διπλασιάζω: Difference between revisions
Τὰ μηδὲν ὠφελοῦντα μὴ πόνει μάτην → Ne tu labores frustra in iis, quae nil iuvant → Müh nicht umsonst mit dem, was dir nichts nützt, dich ab
(Bailly1_2) |
(big3_12) |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> διπλασιάσω;<br /><b>1</b> doubler, acc.;<br /><b>2</b> rapporter le double;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> redoubler.<br />'''Étymologie:''' [[διπλάσιος]]. | |btext=<i>f.</i> διπλασιάσω;<br /><b>1</b> doubler, acc.;<br /><b>2</b> rapporter le double;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> redoubler.<br />'''Étymologie:''' [[διπλάσιος]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> gener. [[doblar]], [[duplicar]], [[hacer doble]] en duración, de períodos de tiempo, Pl.<i>Lg</i>.920a, τὰς [[ἕνδεκα]] ταύτας ἡμέρας Plu.<i>Num</i>.18, en cantidad τὸν φόρον And.4.11, τοὺς ... μισθούς D.S.16.36, τὸ [[ἀργύριον]] D.C.61.5.4, χρῆμα Pall.<i>V.Chrys</i>.20.380, τὴν δόσιν Gal.6.828, en v. pas. νομίζων βασιλεῖ τοῦτο (τὴν θοίναν) διπλασιασθῆναι pensando que al rey se le daba el doble (de comida)</i> X.<i>Ages</i>.5.1, cf. D.24.82<br /><b class="num">•</b>en intensidad c. ac. de abstr. τὴν ἀσφάλειαν D.S.17.43, διπλασιάζων ἑαυτῷ ... τὰς παρὰ τῶν εὐεργετουμένων χάριτας <i>IHistriae</i> 54.30 (I a.C.), τὴν ἡδονήν Luc.<i>Dom</i>.21, τὴν ὀδύνην Gal.7.722, τὸ ἐπ' αὐτοῖς φίλτρον Basil.<i>Ep</i>.260.1, en v. pas. ἐπιθυμίαν μὲν διπλασιασθεῖσαν ἔρωτα εἶναι, ἔρωτα δὲ διπλασιασθέντα μανίαν γίγνεσθαι Prodic.B 7, cf. Str.3.2.4, Ph.2.534<br /><b class="num">•</b>en extensión, Str.14.1.23, en cont. milit. δ. ... τόπον ... μένοντος τοῦ πλήθους τῶν ἀνδρῶν duplicar el lugar permaneciendo el número de hombres</i> Ascl.<i>Tact</i>.10.17, τοῖς φαλαγγίταις παρήγγελλε δ. τὸ βάθος Plb.18.24.8, cf. Arr.<i>Tact</i>.5.6, en v. pas. Arr.<i>Tact</i>.25.1<br /><b class="num">•</b>en número δ. τοὺς λέοντας duplicar el número de leones</i> Luc.<i>Sol</i>.5, τὰς δυνάμεις Plb.24.14.11, cf. D.S.16.85, LXX <i>Ez</i>.21.19, en v. pas. διπλασιάζεται ὄνομα en pleonasmos, Aristid.<i>Rh</i>.508, secuencias métricas, Aristid.Quint.47.16, 51.1<br /><b class="num">•</b>esp. geom. [[duplicar]] una medida geométrica, línea, área o volumen, Hero <i>Metr</i>.1.15, Procl.<i>in Euc</i>.294.1, S.E.<i>P</i>.3.96, <i>M</i>.9.299, Eratosth. en Eutoc.