ενιπή

Greek Monolingual

ἐνιπή, η (Α)
1. επίπληξη, επιτίμηση, παρατήρηση, κατσάδα («αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπήν», Ομ. Οδ.)
2. ύβρις, λοιδορία, χλευασμός, εμπαιγμός («ἐπίσχετε θυμὸν ἐνιπῆς», συγκρατείστε την ψυχή σας από τον χλευασμό, Ομ. Οδ.)
3. οργή («ἐνιπαὶ ἀθανάτων», Απολλ. Ρόδ.)
4. στον πληθ. απειλή «(Ποσειδάωνος ένιπάς», Ομ. Οδ.)
5. όνειδος, ντροπή («ψευδέων ἐνιπάν» — το όνειδος, την καταισχύνη του ψεύδους, Πίνδ.)
6. δυσάρεστη επενέργεια ή σφοδρή προσβολή από τις ηλιακές ακτίνες, τη δίψα κ.λπ.
[ΕΤΥΜΟΛ. Τα ενιπή, ενίσσω (και νεώτ. ενεστ. ενίπτω), που ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων, είναι αβέβαιης ετυμολογίας. Η ρίζα τών τύπων έληγε πιθ. σε χειλοϋπερωϊκό q^w, υποστηρίχθηκε δε ότι συνδέονται με τα οπιπεύω, όπις, που περιλαμβάνουν την έννοια «κοπάζω, βλέπω», καθώς και με αρχ. ινδ. iksate «βλέπω», αν στα ενιπή, ενίσσω αποδοθεί η σημ. «μοχθηρό βλέμμα, κακό μάτι»].