι τῷ Θεῷ los que se dedican al servicio de Dios Origenes Cels.4.4, cf. 6.79, abs. διακονοῦντας καὶ μὴ μεριμνῶντας Cyr.H.Procatech.13, del propio Jesucristo y tb. en v. pas. οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι Eu.Matt.20.28
•en la administración eclesiástica servir como diácono, diaconar καλῶς 1Ep.Ti.3.13, cf. 10, Herm.Sim.9.26.2, Vis.3.5.1.
IV usos propios de la v. med.
1 procurarse τι ... μόνον διακονεῖσθαι procurarme todo yo solo S.Ph.287.
2 servirse βιωσόμενοι διακονοῦντές τε καὶ διακονούμενοι ἑαυτοῖς Pl.Lg.763a, Ἱερεμίας, τοῖς ... παρὰ Θεοῦ διακονούμενος λόγοις Jeremías, sirviéndose de las palabras de Dios Cyr.Al.M.70.141B.