<i>in Sph.Cyl</i>.64, en v. pas. Eratosth. en Hero <i>Def</i>.125.1, δ. τὸν κύβον duplicar el cubo</i>, e.d. construir un cubo que tenga un volumen doble c. respecto a un cubo dado</i>, Eratosth. en Eutoc.<i>in Sph.Cyl</i>.64, en v. pas. Hippocr.Ch.212.<br /><b class="num">2</b> mat. [[multiplicar por dos]] τὸν ἀριθμόν (ἀνδρῶν) Ascl.<i>Tact</i>.10.17, cf. D.H.3.32, Iambl.<i>in Nic</i>.15, ἡ γὰρ δυὰς ἑαυτὴν διπλασιάσασα τὴν τετράδα γεννᾷ Hierocl.<i>in CA</i> 20.17, cf. S.E.<i>M</i>.9.327, en v. pas. Euc.9.32, Vett.Val.116.26, διπλασιαζόμενος [[ἀριθμός]] número par</i> Arist.<i>Metaph</i>.1084<sup>a</sup>6, 1091<sup>a</sup>12, <i>PA</i> 643<sup>a</sup>23, Euc. en Iambl.<i>in Nic</i>.24.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[ser doble]] διπλασιάζει πῶς ἡ ἐξοχή Str.1.2.30<br /><b class="num">•</b>c. gen. compar. [[ser doble]], [[ser dos veces mayor que]] καρπὸν τῷ μεγέθει ... διπλασιάζοντα τῶν ἐν ταῖς ἄλλαις χώραις φυομένων D.S.4.84.<br /><b class="num">2</b> [[adquirir doble valor]], [[doblar su precio]] ὁλκάς Lys.32.25.<br /><b class="num">3</b> gram. [[duplicar]] en v. med. διπλασιάζεται ... ἡ αὐτὸς ἐν τῷ αὐταυτός A.D.<i>Pron</i>.62.23<br /><b class="num">•</b>[[reduplicar]] (τὸ γράφειν) διπλασιάζεται ... ἐν τῷ γεγραφέναι A.D.<i>Synt</i>.237.23, cf. Arc.70.16, <i>EM</i> 232.5G., [[ἀόριστος]] δεδιπλασιασμένος aoristo reduplicado</i> Hdn.Gr.2.92<br /><b class="num">•</b>[[geminar]] una consonante, Hdn.Gr.2.932, Sch.D.T.55.30, <i>EM</i> 620.26G., en v. pas. Hdn.Gr.1.141. | |||
}} | }} |
Revision as of 11:59, 21 August 2017
English (LSJ)
A double, Pl.Lg.920a, Hierocl. in CA20p.465M., etc.: —Pass., Prodic.7, X.Ages.5.1, Ph.2.534; δ. λέγεται διχῶς· ἢ γὰρ τόπον . . μένοντος τοῦ πλήθους τῶν ἀνδρῶν, ἢ τὸν ἀριθμόν Ascl.Tact.10.17; so δ. τὸ βάθος Plb.18.24.8. 2 Gramm., reduplicate, A.D. Pron.62.23, al.:—Pass., Id.Synt.237.23. b double a consonant, Hdn.Gr.2.932, etc. 3 repeat a metrical phrase, in Pass., Aristid. Quint.1.24. II intr., to be twice the size of, τινός D.S.4.84; to be doubled in value, Lys.32.25.
Greek (Liddell-Scott)
διπλᾰσιάζω: μέλλ. -άσω, ποιῶ τι διπλάσιον, Λυσ. 211, Πλάτ. Νόμ. 920Α. - Παθ., Ξεν. Ἀγησ. 5, 1· πρβλ. διπλάζω. ΙΙ. ἀμετάβ., εἶμαι διπλάσιος τὸν ὄγκον ἢ τὸ μέγεθος, τινὸς Διόδ. 4. 84.
French (Bailly abrégé)
f. διπλασιάσω;
1 doubler, acc.;
2 rapporter le double;
3 t. de gramm. redoubler.
Étymologie: διπλάσιος.
Spanish (DGE)
I tr.
