τρυγώ

From LSJ
Revision as of 13:58, 22 September 2024 by Spiros (talk | contribs)

ὑγίεια καὶ νοῦς ἀγαθὰ τῷ βίῳ δύο → health and brains are the two good things for life

Source

Greek Monolingual

(I)
τρυγάω, ΝΑ
βλ. τρυγώ.
(II)
τρυγέω, Α
1. (κατά τον Ησύχ.) ξηραίνω
2. μτγν. τ. του τρυγῶ (Ι).
[ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. λ. τρυγώ].
(III)
-όω, Α
τρυγώ.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άλλος τ. του ρ. τρυγῶ (Ι), κατά τα συνηρημένα σε - /-όω].
τρυγῶ, τρυγάω, ΝΜΑ
1. συγκομίζω ώριμους καρπούς και ιδίως σταφύλια
2. μτφ. αποσπώ χρήματα από κάποιον εκμεταλλευόμενος την αγάπη που μού δείχνει, απομυζώ, βυζαίνω (α. «κάνει πως τον αγαπάει και τον τρυγάει» β. «καὶ νῦν τρυγῶσι αὐτόν», Λουκιαν.)
νεοελλ.
1. (κατ' επέκτ.) συλλέγω το μέλι από τις κυψέλες
2. μτφ. απολαμβάνω ερωτικές χαρές («να τρυγήσω τα φιλιά της»)
αρχ.
παροιμ. «ἐρήμους τρυγᾱν»
(ενν. ἀμπέλους) (συλλέγω σταφύλια από αφύλακτο αμπέλι) λέγεται για εκείνους που επιδεικνύουν τόλμη εκεί όπου δεν υπάρχει τίποτε το επίφοβο, για τους ψευτοπαληκαράδες.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. λ., η οποία πιθανότατα συνδέεται με τον τ. τρύξ (βλ. λ. τρύγα). Το ρ. τρυγῶ χρησιμοποιείται τόσο με τη γενική σημ. «συλλέγω καρπούς» όσο και με την ειδικότερη «μαζεύω σταφύλια», ενώ ορισμένοι τ. της οικογένειας εμφανίζουν σημασίες σχετικές με την έννοια της ξηρότητας (πρβλ. ὀτρύγη, χόρτος, καλάμη, τρύγω «ξηραίνομαι», τρυγῶ (ΙΙ) «ξηραίνω», τρυγαβόλιον «αποθήκη στην οποία φυλάσσονται οι ξηροί καρποί»].