1 gener. doblar, duplicar, hacer doble en duración, de períodos de tiempo, Pl.Lg.920a, τὰς ἕνδεκα ταύτας ἡμέρας Plu.Num.18, en cantidad τὸν φόρον And.4.11, τοὺς ... μισθούς D.S.16.36, τὸ ἀργύριον D.C.61.5.4, χρῆμα Pall.V.Chrys.20.380, τὴν δόσιν Gal.6.828, en v. pas. νομίζων βασιλεῖ τοῦτο (τὴν θοίναν) διπλασιασθῆναι pensando que al rey se le daba el doble (de comida) X.Ages.5.1, cf. D.24.82
•en intensidad c. ac. de abstr. τὴν ἀσφάλειαν D.S.17.43, διπλασιάζων ἑαυτῷ ... τὰς παρὰ τῶν εὐεργετουμένων χάριτας IHistriae 54.30 (I a.C.), τὴν ἡδονήν Luc.Dom.21, τὴν ὀδύνην Gal.7.722, τὸ ἐπ' αὐτοῖς φίλτρον Basil.Ep.260.1, en v. pas. ἐπιθυμίαν μὲν διπλασιασθεῖσαν ἔρωτα εἶναι, ἔρωτα δὲ διπλασιασθέντα μανίαν γίγνεσθαι Prodic.B 7, cf. Str.3.2.4, Ph.2.534
•en extensión, Str.14.1.23, en cont. milit. δ. ... τόπον ... μένοντος τοῦ πλήθους τῶν ἀνδρῶν duplicar el lugar permaneciendo el número de hombres Ascl.Tact.10.17, τοῖς φαλαγγίταις παρήγγελλε δ. τὸ βάθος Plb.18.24.8, cf. Arr.Tact.5.6, en v. pas. Arr.Tact.25.1
•en número δ. τοὺς λέοντας duplicar el número de leones Luc.Sol.5, τὰς δυνάμεις Plb.24.14.11, cf. D.S.16.85, LXX Ez.21.19, en v. pas. διπλασιάζεται ὄνομα en pleonasmos, Aristid.Rh.508, secuencias métricas, Aristid.Quint.47.16, 51.1
•esp. geom. duplicar una medida geométrica, línea, área o volumen, Hero Metr.1.15, Procl.in Euc.294.1, S.E.P.3.96, M.9.299, Eratosth. en Eutoc.in Sph.Cyl.64, en v. pas. Eratosth. en Hero Def.125.1, δ. τὸν κύβον duplicar el cubo, e.d. construir un cubo que tenga un volumen doble c. respecto a un cubo dado, Eratosth. en Eutoc.in Sph.Cyl.64, en v. pas. Hippocr.Ch.212.
2 mat. multiplicar por dos τὸν ἀριθμόν (ἀνδρῶν) Ascl.Tact.10.17, cf. D.H.3.32, Iambl.in Nic.15, ἡ γὰρ δυὰς ἑαυτὴν διπλασιάσασα τὴν τετράδα γεννᾷ Hierocl.in CA 20.17, cf. S.E.M.9.327, en v. pas. Euc.9.32, Vett.Val.116.26, διπλασιαζόμενος ἀριθμός número par Arist.Metaph.1084a6, 1091a12, PA 643a23, Euc. en Iambl.in Nic.24.
II intr.
1 ser doble διπλασιάζει πῶς ἡ ἐξοχή Str.1.2.30
•c. gen. compar. ser doble, ser dos veces mayor que καρπὸν τῷ μεγέθει ... διπλασιάζοντα τῶν ἐν ταῖς ἄλλαις χώραις φυομένων D.S.4.84.
2 adquirir doble valor, doblar su precio ὁλκάς Lys.32.25.
3 gram. duplicar en v. med. διπλασιάζεται ... ἡ αὐτὸς ἐν τῷ αὐταυτός A.D.Pron.62.23
•reduplicar (τὸ γράφειν) διπλασιάζεται ... ἐν τῷ γεγραφέναι A.D.Synt.237.23, cf. Arc.70.16, EM 232.5G., ἀόριστος δεδιπλασιασμένος aoristo reduplicado Hdn.Gr.2.92
•geminar una consonante, Hdn.Gr.2.932, Sch.D.T.55.30, EM 620.26G., en v. pas. Hdn.Gr.1.141.